| |
| |
| |
Helena aen Menelaus.
'k HEb u te veel geliefd, en ook te heusch gevonden,
Dat ik, met myn vertrek, geen afscheid nemen zouw.
Gy hield misschien uw eer, verkeerdelyk, geschonden,
Door 't breeken van ons' echt, en lang verknogte trouw.
Neen, Menelaus, 't is geen dertelheid van zinnen,
Geen wispelturigheid van een onkuisch gemoed,
Die Leda 's Dogter dringt om Priams Zoon te minnen;
En 't Phrygiaensch Gewest, voor Sparta, kiezen doet.
'k Heb lang genoeg weerstaen zyn zugten en gebeden;
Zyn welgemaekte jeugd had, op myn' geest, geen kracht;
'k Heb lang genoeg voor trouw, voor eer, en huis gestreden,
En Paris had my nooit, tot zyne min, gebragt,
Ten ware een hoog bevel, gekomen van de Goden,
Die niemand kan op aerd, veel min een Vrouw, weerstaen,
Zoo ernstiglyk my had geraden, en geboden,
Om, zonder tydverzuim, met Paris scheep te gaen.
Het vrouwelyk gemoed is ras zich zelf onmagtig,
Wanneer 't, door eer en min, gelyklyk word gestreeld;
Wanneer de Goden zelf, in 't jeugdig hart, zoo krachtig
De neiging hellen doen, die 't vleiend hart verbeeld.
Gy hebt gezien, hoe ik dien Gast uit verren Lande,
Die, om Hesioné, zyn Moey, van Troje ging,
En die van u, in huis, onthaeld wierd, t' uwer schande,
Met onverschilligheid, zoo fier en koel, ontfing.
| |
| |
Gy hebt altyd gezien, dat ik, omdat zyn reden
Somtyds zoo verre liep tot onbezonnen praet,
Zyn byzyn, zonder u, heb nimmermeer geleden,
En hem nooit heb onthaeld, dan met een stuursch gelaet.
Gy hebt my zelfs, eer gy op reis gingt, meenigmalen,
Uit vrees misschien, dat ik hem boers bejeegnen zouw,
Uw' Phrygiaenschen gast bevolen wel te onthalen;
Gy zelf hebt hem genood, te zorgen voor uw Vrouw.
Wie, Menelaus, wie kan u de schuld vergeven,
Dat ge uwe helft, die u zoo na aen 't harte leit,
Aen eenen Jongeling, in schalke min bedreven,
Zoo dwaselyk beveelt, in uwe afwezendheid?
Ik zoek niet, op dien naem, de schuld u aen te vryven,
Helene is veel te oprecht, te simpel, van gedrag,
Dan dat zy meenen zouw, dat zy dus haer bedryven
Moest dekken, met den naem van mans wil en gezag.
't Is waer, hy heeft myn hart, na uw vertrek, bestreden,
Met stoute tael, zyn min my duizendmael verklaerd,
En zocht, met uw bevel, my altyd te overreden,
Sints gy, met zyn onthael, zoo hoog my had bezwaerd.
Hoe, sprak hy, ziet ge 't niet, uit Menelaus vluchten,
En uit zyn' last, van my te onthaelen, u gedaen?
Wat hebt gy, schoone Vrouw, in 't minste toch te duchten?
Hy deed het wis, om my meer vryheid toe te staen.
'k Heb naer die looze tael en zagte vleieryen,
Zoo kunstig voortgebracht, geluisterd, noch gehoord.
'k Wou van dien overlast my dikwyls wel bevryen,
En was daerom op u, om 't lang verblyf, verstoord.
| |
| |
Doch, als hy eindlyk zag, dat hy myn kloeke zinnen,
Door zyn gedienstigheid en praet, tot afkeer bragt.
Sprak hy: Prinses, nog eens, 'k had u wel willen winnen,
Door myn oprechte trouw en eige liefdekracht;
Maer wyl uw hart zich steeds verhard, schoon die ontaerde,
Die u, verachtelyk, alleen laet, by zyn' gast,
Schoon Menelaus zelfs, gehandeld wierd, naer waerde,
Indien hy in de min verkloekt wierd en verrast:
Gy zult nogthans, gy moet met my naer Troje trekken,
Zoo anders 't dierbaer woord van Venus waerheid is.
'k Zal u de rede van myn komst, in 't kort, ontdekken;
'k Laet de uitleg aen u zelf van die geheimenis.
Hy zei my, hoe Merkuur hem eens tot rechter stelde,
Op Idaes berg, van hem, in herdersstaet, bewoond,
Waer hy, in 't pryskrakkeel van schoonheid, 't vonnis velde
Voor drie Godinnen, straks daer op aen hem vertoond.
De groote Koningin des Hemels stond te pryken,
Met alle Majesteit, daer alle glans voor week.
Die bood hem 't ryk bezit der grootste Koningryken,
Indien zyn keurig oog, voor haer, het oordeel streek.
De heldre Pallas ook, met maegdelyk betamen,
Ontstak hem, door haer oog, vol vuurs en eerbaerheid,
Beloofde dat zyn naem, by alle heldenamen
Vereeuwigd, en met roem alom zou zyn verbreid.
De blonde Venus, op haer liefdekoets, gedragen,
Van haer bevalligheên omringd, aen allen kant,
Sprak, met een lonkend oog, zoo zy hem kost behagen,
Hy had de schoonste Vrouw te wachten van het Land.
| |
| |
Dit woord deed dadelyk al 't ander voordeel wyken;
De pracht, de rykdom, eer, en wetenschap, verdween;
Het lust hem 't vonnis straks voor Citheré te stryken,
En dus ging Venus, met den gouden appel, heên.
Als hy, met ongeduld, daer na, zyn groot verlangen
Deed blyken, om het loon, het voedzel van zyn vreugd,
Zoek, zei ze, Spartaes hof, gy zult Helene ontfangen,
De schoonste van haer tyd, en 't puik der Grieksche jeugd.
Nu, sprak hy, koom ik u, uit naem van Venus, vragen,
Gy zyt alleen geweest het voorwerp van dees' tocht;
'k Ben over zee gevoerd, als op een' zwanenwagen,
En heb straks 't Vrouwepuik gevonden, dat ik zocht.
Zie Menelaus, dus kwam hy myn zinnen streelen:
Waer is een Vrouw, die niet hier door bewogen wierd ?
My dacht ik voelde zelf de dartle liefde spelen,
In zyn vertellingen, door Venus geest bestierd.
Zoo gy in Sparta waert, en by ons t' huis gebleven,
'k Had nimmer, zonder u, begonnen deze daed;
Ten minsten had ge my, of hulp, of raed, gegeven.
't Is, zoo gy klaegt, uw schuld, die my dus eenig laet.
Hoe kan een jonge Vrouw, om schoonheid aengebeden,
Ja van Godinnen zelfs tot wedermin genood,
En van een' Jongeling, volmaekt van leest en leden,
Geliefd, op 's Mans bevel, zich houden buiten schoot.
'k Heb dan geen schuld begaen, die immer my kan spyten.
'k Heb Venus raed gevolgd en haer' geduchten last;
Al 't geen 'er is begaen, is u veel meer te wyten,
Die my dus Het alleen, by een' verliefden gast.
| |
| |
Maer dit is lang geweest het groot beschik der Goden,
Die hebben zich bemoeid, met de eer van ons geslacht.
De kuisheid van ons huis is steeds, door hen, geboden,
En nooit, uit geile lust, tot hooger min gebragt.
Myn Moeder, door een zwaen, in goddelyke minne
Gewikkeld, zag nogthans haer kuisheid nooit bevlekt.
Ik volgde Paris na, op last van een Godinne,
Haer opperste gebod is 't zwaerste, dat my trekt.
'k Zouw Phrygien niet meer dan Sparta waerdig hou'en,
'k Liet Menelaus niet om een' Trojaenschen held;
'k Zou, op een woeste zee, vol schroom my niet betrouwen;
Maer wat bestaet men niet, als liefde wetten stelt?
Vergeet dan uw Heleen', die u alleen beminde,
Toen zy u eertyds koos, uit al de Grieksche Jeugd;
Die nu, door uw verzuim, zich liet, door liefde, blinden,
Die nu in Venus keur, haer teeder hart, verheugt.
Wees niet te ras, wanneer gy 't hooren zult, verbolgen,
Schoon u de Grieksche Jeugd beloofde, by haer trouw,
Den Schaker van Heleen, wie 't zyn mogt', te vervolgen,
Zy dachten nooit, dat die een Koning wezen zou.
Wat zou gansch Griekenland, en 't arme Sparte winnen,
By Troje, 't welk in magt, by al de weereld, praelt?
Wat zou een hand vol volks, schoon kloek van moed, beginnen,
Waer duizend helden zyn, uit Godenbloed, gedaeld?
Daer de enkle Paris zelfs kan honderd Broeders tellen,
Die, in den kryg volleerd, voor Priams wagen gaen;
Die zelfs in pyl en boog, hun grootste glorie, stellen,
En ieder, onder zich, zien duizend helden staen.
| |
| |
't Schynt my en Jupiter, myn Vader, best te voegen,
Zyn liefste kind, aldaer in hooger staet, te zien,
En Venus wou, zoo 't schynt, hem daer in zelfs vernoegen,
Wanneer zy Paris zond, om my zyn trouw te biên.
Wil dan, om mynen wil, 't onnodig opzet staken;
Het Godendom, dat my de reis heeft aengeraên,
Zou, tot myne eer, gewis uw euveldaden wraken,
En dus die togt te duur u en uw' helden staen.
'k Zal altyd voor uw huis en goedheid agting dragen.
Myn kind zal oorzaek zyn, dat ik u nooit vergeet;
Hermioné, hoe kleen, zal u voor my behagen.
Ei! geef haer nooit de schuld van 't geen haer Moeder deed!
Ik ga met Paris dan, in Trojes wal, regeren;
Indien ik kwalyk doe, vergeef het, 'k ben een Vrouw.
De Goden moeten my en myne zaek verweren,
Want, zonder hun bevel, bleef ik u altoos trouw.
'k Wensch Menelaus toe voor eeuwig wel te varen;
En dat hy myne min, gelyk ik hem, vergeet'.
Ja ga met Priams Zoon myn zoete lusten paren;
In purper wiszelen myn ruw Spartaensche kleed.
Ik ga, daer myn gewaed, naer balzemgeur, zal rieken;
En weelde en overvloed, door liefde, word verkwikt.
Myn teere leên zyn niet geschapen voor de Grieken:
Dien past een harder lyf, tot ploeg en werk geschikt.
|
|