| |
| |
| |
Natilis uitvaert, veld-gedicht.
DAer Heiman eenzaem stil, aen d' open waterkant,
Zyn snaren op de luit, met lust en yver, spant,
Om Eerryks huwelyk, zoo 't mooglyk was, te vieren,
Kwam hem een naer geruis, vol schriks, in de ooren gieren.
Zyn zang verliest haer klem; zyn geest en spraek verstomt,
Wanneer de droeve boô, met deze tyding, komt:
‘De bruine Natilis, die 'k liet op 't uiterst' leggen,
‘Wenscht Heiman, voor haer' dood, nog zelf vaerwel te zeggen.
‘Zoo zulk een teederheid, ô knaep, u 't harte raekt,
‘Spoei derwaert, uit uw magt, want wis haer eind genaekt.
De luit ontglyd zyn hand; hy spoeit met dubble gangen;
Maer alles schynt hem traeg, door duldeloos verlangen.
Dus, door de vrees en hoop erbarmelyk bestreên,
Schynt Haerlems Kerspel hem veel verder dan voorheên.
Zyn hart beklemt van schrik, als hy, uit al de teekenen
Van droeve ontsteltenis, het onheil naer kan rekenen.
Elize ontmoet hem eerst, en roept, als buiten raed.
Och, Heiman, 'k ben haer kwyt! en gy, gy koomt te laet.
| |
| |
Gy kunt nu anders niet, dan haer ten grave leien,
En helpen my, op 't graf, een' Zusters dood beschreien,
Den dood van uw vriendin, myn Zuster, in wier mond
Uw naem bestorven was, tot op den laetsten stond.
Strooi rozen op haer graf; strooi tym en andre kruiden,
Die op haer jeugd, zoo wel als onze droefheid, duiden.
Hef aen, zoo 't mooglyk is, een' jammerenden zang,
Terwyl ik uwen toon, al snikkende, vervang.
't Staet alles luisterscharp, en, als met gapende ooren,
Zelfs weêr en wind word stil, om naer uw' zang te hooren.
ô Ongewilde pligt! maer, 't geen gy eischt, is recht:
En schoon myn boerezang eenvoudig is en slecht,
Onmagtig om den roem van Natilis te melden,
Wy willen evenwel den goeden wil doen gelden,
En heffen, in gevolg van u, den zangtoon aen.
'k Zal, met myn zuchten, u den maetklank helpen slaen,
Helaes! wat levenstyd zal voortaen veilig wezen?
De dood doet, ieder uur, zyne ongenade vreezen.
ô Bloempjes, die, op 't veld, zoo schoone kleeden draegt,
Uw lot, hoe hoog geroemd, is altyd ook beklaegt,
Omdat noch edle geur, noch sierelyke verven,
U immer kunnen hoên, voor 't vroeg en ras versterven.
| |
| |
Maer nu, nu krygt gy troost in uw verganklykheên,
Gy hebt der Nimsen bloem in alles lotgemeen.
Uw schoone bloem vergaet, en ligt op 't veld vertreden,
Zoo ook Nimf Natilis, als van haer struik gesneden.
Men ziet wel, dat een spruit uit oude wortlen schiet,
Wanneer des Kweekers hand de plant, met zorg, begiet.
Maer had ik Natilis met vocht behouden konnen,
'k Had, door een tranenbeek, den dorst des doods verwonnen.
Myn zorge voot die Bloem, zoo dier, zoo lief, zoo waerd,
Had niets, voor haer behoud, gesneden of gespaerd.
Hoe meenig vreemd gewas, uit warmer lucht, gezonden,
Word in de Hoven hier steeds altyd groen gevonden,
Terwyl de bloem zich zet tot aengename vrucht,
Die hart en oogen trekt, door kleur en geur en lucht.
Maer Natilis, verdort, in 't groenen van haer leven
En 't knoppen harer jeugd, zal nimmer vruchten geven.
ô Neen; die schoone Bloem, die zoo bekoorlyk stond,
Was hier geplant, zoo 't scheen, als in een vreemden grond.
De Planter van 't Heelal, wiens oog zy kon behagen,
Heeft haer in 't Paradys verplant, om vrucht te dragen.
Hoe heerlyk wil de vrucht van zulk een schoone bloem
Daer pralen, met een blos van onverwelkbren roem.
| |
| |
De Min doet op het veld, al vroeg, haer krachten voelen;
Men ziet haer onder 't spel der braefste Landjeugd woelen.
De knapen yveren, door allerhanden kunst,
Om zich te vlyen in der Nimsen zoete gunst.
De zucht tot minnen heerscht in alle jonge zinnen,
En glimt ten oogen uit; maer van het dartel minnen
Had Natilis, schoon gul en vrolyk by de jeugd,
Een afkeer, en misprees al te uitgelaten vreugd.
Zy had een andre min in 't oog, een' held, wiens daden
Haer deên, om zyne min, alle andre vreugd versmaden;
Een min, die overlang haer' geest en ziel bezat,
Een' minnaer, wien haer min reeds trouw gezworen had.
Raed, Heiman, zoo gy 't weet, wie deze held moog' wezen,
Van elk zoo hoog geroemd, van niemant ooit volprezen.
't is Goël, die het Land verlost heeft van geweld,
Den hofdraek heeft vernield, en de oude slang geveld.
En, schoon niet zonder bloed, een zege heeft verkregen,
Die ons doet veilig gaen, in 't veld, langs alle wegen.
't Is Goël, overryk en mild in liefde en kracht,
Die 't nedrig Leeuwendael verlost heeft, door zyn magt,
Van Wolven, die, vermomd in lammrenvachten, loerden
Op zyne kooi, en haer veel duizenden ontvoerden.
| |
| |
Die Goël, die ons dus, zoo zichtbaer, heeft gered,
Was 't, daer ook Natilis haer hart op had gezet.
Van jongs af Heeft zy hem bemind. Zou ik 't niet weten?
Ik, die my, zonder waen en roem, wel durf vermeten,
Dat ik, by dezen olm, en klare watergreb,
Die min van Natilis, met kracht, bevorderd heb.
Wy minden Hem te saem met eenerlei gedagten,
Eh wenschten van zyn gunst een zelfde loon te wachten.
Heel anders gaet het vaek in 't wulpsche klaverdal,
Waer niemant by zyn min een tweede dulden zal.
Maer Goël, door zyn macht (ô wondre mingevallen!)
Kiest duizend zielen uit, en maekt een Bruid van allen.
Hoe streelt zich Natilis in 't opperste geluk.
Zy leeft in volle vreugd. Wy sterven hier van druk!
Haer vee, het welk zy my ten erf liet, by haer scheiden,
Vergeet het klavergras, en treurt zelfs in de weiden;
En, onder 't myn gemengd, kykt telkens om, of 't niet
Zyn Herderin tot zich haest wederkeeren ziet.
Men ziet verlegentheid baerlyklyk in het wezen.
Het blaten toont genoeg het droevig zyn, en vrezen.
Maer 't leeft nog al op hoop, in die onwetenheid,
Het heeft van haren dood beseffing noch bescheid.
De afwezenheid alleen baert dit onrustig woelen.
Maer ik, schoon dat ik my ook naeuw in dat gevoelen
Kan brengen, dat zy nu voor altoos van my is,
Smelt, in myn tranen, weg, van bittre droeffehis.
| |
| |
Myn eige vee treurt meê, omdat het my ziet treuren,
En blaet myn zuchten na, 'k zie niets, dat me op kan beuren.
'k Vind nergens heul of troost. Ach, Heiman, had gy iet,
Dat my verkwikken mogt in zulk een naer verdriet?
Wat zoekt gy raed by my, Elize, voor uw klagen.
Die zelf eer nodig had, om troost, om hulp te vragen?
Maer evenwel, koom aen: Laet ons den droeven geest
Door weerwerk tegengaen. Zulks stuit den rouw wel meest.
Laet ons in Overveen, waer zoo veel Herders schreien,
Om Natilis, of in de lage duinvalleien,
Gaen stikken groene zoôn van tym en klaverblad,
Om daer van, tot een blyk van achtinge, op dit pad,
Waer Natilis wel eer plagt liefst verblyf te hou'en,
Een heuveltje, op de wys eens altaers, op te bouwen.
't Geen, naer uw zinlykheid, volkomen aengelegd,
Van my met eige hand zal worden opgerecht.
'k Zal verder, daer rondom, een haeg van Beuken planten,
En snyden, in de schors, haer' naem, aen alle kanten,
Die met den tyd en boom steeds grooter worden zal.
Ook zal het byschrist zyn ons beide ten geval.
‘Dit heuveltje, dat nooit zyn groene kruin moet derven,
‘Werd hier door Heiman en Elize, na het sterven
‘Van Natilis, den roem der Nimfjes van den Hout,
‘Tot eeuwige eer van die Godvruchtige gebouwd.
‘Geen mindre liefde en trouw moet zynen dienst vergoeden,
‘Die voor verval dees plaets en Namen zal behoeden.
| |
| |
ô Zoete vond, die reeds den loop der tranen schort,
Dewyl myn Natilis, door u, vereeuwigd word,
Gy zult myn dankbaer hart aen Heiman steeds verpligten!
Koom, Heiman, myne hulp zal u in 't werk verligten.
Myn yverende wensch, om dit volbragt te zien,
Zal in myn ongeduld u dubblen bystand biên.
Myn Natilis is 't waerd. De Landjeugd zal het pryzen.
Wy kunnen Natilis geen' beter dienst bewyzen.
|
|