|
| |
| |
| |
Marcus Antonius aen Augustus.
SChoon ik my weinig kreun, wat Rome mag bedryven,
Of wat men, in 't gerucht aldaer, van my gewaegt;
'k Wil, u ten overvloede, Augustus, echter schryven,
Dewyl ik hoor, dat gy u van myn doen beklaegt.
Is 't weinig, dat ik u met volmagt laet regeren
In 's weerelds opperhof, vol eer en majesteit?
Dat ik u ruim een' staet, dien 'k mogt met recht begeren,
Na Caesars dood, voor 't meest, gered door myn beleid?
Of moet men ook myn keur en levenswys bepalen?
Ben ik niet, u gelyk, erkend in 't hoog gezag?
Moest ik van Rome nu nog wetten komen halen,
Naer welke Antonius zou schikken zyn gedrag?
Wat heerschzucht heeft zooras uw zinnen ingenomen?
Wat maekt toch tusschen ons, in staet, zoo groot verschil?
Gy zoud als Vorst, en ik, als Burger, zyn te Romen,
'k Zou buiten Rome zelfs niet leven naer myn' wil.
Heeft dan Augustus moed, dien tyd, alreê vergeten,
Wanneer hy, in verstand slechts kind of Jongeling,
Door myn toegevenheid, terwyl ik was gezeten
In 't Burgermeesterschap, het hoog gezag ontfing?
| |
| |
Wat waerd gy, zoo ik niet, na Caesars dood, de wetten,
Waer door de eenhoofdigheid, in 't Ryk, verzekerd wierd,
Had weten, door myn macht en schikking, door te zetten;
En zelfs, met lyfsgevaer, het roer des Staets, bestierd?
Had ik de moorders, uit hun vryplaets, niet verdreven,
En 't volk, om Caesars wraek, tot afgunst opgemaekt;
Gy waert, Domitius, de zelfde steeds gebleeven;
En ik was reeds in top van 't hoogst' gezach geraekt.
Wat sedert is geschied, door welke kuiperyen
Gy alles naer u sleept, en buigt voor uw geweld,
Kan ik van verr' wel zien, en, zonder te benyen,
U gunnen 't hoog bewind, waer in ge u zelven stelt.
'k Laet willig u den prys van zulk gebieden halen,
Daer gy, omzichtig zelf, uw volk naer de oogen ziet.
'k Laet Rome, met den naem van Burgerrechten, pralen,
Terwyl 't, met slaefsch gedrag, zich schikt naer uw gebied.
Laet my ook buiten u, naer myn verkiezing, leven,
Ten minsten, dat ik nog zoo veel behoud' van 't geen
My nevens u, in 't recht van Rome, was gegeven,
Dat ik ook op een' troon, die u niet raekt, moog' treên.
Wat maekt het Roomsche volk, en u, zoo zeer gebeten,
Dat gy me, die u niet beny, dus haet en vloekt;
Omdat ik schyn 't gedrag van Rome te vergeten?
Omdat een Koningin myn hulp en bystand zoekt?
Men zegt, dat ik myn Vrouw, en Vaderlandsche zeden,
Gelykelyk verlaet: met 's Konings naem en pracht
Braveer, 't welk nimmermeer van Rome werd geleden,
Als strydig, tegen 't recht van een Romeinsch geslacht.
| |
| |
'k Heb Fulvia bemind, dat kunnen duizend tuigen,
Die, als een Romeinin, zich, fier en moedig, droeg,
Men heeft my, meenigmael, zien voor haer driften buigen,
Omdat myn teederheid voor haer steeds overwoeg.
Ik zou haer nu misschien nog even teêr beminnen,
En zelfs, met Fulvia, nog leven als myn Vrouw;
Had niet uw Staetsbelang gebragt in myne zinnen,
Om, door Octavia, te breken de eerste trouw.
Toen wist men wel met schyn, den laster, te verbloemen,
Als ik uw Zuster nam voor Bed- en Echt genoot:
Toen kost men myn be dryf, naer recht en wetten, noemen,
Waer op men, als Romein, zyn Echtevrouw, verstoot.
Octavia, 't is waer, heeft deugd, maer schynt geboren
Om my, door klagt en vrees, tot laf heid steeds te raên.
Zoo flaeuw, zoo slap een geest, kost Marcus niet bekoren;
Ook was die trouw alleen, uit baetzugt, aengegaen.
Doch sedert dat ik zag Egyptens Ryks-Vorstinne,
Wier schoon gelaet en geest de kloekste harten steelt;
Toen wist ik eerst hoe 't was, in wederzydsche minne
Te leven, daer het hart, door liefde, word gestreeld.
Cleopatra wist eerst, door wondre tooverlonken,
Waer nooit een Romeinin den minsten glimp van had,
Myn grootsche ziel, met lust, in hare min te onfonken,
Wyl zy, by 't schoon gelaet, zoo eedlen geest bezat.
'k Wist eerst wel, hoe men moest des vyands magten kraken,
Hem dryven uit het veld, vermeestren Land en goed:
Maer zy, zy leerde my daer recht gebruik van maken,
Te durven leven van myn winst en overvloed.
| |
| |
Het arme Rome schynt zyn machten niet te kennen,
Hoewel 't met grootsch gezag de waereld wil gebiên.
Wie zou zich aen den staet van arremoê gewennen,
Die eens de ryklykheid van dit Land had gezien?
De naem van Koning kan myn moedig hart behagen,
Dit duld uw Rome niet, en daerom sta ik 't af.
Men kan myn Zonen kroon en septers zelfs zien dragen.
Te Rome Burger zyn, schynt my nu als een straf.
De groote Caesar zelf, wiens weêrgalooze zinnen
In alles zoo Romeinsch geweest zyn, zoo vol moed,
Liet, door Cleopatra, zyn heldenhart, verwinnen;
Die winnaer van 't Heelal viel dees meestres te voet.
Men kan het Roomsche volk zyn doling wel vergeven;
't Veracht myn levenswys, als vreemd van zyn manier,
Het is in krygsgevaer en ruwe tugt bedreven;
Maer gansch onkundig van den hoffelyken zwier.
En gy, Augustus zelf, hoe hoog gy ook moogt brallen,
Gy weet niet, hoe een ziel, in teedre wellust, blaekt.
Door 't minnen van een Vrouw, met zoo veel welgevallen,
Die alles, wat zy ziet, zich onderdanig maekt.
Uw hoflykheid en pracht, waer van men vaek hoort spreken,
Al wat met diep ontzag u van naby beschouwt,
Indien zy by dit hof in stasie wierd geleken,
Zou wezen boersch en laf, onedel, zonder zout.
Ik ken uw' aert en geest, geneigd tot lustigheden,
Zoo gy haer eenmael zaegt, gy wierd in min verward;
Zy trok u, door haer oog, gulhartigheid, en zeden.
't Bekrompen Rome scheen u arm, en zonder hart.
| |
| |
Neen, schuw haer, zyt ge wys, haer byzyn zou u wonden,
En de ongeneesbre min u, al te duur, doen staen.
Zy schonk Antonius haer hart, door trouw, verbonden,
Uw liefde, zonder hoop, zou troosteloos vergaen.
Het is geen laffe min, geen wellust, uitgelaten
In enkle dartelheid, die my nu heeft beroerd,
Geen pracht van zilver en geen glans van gouden vaten,
Geen Vrouwe schoonheid zelfs, alleen, heeft my vervoerd,
Zy weet haer staets bestier, met zoo veel vreugd, te mengen,
Als of men nimmer hier, om staetsbelangen, dacht.
Zy weet de vreugd zoo zeer, tot nut van 't ryk, te brengen,
Dat lust en overvloed hier bloeit, in volle kracht.
Hier ziet men Vorsten zelfs, van haer, geboden halen.
Zy kent haer Mogendheên en ieders staetbelang.
Zy spreekt Gezanten aen, elk in zyne eige talen,
En stelt, aen duizenden, de wetten, zonder dwang.
Het moeielyk bestier van staet en andre zaken,
Zoo vol byzonderheid, belet haer vreugde niet:
Nooit is haer geest verrukt; nooit zyn haer hpfvermaken
Belemmerd, door 't bestel van 't lastig Ryksgebied.
Zie, Caesar, zulk een Vrouw, met die hoedanigheden,
Die Mannedaden huwt aen Vrouwe - teederheid,
Werd van Antonius geliefd en aengebeden,
Terwyl die liefdegloed, weerzyds, word uitgebreid.
Laet my dan in den schoot van die beminde rusten,
'k Misgun 't vermaek u niet van opperheerschappy;
'k Beny 't genot u niet van dartle minnelusten,
Die gy te Rome pleegt, zoo los, zoo ruim, zoo vry.
| |
| |
Wat mag men toch op my zoo bitsch te Rome smalen,
'k Bemin myn echte Vrouw, en laet voor u 't gebied.
Ik kan in Africa myn lusten wel bepalen,
Ik streel Cleopatra, zy my, en andren niet.
Wat Vrouw van frissche jeugd of schoonheid, binnen Romen,
Is niet, door uw gestreel, tot vuile min verleid?
Wat Man is niet gehoond; wie heeft u niet te schromen?
Men kent geen jonge Vrouw, die gy geen strikken breid.
Ik wed zelfs dat, als gy, dees letters, zult ontvangen,
Het eene of 't ander lief zal zitten op uw' schoot,
En kusschen uwen mond, of streelen uwe wangen,
Want gy ontziet noch Vrouw, noch Maegd, noch kleen, noch groot.
Hoe zeer gy uw gedrag moogt mommen en bestekken,
Men merkt het echter wel, schoon 't luttel opspraek geef'.
Nogthans wil ieder een, tot schande, my doen strekken,
Dat ik met myne Vrouw, naer ons vermogen, leef.
Voorts doet men, door 't gerucht, ons dreigen, door te strooien,
Dat gy me dwingen wilt, door macht, tot burgerplicht:
Dat gy reets volk daertoe hebt weten op te rooien,
Uw krygslien op de been, en vlooten zelfs gesticht.
Dan 't is vergeefs gedreigd, al schynen wy te mallen,
Met ryklykheid en vreugd en onbezorgde lust;
By ons gaet 's lands bestier en welzyn boven allen,
Schoon ons vermaek nooit word door staetbelang geblust.
| |
| |
Verkleen ons niet te veel, al schynen onze schepen,
Met purper zeilgevaerte, en overdekt met goud,
Den glans van 's weerelds schat, door golf en zee, te slepen,
En eer tot mintriomf, dan oorlogsdienst, gebouwd.
Gy zoud Antonius, op gouden zeekasteelen,
Als een Romein, vol moeds en 't volk in Roomsche tucht,
In krygsdeugd afgerecht, zien dryven, onder 't speelen
Van minlyk maetgezang, uw vloten op de vlucht.
Gy zoud verwonderd zyn, als gy de zee beslagen
Zoud zien, met zulk een vloot van onbepaelde macht;
Het watergodendom zou schynen op te dagen,
Om zich te spiegelen in de Afrikaensche pracht.
Het volk, in wulpsche vreugd, gesierd met zyden kleeden,
Is, in dat zagt gewaed, gewoon ten stryd te gaen;
De pronk vermeert het schoon van welgeschapen leden;
Een gouden beukelaer kan stael en steen weerstaen.
Heb van Cleopatra ook anders geen gedachten,
Al schynt zy van de min alleen te zyn beheerd;
Zy weet van krygsbeleid, zy kan gevaer verachten;
De groote Caesar heeft dit haer van jongs geleerd.
Gy meent misschien, als roof, Egyptens schat te deilen:
Maer denk eens, wie daer voor met zoo veel liefde waekt.
Vermeet u niet te veel, het blind geluk kan feilen;
Ligt wierd in ons de lust tot Rome ook opgemaekt.
Doch waerom niet in rust en vriendschap nu gebleven?
'k Eisch voor myn derde deel van Staetsbewind niets meer.
Dan dat ik, naer myn zin, met myn Prinses mag leven,
En met Cleopatra haer land, als Vorst, regeer'.
| |
| |
Neem my voor bondgenoot, geen' burger, kan 't u lusten;
'k Stap van het Burgerrecht, om zulk een schoonheid, af.
Als ik in haren schoot, vol wellust, slechts mag rusten,
Vergeet ik Rome, en u, en al wat Rome ons gaf.
Niet dat ik vrees uw magt: ô neen, kunt gy niet lyden,
Dat zich Antonius, in weelde en voorspoed, vind;
Koom, waer ge my zult zien voor myn Godinne stryden;
Laet 's weereld Oppermacht de prys zyn, van die wint.
Of anders, neem uw vreugd, by uw Romeinsche Vrouwen,
Waer geen minyvrig man, naer wraek, zou durven staen.
'k Misgun 't u niet; laet slechts my mynen wensch behou'en,
En, met myn Echtevrouw, myn minnelust verzaên.
'k Schryf dit, uit vriendschap nog, tot wederzydsch genoegen.
Nu nood my myn Vorstin tot nieuw vermaeks genot.
'k Vlieg heen, om aen haer zy met vreugde my te voegen.
Vaerwel; en leef, als ik, te vrede met uw lot.
|
|
Auteursrechtvrij