[Schagen]
SCHAGEN; een slot in een dorp van die naam, in West Friesland, een driehoek maakende met Alkmaar en Medenblik; by Boxhorn, Stedeb. 352 bl. afgebeeld; niet soo volkomen als in de 3 Gesichten van Rochman; en ook niet soo naukeurigh, als u hier, uit een nette Teekening, onder de myne, word vertoond.
A. 1440, was haar bouheer, Heer Willem, de natuirlyke soon, by Maria van Bronkhorst, van hertogh Albrecht van Beyeren. Junius, Batav. 17 cap. 512 pag. Goudhoeve, 85 bl. Parivall, Vermaak van Holl. 173 bl. de Scoreler, Dirk Burger, Chronyk van Schagen, 22 en 55 bl.
De naam is de Deenen asgeleend; nademaal men in Nik. Visschers Deenmarken, aan het Noordeinde van Jutland, de zeeboesem van de Belt het Schager rak is noemende, naar het bygelegene landpunt Schagen. Rutger. Hermannides, Deenm. 723 en 760 pag. Boxhorn. Stedeb. 353 bl. Van Spaan, Rotterd. 58 bl.
Doch de gemelde Scoreler neemt het heel anders; seggende Kagen en niet Schagen (immers is 'er de S naderhand bygevoegd) wegens de veelvoudige Kaagen (waterige hoogtens) binnen den omtrek van Schagens essene landstreek. De Scoreler, 10 en 11 bl.
Voort is het dorp Schagen al een oude en vermaarde plaats; aangesien het, A. 1168, om de Friesen te benadeelen, door de ruitery van graaf Floris den III, is verbrand. Arn. Buchelius, over Bekaas 28 sten biskop, 55 pag. Scotanus, Friess. G. 4 B. 97 bl. Willem Procurator, by Matheus, Analector. IV Tom. 30 pag.
Noch onlangs behoorde het aan Heer Dirk Floris van Beyere, graaf van Warfuseè, overleden, A. 1706, den 24 Mey; synde hem daags te vooren beide beenen afgeschooten, in de Slagh van Ramelies. De Scoreler, Schag. 74 bl.
Wat vorders deesen graaf betreft; hy was een naasaat van Reinier van Renesse, burggrave van Montenakem, gesegt de graaf van Warfuseè; A. 1611, getroud met vrouw Alberte van Egmond, de dochter van graaf Karel van Egmond, &c.
Sie, van syn elendigh omkoomen, te Luik, naa 't ombrengen van den burgemeester, La Ruelle, A. 1637. Aitzema, Hist. van Staat. 17 B. Godfried, Chron. 2 D. 750 bl. Ger. Brand, Daghwys. op den 16 April. en Thom. Asselyn, in het Treurspel van de graaf van Warsufè.