De opstand van Guadalajara

[p. 141]

IX

Tarabana was nog aan het overleggen hoe hij zijn vijand verder onschadelijk kon maken. Een merkwaardige coïncidentie: terwijl de alcade ginds tusschen twee revolutionairen zat, zond hij twee vrouwen van lichte zeden, maar in het wit gekleed, de heuvel op om den vidriero in zijn meditaties te storen en in een moeilijk parket te brengen.

Met eenige aanhangers verschool hij zich in een boom, terwijl zij de heuvel opgingen. De een hield de handen voor zijn oogen, de andere vouwde de sjaal uiteen waarin zij was gehuld. Toen mocht hij zien, maar hij schoof een eind verder op en verdiepte zich weer in zijn gepeins. Besluiteloos zagen de temptaties op.

Tarabana wenkte uit de boom: doorgaan, doorgaan. Maar hoe? Zij werden handtastelijk, El vidriero nam de vlucht naar de andere kant van de heuvel. De vidriero wees naar de verte, de vrouwen slaakten kreten en wenkten. Allen lieten zich zakken en renden naar boven. Halverwege hoorden zij al: ‘De soldaten komen.’

En toen zij boven waren zagen zij over een breed front traag een groote troepenmacht optrekken. Over een paar uur zou Guada-

[p. 142]

lajara zijn bezet en verzet zou wel niet worden gepleegd. Men had de tijd voorbij laten gaan!

Een blinde woede tegen den vidriero, die dit door zijn talmen op zijn geweten had, dreef bijna Tarabana er toe hem de heuvel af te werpen. Maar hij bedwong zich, nu had men hem noodig als gijzelaar en zondebok. Toen El vidriero hem echter verklaarde dat hij ook nu op de heuvel wilde blijven, gelastte hij zijn volgelingen hem aan te pakken, op te nemen en weg te dragen. En zij gehoorzaamden. De persoon van El vidriero was niet langer onaantastbaar, verder was hij de enganador tot het einde.

Er hoefde geen parool te worden uitgegeven, alles stroomde vanzelf naar Sombrerete, het eerste dorp dat opstandig geworden was en dat onneembaar tusschen moerassen lag, alleen bereikbaar voor wie de smalle paden kenden.

Het werd overvol, er kwam gebrek aan alles. Maar een paar dagen daarop werd het bekend, dat niemand in de stad werd terechtgesteld, dat alles zijn gewone gang weer ging en kort daarop kwam er bericht, dat ook zij die binnen een week terug waren gekomen niet zouden worden vervolgd. Uitgezonderd van de amnestie werden alleen Escuatla,

[p. 143]

Tarabana, El vidriero en een twintigtal anderen. En zeer tegen de verwachting van de leiders in liep Sombrerete leeg. Er bleven enkele honderden over. Toch verbeterde dit de toestand. Voorloopig zou geen honger worden geleden.

Escuatla wilde van Sombrerete naar zijn landgoed trekken en zich daar verschansen, Tarabana nog in Sombrerete blijven en vandaar trachten de opstand weer uit te breiden, maar zij bekenden zich zelven wel dat de zaak verloren was. Tarabana wilde dadelijk een proces in groote stijl tegen El vidriero op touw zetten, maar de anderen drongen aan te wachten of het liever nog heelemaal te laten rusten.

El vidriero zelf echter verhaastte de zaak. Tarabana, Escuatla en Romero, in de nood weer meer bevriend, zaten zwijgend met elkaar te drinken, toen de nachtelijke stilte opeens verstoord werd door een ontzettend gehuil alsof een heel hospitaal bezig was dood te gaan.

Ontzet en niet begrijpend stormden ze naar buiten en schoten in de richting van het gehuil. Er vielen kreten, ze gingen er op af. El vidriero had er met een tiental aanhangers vandoor willen gaan, maar even buiten het dorp hadden hun muildieren, geen lust heb-

[p. 144]

bend uit de warme stal de kille nacht in te gaan een balkend verzet aangeheven en hun pooten stokstijf in het slijk geplant. De gedweeste der dieren hadden den te gedweeën mensch verraden: El vidriero had Tarabana's geheime wensch vervuld en openlijk verraad gepleegd.