Poëzy
(1753)–Hendrik Snakenburg–
Auteursrechtvrij
[pagina 460]
| |
Vorstin, die, door uw deugd en wysheid, hoog vermaerd,
U nimmermeer, door schyn, of agterdocht, liet blinden,
Omdat gy 't vrouwehart by mannenoordeel paert,
Ik bid u, laet myn klagt by u een' toegang vinden!
'k Heb alles aengewend, verzocht, gesmeekt, gebeên,
Of ik myn' Vorst, myn' Man, tot hooren kon bewegen;
En hem van myn gedrag en onschuld overreên,
Maer 'k heb, hoe zeer ik smeek, die vryheid niet verkregen.
Prinses, die 't loos bedrog en heimelyk belang
Van hoofsche vleiery, en losse wisselingen
Beproefd hebt, en gezien in uwen staet en rang,
En wysselyk doorzocht, in uw bespiegelingen:
Ach! laet toch eens uw hart bewegen, door myn klagt,
Die plotseling, helaes! zoo keg ben neêrgesmeten.
Gy kent myn stil gemoed, en nooit hebt gy gedacht,
Dat ik zoo dwaes, zoo vuil, zou pligt en eer vergeten.
'k Zou zelf myn wangedrag verdoemen, tot myn straf,
Indien ik schuldig was aen onvoorzichtigheden;
Maer wyl ik zelfs daer toe geen schyn van rede gaf,
Word myn gemoed, door spyt, te vinniger, bestreden,
Hoewel ik van 't verraed, tot myn bederf gesmeed,
Niet wel ben onderricht, door scherpe wacht weerhou'en,
'k Zal echter ongeveinsd verklaren, 'k geen ik weet,
Waeruit gy gissen moogt, het geen men my wil brouwen.
'k 'Was by myn Staetjuffrouw, de voedster van myn jeugd,
Die, ziek, in haer vertrek, ach eenzaem scheen te kwellen,
Verzocht tot vriendenpligt: myn byzyn zou haer vreugd,
En haer flaeuwmoedigheid, verkwikken en herstellen.
| |
[pagina 461]
| |
'k Ben, zonder agterdocht, of onheil, te vermoên,
In haer geheim vertrek, gelyk ik plag, gekomen;
Doch wat voorzichtigheid kost my in 't hof behoên,
Zoo ik, op zulk een plaets, voor zulk verraed moest schromen?
En nochtans blykt het nu, dat dit de toeleg was,
Om zelf haer kweekeling, zoo godloos, te verstrikken;
Want zonder dat ik 't wist; of nadacht, op dat pas,
Was zy ter kamer uit, als wilde ze iets beschikken.
Alleen, en zonder erg, aen 't glas, by schemerlicht,
Sta ik in myn gepeins, eenvoudig, opgetogen:
Als, uit een' duistren hoek, verborgen voor 't gezicht,
Een Man, ontsteld, doch stout, zich opdeed voor myne oogen.
Ik sidderde van schrik, hy valt my straks te voet,
En durft my zyne min en teederheên verklaren,
Met tranen en verwyt, en 't geen hem, in dien spoed,
Zyn dolle geest gebood, uit wanhoop, te openbaren.
Wat zoude ik doen, Vorstin? ik bid u, dat gy 't zegt:
Van toorne, spyt en schrik gelykelyk bevangen,
Dacht ik, dat, tot myn' smaed, dit schelmstuk was belegd,
En dat ik, dus ontdekt, geene onschuld zou erlangen.
Ik zwoer hem, by myn magt, dat ik my wreken zou
Van zulk een stout bestaen: dan bad ik, als bewogen,
Indien hy eerbied hadde of achting voor een Vrouw,
Dat hy vertrekken zoude en blyven uit myne oogen.
In die verlegenheid, terwyl' my 't koude zweet,
In doodelyken angst, ten lichame uit kwam dringen,
Terwyl hy zucht op zucht, wanhopend, hooren deed,
En my, door tegenstand, tot blyven zocht te dwingen;
| |
[pagina 462]
| |
Koomt, op het onverwachtst, de Vorst, geheel verwoed,
Met uitgetogen stael, en schrikkelyk verbolgen,
Door 't heimelyk vertrek, ter zaale in, zonder stoet,
Alleenelyk verzeld met raden, die hem volgen.
Ik laet aen uw besef, hoe ik te moê moest zyn,
Vorstin, want ik, ik zelf beken het niet te weten.
Myn geest werd overstelpt van wanhoop, schrik, en pyn,
Ik viel, als dood ter aerde, en heb de rest vergeten.
Ach! was myn levensloop toen slechts ten eind' gebragt!
Maer my was zwarer straf van tegenspoed beschoren,
Myn geest herstelde zich: ik vond my, door een wacht
Omringd, die my belet van 't ovrige iets te hooren.
Rampzaelge Dienares, kan 't mooglyk zyn, dat gy
Die, van myn teêre jeugd, voor my scheent zorg te dragen,
Dat gy, zoo vuil, zoo snood, door zulk een schelmery,
Uw wettige Vorstin, zoo schendig, zoud belagen?
Neen, neen, zoo vuil een stuk, zoo gruwzaem een verraed
Rees nooit in zulk een hart, hoe boos het ook mogt wezen.
Ik weet niet, wie 't my doet; maer wel, dat zulk een daed
De zwaerste straffen heeft, voor 't Opperrecht, te vreezen.
'k Wensch, dat de hemel my doe voelen zyne wraek,
En myne schande ontdekk' met zware bitterheden,
Zoo ik u niet, Vorstin, in myne onnoosle zaek
't Onschuldige geval, naer waerheid, heb beleden.
Nu zit ik hier alleen, ontzet van troost en heul,
Omdat ik by my zelf geen' schyn heb van verschoonen,
Myne onschuld, anderszins een troost, strekt my een beul,
Omdat de onnoozelheid de waerheid niet kas toonen.
| |
[pagina 463]
| |
'k Ben schuldig aen myn' Man, 'k beken 't, doch zonder schuld,
Dewyl myn doen hem heeft, tot achterdocht, geprikkeld;
Maer die, met dit bericht, hem de ooren heeft gevuld,
En my, in zulk een' smaed, verradelyk gewikkeld,
Dien wensch ik, dat hem eens des Hemels wraek, tot straf,
Dit schendige bedryf, met wroeging, doe betreuren,
En dat, door zynen smaed, myn koud gebeente, in 't graf,
Herstelling van myne eer en onschuld moog' gebeuren.
Vorstin, die in uw' staet zoo meenig ongeluk
Van staetsverwisseling en vuile lastermonden,
Gezien hebt, en geproefd; erberm u in myn' druk
En help my dit verraed ontdekken, en doorgronden.
Ik ben, met Koningsmark, in Zei, myns Vaders hof,
Van myne kindsheid af, gemeenzaem, opgetogen;
Toen gaven hem misschien myn jeugd en vryheid stof
Om van myn teederheid iet hoogers te beoogen.
'k Heb, zonder achterdocht, zyn ruime en stoute tael
Wel somtyds aengehoord, en zonder arg geleden,
Maer nimmer gaf myn hart toestemming aen 't onthael;
Nooit werd het, door 't gevoel van neigingen, bestreden.
Zoo haest myn Vader, in 't geheim, my had verklaerd,
Hoe een Hanoversch Prins de keur op my deed vallen,
Heb ik, met staffen ernst, aen hem ook geopenbaerd,
Dat dit het einde was van 't onverschillig mallen.
| |
[pagina 464]
| |
Toen werd zyn oogmerk, door zyn' zucht, my eerst verdacht:
En 'k heb hem zwaer bedreigd, ja scherpelyk geboden,
Dat hy nooit wagen moest, door onbezonnen klagt,
Tot onbedachtzaemheid, myn teêre jeugd te nooden.
Ik heb hem duur belast, dat hy zich wachten zou,
Myn' ongekreukten naem, door zyn gedrag, te schenden;
Dat hy my aen moest zien gelyk eens anders Vrouw,
En denken, dat wy hem slechts onverschillig kenden.
Ik heb, van dien tyd af, hem nooit aen 't hof gezien,
Geen menschen zelfs ontmoet, die van hem, by my, spraken,
Nu, zonder dat ik weet, hoe 't mooglyk kan geschiên,
Wist hy by my, alleen, in dit vertrek, te raken.
Ach! Moeder, die my hebt altyd, zoo teer, bemind,
En dikwyls, door uw' raed, uw wys beleid doen blyken;
Ach, zeg my, die u smeek met tranen, als een kind,
Wat heb ik kunnen doen, om zulk een' slag te ontwyken?
Ach! dat ik, door myn' ramp, uw voorspraek winnen mogt!
Dat ook myn Echtgenoot myne onschuld wilde hooren;
Myn kuische onnoozelheid rechtmatig onderzocht,
En wie, tot ons bederf, zoo snood een daed bezworen;
Hoe zou myn teederheid, nu schamperlyk gehoond,
Dus aen den dag gebragt, en openlyk gebleken,
Door myn vertrouwendheid, grootmoedig zyn gekroond,
Als myne haters dus, voor schuld en straf, bezweken.
| |
[pagina 465]
| |
Maer 'k heb, tot heden toe, hem vrugteloos gebeên
Dat by, een oogenblik, myn byzyn wou gedoogen;
Zyn afkeer laet zich niet, door smeeken, overreên,
Zyn hart blyft van myn klagt vervreemd, en onbewogen.
Het warrig ongelyk, waer meê men op my woed,
Brengt somtyds, in myn' geest, zeer bystere gedachten;
Myn vrees en achterdocht, die alles nu vermoed,
Doet myn verlegen ziel somtyds, in wanhoop', smachten.
Ach! durf ik u, Vorstin, ontdekken 't geen my kwelt?
Een Vrouw, aen 's Vorsten zy, op zulk een 'tyd vernomen,
Als alles tot myn' val zoo zeker was besteld,
Doet my, in dezen staet, nog grooter onheil schromen.
Help God! kan 't mooglyk zyn, dat een verraderes
Zou zoeken dus een' Man van zyne Vrouw te troonen?
Zou dus zoo wys een Vorst zyn Vrouw, aen een Meestres
Opoffren? en zich zelf' zoo schamper laten hoonen?
In de eerste ontsteltenis bedwelmd, bezweek myn geest,
En 'k heb, van 't geen ik zag of dacht, niet meer onthou'en;
Myn brein is, na dien tyd, nooit zoo bedaerd geweest,
Dat ik, op dit besef, als waerheid, durf vertrouwen.
De schampere ongenaê, door een gevangenis,
Aen een Prinses, als my, zoo raeuw en ras gebleken,
Maekt dat, met myne hand, myn wraek gebonden is,
Om 't schennis na te gaen, en voor myn zaek te spreken.
Vorstin, nu blyf ik zelf onkundig van 't geval,
En heb geen ander heul, als weeke Vrouwetranen,
Die 'k aen uw Hoogheid zend, op hoop, dat ik dus zal,
By u, voor my een' weg tot mededoogen banen.
| |
[pagina 466]
| |
Laet dan het Moeders hart, met mynen ramp begaen,
Voor eene onnoosle Vrouw, een woord ten besten spreken,
Om in 't gemoed eens Zoons, door zacht en heusch vermaen,
't Voorbarige bestel van heete spyt te breken.
Welk een verandering! hoe plots en onverwacht!
'k Zit nu, met wacht, omzet, en als ter dood verwezen,
Die, als een Landvorstin, in Koninglyke pracht,
Nog flus van ieder een gediend werd en geprezen.
Die gistren nog aen 't Hof, en in des Vorsten hart,
Met alle teederheid en eerbied, werd ontfangen,
Zit nu, door valsch verraed, betrokken en verward,
In bittre onwaerdigheên, verachtelyk gevangen.
Ach! mogt my, van uw gunst, zoo groot een blyk geschiên,
Dat gy zelf, uit myn' mond, myne onschuld wilde hooren!
En dat ik, op myn beurt, uit uw verhael mogt' zien,
Wat u 't gerucht daer van reeds komen deed ter ooren!
Doch, of schoon de ongenaê myns Mans zoo hoog mogt' gaen,
Dat hy zyn Moeder zelf den toegang wou beletten:
Ei laet my, door uw schrift, uw' wyzen raed verstaen,
Hy zal zyn Moeder niet zoo straf een voorschrift zetten.
Vorstin, die van 't geval uw deel wel hebt gehad
In voor- en tegenspoed, en hagchelyke tyden,
Heb met myne eer, myn' naem, zoo schelmsch, en valsch beklad:
Heb met myn teêre jeugd, om Gods wil, medelyden.
|
|