|
| |
| |
| |
Ebbe, vloed, en springvloed.
DWars voor Thessalien, waer 't schuimend zout den rand
Des Griekschen bodems sluit, ligt, in 't gezicht van 't land,
Een Eiland, door de zee van allen kant besprongen,
Doch waer, aen de eene zy, het nat by een gedrongen,
Door eenen naeuwen hals, zich naeuwelyks een spoor
In steile klippen maekt, terwyl 't 'er midden door
Zich heen wringt, met geweld, en ysselyk geklater,
In zyn' gestuiten loop. Men zegt dat hier het water
Wel negenmalen 's daegs in zee vloeit, aen en af,
Schoon niemand daer van ooit de ware reden gaf:
Hoe 't water hier zoo ras verliep, en weder groeide,
Daer 't in de Grieksche zee zeer weinig ebde of vloeide.
Een Griek van hooger geest, door ongemeen verstand,
By schrandren, groot en kleen, beroemd door 't gansche land,
Gewoon, door oeffening, tot in 't geheim, der dingen,
Met zyn vernuftig brein en reden, door te dringen.
Als hem dit meenigmael verhaeld was, werd belust,
Om 't zelf te zien, en trok, met aendagt, naer die kust.
Hy vond het, als men 't zei; hy ziet de barre stroomen
Gestadig af en aen, tot negenmalen, komen.
Zyn geest werd als ontzet; hy hoort, hy merkt, hy ziet,
Hy zoekt, en overlegt, maer vind de reden niet.
| |
| |
Die altyd reden vond, of reden wist te geven,
Stuit hier in zyn vernuft. Zyn vlugge geesten zweven,
Onzeker als de vloed, gestadig gins en weer,
Hier vind hy zich verkleend, verwonnen in zyne eer.
De wanhoop raekt hem 't hart, hy wil, hy zal de wellen
Gaen zoeken, die de zee zoo draeien, en doen zwellen.
Hy stort zich in den vloed, en is, in korten tyd,
Versmoord en overstelpt, den geest en 't leven kwyt.
Dus werd de groote man gansch onverwagt bedolven,
In d' onbekende drift der Kapharesche golven.
Zyn weetlust, noeste vlyt, en ongelukkig lot,
Is naderhand beklaegd van dees', van dien bespot.
Nog waende een ieder zich in top van eer verheven,
Die van dat zeegeheim slechts reden wist te geven.
Na zoo veel onderzoeks, en zoo veel tyds verloop,
Is 't nu nog 't zelfde werk. Dit houd den meesten hoop
Steeds bezig, om de bron des wonders op te zoeken.
Dit geeft gedurig stof voor meenig schrift, en boeken.
Hoewel men 't zeebeloop, by 't wassen van de maen,
Zoo wel uitreeknen kan, als of men 't kost verstaen.
't Zy dat het kolken zyn in zee; het zy dan kringen
Van lucht, rondom de maen, die 't water opwaerds dringen.
't Zy andre redenen, waer naer men raed, en gist.
De zaek is wel bekend, de reden onbeslist.
Maer wat ik denk of maek, dit kan ik naeuw beseffen,
Hoe 't water zich zoo hoog by springvloed kan verheffen.
Hoe 't, op den netten tyd van veertien dagen juist,
Met ongemeenen vloed, op 't strand veel hooger bruist,
| |
| |
En, na drie vloeden, voorts weer koomt op de oude hoogte,
By regentyd niet zwelt, niet krimpt by wind en droogte.
Hoe 't vaek, op de eene plaets, kan woeden, ongetoomd,
Terwyl 't niet ver van daer gerust en vreedsaem stroomt.
Dees vaste onzekerheid van ebben en van vloeien,
Kost meenig schrandren geest, veel eeuwen lang, vermoeien,
En wat uit wetens lust, om dit geheim, zyn hoofd
Met overleggingen, te vaek, heeft afgesloofd.
De Visschers, die daer van alleen het voordeel kregen,
Zyn, om dit diep geheim, het allerminst verlegen.
De ervarendheid heeft hun geleerd het nette ty.
Dit nemen zy met ernst in acht, en blyven vry
Van noodelooze zorg, die latende berusten
Voor dien dit onderzoek, by tydverdryf, moog' lusten.
Gelukkig Visschersvolk, gewis gy zyt hier in
Veel wyzer, dan ik u kan roemen, naer myn' zin,
Dewyl ge, met de vrugt der stroomen wel te vreden,
U zelven niet vermoeit, in 't zoeken naer de reden.
Maer laet ze aen 't wys bestier van 's hemels Oppermacht,
Die u ten nutte de ebbe en vloed heeft voortgebragt,
Doch, voor den mensch daer van de redenen verborgen,
Om dus haer mogendheên te toonen, eiken morgen.
Hoe onstandvastig ook de zeevloed wezen mag,
Zyn stonden zyn bepaeld; men weet ze dag aen dag.
Maer in des weerelds zee zyn meer veranderingen;
Daer vloeit en ebt het steeds van versche wisselingen.
Hem, wien de morgen-, als een heil-daeuw, in den schoot
Kwam druipen, naer zyn wensch, stort de avond vaek in nood,
| |
| |
En zonder dat men kan de ras verkeerde buien
Voorzien, door teekenen, die zulk een' slag beduien.
De zeeman duikt en viert, en zet het naer de wal,
Als hy het onweer ziet, dat anders treffen zal.
Hy weet, wat stroom, wat vloed, hem best aen land zal dragen.
Maer, in de onzekerheid van 't menschelyk bejagen,
Is 't altyd ebbe en vloed, is meenig rots en klip,
En nooit een stuurman, die den grond kent op het schip.
Daer leeft men, op genaê van losse onzekerheden:
En tuimelt, eer men 't gist, van boven tot beneden.
Ja meenig, die met schrik 't gevaer des zeemans ziet,
Dryft losser dan die boot, en vreest zyn onheil niet.
Een zeeman word, wel eens, door fellen ramp, getroffen;
Maer, als men dezen ziet zoo los ter neder ploffen,
Word elk van de oude spreuk de waerheid ras gewaer:
In d' onbekendsten stroom is 't allergrootst gevaer.
|
|
Auteursrechtvrij