|
| |
| |
| |
Jacoba aen den Ridder Frank.
DE wanhoop heeft my dus, tot hier toe, stil doen zwygen,
Nadat ik van uw' staet de droeve maer ontfing;
Nu doet de vrees, dat gy bezwyken mocht, my schryven;
En 't hart maekt, voor den drang der droefheid, opening.
'k Zie wel, dat myn gekerm, gansch noodloos in gevaren,
Dat myne ontsteltenis, die 'k niet verbergen kan,
Wel zwarelyk, uw smart en onrust zal bezwaren:
Maer zou Jacoba dan niet klagen, aen haer' man?
Zou zy hem van haer' staet en toestand niet berichten,
Niet troosten naer heur kracht, in zulk een' grooten rouw?
My dunkt het moet den last uws kerkers wat verligten,
Dat ik u, door myn hand, verzeker van myn trouw.
'k Zal u niet, lieve Frank, met werelooze klagten,
Als vrouwen, in 't gemeen, in nood, tot laf heid raên;
Houd moed, verheven ziel, myn zorg zal dag, noch nachten,
Gerust zyn, voor ik u van boeijen zie ontslaen.
Gun echter, dat myn hart, door droefheid van gepeinzen
Vervuld, by u een poos moog' kermen in dees' nood.
Waer kan het beter zich ontlasten, zonder veinzen?
Myn moed, nogthans voor u, blyft des niet minder groot.
Ik voelde straks myn drift, door bloed en aders, zieden,
En myn verbolgendheid was buiten toom en maet,
Om alle de euveldaên, die ik hier zie geschieden,
Door dit gepleegd geweld, in mynen eigen staet.
| |
| |
Wat dolheid voert u aen, Tyrannen, tot dit honen?
Al ben ik schoon een vrouw, ben ik Jacoba niet,
Die u in 't harnas wel, in 't open veld, dorst toonen,
Dat een gefarde vrouw geen mannenkracht ontziet?
Heb ik niet lang genoeg den overlast verdragen,
Als ik, door uw geweld, gansch tegen eer en bloed,
Ten huwlyk nemen moest den naesten van myn magen,
Onzalig zyn gepaerd, en tegen myn gemoed?
Of is 't, omdat myn land, door moorden en krakeelen,
Van burgerlyken haet, door u gestookt, vergaet?
Dus zoekt gy, onder u, myn goed, als roof, te deelen,
Omdat ik, naer myn' zin, bestieren wil myn' staet.
Is dan van vrouwensmaed zoo groot een roem te halen?
En geeft myne onmacht u, tot honen, recht en reên?
Wat lof is 't, over my, een vrouw, te zegepralen,
Draeg zulk een' hogen roem vry, by den nazaet, heên.
Vergeef 't my, lieve Frank, dat ik, door bitterheden
Van zulk een schamperheid, die myn verstand ontroert,
Daar ik slechts dagt om u te troosten, door myn reden,
Tot zulk een' heeten toorn, ontydig, word vervoert.
Wat troost wilt gy van my, in dees gesteldheid, wachten:
Van my, wier magt, helaes! in wanhoop slechts bestaet?
Gy zyt van heldenmoed voorzien, en mannekrachten:
Ik, werelooze vrouw, heb niemands hulp of raed.
Men dringt my op, in plaets van myne staetjuffrouwen,
Uit Hollandsch bloed, met wie ik my te raden plag,
Een' vlaemschen stoet, waer op ik geenszins kan betrouwen,
Die als verspiedsters zyn van al myn hofgedrag.
| |
| |
Maer wenscht gy ook niet wel te hooren, uit myn reden,
Schoon 't u bezwaren zal, met wat verbystering,
Met wat ontsteltenis myn geest zich vond bestreden,
Toen ik de maer, van uw gevangenis, ontfing?
Geen mensch, op 't onvoorzienst, door bliksemvuur getroffen,
Of, door een' donderslag, vervuld met doodschen schrik,
Terwyl een hagelbui hem op het lyf koornt ploffen,
Met heele brokken ys, was meer verbaesd, dan ik.
't Was juist op zulk een' tyd, als ik, vermoeid van jagen,
My, op myn' buitenhof, hield, vry van omslag, stil.
De jagt is, als gy weet, myn lust, als ik myn dagen
Naer keur en zinlykheid, alleen verslyten wil.
Ik was alreeds beducht, en by my zelf verlegen:
Uw spoedige vertrek had mynen geest vervaerd:
't Bourgondiesch hof is zoo tot myn bederf genegen,
Dat al zyn doen, in my, een kwaed vermoeden baert.
Maer als ik dagt, dat dit gelyk voorheen geschiedde,
Dat ons geheim verband by niemand was verdacht,
En uwe omzigtigheid den toegang wel bespiedde,
Dan wierd myn droeve geest weer wat tot rust gebragt.
Dus eenzaem, in gepeins, terwyl myn zinnen vlogen,
Door allerlei geval, en tyden, reeds voorleên,
Terwyl ik by my zelf, geheel was opgetogen,
Omtrent de vriendlykheid van onze teederheên,
Terwyl ik dus myn hart, in myn gedagten, streelde,
Dat onze stille trouw, ons heimelyk verband,
't Geen ons deed baden, in een zee vol zoete weelde,
Door niemand werd ontdekt, van dien of dezen kant;
| |
| |
Terwyl ik dus, helaes! met streelende gedachten,
Verrukt van liefde en lust, myn teere zinnen vlei,
Eu overdenk, hoe ik uw weerkomst op zal wachten,
En, tot een welkomst, u een nieuw vermaek berei;
Kwam my dit droef gerucht, op 't onvoorzienst, ter ooren.
'k Zag al myn hofgezin, in praet, by een gerot.
Men zei my, als ik forsch het nieuws ook wilde hooren,
Dat gy gevangen zaet, op Rupelmondens slot
'k Vroeg, wie die tyding bragt. Een man, gansch bleek besturven
Kwam voor my, op myn' last, dien 'k vroeg met ongeduld,
Wat rede 't hof verspreid: hy scheen eerst niet te durven,
Maer zei geperst, daer na, men gaf my al de schuld.
De Ridder had, met my, zyn' pligt en trouw vergeten,
Zich heimelyk, met hoop van graeflykheid, gevoed;
't Bourgondiesch hof, daer door, op 't bitterste gebeten,
Had hoog gedreigd, dien hoon te wisschen, met zyn bloed.
Myn geest, dus onverhoeds verrast, was schier bezweken,
Myn mond, door doodschen schrik beklemd, sloeg geen geluid,
Maer toen de schrik myn hart, een weinig, was ontweken,
Schoot my een' tranenvloed, van spyt, ten oogen uit.
Ben ik Jacoba niet, die, voor myne onderzaten,
Wel eer ten stryde ging, met meer dan vrouwen hart?
En ben ik nu van magt en trouw, zoo zeer, verlaten,
Dat ik dus, opentlyk, met smaed bejegend werd?
| |
| |
Moet dan baldadigheid my nu nog regel zetten?
Laet meerderjarigheid, waer in ik my bevind,
Helaes! my nog niet toe, te heerschen naer 's Lands wetten,
En, in myn eigen land, te leven naer myn' zin?
Is 't niet genoeg, dat ik, om vuile Staets-belangen
En overlast te ontgaen, alleen myns harten lust,
Met mynen Frank alleen, dien 'k mocht als Graef ontfangen,
Dus eenzaem slyten wil, om mynes vyands rust!
Toont Frank dus niet zyn' aert, zoo zacht als edelmoedig,
Die, in zyn minnekeur, door hoogheid overheerd,
Om zyn Jacobaes rust, en minnekracht, zoo goedig,
Geen ander loon van min, dan 't minnend hart, begeert.
Dus sprak ik: want wat mocht my nu het veinzen helpen,
Men had ons, in myn hof, maer al te wel verspied.
De droefheid kwam myn' geest te heftig overstelpen,
En, schoon ik zwygen wouw, 't vermogen was 'er niet.
Dit is dan 't loon van u, voor trouwe min, genoten.
Zoo zeer is de Gravin gesmaed, verkleend, veragt,
Dat gy u ziet, om haer, geboeid en opgesloten,
Vol doodelyken schrik, in levens nood gebragt.
Nu weet men 't muitend graeuw, op nieuw, zoo op te rooien,
Dat ieder, voor zich zelf bekommerd, my verlaet.
Men weet zoo groot een' twist, door 't gansche land, te strooien,
Dat ik een voorwerp word van d' algemeenen haet,
Men hoort de jongens zelfs, zoo stout en ongebonden,
In hun baldadigheid, hier zingen langs de straet,
Hoe Ridder Frank nu zit, op 't slot te Rupelmonden;
Zyn dwaze min betreurt, in jamraerlykeh staet.
| |
| |
Was my nog zoo veel macht, als kloekheid, by gebleven,
En was myn volk zoo trouw, als ik voor hun, voor my,
'k Zou nu niet schreien: maer, door wraeklust aengedreven,
U redden uit den nood, ten spyt der dwinglandy.
'k Voel, door uw kluisters zelfs, my kluistren, en met eenen
Myn opzet. 'k Vrees uw straf daer door te zien bezwaerd.
De moed zou, anderszins, my macht genoeg verleenen,
Zoo ik eerst middel vond, waer door gy veilig waert.
Nu zit ik, als een Vrouw, ter dood bedrukt, verlegen,
Die niet als tranen heb, in nood, voor tegenweer.
En troosteloos om hulp, thans uitziet allerwegen,
Maer hulp, noch troost ontfang, waer ik my wende of keer.
Ach Ridder, zaegt gy my in dees gemoeds gestelten,
Gy kende my niet meer, wel eer zoo fier, zoo koen,
Gy zaegt een arme Vrouw, om u, in tranen smelten,
Zich gansch, van al haer pracht en mannenmoed, ontdoen.
De droefheid, die gy hebt in deze angstvalligheden,
Waer meê men u, door schrik uws kerkers, nu bestryd,
Zal u ook nu misschien, om smaed, voor my geleden,
Onze onderlinge min doen rouwen voor altyd.
Men zal u, wyl 't alleen geschied, om my te honen,
Beloven hooger staet, dan al den Edelliên;
Men zal u, om uw min van my slechts af te troonen,
Het puik van 't Jofferschap aen 't hof ten huwlyk biên.
Dus zal men u den band, met my gemaekt, doen breken.
Of anders ondergaen een ysselyke straf,
Ja dreigen, over u, het vonnis uit te spreken,
Om, van een vloekschavot, te storten in het graf.
| |
| |
Maer, lieve Frank, houd moed, Jacoba blyft uw borge,
Jacoba, die voor u nu alles zal bestaen.
De wrevel, weet ik wel, zoo lang als ik myn zorge
Voor u besteê, zal nooit tot daedlykheden gaen.
Denk niet, hoe zeer ik schrei of kerm, dat myne zeden
Veranderd zyn, of dat de moed my gansch ontzink';
'k Zal myn kloekmoedigheid, ook door myn teederheden,
Doen blyken, dat haer roem door al de weereld klink'.
Voorheen kost myne trouw en liefde uw hart behagen,
Ik ben daerom van u geliefd, geëerd, geagt;
Nu zal ook myne min, voor u, haer proef gaen wagen,
Die niemant had vermoed, en gy zelf niet verwagt.
Ga nu eens om de kracht van Vrouweliefde denken,
Hoe zich haer teederheid, in nood, tot alles wend,
My zult ge zien myne eer en recht, myn' vyand, schenken,
Een Vrouw, die gy zoo fier en moedig hebt gekend.
Ik zal, want daer is 't om te doen, myns Vaders erven,
Myn eigen Graeflyk goed: (waer koom, waer koom ik toe!)
Om, uit dat wolvennest, uw vryheid te verwerven,
Hun afstaen, eer men u de minste smaedheid doe.
Of denkt gy nog, dat Phlip dien prooi zoo kleen zal agten,
Dat hy, om uwen dood, die opdracht zou versmaên?
Hy heeft nooit grooter hoop gevoed, in zyn gedagten,
Dan om zyn' gragen klaeuw eens in myn goed te slaen.
Nu zal ik, om, met u, alleen in rust te leven,
Nadien gy zyt, door my, geraekt in dezen staet,
Zoo 't anders niet kan zyn, myn goed ten beste geven,
Eer u iets kwaeds geschiede, of eer ik u verlaet.
| |
| |
Hoewel ik vrees, die smaed zal onverdraegbaer wezen,
Maer, lieve Frank, by my is niets te groot voor u.
Moet dan myn liefde zyn, door zulk een' hoon, genezen,
ô Droeve bitterheid, waer voor ik nogmaels gruw?
Myn droefheid laet niet toe, voor u, my verder te uiten.
Die stryd, van staet en min, is voor een Vrouw te groot.
Dit zeg ik, dat men nooit myn teederheid zal stuiten,
Of scheiden onze min, dan door ons' beider dood.
Zoo nu dees brief, dien ik, voorwaer, niet zonder schromen,
Uw' dienaer, my, door trouw, bekend, hoog aenbeval,
Door zyn gelukte list, u zal in handen komen,
U troost, en, in uw' druk, verlichting geven zal:
Laet ook, zoo 't mooglyk is, niet na weerom te schryven
Hoe gy te moede zyt, en wat gy oorbaer vindt.
Denk, hoe een Vrouw verlangt, die, raedloos in bedryven,
Alleen aen uwe min haer liefde en vryheid bind.
|
|
Auteursrechtvrij