Poëzy
(1753)–Hendrik Snakenburg–
Auteursrechtvrij
[pagina 345]
| |
Heiman, en Elize.
IN schaduw van het loof zat Heiman, by een bron,
Aen zyne Elizes zy, geweken voor de zon,
In veel vertrouwendheid van harten, waer ze op roemden,
En die ze, op vriendschaps naem, te wederzyds verbloemden.
Als Heiman dus begon: Elize, zeg: wat borg,
Wat loon een Minnaer heeft van zyn verliefde zorg?
Indien by u 't geval van Damon en Klorinde,
Waer al de buurt van waegt, een minzame onschuld vinde;
Ly, dat ik u het juist vertelle, of gy 't niet wist;
Misschien ligt daer voor ons meêr nut in, dan men gist.
De Herder had de Nimf met alle teederheden,
Zorgvuldig opgepast, gediend, en aengebeden.
Hy noemde haer zyn' lust, zyn' wensch, zyn dubble ziel,
En niets behaegde hem, dan 't geen haer oog geviel.
Niets scheen hem hard of zwaer; dan van haer af te wezen.
Zy zelve schiep vermaek, van hem te zyn geprezen.
Zy hoorde naer zyn zang, en scheen met hart en zin
Te leven naer haer keur, vernoegd in Damons min.
| |
[pagina 346]
| |
Zelfs liet zy zich wel eens, van tusschen haere lippen,
Op een gestole kus, een zachte zucht ontslippen.
Een teêrheid, die my nooit in uwe omhelzing bleek,
Elize, schoon myn hart voor Damons min nooit week?
Ja andre gunstjes meer, die, zoo ik ze u wou melden,
Gy, hoogelyk gebelgd, met ongenaê zoud schelden,
Stond, als het veilig was, Klorinde Damon toe.
De min scheen ongeveinsd, en werd die lust niet moê.
Na zulk een vrolykheid, met wederzydsch behagen,
Nu langen tyd beproefd, bestond hy haer te vragen?
Dat zy hem eindelyk, met ongekreukte trouw,
Van haer ondeelbaer hart verzekring geven zou.
Zy, als op eenen plots, veranderd, door die woorden,
Toont, door het warsch gelaet, hoe zeer die haer verstoorden,
En zegt: 'k ben vry van aert, en wil niet als slavin,
Schoon 't naer myn keur mogt' zyn, geboeid zyn in de min.
Gy moet, ô Damon, my, in gulle vryheid, laten,
En houden 't u genoeg, dat ik u niet wil haten.
De Herder staet verzet. Zy, op dien zelfden stond,
Reikt Tityr hare hand, die, door haer oog gewond,
Zich vleit in deze gunst: zy geest hem de geschenken,
Die zy van Damon kreeg, om zyner te gedenken.
Niet dat zy Damons trouw wil zien, uit minnenyd.
ô Neen, zy heeft hem reeds vergeten door den tyd.
Haer onverschilligheid blyft vast en onbewogen,
Schoon Damon kwynend sterft, en uitteert voor hare oogen.
Elize, word nu 't veld, met zulk een smaed, beklad,
Wat klaegt, en spot men dan met de ontrouw van de Stad?
| |
[pagina 347]
| |
En wie durst van de min en haer vernoegen spreken,
Zoo lang die zich dus laet braveren, zonder wreken?
Was 't niet der Nimfen eer, dat een zoo dartle maegd,
Wierd uit den rei der jeugd, en uit het spel gejaegd?
ELIZE.
Beklaegt gy Damons lot? wel, Heiman, met meer reden,
Beklaeg ik Galaté, en al de onwaerdigheden,
Die 't stoute Minnewicht, en Egons laf gemoed,
Nu jaer en dagen lang, die Schoone lyden doet.
Dit Nimfje liet zich vroeg, in onbedreven jaren,
Op ouder Nimfen raed bepraten, om te paren,
Van Egon aengezocht, die, machtig ryk van vee,
Een steunsel zocht van eer, in 't huis van Galaté.
Die keur scheen ieder goed. De Minnegod daer tegen
Houd zich op 't hoogst gebelgd, door die verkeerde wegen,
En meent zich van dien smaed te wreken, tot zyn leet,
Zoo buiten zyn behulp en op zyn' naem gesmeed.
Hy strykt een' looden pyl met kille grilligheden,
En laet een gouden punt daer aen, door Heblust, smeden.
Dien werpt hy, onvoorziens, in Egons wanklend hart,
Dat, door een loome vrees van onmacht, byster werd.
Flux vliegt hy naer de maegd, en opent straks hare oogen.
Zy ziet, ze erkent de Min, en zich met een bedrogen.
Terwyl het huisbelang, tot voorstand van 't geslacht,
In weerwil van de Min, dit uit te werken tracht.
Des laffen Minnaers ziel, in 't koude lood begrepen,
Voelt jeugd, noch kracht, noch lust, en laet slechts alles liepen.
| |
[pagina 348]
| |
De maegd, zoo bitsch gehoond, doch eerlyk in de trouw
Van haer gegeven woord, verteert van naberouw.
De jeugd, vol dartle spot, belacht die minneryen,
En spaert de Onnoozle niet, die ze anders zou benyen.
Zoo dat de Nimf, hoe zeer voorhenen aengebeên,
Nu, warsch van jeugd en vreugd, mistroostig zit alleen.
Zoo nu myn denkbeeld niet omtrent het uwe misse,
Riekt gy myn oordeel wel uit dees gelykenisse.
HEIMAN.
Elize, 't zy men minne, of niet minn', 't is een kwaed!
De Min vervolgt altyd met onrust, spyt, of haet.
Maer 't allerbitterste, dat iemant kost verzinnen,
Is onverschilligheid, en ontrouw in het minnen.
En, schoon ook 't Vriendenhart geen hoop heeft van genot,
En ons zoo menigmael doet klagen van ons lot:
Wanneer 't oprecht gemoed is wederzydsch ontsteken,
't Is nogtans wenschelyk by zulken vergeleken.
En al de bitterheid van 't hopeloos gemoed,
Word, door de eenstemmigheid van hart en keur, vergoed.
ELIZE.
De eenstemmigheid van hart, en ongekreukte zinnen,
Kan alle bitterheid van tegenspoed verwinnen.
Een zelfde zinlykheid heeft ons wel saemgevoegd;
Maer 't lot houd onzen wil en lusten onvernoegd.
Een wonderlyk geheim van zoete bitterheden
Geeft duurzaemheid aen 't hart, gebonden aen de reden.
| |
[pagina 349]
| |
Het zuur, met zout doorkneed, kan in een' wrangen smaek,
De zinnen niet te min wel streelen met vermaek.
De lust, door keur gekweekt, groeit steeds in hoop van te erven.
Verzadiging van vreugd doet alle wellust sterven.
|
|