|
| |
Frank aen Vrouw Jacoba.
AL was een Engel zelfs ten hemel afgestegen,
Om, in myn' kerker, my te troosten, door zyn kracht;
Ik had geen meerder heul of steun daer van gekregen,
Dan my, door uwen brief, uw' troostbrief, is gebragt.
Geen wyn, hoe hoog beroemd, in keur van druivesappen,
Was zoo verkwiklyk ooit, aen een' bedroefden geest.
Geen ambergeur, zoo ryk van lieflyke eigenschappen,
Als, voor myn droeve ziel, uw letters zyn geweest.
| |
| |
Ik voelde 't logge bloed weer stroomen, door myn adren.
Ik voelde een ongeduld, my nu gansch ongewoon.
Ik voelde ook, in myn hart, myn geesten weer vergadren,
Ach! ducht ik, is 'er nog zoo groot een liefdeloon!
Kan zich Jacoba nog verkloeken, my te schryven,
In zulk een dreigende gevaer van haren staet?
't Was best, dat zy my hier liet op myn noodlot dryven,
Myn trouw zou nimmer haer ontdekken, hoe 't ook gaet.
Straks rukte ik 't zegel af, vol drift, en vol verlangen,
Ik drukte, duizendmael, de letters op myn hart.
Myn geest, na zulk een drift, zoo wel te pas, bevangen,
Verwilderde en vergat al zyn voorgaende smart.
Hoe ras is my die vreugd, die wreede vreugd, ontvlogen!
De droefheid sloot myn hart, als ik uw klagten las.
Al myn voorgaende leed, was weinig, in myne oogen,
't Was, of myn bange ziel, nu eerst, gekluisterd was.
'k Ben hard en kloek genoeg, om zware straf te dragen,
Maer niet verstaeld van hart, op 't kermen van een Vrouw.
Och! riep ik, zal myn lief, voor wien ik duizend plagen
Zou lyden, nu voor my vergaen van enklen rouw.
Ik voelde nooit zoo wreed, als toen, myn banden knellen;
'k Had, met vermaek, geleên verdubbeling van pyn,
Zoo ik een dag by u, om u gerust te stellen,
En al den haet op my te laên, had mogen zyn.
In die verwarringen van afgepynde zinnen,
Kwam, in myn hart, weer op 't geheugen van 't voorleên,
Wanneer wy met malkaêr, uit enkle lust van 't minnen,
Genoten 't stil geheim van zuivre teederheên.
| |
| |
't Verrukkend vuur, gedekt in die geheimenissen,
Was blyks genoeg, dat ik niet stond naer staet of rang;
En nog kon dit den haet des vyands niet beslissen;
Zoo zeer is eigenbaet, vol vrees, in haer belang.
Hoe weinig dagt ik laetst, wanneer ik van u scheidde,
In zoete omhelzingen, met teederheid, gekust,
Dat dit de laetste vreugd zou wezen voor ons beide,
En dus voor eeuwig zelfs die gloed zou zyn geblust.
't Bourgondiesch Hof, van my, nooit voor zoo boos gehou'en,
Was my, die van geen kwaed bewust was, niet verdagt.
Daer school wel, voor uw' raed, een heimelyk mistrouwen.
Maer 'k heb eens Vorsten woord altyd te hoog geagt.
'k Dagt niet, dat Hertog Phlip, die my zoo gunstig vleide,
't Gevlei, tot myn bederf, zou hebben aengewend:
En zulk een bittren hoon, door my, voor u, bereidde,
Hoewel zyn baetzugt my, wel grondig, was bekend.
't Was in den voornacht pas, wanneer de slaep myn leden
Deed rusten van de reis, als ik een' grooten stoet,
Gansch oneerbiediglyk ter kamer in hoor treden,
En naderen myn koets met trotschen euvelmoed.
'k Sprong ylings uit het bed, verbaesd, en gansch verbolgen,
En zag my straks omringd, van mannen, in 't geweer,
Die my, met forsche tael, geboden hen te volgen,
Gevangen, in den naem van Hertog Phlip, hunn' Heer.
Men bragt my op dit slot, en, als ik vroeg naer rede
Van die mishandeling, wat schuld men by my vond;
Was 't antwoord: 'k Zou het zelf wel gissen, en dan mede
Wel weten, welk een straf my haest te wagten stond.
| |
| |
Is dit het loon, riep ik, vervuld van spyt en toren,
Van all' myn trouwen dienst, zoo vast aen 't Land gesnoerd?
Dat ik, waer van men my beschuldigt, niet mag hooren,
En, tegen 't recht des Lands, in stilte, word vervoerd!
'k Bedagt de rede wel, en was bezet met vreezen,
Dat onze trouw, aen 't hof, door valscheid, was verraên;
Maer 'k dagt niet, dat by 't volk dit zoo verspreid zou wezen,
Voor dat uw brief, my dit, omstandig deed verstaen.
Hier zit ik nu alleen, verzeld met myn gedagten!
Maer waert gy buiten vrees, en zonder my te vreên;
'k Zou lyden met geduld, en sterven zonder klagten;
Ik offerde myn ziel aen onze teederheên.
Maer, myn Jacoba, myn Prinses, gy doet my schrikken
Voor myn bereide straf, door uw bedroefd gekerm.
'k Vrees nu myn'dood, daer 'k eerst op hoopte alle oogenblikken,
Omdat ik, na myn' dood, my uwer zoo erberm.
Ontzinkt u, die zoo kloek eerst in uwe eige zaken,
Toen gy, gekerkerd, u bevond op 't Gentsche Slot,
Met Mannen-moed en kleed, uw banden will te slaken,
Ontzinkt u nu die moed, zelfs in eens anders lot?
'k Vrees, dat ik zal uw' geest met myn beklag ontstellen,
Indien ik u vertel 't onthael, dat my geschied.
Ik schroom u, in uw' staet van eenzaemheid, te kwellen,
Dewyl ik oorzaek ben van dit uw ziels verdriet.
Ach! denk toch om u zelf en 't welzyn van uw Landen!
Laet ik slechts 't voorwerp zyn van d' onverzoenbren haet,
Die onverhoeds u steeds, door list, zoekt aen te randen;
Laet ik 't zoenoffer zyn, tot Hutting van uw' staet!
| |
| |
't Is loons genoeg voor my, dat ieder zal bespeuren,
Dat, zonder hof bejag, uit zuivre aentreklykheên,
Van zinnen, aerd en lust, en wederzydsche keuren,
Gy my steeds hebt behaegd, en ik u waerdig scheen.
Wat kracht heeft liefde niet op de allerkloekste zielen?
Ze ontzenuwt heldenmoed, met enkel zielsgeweld,
Zy doet den oorlogsman, ontwapend, nedrig knielen,
Daer hy, vol smaeds en spyt, in brakke tranen smelt!
Gy, als een Arends jong, ontzien by alle vogelen,
Dat voor geen' Haviks bek of Giereklaeuwen vreest,
En al wat lucht en wolk doorklieft, met zyne vlogelen,
Kan tarten, zyt dus steeds uws vyands schrik geweest.
Nu schynt ge een Tortel, die haer' Doffer ziet gevangen,
En om zyne enge kooi, met kirrend zugten, zweeft,
Of 't wederzydsch geschrei nog troost kon doen erlangen,
In droefheid die geen eind, voor 's levens einde, heeft.
Ik, als een ryzige Eik, van aert zoo hard als stevig,
Die zyne kruin verheft, in allen wind en weer,
Stond altoos even pal, geen noorderstorm, hoe hevig,
Smeet, door zyn bulderen, ooit mynen stam ter neêr.
Nu koomt de zuidenwind den noordstorm tegen horten;
Zy tasten bei de kruin van wederkanten aen,
Myn wortel los gedreund, begeeft my, 'k voel my storten,
Onzeker, werwaerds heen de val zal overslaen.
Ach! lieve Tortelduif, die 'k hoor, hier, op de linden,
Omzwerven, met gezucht, omtrent myn kooi, ik gruw
Voor uw gekerm, gy zult den Doffer slechts verslinden,
Die dus niet leven kan, noch sterven, zonder u!
| |
| |
Had gy wel ooit gedagt, dat ik, met zulke klagten,
U dus ontrusten zou, in droevig harten weê?
Van uw kleenmoedigheid had ik ook nooit gedagten,
Dus maekt oprechte min het kloekste hart gedwee.
Maer, groote ziel, houd moed, ik zal my ook verkloeken.
Ik ben myn lot getroost, als gy slechts word gered.
Uw vyand zal, tot wraek, geen grooter vreugde zoeken,
Dan dat hy, door myn straf, uw kloekheid ziet verzet.
Maer kan uw yverzugt zoo ver, in 't schromen, dwalen,
Dat gy voor nieuwe min, voor Joffren, zyt bevreesd?
Ik heb 't u nooit ontveinsd, hoe ik ben meenigmalen
Daer toe, door hoop van staet, met ernst gelokt geweest.
Jacoba; zyn dan nu de teêre minnevonken,
Waer door gy 't brandend hart in lichte vlammen houdt.
Zoo onbekend, dat gy uw schoonheid, by de lonken
Van andre Jofferen, op myn gemoed, mistrouwt?
Of denkt gy, dat myn ziel, die nimmer heeft gebogen,
Nu zou lafhartig zyn in trouw, om tegenspoed?
Dat ik, met u te smaên, my zelven zou verhoogen?
Prinses, ach dit verwyt ontroert myn hartebloed!
Kunt gy, dus buiten nood, het hart zoo kloek verheffen,
Dat gy, om myne min, zoud afstaen van uw' slaet?
En kunt gy dan, in my, die lafheid ook beseffen,
Dat ik, voor u, weerom zou weigren straf of smaed?
Ten minsten, dat gy my woud by u zelf gelyken.
Uw trouwe liefdekeur was nimmer my verdagt.
Geen straf is my zoo zwaer, die 't hart zou doen bezwyken
In droefheid, door uw gunst, met liefdetroost verzagt.
| |
| |
Maer, lieve Zielsvriendin, waer is die moed gebleven,
Die moed, die 's weereld kroon te torsen waerdig scheen?
Dat gy u liever wilt tot nedrigheid begeven,
Van een' vergeten staet, om onze teederheên?
Myn ziel, van allen tyd, tot lieve min geprikkeld,
Word heimelyk gestreeld, met die volmaekte rust.
'k Ben, door uw schoonheid, zoo tot alles ingewikkeld,
Dat, al wat u vermaekt, straks word myns hartenlust.
Doch, kost ik eens 't geweld van deze naeuwe banden
Ontkomen, eer uw ziel zoo groot een' afstand deed,
Ik raedde u nimmer af uw' vyand aen te randen,
En, in zyn laeuwe bloed, te wasschen 't vorig leed.
Maer hy zal, na dien smaed, myn banden nimmer slaken.
'k Heb ook geen hoop van list; dewyl een magtig rot
Van Krygsliên, hier ter steê, om deur en vensters waken,
Die my, op lyfstraf, dus bewaren op dit Slot.
Ach, myn Jacoba, myn Prinses, myn Zielsbeminde!
'k Bid, om uws Vaders schim: om onze liefde en trouw:
Dat uw kloekmoedigheid toch nimmer onderwinde
Een daed, die u daer na, veel ligt, berouwen zouw!
'k Wil liever, voor uw rust, het levenslicht ontberen,
Dewylgy, in uw hart, my wis begraven zult,
Dan dat gy, aen myn zy', door droefheid zoude verteren,
En ik myn lafheid moest verwyten deze schuld.
Ik weet wel, als gy placht, op Teylingen, te jagen,
En gy, met uwen brak, den haes op 't vlugtig spoor
Gingt volgen, tot in 't duin, langs grebben, struiken, hagen,
Tot hy den wedloop, dus geveld, voor u verloor;
| |
| |
Dat wy ook meenigmael, lief kozende, toen zeiden:
Als ons geen nydig oog verspiedde van ter zy';
Dus zoude ik wel voortaen myn leven willen leiden,
Met u alleen in rust, van alle moeite vry.
Al is 't schoon, dat die staet voor u nu schynt geboren,
En ik die boven al, wat heuchlyk zyn mag, stel.
Ai spoei toch niet te zeer! die-staet dus eens verkoren,
Is onveranderbaer, Prinses, bedenk u wel!
Stoor u niet aen 't gespuis, gesteund door snoode fielen,
Schoon dat men u langs straet, met vuilen smaed, ontmoet'.
't Is altoos 't smertlyk lot geweest van groote zielen,
De vloek van 't volk te zyn, in bittren tegenspoed.
Van al de tegenheên en smerten, ons weervaeren,
Waer door uw droefheid my, en u myn noodlot deert,
Is geene, die zoo fel my snyd door hart en aêren,
Dan dat het dom gespuis zoo in uw lot braveert.
Dan 't is een hofgeheim 't gepeupel te misbruiken,
Den wrok en twist, daer door, te voên, tot uw bederf:
Om dus, met zekerheid, het overschot te fnuiken,
En veilig dan te slaen de handen in uw erf.
Erbermelyke Vrouw! zoo we uwen moed niet kenden,
Uws edlen Grootvaêrs geest, die nimmer u begaf,
'k Zou zeggen: laet dien hoop zich aen malkander scheriden,
Laet hen een ander Vorst inhalen, tot hun straf.
Maer myn Prinses, ik smeek, met tranen in myne oogen,
('t Is ver genoeg, wanneer een Krygsman smeekt en schreit.)
Begin dit niet, mag 't zyn, voor my, uit mededoogen,
Zoo 't voor uw rust niet is, ik ben tot straf bereid.
| |
| |
Hoe 't zyn moog', deze ziel, zoo zeer aen u verbonden,
Blyft u getrouw, getroost in allerlei geval.
Uw min blyft in myn hart, voor eeuwig, ongeschonden,
't Zy ik die, door myn hand, of dood, bezeglen zal.
|
|
Auteursrechtvrij