|
| |
Jacoba aen den Ridder Frank.
SToutmoedig Jongeling! wat roekelooze zinnen
Bedwelmen uw verstand, met zulk een' dartlen moed,
Dat gy u onderstaet, uw Landgravin, te minnen,
Of word zy niet genoeg gedrukt van tegenspoed?
Is 't niet genoeg, dat ik my vind van elk verlaten,
Door ontrouw opgeligt, en schamperlyk gehoond,
Van vreemden word vervolgd, en van myn onderzaeten,
Die ik zoo teêr bemin, met wrevelmoed beloond?
Moest ook uwe euveldaed myn onrust nog vergrooten?
Wat hartstogt heeft zoo zeer uw' jongen geest bezield!
Of zoekt men, door die list, ook uit myn gunst te stooten
U, dien ik nog alleen als voor myn' halsvriend hield?
| |
| |
Is dan myn heusch gedrag, myn vry en vriendlyk harte,
Toen 'k aen myn treurigheid, by u, eens adem gaf,
Nog niet genoeg benard, door allerhande smarte?
Of moet ik teffens zyn, een voorwerp, tot uw straf?
Bedenkt gy wel, wat straf, wat onheil, u zou volgen,
Zoo my zoo dwaes een min, als gy begeert, beving?
Gy ziet de Vorsten reeds, op my, zoo zeer verbolgen.
Des keer by tyds te rug, ô dwaze Jongeling!
Helaes! bedenkt gy wel, dat zoo veel bloedvergieten
Is uit myn' echt ontstaen? die nu, door forssen dwang,
Belette, dat myn keur, haer' wenschen mogt genieten;
Dan weder my verbond, uit enkel staetsbelang.
Wat, dunkt u, stond my niet van haer geweld te wachten,
Zoo ik myn' onderdaen tot Man en Landgraef koos?
Daer my een Vorstlyk Huis, gesteund door Konings machten,
Zelfs niet bevryden kost van list, zoo schalk als boos?
't Is waer myn jeugdigheid, en onbedwonge zeeden,
Altoos afkeerig van bedwang, en 't slaefsche juk,
Zyn steeds geneigd geweest tot gulle vrolykheden,
En werden nooit gekrenkt door afgunst, haet, of druk.
Uw vrye tael en aert, uw inborst, zonder veinzen,
Gedienstig tot geryf, gulhartig in den nood,
Zyn meenigmael geweest 't vermaek van myn gepeinzen,
En maekten, by myn hart, uwe eer en waerde groot.
Maer 'k dacht niet, dat dit u zoo ver ooit zouw vervoeren,
Schoon myn gemeenzaemheid gansch openhartig scheen;
Dat gy u tot de min, die alles zou beroeren,
En die niet mooglyk is, zoud laten overreên.
| |
| |
Het staet my zeer wel voor, hoe ik met welgevallen,
My eens in 't jeugdig groen, by u, te gast bevond.
Ik prees uwe aertigheid, maer dacht niet by dat mallen,
Dat my zoo veel gevaers daer van te wachten stond,
'k Beklaeg uw ongeval, dat gy u in myn zaken,
Zoo onbedacht, zoo dwaes en roekeloos, begeeft,
Waer door gy, zonder einde, in onrust zoudt geraken,
Terwyl gy nu vol rust, in volle weelde, leeft.
'k Beken wel, dat ik iets in my, voor u, voel dingen,
Dat my het hart vertoont van een' zoo trouwen vriend,
Ik voel iets, dat in my myn fierheid wil bedwingen,
En zegt, dat uw bestaen, een beter loon verdient.
Maer 'k moet u, om u zelf', en om myn onheil vlieden;
Wat zou 'er van ons zyn, wierd eens myn hart geraekt
Met ydle hope, van 't geen nimmer kan geschieden?
Best word die dan gestuit, en in 't begin gestaekt.
Maer had ik vrye keur, of waren wy geboren,
Gelyk van staet en eer, vervreemd van 't hofvenyn,
En had uws harten drift dan myne min verkoren,
Die tot vernoegde vreugd, van beider lust, mogt zyn;
Dan zou myn teedre ziel in zoete lust zich baden,
Als ik, uit nyvre min, omhelst werd, zonder schroom:
Ik zou myn jeugd, met u, in stille rust, verzaden,
En aen een zuivre vreugd eens geven vollen toom.
Maer laes! wat ydelheid, wat onbezonne klagten,
Ontdekt myn grootsche ziel, zoo laf en buiten reên!
Wat buitensporigheid, ontsteekt in myn gedachten,
Zoo ongewone drift, van zagte teederheên!
| |
| |
Wil dan toch, waerde Frank, myn hart in vrede laten.
Een Vrouwehart is teêr, voor taeie vleiery!
't Ontydig minnen is zoo wreed, als doodlyk haten!
'k Heb hoons genoeg, schoon ik, op nieuw, geen onlust ly'.
Vergroot dien nu toch niet, door streelend ongenoegen,
Misschien zou uw beklag my winnen, tot uw schaê.
Of lust u, by myn' ramp, den uwen nog te voegen,
En moet ik oorzaek zyn van beider ongenaê?
Gy zaegt, hoe Hertog Jan, myn Oom en Vaders Broeder,
Zich van my meester maekte, in 't plundren van myn' staet.
Ei, zie zyn Godvrucht eens; die wezen moest myn hoeder,
Verschopte, om my te smaên, het kerk- en choorgewaed.
Was ik, aen 't huis van Phlip, door maegschap, niet verbonden,
Zyn heerschzugt zou zoo ver, tot myn bederf, niet gaen,
Nu word, door hem, het recht van volk en bloed geschonden,
Men wend de maegschap voor, om naer myn goed te staen.
't Is my te teêr, om van myn huwlykslot te spreken,
Van al den overlast en smaed, daerin, ontmoet.
Wanneer ik daer aen denk, schynt my het hart te breken,
Om de ontrouw, eigebaet, en trotschen euvelmoed.
Myn Land is uitgeput, en zwaer belast met schulden.
Eens vreemden Vorsten stoet sleept alles in zyn nest.
's Lands Adel barst van spyt, daer hy moet zien en dulden
Den vreemdling, van zyn goed en amten, vet gemest.
Men voert het graeuw ten top, ja zelfs, tot 's Lands bestieren;
En de Edlen eischen 't recht, dus word men handgemeen:
Zy staen, als leeuwen, die, omringd van wreede gieren,
Hun eigen leger zien, van allen kant, bestreên.
| |
| |
Ach grootvaêr Aalbrecht! kost gy uit uw graf beschouwen,
't Elendig overschot uws huis vertreên, versmaed,
Vervolgd zelfs van uw bloed, en 't volk, door u behou'en!
Gy stondt, uit wraekzucht, op uit uw' gerusten staet.
Gy zoudt den Ridder, die, nu in myn' ramp bewogen,
Al 't zyn, uit zuyvre trou, opoffert voor uw kind,
Verheffen, om zyn deugd, en, naer uw groot vermogen,
Hem schenken, tot een loon, uw dochter en 't bewind.
Maer waer toe word myn drift vervoerd, met dit te schryven,
Ach Ridder! ik beken 't, uw deugd weegt zwaer by my.
Gy wist myn teedre ziel, tot antwoord, aen te dryven,
Uwe openhartigheid verwint myn veinzery.
Uw edelmoedige aert, uw stoutheid in gevaren,
Uw hoflykheid en deugd, die voor myn welzyn stryd.
Zyn 't lieve Frank, die my met u wel willen paren;
Maer och! het is te veel gewaegd, in dezen tyd.
Ik vrees geen Prinsenhaet, of vorstelyk vermogen,
Ik ben van hun zoo zeer mishandeld als ik kan.
Was dit myn grootste schroom, 'k zou hun geweld gedogen;
'k Nam aenstonds, hun ten spyt, u tot myn' echten Man.
Maer 'k vrees myne edelliên, 'k durf hun dit niet verklaren,
Elk agt zich even kloek voor my, en even braef.
'k Vrees Brederode, Lek, Vyanen, Wassenaren.
Hunne afgunst, zoo zy u verheffen zag tot Graef,
Zou, in myn' slegten staet, te veel veranderingen,
Doen opstaen, ik voorzag, daer uit, een nieuw geweld,
Elk in 't byzonder zou straks naer myn huwlyk dingen,
En agten zich verkleend, zoo gy wierd voorgesteld.
| |
| |
Ik zag een' nieuwen twist in 't gansche land verrezen.
Hoe woelde dan het Hoeks, en 't Kabeljauws gespuis!
Uw krygsdeugd zou te zwak, en zonder bystand wezen;
Ik zag een wis verderf, en bloedbad, in ons huis.
Misschien word, door den tyd, ons beter hoop gegeven;
's Lands onlust is al veel beslist, door uw beleid,
Gy zyt van Phlips ten top van Staatsbestier verheven,
En overal bemind, door vroom- en dapperheit
Zoo gy uw' wensch bepaelt met myne tederheden,
En in my anders niet, als my alleen, bemint:
Stel vry uw hart gerust: myn mond heeft u beleden,
Ik zal steeds de uwe zyn, blyf toch maer zoo gezind.
Laat ons dan, zonder ons met hof bejag te moeien,
In stilte, ons hartenlust vernoegen met malkaêr.
De omzigtigheid en schroom zal steeds de min doen groeien,
Bevryden ons altoos voor onrust en gevaer.
Zoo uwe oprechte trouw zich zal gewennen kunnen
Tot zulk een stil verband, en gy niets meer begeert,
Dan 't geen myne eerbaarheid en deugd uw min zal gunnen,
En 't geen oprechte trouw aan grootsche zielen leert;
Zal ik, zoo veel ik kan, uwe agtbaerheid vermeêren,
Wyl zich 't Bourgondiesch hof op u alleen verlaet.
Men zal ook, op dien naem, uw hoogheid steeds vereeren.
Dus krygt gy daaglyksch meer vermogen in den raed.
Nooit zal 't afgunstig oog van iemand ons mistrouwen,
Al zag men u by my, in de allerzoetste praat:
Men zal die vriendlykheid voor hoflyk veinzen hou'en,
Elk meent, dat ik, om Phlip, ook u, met reden, haet.
| |
| |
My dunkt, dit stil geheim, en onverdachte veinzen,
Geeft, aen het minnen, zelfs een ongemeene kracht;
't Is eigen aen 't vermaek, gestadig, door gepeinzen
Van hoop en vrees, te zien, met zorg, zyn wensch volbragt.
Ik ga naer Teilingen, als om my te verlusten,
In stilte en eenzaamheid, met jagen op het land.
Ook zal ik myn gevolg, als of ik wilde rusten,
Om niet verspied te zyn, straks zenden van de hand.
Daar zal ik dan uw komst, met ongeduld, verwachten,
'k Zal veinzen, of ik gansch van u te onvrede was.
Is uwe min zoo groot, als 't my schynt, uit uw klagten,
Gy laat my daar niet lang vertoeven: maar koomt ras.
Het zal veel beter zyn, te zeggen, dan te schryven,
Ik vrees, dat ik my dus te veel verklaren mag,
Wyl 'k onervaren ben, in schalke minbedry ven,
'k Ben openhartig, maer oprecht in myn gedrag.
Ik vrees.... maer neen ik hoop. dies laat my niet verlegen.
Myn hart zoo fier als koen, verbind zich aen uw trouw.
Men zal Jacoba nooit tot trouwen weer bewegen,
Ten zy de hemel haar liet worden Borslens vrouw.
|
|
Auteursrechtvrij