|
| |
| |
| |
Dea Wàsseh-haenn
Keimpe skuorde greate eagen op doe't ik my ûntfalle liet dat Adriaen en ik in reiske nei it bûtelân meitsje soene, mar fansels wied er fuortendaliks ré om ús mei syn greate ûnderfining by to stean.
‘Nei it bûtelân alhiel?’ sei er. ‘Hwer sil de reis hinne?’
Ik lei ut dat it in fjouwer-lânnetocht wurde soe: België, Lúksemboarch, Frankryk en dan troch Dútsklân werom.
‘Frankryk ek?’ frege Keimpe. ‘Meist' wol knyflok?’ Ik andere dat ik dêr wol fan spuije koe, mar dat dat my likegoed net wjerhâlde soe nei Frankryk to reizgjen en dat dêr dochs grif ek wol iten to krijen wie sûnder dat guod deryn. ‘Hwat is knyflok dan yn it Frânsk?’ kaem it skoalmastereftich. Ik moast spitigernôch it andert skuldich bliuwe en mei in foar myn gefoel bilachlik mearderheitsfortoan sei er: ‘Tocht ik it net?’ Mar boppe forwachting joech er doe samar út himsels ta, dat er ek net altiten witten hie dat it ail wie; stavere ail en deagewoan útsprutsen ai, en dat er dat binammen de earste kear dat er ea yn Frankryk west hie net witten hie. In great fortriet hie it west to bisykjen der dochs oer to praten, mar net ien yn Frankryk hied er it yn it forstân krije kinnen. ‘Net ien! In fortriet, hear. En ik wist doe ek noch net ienris hoe't dat guod der yn natura útseach; dat hiene wy net by ús heit op 'e tún. Ik koe it dus ek net oanwize, bigrypst'? Mar dou witst it nou yn elts gefal. Is der noch mear datst' witte wolst?’
Ik hie alhiel gjin oanstriid om mear fan sok praet oan to hearren en sei dus tsjin Keimpe dat ik tankber wie foar de goede rie en my dêrmei, en mei hwat ik sels al wist, grif wol rêdde to sillen.
‘Mar witst' wol hwat it forskil is tusken in maquereau en in
| |
| |
maquerelle?’ frege er, ‘dêr kinst' dij raer mei forsinne’.
‘Ik mei gjin fisk’, andere ik en dat skynde er in goed grapke to finen, dêr't ik dan nammers foar him mear de rol fan slachtoffer as fan auteur yn hawwe moast, en dêrom fortelde ik der mar gau by dat ik it wol wist. ‘O’, sei Keimpe, ‘mar witst' ek hwat knyflok yn it Dútsk is?’ ‘Knoblauch’, flapte ik der op goed gelok út en oan syn toloarstelde troanje seach ik dat it goed wie. Om dy reed foar to bliuwen foege ik der noch hastich oan ta: ‘En yn 't Ingelsk is it garlic’.
‘Der binne lykwols oare bigripen’, gie Keimpe dôfhûdich troch, ‘dêr't men raer mei yn 'e tiis sitte kin. Nim nou bygelyks......’ Mar nou hie ik dochs wier myn nooht sa jonkenlytsen en ik fortelde him flink en feardich dat dat nou krekt de sjarme fan nei it bûtelân gean wie: de mooglikheit jin to forsinnen, it aventûr jin rêdde to moatten mei in minimum, net alles to witten, net alles to forstean. Keimpe siet to springen om wer oan 't wurd to kommen, mar ik wie fêst fan doel der wol mei to rêdden dat it safier net kaem. Hwer't ik de wurden weihelle, ik wit it net, mar hja sprongen as iezingen út it ûnderbiwuste nei boppe ta en ik spuide se út: in stream, in katarakt, in Niagara fan wurden. It moaije fan in frjemde tael wie, swetste ik, dat men der neat fan forstie, it moaije wie dat men it forkeard forstie, it moaije wie dat as men it al forstie, it dochs net folslein forstie. Wurden út in frjemde tael hiene foar jin mar ien, twa fêst omskreaune bits juttingen, hja wiene net bismodze as goare dingen dy't tofolle troch hannen geane, hja rôpen net tweintich, hûndert, tûzen assosiaesjes op, hja dwersbongelen jin net mei allerhande nuansearringen yn 'e bitsjutting, hja wiene fris, earlik, wier, kein, earber. Nim it wurd hûs...... hûs, hûs? hwat wie dat? De hiele santekream fan oantinkens oan aile huzen dy't men yn jins libben ea sjoen hie dondere op jin del. Siz hûs, en dêr siet beppe to breidzjen en pake lei syn prúmke yn it finsterbank; hûs: de kachel bromde en mem siet ûnder de lampe to lêzen; hûs, en dêr wie it hûs dêr't
| |
| |
men berne wie, mei alles derop en deryn, dat oare hûs dêr't men doe hinne forfearn wie en it hûs fan buorman en fan omke en muoike, en it earmhûs, dêr't ik sa'n wurd om siz. En de huzen fan alle sibben en freonen en de huzen dy't yn 'e oarloch delbruid wiene en de huzen yn lytse earmoedstrjitsjes, dy't winliken ûnbiwenber wiene, en dy smoarge blokkedoazen fan nei de oarloch, dy't men seach yn elts doarp, yn eltse stêd, yn elts plakje yn ús lân. Men hoegde mar hûs to sizzen en men tocht oan 'e hierforheging en politike tsjinstellingen en oan al dy jonge en âlde pearkes - omstippers winliken - foar hwa't ‘hûs’ it greate, it net binei to kommen lok like, mar tagelyk in bitingst...
It grypte my sels oan, wylst ik sa oan it wurd wie, en doe't ik it hie oer it langstme dat de lju hawwe koene nei in hûs, fielde ik de triennen ré sitten en dêrom kriemde ik hjirre: nim ‘maison’, dat wie gâns hwat oars. Maison wie foar ús fjouwer muorren en in dak, neat mear en neat minder. De eigen tael koe as lead op jin wage; tûzenen forbiningstriedden en -triedtsjes - ik krige se visueel foar my: wite, tinne wjirmkes wiene it - rounen fan elts wurd nei analoge bigripen, en nei tsjinstelde, en nei dy't der hielendal net mei to meitsjen hiene, of der al mei to meitsjen hiene troch nuveraerdige assosiaesjes of troch tuskenkomst fan homonymen en synonymen en de hiele bringst. Dêr waerd men deawurch fan, deawurch, en dan moast men der ris êt: nei it bûtelân! En dan wie it fansels prachtich moai as men in wurd wist foar knyflok, mar men moast bileaven net to folle witte. Skjin en fris hearde men de ûtlânske wurden to ûndergean, as inkeld mar útdrukkingsmiddel foar dúdlik oanwiisbere dingen dêr't men forlet fan hie. Ik wiisde op passaezjes út it wurk fan Henri Miller - al soe ik nou ek net mear witte hwat dy der nou mei to meitsjen hie - ik neamde my fol greatskens mei in nij, op it stuit eigenoanret wurd: antipolysemyt, mar hoe of hwat, ik bleau oan it wurd. De ûnsinnichste dingen floeiden my ta en ik rattele troch, sûnder ophâlden, sûnder lins to nimmen.
Doe't ik op it lêst wurch de droege mûle ticht die, wie Keimpe
| |
| |
al by de doar. Fan myn ynsinking - aldergeloks hied er der gjin aen fan dat it yn wierheit folsleine ynstoarting wie - makke er gebrûk my noch ta to roppen: ‘Witst noch hwat knyflok yn it Frânsk is?’ It andert wachte er net ôf; ynsté rôp er noch: ‘Goereis, hear! Ek oan Adriaen!’
Adriaen en ik sieten de oare deis yn 'e trein en inkeld yn Frankryk haw ik oan Keimpe tocht: de earste kear dat ik yn in restaurant útlizze moast, dat ik leaver gjin knyflok yn it iten hie. Mar der by stilstean, né, hwant der wie hieltyd safolle to sjen en to hearren om ús hinne. Hwat dêr folle fan to fortellen? Wy biseagen hwat wy bisjen moasten en tuskentiden redendielden wy oer fan alles en noch hwat, dêr't men thús ek wol oer prate kin, mar hwat der altyd by bliuwt. Sadwaende wiene wy hwat wurch doe't wy, op 'e weromreis dus winliken al, yn Dútsklân kamen.
‘Wy hawwe gâns sjoen’, sei Adriaen mêd, ‘mar dochs, hwer't ik nou hieltyd op wachte haw, dat is net kommen.’ ‘Né’, andere ik dimmen, hwant ik wist hwat er bidoelde. Elts dy't ea wier op reis west hat sil witte, dat men it hieltyd forwachtet, it... ja, hoe dat to bistammerjen? It wûnderbaerlike, it aventûr? Né, dat hoecht net... men hopet op it nije, it ôfwikende, op situaesjes dy't men noch nea earder meimakke hat, ek net yn deidreamen of boeken. Men is op reis en efter elts tropke beammen, oan 'e ein fan elts bochtich paed forwachtet men ‘it’. Dat is winliken it iennichste goede wurd: ‘it’. Wy, Adriaen en ik, hiene op ús reis, al hoe moai it west hie, ‘it’ noch net metten en dat fortriette ús wol. Nou wie dat sa'n great wûnder net, hwant ‘it’ is nou ienris tin siedde en wy hiene ús hieltyd trou liede litten troch reisgidskes en touristyske brosjueres. ‘Wy moatte nei in plak dat net yn 'e gids stiet’, forfette Adriaen, ‘it moat net ienris op 'e kaert stean.’ ‘Dan bin' wy yn Dútsklân alhiel forkeard’, bilearde ik him, ‘de Dútskers binne pûrbêste kaertemakkers, dy dogge neat leaver. Hwat hja “Handatlas” neame is in ding dêr't in
| |
| |
pipegael by moat om it to plak to bringen. As der al in útbuorrentsje is dat yn sa'n Dútske atlas ûntbrekke soe dan is it in bargehok, sûnder de bybihearrende fjouwer huzen.’
Nei hwat geïggewear bisleaten wy ta in plak dat net yn 'e gids, mar wol op 'e kaert stean soe, en dat wy nei in ûre of hwat ûntdieken op in greate kaert yn in iepenbiere bibleteek. It wie wrychtich net ienris in doarp, it wie in lyts stedtsje!
Yn dat plak nou soe ik foar de twade kear weromtinke oan Keimpe en ús ôfskiedspetear, mar allinne omt it krekt oarsom wie. Dat is to sizzen, ik seach dat ik it ek net by de rjochte ein hawn hie, mar Keimpe syn wiisheden - dêr bliuw ik by - dy binne fansels gjin stûr wurdich.
Hwat Keimpe ús grif fortelle kinnen hie, mar hwat wy noch net wisten, wie dat in kraen - sa'n ien dêr't wetter útkomt - yn it Dútsk in Wasserhahn is, mar dat tokoart oan kennis waerd samar fansels oanfolle, doe't de saek aktuëel waerd. Wol is men even earlik forheard dat men sokke deagewone dingen net wit, wylst men allerhande nuverichheden àl yn 'e holle hat.
Wy wisten beide, Adriaen sawol as ik, hwat abgefeimt wie en albern en Allotria: dy wurden stiene op 'e earste side fan in boekje - grien leau ik; mar Adriaen tocht giel; dat jowt ek neat - dêr't wy ûnôfhinklik fan inoar, op forskillende skoallen hwat Dûtsk út leard hawwe. As men der sa oer neitinkt, dan moat it der dochs wol wier frjemd bystean yn 'e hollen hwat de frjemde talen oanbilanget, as it út soksoarte alfabetysk ynrjochte boekjes komme moat. Tûzenen lânslju, dêr kin men wis fan wêze, kenne dy wurden dy't mei a bigjinne wol aerdich. Fan de b witte se al hwat minder en fan de ein bliuwt mar och sa'n bytsje hingjen. En bisykje nouris in petear op to setten yn allegearre wurden dy't mei a bigjinne.
Mar dy Wasserhahn, dat mist net, hat hielendal net yn dat boekje stien, ûnder de w, hwant it is echt in wurd om to ûnthâlden. Yn 'e klas soene wy der ek grif om gniisd hawwe, lykas skoaljonges kinne, hwant sa'n wurd is it: jow dat ta. Dat tajaen hâldt
| |
| |
dan yn dat wy winliken altiten skoaljonges bliuwe, al wurdt it front dan ek hwat de earnstige kant út fortimmere. Hawar, gjin omballingen mear. De reis!
In sleau Dútsk lokaeltreintsje brocht ús yn it stedtsje, dat wy kuijerjend forkenden.
Dwers troch it plak hinne, noardwestlik fan it sintrum, dat nammers oars net wie as in frij drokke winkelstrjitte, mei ien ek noch drokke ‘Gasse’ heaks dêrop, roun in streamke. Wy kamen dêr, doe't wy dy Gasse, dêr't de namme my fan ûntsketten is, trochgien wiene op siik nei ‘it’. Oan 'e ein hâldden ynienen de winkels en dêrmei de drokte op; der stiene in mennich pakhuzen mei lytse finsterkes efter roastich traeljewurk. Nei lofts bûgde de stege ynienen om, ûnforwachts, krekt as men it gefoel hie yn in Sackgasse bidarre to wêzen. Tusken in greate houtene skuorre oan 'e iene kant en de bline muorre fan in frij leech, mar wol lang gebou oan 'e oare, roun in paedtsje fan lytse balstiennen, en oan 'e ein dêrfan knipperen wy ynienen tsjin it ljocht fan 'e sinne, dy't myld in gersstripe biskynde oan dizkant fan it streamke. Hjir en dêr stie in lyts beamke en der wiene gâns rustike banken, fan skylde beamstamkes. Der wiene fierder hwat kuijerjende lju, ‘oanstelden’ dy't de frije sneontomiddei brûkten om de sunige stikjes grien fan it stedtsje ôf to trêdzjen. Ien húshâlding wie der by: man, frou en twa jonkjes, mei Dútske petsjes op mei in greate klep; hwat der fierders oan lytse formaesjes wie, wiene foreale feinten mei Gretchen-eftige fammen. Hja panderen stadich roun en bisochten dêrby elkoar yn 'e eagen to sjen of hja sieten mei rjochte rêgen op 'e banken, as bidrukte fakirs, en fierden yn dichterlik proaza tsjin inoar it wurd.
Oer in moudich paedtsje giene wy fierder, troch de griene stripe, oant wy oan in plak kamen dêr't yn it streamke in foech wetterfal wie. Om de ien of oare ús ûnbikende reden - men wit soks nea nammers - wie der in betonnen ôfskieding yn de beek en it wetter foel dêr oer hinne sa'n twa meter djip nei ûnderen.
| |
| |
Wy stiene der even by to sjen en doe ornearre Adriaen dat er sin hie oan in glês bier. Yn it bierhûs foar it stasjon oer hiene wy al fornommen, dat it bier dat yn it stedtsje konsumearre waerd, fan in pleatslike brouwerij kaem; dat miskien wie dy wetterfal wol in slûchslimme birekkening fan de bieryndustriëlen om de toarst fan de ynwenners oan to fiterjen. Foaral mei sok brodzich, lúmsk waer, wurke it folslein. Wy bûgden dêrom nei it suden ôf, om wer yn 'e winkelstrjitte to kommen.
Sa giene wy in tsjerke foarby, dêr't wy de Turm fan biseagen en Adriaen de oankundigingen bistudearre, dy't yn in lyts kaske, efter glês, oan 'e sydmuorre to lêzen wiene. ‘Dêr moat ik moarn hinne’, sei er, en alhowort Adriaen thús nea nei tsjerke giet, wist ik dat it him tinken wie, hwant hy is gewoanwei sljocht nei frjemde kânselsprekkers. Mei hokker forwachtingen hy nei har talutsen wurdt, ik soe it net witte; hysels koe ek fan fierrens net útlizze hwat hope him driuwt.
Doe't wy de tsjerke efter ús hiene, brocht in smelle strjitte ús hommels op in lyts pleintsje, mei linebeammen, dy't de bibouwing lofts en oan 'e oare kante hast folslein oan it gesicht ûntteagen. It eigentlike plein wie alhiel bifluorre mei balstientsjes, dy't út in gielens skynden, en it wie folslein leech, útsein de beammen mei har krunen fan propperige tûfen grien; hwat alles meiinoar, wylst wy ús skeanoer weagen, in fielen oprôp fan in stel Gullivers to wêzen, dy't yn in tún mei boerekoalplanten to lânne kommen wiene.
Doe seach Adriaen it. ‘Dêrre, in kroech’, sei er.
It die bliken in soarte fan loazjemint anneks bierhûs to wêzen, dat Zum Deutschen Bär hjitte. In bear, dy't der yndied nochal Dútsk útseach, mei in grouwe, lompe en dochs wol nuete kop, mei ljochte, sentimentele eagen, sierde in ûnevenredich great úthingboerd. Op de stientsjes foar de gevel stiene twa, trije taffeltsjes mei in mannich wite stuoltsjes, dêr't wy ús noflik yn delfalle lieten. ‘Soene wy hjirre ek útfanhûzje kinne?’ frege Adriaen. It koe, fortelde de ober dy't ús twa greate glêzen fan it
| |
| |
pleatslike brout brocht, dat munsterjc koe tsjin gâns dat men oars wol foarset kriget. Binijd hearden wy dat wy wer moai ticht by it stasion sieten, dat wy oars op gâns in distânsje mienden to hawwen. Mar yn 'e hoeke fan it plein wie in o sa smel gonkje tusken de huzen en dan kaem men yn in soarte fan earmtakke, dat sa nei it stasion laette. Tusken twa glêzen yn helle Adriaen de bagaezje; wy sieten noch even hwat to bikommen en trapen doe ta de jachtweide yn, om ús ynskriuwe to litten. Dêr waerden wy foar forwiisd nei in lyts taffeltsje yn 'e hoeke, dêr't in widdoueftich frommes efter siet fan sa'n fjirtich, fiifenfjirtich jier: it eigenerske, de frou, lykas wy ridlik gau foar it forstân hiene. Hja lake ús even ta, in laits dy't net fierder kaem as har mûle en dêr't binammen de eagen gjin diel oan hiene. Skrille, ljochtbrune eagen wiene it, dy't op 'e ien of oare wize net alhiel strykten mei - ja, noch wol mei it smelle gesicht, dat mei gewelt sa gearparse like, en it hwat lange kin, mar net mei it hiele stal fan de frou. Hja bihannele ús tige freonlik, lykas hie hja op ús wachte as fortroude gasten, dy't troch har oanwêzigens de saek folslein meitsje. Foar in part wie dat ek sa, hwant der wie krekt noch ien keamer frij, foar twa persoanen, fornijde hja ús, en dy koene wy krije. Hja soe ús der even hinnebringe.
Troch in smel gonkje, dat men nammers ek yn in pear stappen troch wie, kamen wy yn in gâns bredere gong, breder as heech sels, dêr't oan beide kanten fealgiele doarren op útkamen. As dêr allegearre keamers efter sieten wie it gâns in hotel, mar nei't letter bliken die, wie dat net sa: oan 'e iene kant wiene it inkeld frij ûndjippe kasten mei ûnderskate bistimmingen, oan 'e oare side wiene der ûnder oare in rommelkeammerke, in baeikeamer, in toilet, in hokje foar de tsjinstfaem en in mannich lytse sydgonkjes, dy't nearne op út skynden to kommen. Mar dêrfan ergeren wy net it measte doe't wy mei de frou dy kant út rounen, omt de lange gong sels al ús omtinken frege. Der wie mar och sa'n bytsje ljocht yn dy gong, hwant al baernde der op twa plakken in plafonnière, de souder wie swart, of donkerbrún - dat
| |
| |
wie net út to meitsjen - lykas ek de kanten, útsein de doarren dan. Boppedat rêstte dy souder op swiere balken, dy't grif net mear as twa meter útinoar leine en dy't de eigentlike ljochtboarne, bihalven foar hwa't der krekt ûnder stie, forburch; wylst it ljocht sels foar in great diel opsûgd like to wurden troch dat oerâlde brún of swart. Midden oer de flier fan 'e gong wie in reade kokosloper, in smelle stripe troch in ek wer swarte sé, dêr't wy yn 'e poepemars oerbokselen. Foarop de weardinne mei de kaeijen, ik as hikkesluter. Nimmen dy't in wurd sei op dizze tocht, troch de healtsjustere spelonk, dêr't it near en bidompen wie. De flier skynde boppedat opdrachtich to wêzen, it roun swier, net liker as yn in skacht fan in koalemyn.
De kuijer troch dy gong like einleas. Iderkear as wy in sydgonkje foarbykamen, seach ik skruten dat út, út in fielen as soe dêr hwat forskrikliks to sjen wêze. Doe't ik it letter oan Adriaen fortelde, sei ik, dat ik hieltyd heal en heal forwachte, dêr ien hingjen to sjen. Faeks haw ik my foar Adriaen oer stûfernôch útdrukt, mar oan 'e oare kant sei ik it spontaen, fuort nei't wy allinne op ús keamer wiene, dus mei farske yndrukken by my.
De doarren wiene net nûmere, mar de léste oan 'e rjochterhân wie uzes. Ut it tsjuster en de nearzigens fan 'e gong stiene wy by forrassing yn in greate keamer, mei hege finsters. Twa solide Dutske bêdden stiene dêr en oan 'e muorre wie in waskbak mei kranen. Oan 'e oare sydmuorre lykwols wie in skoarstienmantel, mei in greate kachel fan glazuere stientsjes, en oan 'e muorre, njonken de waskbak, stie in boekekast fan donker hout, mei snijwurk en forsierde poaten. De boeken sieten efter glêzen doarkes mei brûnzen slotten. De bêdden stiene in hiel ein fan inoar ôf, ien njonken de kachel, oan 'e kant fan 'e doar; de oare by de waskbak, ûnder ien fan de hege finsters. Hwat rjochting oangiet, stiene se heaks op inoar, tige oarderlik, mar dochs wie de earste yndruk oft se der samar, sûnder folle oerliz delset wiene. Faeks kaem dat ek troch de keamer sels, dy't mei syn donker, blommich bihang, mei hjir en dêr famyljeportretten - ien greaten
| |
| |
ien wie derby, fan in man mei in hingsnor - en mei de kachel, de boekekast en it soarte fan stuollen in wenromte suggerearre, dy't yn hasten ûntromme wie om as needhospitael tsjinst to dwaen of sokssahwat. Mar de waskgelegenheit, mei de fêste spegel derboppe, spriek dat wer tsjin fansels.
Ek yn 'e keamer, al wie er dan heech, wie it near op dizze brodzige dei. Wy skouden in finster op - de frou wie fuort wer ôfreizge nei't hja ús mei in hângebeart de keamer oanbean hie - smieten it jaske út en it boesgroentsje, om ús hwat to forfriskjen.
De kraen mei K derop draeide ik wiidiepen, mar der kaem in lij strieltsje, dat yn in pear tellen oergie yn in bêste gjalp hjit wetter, siedende hjit. ‘Dou hast de forkearde’, kibbe Adriaen en siet al mei syn fingers oan 'e oare kraen, wylst ik gau de forrifeljende K tichtdraeide. Mar dy oare joech itselde gleone wetter. ‘H bitsjut heisz, dat wol sizze: hjit’, lei ik Adriaen út. ‘Der doocht hwat net’, sei dy, ‘ik sil de K nochris probearje.’ It joech allegearre neat, hwat wy ek diene, der kaem inkeld mar hjit wetter út dy fordomde kranen.
Adriaen hie it earst it himd wer oan en foun in skuonpoetsende jonge mei in streekt jaske yn 'e gong, dy't er syn need klage. De jonge wie tige gewillich, kaem fuort mei, mar seach ús yn earsten fol ûnbigryp oan. Wy demonstrearren de kranen en fuortdaliks ljochte der in yntellinginte glâns yn 'e eagen fan de jonge. ‘Der Wasserhahn! sei er. ‘Dat sil't wol’, anderen wy mei ré bigryp, ‘mar wy wolle sa graech dat der út dy iene kâld wetter komt.’ Dat makke dat de feint fûl yn aks je kaem: hy seach skerp nei de kraen, folge doe mei de finger de buis dy't fan de kraen nei ûnderen laette en earne yn 'e muorre fordwoun. Deun ûnder de eigentlike kraen siet in greate moer, dy't er tusken tûme en wiisfinger oanfette en bisocht om to draeijen. Dat slagge net en syn gesicht foroare alhiel; de útdrukking fan skrandere triomf like fan binnen út ôffage to wurden en waerd forfongen troch in wakker tryste ekspressy. ‘Es ist der Wasser- | |
| |
hahn’, sei er en seach ús freegjend en mankelyk oan.
Wy knikten stom en dat wie oanlieding foar him om syn bûsdoek to krijen en mei dy yn 'e hân jitris hwat meneuvels mei de moer út to heljen. Jitris seach er ús oan en sei earmoedich: ‘Der Wasserhahn’. Wy bifêstigen syn wurden en stimden ta dat it grif oan de Wasserhahn lei, mar hoe moast dat nou wer yn oarder? ‘Dat giet sa net’, sei de jonge mei in drôve loaits op syn bûsdoek, ‘dêr moat in tange bykomme’. En aktyf sprong er wer oerein en fottele ta de keamer út.
Wy wachten oant er werom komme soe mei in tange. Dat duorre lang; to lang nei ús sin, hwant it is krekt as wol it praet ek net komme, as men sa mei sin sit to wachtsjen. De rêgen fan 'e boeken efter de glêzen doarkes hiene wy alris bisjoen: Goethe, Von Kleist, Hebbel, Gotfried Keller, Thomas Mann, Zweig - Arnold leau ik - en frijhwat fan Jakob Wassermann. De doarkes woene net iepen, dat dêr wiene wy al ridlik gau op útstudearre. Doe wiene de famyljefoto's oan bar. It greate portret fan de man mei de snor, yn sa'n gouden, krolderige list, stie ik in hiel skoft by op to sjen en ik hottefile der mei Adriaen oer oft de man nou brune of blauwe eagen hie. Ik hâldde it op it leste, alhoewol't it brede, hwat sloppe gesicht brune eagen hiel wol mooglik makke; mar de mankelike snor joech foar my de trochslach. Doe't wy sa tweintich minuten lang forfeelsum dêr mar hwat stien of sitten hiene, gie Adriean der op út om de jonge mei it streekte jaske to sykjen, mar hoefolle doarren as er ek iepenskuorde, nearne wied er to sjen. Yn 'e jachtweide lykwols foun er in ober, hwa't er útlei dat der hwat wie mei de Wasserhahn. De ober kaem fuort mei, biseach it gefal en forklearre daliks krêftich dat it de Wasserhahn wie, dêr't it him yn siet. Mei bûsdoeken pielde hy lykwols net; nei't er de kraen efkes rinne litten hie, sei er rislút dat der in tange oan to pas komme moast, hwant dat it fansels sa net koe. ‘Hawwe jim' sa'n tange?’ woene wy witte en doe't it andert posityf wie, bisocht Adriaen út to lizzen dat in skuonpoetsende jonge mei in streekjejaske al
| |
| |
in heal ûre om it ding út wie. Mar it slagge net dêroer ta útwikseling fan gedachten to kommen, hwant de ober forklearre yn syn andert oars net as dat it mei in tange moast en dat hja wier sok ark hiene. Doe stapte hy weardich fuort.
Dizkear wachten wy mar tsien minuten en giene doe op 'e nij op 'e sneup. Foare founen wy de frou, dy't hastich mei kaem, lang nei de kraen - yn tichtdraeide en yn rinnende steat - stie to sjen en doe mei brutsen stimme sei: ‘Der Wasserhahn...’ Doe't wy swijden, foege hja der noch oan ta: ‘Er sollte repariert werden.’ Doe fordwoun hja ek.
Wy hawwe noch in skoftsje wachte, ear't wy ússels tajaen woene, dat wy forslein wiene. Mei twa giet dat net sa maklik; elk fan ús hie, as er allinne west hie, it allang oerjown, mar togearre falt it swier om to bikennen dat men foar janlul stiet. Sèls hawwe wy jitris socht om oare sielen om ús by to stean, mar dat slagge ús net en wy bisleaten om switterich en wol mar hwat to iten. ‘Mar net hjirsa’, seine wy tagelyk en, hwat fleuriger troch dy koïnsidinsje, setten wy nei de jachtweide, dêr't wy in taksy skilje soene, omt it ûnderwyls bigoun wie to reinen en omt taksychauffeurs altiten pûrbêste ynljochtingen jaen kinne oer de oarden fan formeits yn frjemde stedtsjes. Yn 'e jachtweide wie it o sa rêstich. Twa man sieten by it finster hwat to drinken en oan it lytse taffeltsje sieten de frou, de ober en it streekjejaske to kaerten. Hja groeten ús tige freonlik, winsken ús in noflike joun en fortelden dat de doar de hiele nacht los wie.
It wie djip yn 'e nacht doe't wy weromkamen, nei in forgeze jacht nei fleurigens. Even hie it der op like, doe't in Dútsker dêr't wy mei yn polityk petear rekke wiene, yn in djûre bar, ús in sjampanjeglês nei de holle smiet, dat yn lytse stikjes tsjin de muorre oan diggels spatte, mei't wy krekt op 'e tiid fansiden sprongen. ‘Benehmen Sie sich nicht so albern’ sei Adriaen wylst er de fûsten oprôlle. ‘Ein abgefeimter Schurke’, die ik der
| |
| |
binnenmûls boppeop, mar de maten fan de man kamen der tusken, beaën forûntskuldigingen oan en lieten ús trystich efter.
Yn 'e gong fan it hotel wie it binearjender noch as de middeis en dizkear wit ik foar wier, dat ik yn de sydgonkjes grousum-heden eange. As der fan 'e souder ien hongen hie, soe dat as earste réaksje in biskaet gefoel fan foldwaning by my oproppen hawwe: ‘Dêr is it dus - ik wist it wol’, hwant it wie gjin binaudens hwat my dwerssiet, earder in fielen fan in like ûn-kearbere as ûndraechlike fataliteit, dat troch it falt accompli inkeld forlichte wurde kin. Mar der wie neat en noch bûten de doar fan 'e keamer, doe't wy de gonkjes ien kear efter ús hiene, liken dy drôchbylden wol gjin earnst west to hawwen, mar mear de mallichheit fan bluisterige fakânsjereizgers. Wy slaggen op bêd en sliepten al gau as roazen.
Gedroan fan klokken makke ús de sneintomoarns wekker - njoggen ûre. Tsientallen klokken skynden der to wêzen; lege swiere slaggen wiene de paedsljochters, mar hieltyd hegere kamen dêr boppe út, hieltyd hegere... as dienen se mei yn in wedstriid, as bisocht de iene klok de oare ôf to troevjen. In orgy fan klokken wie it. ‘Hwat bliksem...’ sei Adriaen dy't troch it earste gewelt hinne sliept hie en nou mei knipperjende eagen op 'e earmtakken oerein kaem, ‘hwat sil dit?’ Mar it hâldde ynienen wer op. Earst de heechste en doe sa op it rychje ôf, oant op it lêst de lege, swiere bom noch wifkjend efteroan kaem en doe wie it stil. Adriaen gie rjocht oerein sitten, knikte in pear kear stom mei de holle en stiek doe rislút de skonken bûten it bêd. ‘Hwat sil dat?’ frege ik op myn bar. ‘Tsjerke’, sei er somber, ‘giest' mei?’ ‘Ik rêd it net mear’, andere ik, ‘om healwei tsienen moatte wy der al wêze - ik moat my ek noch skeare. Boppedat wol 'k noch hwat sliepe.’ ‘Ik moat my ek skeare’, sei Adriaen, ynienen folle fleuriger, ‘kin ik yn fiif minuten. Skearwetter haw' wy yn elts gefal.’ Mei strampele er al nei de kraen, mei syn skeargerei yn 'e hân. Hy draeide oan 'e kraen, doe oan 'e oare...,
| |
| |
‘'t Is kâld’, hearde ik him roppen, ‘allebeide. Nou't men skearwetter hawwe moatl’ ‘Ik soe it mar even rinne litte’, treastge ik, ‘it wurdt fansels wol waerm.’ Wylst Adriaen hwat klean oandie hearde ik de kranen rinnen, mar doe't er der wer bykaem, joegen se beide noch kâld wetter. ‘Moaije boel mei de Wasserhahn’ sei er smeulsk. ‘Hawar, dan skear ik my net.’
Doe't Adriaen de doar út wie, die ik gau de eagen wer ticht, net allinne omt ik slûch wie, mar ek om't de hingsnor my sa mankelyk oanseach, út syn krolderige, opgulde list. Minder as twa minuten brochten my wer yn it grinsgebiet fan weitsjen en sliepen, mar doe gie de doar wer iepen en Adriaen stie jitris by my foar 't bêd.
‘Hja fregen my hoe't ik sliept hie’, sei er rêd en mei eat fan it útdaegjende fan in skuldige skoaljonge. ‘Zea sjlegjt’, sei ik en hja wiene der alhiel ôf. Hoe't dat sa wie, woene hja doe witte en ik andere: dea wàsseh-haenn!... Nou goeije, ik gean nei tsjerke. Hwa wit... Sliep mar lekker!’ Ik hie skraech gelegenheit hwat werom to grommeljen, doe wie er de keamer al wer út. op 'e nij treau ik de holle yn it kjessen, ré om it tokoart oan sliep to foreffenjen. Mar ik krige de jachtweide foar my, mei de frou - soe dy der al by west hawwe? faeks net, mar it slagge my net har earne rêstich sliepe to litten - de ober en it streekje-jaske. Ik seach ûntsetting yn har eagen, nei't de gast forklearre hie dat er zea sjlegjt sliept hie fanwegen de wàsseh-haenn. Tryst en dimmen preuvelen hja nou tsjin inoar oer de Wasserhahn, mar dat monotone getsjânsel, dat oars better as hokker widzelietsje jin yn 'e sliep sangerje moast, hie in folslein forkearde útwurking op my. Ik waerd hwat langer hwat helderder, oant ik klear wekker wie. Mar doe't ik de eagen opdie, seach ik wer de snor, of leaver hy seach nei my. Ik bisocht it ris op 'e oare side, mar dat wie alhiel ûnfordraechlik, mei de frou, de ober en it streekjejaske noch aloan yn har dompich petear en de stoarjende snor yn myn rêch. Dat ik wrotte wer oarsom en die de eagen ticht. Mar de eagen to sluten wylst men gjin sliepen yn 't sin hat falt net ta,
| |
| |
hwant dan knypt men ornaris to stiif. Fjurrige stippen forskynden, read en giel en grien, mar út al dy stippen - dy't boppedat in eigenaerdige douns útfierden, mei fêste figueren en de nedige fariaesjes dêrop - seach de snordragende Dútsker my oan, lyts, mar folslein klear as byld, lyk as men in ding sjocht troch in omkearde fierrekiker.
Hoelang 't ik myn bisykjen om jitris de sliep to krijen trochsette wit ik net krekt, it sil in heal ûre, tweintich minuten west hawwe foar 't neist. Doe joech ik it oer, sloech de tekkens op en plante de fuotten op 'e flier. Mei waerd der kloppe en op 't selde stuit waerd de doar ek opdien en in frommiske sette de keamer yn. Hja seach net yn myn rjochting, mar yn dy fan de waskbak, wylst hja frege oft hjir etwas wie mei de Wasserhahn. ‘Jô, jô’, wie al hwat ik wist to sizzen, ‘gewisz’, en ik klaude hastich wer ûnder de tekkens, yn in pynlik trapearre fielen, dat alhiel net nedich wie, hwant ik hie in kreaze pyama oan en myn fuotten wiene skjin.
It fanke, hwant dat wie it seach ik nou, in keamerkatsje mei in wyt skelkje foar en heech opstutsen hier, liet de kranen rinne. ‘Kalt’, sei hja, mar hja heakke dêr oan ta dat de iene winliken waerm wêze moast. Yn myn bêste Dútsk fortelde ik har dat ik soks ek tige wurdearje soe, om't ik my skeare woe. Hja lake my freonlik oan en klongele doe hwat oan 'e moer om. Dat wie blykber pour acquit de conscience, hwant ta sichtbere ynspanning liet hja har net forliede. ‘It bêste sil wêze’, sei hja doe earnstich, ‘dat Jo hwat waerm wetter krije.’ Dat like my ek de bêste oplossing en ik sei har dat in lyts kûmke mei hjit wetter alle swierrichheden út 'e wei romje soe. Hja lake jitris freonlik, in bytsje coquet ek wol, en sette doe ôf.
Ik bleau mar op bêd, hwant ik wie bang dat hja my wer oer it mad komme soe, krekt as ik dwaende wie my yn of út 'e klean to strûpen, mar it duorre in hiel skoft. Grif wol in heal ûre, en doe waerd der wer kloppe. Ik hâldde my stil, yndachtich oan 'e hastigens, dêr't hja de earste kear mei ynkommen wie.
| |
| |
Mar nou waerd it tikjen herhelle, dat ik stjitte dochs mar in gelûd út. Earst gie de doar iepen, it duorre even en forheard seach ik doe dat it net it keamerkatsje wie, mar de frou sels, yn in sneinske jûpe - alteast in oaren ien as de foarige jouns - en mei in ûnbidich greate kûm mei siedend wetter. Dy sette hja del, healwei de keamer, en bleau doe forwachtingsfol stean. Dat is sa net krekt genôch sein; as soks mooglik is soe ik sizze moatte: it wie de forwachting fan dy't neat mear to forwachtsjen hawwe. Har antlit wie dat fan de folsleine desyllusy - de eigenaerdige eagen koene dêr neat oan foroarje, of leaver aksintuearren dat noch. It iennichste sprekkende - as ik alteast it duorsum desyllusionearre fan it gesicht as net sprekkend, net diskursyf sprekkend winliken, útskeakelje mei - wie har hâlding. In lyts, himpen wyfke dat yn skouders en rêch witte liet dat hja de slach tsjin it libben net alhiel forlern hie en ré wie har to skoar to setten. Krekt dat lykwols joech hwat bisûnder tragysks, as woe it jin ynskune dat de minsklike foarm noch warber wêze koe as it moast, mar dat it minsklike sels - dreame oer it libben, ynkear, siele... - alle funksionearjen ôflein hie. Tsjin dy hâlding fan forwachting fan it lichum - moat ik noch sizze dat dit neat mei it flesk, mei it erotyske út to stean hie -bigoun ik in petear. Ik bitanke foar - omtrint hie ik sein: foar it skearwetter, mar dat bearde al to mâl by dy tobbe - foar har goede soargen dan mar; ik sei dat it in moaije romme keamer wie en dat ik bêst sliept hie. Dat lêste om goed to meitsjen hwat Adriaen misdien hie, dy't ik op dit stuit allinne sjen koe as in greate sadist. ‘It hat grif net altiten sliepkeamer west’, ornearre ik, hwat hja mei har flakke, mar dochs alhiel net toanleaze stimme tajoech. Earder hie it de wenkeamer west, fornijde hja, en ik murk op dat ik soks al tocht hie en hwat in moaije kast mei boeken hja dêr hie to stean. De ljochtbrune eagen skampten even oer de glêzen doarkes. Ik forfette dat ik forskate fan dy boeken ek lezen hie en graech bisitte soe as ik it jild hie, al hoegde ik dan net al dy boeken fan Wassermann, en oft hja in soad fan lêzen hâldde?
| |
| |
Hja net, fortelde hja, mar har man, dat hie in great lêzer west. Oft er al lang wei wie, frege ik en hja andere dat dat tsien jier waerd. ‘Dus yn 'e oarloch’, konstatearre ik lûdop. ‘Ek troch de oarloch?’ Ja knikte hja, mar se sei: ‘né... né.’
‘Zivilist?’ frege ik en dêr folge in rêdde, senuweftige biweging fan 'e holle op, dy't sawol ja as né bitsjutte koe, mar meiïens seach ik dat hja gûlde, sûnder lûd. Har eagen waerden read, triennen rollen del en doe kaem der ek in heech en snokkerjend kriten, as fan in bern, in ienlik, forlitten bern. Ienkear miende ik tusken twa snokken troch jitris it wurd Wasserhahn to forstean. Ik preuvele sokssahwat as ‘Verzeihung’, mar hja hearde it net en yn gûlkrampen stoarrele hja nei de doar, dy't yn it tsier stie.
Midden oer de flier stie de tobbe to dampen. Ik forflokte my sels, forûntskuldige my doe wer, woe de humor fan dy tobbe ynsjen, snijde my by it skearen en bisocht hurdhertich to tinken oer sentimintele Dútske widdouwen, dy't nei tsien jier hystearyske gûlbuijen krigen by útlânske hotelgasten. Mar by dat alles wie ik hastich, ik woe hjir wei. Fuort út dat hotel mei syn ûntromme wenkeamer, mei syn snorren yn gouden listen, syn snokkerjende froulju, streekjejaskes en jins yntimiteit forsteurende keamerfammen, dat rothotel mei syn stikkene kranen, syn gong as in deakiste en syn bybihearrende spoekegonkjes dêr't men liken forwachte. Krekt doe't ik klear wie, de brot yn 'e koffer hie en stie to sjen nei mooglik forgetten dingen, kaem Adriaen der yn.
‘Hwat hastou?’ sei ik kjel, hwant hy seach bleek en hâldde in bûsdoek tsjin syn gesicht en ik fornaem dat er blette. ‘Zea sjlegjt’, andere er sa'n bytsje gysgobjend. Mar, om my gerêst to meitsjen kaem der fuort efteroan, mei in biweging fan de doek: ‘Dat hat neat to bitsjutten, ju, myn noas bliedt’.
‘Hoe komst' dêroan?’ woe ik witte, ‘hast oan 't fjochtsjen west?’ Ik sei it winliken samar; hy knikte lykwols stadich fan ja en sei jitris: ‘zea sjlegjt... Tinkt dy dat ik in oanklacht yntsjinje moat?’
| |
| |
‘Silst' it der wol nei makke hawwe’ sei ik nof teren. Adriaen stie him to birieden. ‘Faeks al’, mompele er, ‘ja, dat sil 't wol.’ Hy swijde efkes. ‘Mar de lju moatte net oerdriuwe; sa kidelich hoege hja nou ek net to wêzen op it stik fan it leauwe. Boppedat’, - Adriaen bigoun him op to winen - ‘ik haw neat sein, neat fan it leauwe, neat oer de tsjerke. As ik net agressyf bin hoecht in oar ek net agressyf to wurden. Hja lykje hjir wol net wiis!’
‘Dat bin hja ek net’, folle ik mei oertsjûging oan, ‘mar fortel leaver ris hwat der bard is. Hwa hat dy to nei west?’
En doe krige ik dan einlings it hiele forhael. Adriaen wie út tsjerke weromkommen en hie yn 'e jachtweide in deabidders-stimming oantroffen. De frou hie reade eagen, as hie hja gûld, it streekjejaske siet mei ûlige eagen to sjen, de ober stie mei in stúmske troanje rjochtop by de gongsdoar en dan wie der noch in fanke dat forwoeden op it koperguod ompoetste. Ardiaen hie dêrom mar hwat ekstra luftich sein dat it sok sierlik moai waer wie; der wie hwat weromsein, en doe hied er forteld dat er yn tsjerke west hie. Hja wachten suver op inoar hwa't hwat sizze soe, fortelde Adriaen, mar doe hie immen - hy leaude de frou, né, it wie it streekjejaske, frege yn hokker tsjerke as er west hie en dat hied er doe úttsjutten. En doe hie de frou, ja, de frou dizkear, dêr wied er wis fan, frege oft it him foldien hie. Dêrop hie Adriaen útkreame, dat er in noflik plakje hawn hie en aerdich sliept hie, en dat hy it harren tige oanrikkemedearje koe. De ober wie doe op him takommen; Adriaen hie noch fleurich sein: ‘Jô, jô, Sie auch’, en doe hie dy ober him foar de snút slein.
‘Wie dat oars net in tige ûnskuldich grapke?’ frege Adriaen by wize fan kommintaer. ‘Moatte dy lju dêr nou... Hwat tinkt dy, moat ik in oanklacht yntsjinje?’
Ik woe graech sa gau mooglik fuort út it hotel, dat ik sei fuortendaliks mar: ‘Né, dat moatst net dwaen’, omt it dêr dochs op útdraeije moast, hwant Adriaen is alhiel gjin man fan oanklachten. Ek dat er de ober net in reis werom forkoft hie, hearde alhiel by Adriaen. Hy is wier gjin deadeling en hyn ofte nei net
| |
| |
binaud, ek net foar fysyk gewelt, en foar syn freonen sil er fjochtsje oant de bittere ein, mar ik wit krekt hoe't dat gien is by dy ûnforhoedse oanfal. Syn earste réaksje is forheardens: hea, hwerom docht dy man sa... soe ik hwat missein hawwe? Hwant Adriaen bigeart alhiel net ien op 't sear to kommen, mar de erfaring hat him leard dat soks gauris bart. ‘O heden’, moast him troch de holle sketten wêze, ‘ik haw my de mûle foarbypraet, ik haw har kronken yn it leauwe’. Dêrom hat er net fochten, al mei it dan wier wêze dat de oaren der fuortdaliks tuskenkamen en om ‘Vrzeihung’ beaën, lyk as Adriaen fortelde. Mar dat de ober godstsjinstige biswieren hie - it kin wier wêze fansels - mar ik tocht dêr mines fan en dat doch ik noch.
‘Hwat dogge wy dan?’ frege Adriaen, doe't ik it idé fan in oanklacht ôfwiisde. ‘Wy geane fuort’, sei ik. ‘Op slach.’ En dêr wie myn maet it alhiel mei iens.
Sûnder folle wurden rekkenen wy ôf mei de frou. Elts bisykjen om jitris oer it ynsidint to bigjinnen warden wy ôf en it wie har sa ek wol goed, leau ik, al wie it mear in akkoart gean út birêsting en wanhope as út oertsjûging.
Oertsjûging, ik brûk it wurd nou, mar wie dy by ús, by mysels?
Op 'e strjitte seach ik noch ienris efterom en myn each foel wer op it úthingboerd mei syn deutsche Bär: goedmoedich, brút, mar tagelyk ûnsizber demonysk dizkear.
By in goed glês fan it lokale bier, yn it healtsjustere, smûke sealtsje fan Das rote Herz, kamen wy oan 'e praet mei in biwenner fan it stedtsje, de iennichste klant dy't dêr siet op dat stuit. Doe't er hearde dat wy út Fryslân kamen, groeide er. ‘Ljowert’, sei er, ‘Ljouwert, dêr haw ik west. Moaije stêd.’ ‘Yn 'e oarloch fansels’, sei ik húnjend, hwant ik wit dy forhalen, en ik dronk fuort myn bier op, om't ik hjir ek net langer sitte woe. Mar Adriaen wie minder hastich en dat joech de man de gelegenheit to fortellen, heal forûntskuldigjend, dat er forpleger west hie, by it Reade Krús. Net by de fjochterij, dat moasten wy goed
| |
| |
foar it forstân hawwe, en noch folle minder by S.S., S.D. of sokssahwat. Oarloch wie forskrikkelik, en der rekken ek altiten lju woune - de bombardeminten fan de Ingelsken en Amerikanen, dat hie ek ôfgryslik west - en de slachtoffers moasten dochs holpen wurde. Dêr wie it Reade Krús foar, en sa hied er Ljouwert kennen leard. Prachtige stêd; aerdige minsken ek. Mar ja, oarloch, dat wie net bêst fansels. Dy oarloch hie de Dútskers net folle goeds brocht. ‘En ús ek net’, fortelde ik grimmitich, mar Adriaen sei mei hwat fan greatskens, dat wy it al wer aerdich to boppe wiene. Hjir wie it noch net earlik sa fier, heakke ik dêrop yn, hjir rounen noch aggressive lju om dy't jin yn in hotel samar oan 'e kop sloegen.
Hwer't dat wie, woe de man doe fansels witte, mar doe't er hearde dat wy yn 'e Dútske bear west hiene, forgeât er de hiele oanlieding en rekke op 'e tekst oer de lju fan 'e bear. Of winlik foaral oer de eardere eigener fan de bear, dy't nou dea wie, mar dy't in goekunde, of sels in freon fan him west hie. ‘In bêste man’, sei er, ‘tige oppassend, mar grübelnd, och sa grübelnd.’ Ienkear hie hy, de freon, him forsind. Ienkear yn syn libben ek mar, en dat kaem dan noch om't er drank op hie. Tragysk wie dat, en it hie sa'n bêst houlik west. De man seach ús hjirby heal útdaegjend oan, sa fan haw-it-hert-net-en-sprek-my-tsjin.
Schnaps, al kamen wy dan út Nederlân, wie neat wurdich. Dêr kaem greate illinde fan. Der Heinrich - dat moast de namme wêze fan de eigener fan de bear - foun it net ienris lekker. Hied er him mar by it pleatslik brousel hâlden. Jô, jô!
Mar hawar, dat hied er net en hy wie siik wurden. Oft wy wolris fan Wassermannréaksje heard hiene? Ja? Nou, dat hie forkeard west, mei Heinrich. Syphilist, as ús dat mear sei. Doe hied er him foroardiele field, hy wie sljocht wurden - hie Wassermann, dêr't er neat fan wist - yn alle toanen forflokt en de ein hie west dat er him ophongen hie.
Under it forhael hie it my tige ûnnoflik west, as siet ik nei
| |
| |
forbeane dingen to harkjen, in biskamsume ynbrek to meitsjen op de yntimiteit fan in oar, mar by de léste meidieling, dy't de Dútsker heal achtleas die, loeken alle spieren yn it ûnderliif sa hommels gear as krige ik in skop yn 'e mage: forheftige liiflike delslach op hwat dochs in gewoan - nou ja, hwat is gewoan? - forhael fan minsklik barren wie.
‘Yn 'e gong’, lústere ik út in droege en hjitte kiel.
‘Né’, sei de man, wylst er my hast forbaesd op en del oanseach, ‘yn 'e wenkeamer’.
|
|
Auteursrechtelijk beschermd