Dagboekfragmenten 1940-1945

[p. 577]

Ambachtsscholier, 18 jaar - Nunspeet
Donderdag, 12 April 1945

- Vanmorgen om 7.30 lagen we met z'n vieren, nog lekker te slapen! Plotseling hoorde ik nog half slapend in de verte Spitfire's zoemen en gelijk kanonnen ratelen. Ik was zo slaperig dat 'k liggen bleef! Dat is de eerste keer dat 'k niet naar schietende vliegtuigen keek! De anderen rezen klaar wakker nu, omhoog, en vlogen naar 't dakraampje. Ik bleef stiekum liggen, en trok me van hun verbaasde uitroepen niets aan. Al kwamen er hónderd Spitfire, dan bleef ik nóg liggen! Maar, jawel, de Spit's kwamen hierheen en doken ál schietend vlak over ons huis, op het station! Drie, vier keer zeilden zij donderend naar beneden!

Honderden hulzen zagen we omlaag vallen, en hoorden we hier en daar gerinkel! Het Achterpad, Rodedorp en Stationslaan lagen bezáaid met hulzen. Het bleek al gauw, dat er tussen het Groene Laantje en het Station 'n trein stond.

Wij gingen onrustig aan tafel! Ik zei, dat de Spit's nu Typhoon's gingen waarschuwen, en dat bínnen het uur 'n bende Ty's op de trein zouden strijken met bommen. Natùurlijk wilden ze me niet geloven, maar het stond voor mij als 'n paal boven water, dat de Spitfire's hulp gingen halen! En wie was daar béter voor bestemd, dan dat brok geweld, de Typhoon? O zóo!

Ik kreeg gelijk! Natùurlijk kreeg ik gelijk. Hier en daar vielen toen bommen in de verte, en we waren nét met het eten klaar, toen we de Ty's aan hoorden komen. Mev. Snoek zat al 'n uur in de kelder te bibberen.

Ik zat in 'n oogwenk op het dak. Overal zag 'k keurige formatie Ty's rondsnorren. Ik heb 5 formaties van 4 geteld, maar het kunnen er oók meer geweest zijn. Ik heb het laatste jaar ontzettend veel lawaai meegemaakt, maar zoals vanmorgen, nee, nog nooit! Dit tart gewoon iedere beschrijving!

Eerst doken ze netjes uit het N.W. achter elkaar omlaag! Maar later doken zij van alle kanten kris-kras door elkaar heen, en ik verwonderde m'n eigen dat er geen ongelukken gebeurden! Donderend loeiden ze omlaag, en dit moet men zélf gehoord hebben, om te weten, wat dat ís!

Soms gierden ze vlak over de bomen, misschien maar 'n 30 à 40 m hoog. Een paard met 'n tweewielig wagentje rende, als dól, door de

[p. 578]

Stationslaan de Brinkersweg op. Hulzen sloegen rondom mij door de daken heen en gooiden dakpannen in gruizelementen. Ruiten braken, terwijl overal doffe klappen te horen waren.

Typhoon na Typhoon dook achter elkaar omlaag, en vaak zag ik 'n flits van de piloot, terwijl hij rokend, vuur en kogels voor zich uit spoot! Alle rechterkanonnen van de rechtervleugels gingen rook en vuur uitbrakend, iets héen en weer!

Het was gewoon ongelóvelijk, wat die vléugels te verduren hadden. Ik zat er gewoon op te wáchten tot er 'n paar vléugels zouden breken! Niet dat ik dit de Engelsen toewenste, maar dit kon volgens mijn bescheiden mening, niet uit blijven!

Báng was ik niet, alleen was 'k bang, dat 'k geraakt zou worden door schroefbladen of vleugeltippen! Dat was m'n énigste zorg.

Ik heb er helemaal niet bij nagedacht, dat ik wel eens getroffen zou kunnen worden door de granaten, of hulzen!

Ik zat op het dak, dus wel drie verdiepingen hoog. Vaak doken zij uit het Zuiden, recht op mij aan, en hoewel ik hoog zat, duurde het tamelijk lang voor dat ik ze plotseling weer zag, zo láag vlogen zij! En het is 'n niet bepaald 'n fijne gewaarwording, als daar plótseling, levens groot! 'n Typhoon voor je neus opduikt!

Er werden 4 Raket bommen afgeschoten, en dat is 'n eigenaardig geluid, met veel lawaai! 'n Beetje blikken-gebommel!

Om 9.15 was het concert afgelopen nadat het 'n halfuur geduurd had. Dat is gewoon 'n record, wat de tijdsduur betreft. 'n Gewoon gemiddelde aanval duurt gemeenlijk op z'n hoogst 20 à 15 minuten!

Direct na afloop van het toneel, kwamen 'n paar Duitse spoorkezen, en 'n Hollands meisje de hoek om vliegen! Zij waren vaalwit van doodsangst, en het meisje, dat bij die spoorkezen werkte, had zenuwstuipen, en huilde en snikte: ‘ik wil nooit meer naar t station, laten we hier toch van daan gaan! Och toe, ik ben zo bang: O, het was zo vréselijk!’

De spoorkezen hadden al hun spulletjes op hun fietsen gepakt, en besloten dan maar naar Harderwijk te gaan! Maar 'n paar uur later kwamen ze weerom, met hangende pootjes. Ze waren door hun baas terug gestuurd! Maar, ze gingen niet terug naar 't station, maar bleven in 't dorp rondhangen.

Om 12.45 toen wij zaten te eten doken 2 spitfire's omlaag, en namen de trein onder vuur en ze vlogen van O.n.W.

[p. 579]

Om 1.30 doken schietend 4 Spit's op de trein.

Binnen 'n paar uur tijds werden er vanmorgen 10 aanvallen uitgevoerd in de omgeving, hoofdzakelijk de spoorlijn. Ik ben natuurlijk zo snel mogelijk naar het station geslipt, en ik had gedacht tientallen huizen in puin te zien liggen. Maar dat viel nog al mee, hoewel veel huizen van de kogels geleden hebben, en natuurlijk ruiten kapot door de bommen.

Brok woont tegenwoordig naast Hoekstra, op de Spoorlaan, en daar waren ze allemaal helemaal overstuur. Daarna ben ik door gegaan naar familie Robbers om eens te kijken, hoe de zaken daar bij stonden! Vlak op 't fietspad voor Avondzon was 'n raketbom terecht gekomen. Onderwijl 'k daar stond, hoorde ik overal Typhoons rond circelen, zodat uitkijken geboden was. Overal lagen hulzen en enkele patronen Tom R. stond voor aan de weg en wilde met alle geweld met z'n moeder wég, het dorp in! Hij is al 'n paar maanden ondergedoken geweest in hun eigen huis. Behalve Douwe Osinga en ik wist niemand er iets van, dat hij thuis was. Wij waren dan ook de enigen, die hem wekelijks opzochten.

Robbers zelf, wilde voor niemand weten, dat Tom thuis was. Hij kwam zo gauw mogelijk thuis, en was woedend toen hij Tom zag staan!

Tom was doodsbleek, en op van de zenuwen! Zij hadden in de kelder gezeten, en wisten niet waar ze zich bergen moesten. Tom sméekte z'n vader om toch weg te gaan. Maar die dácht er niet over. Ik dacht, straks gaat Tom nog huilen, zóver was hij al heen. Het is best te begrijpen, want hij is drie jaren lang onder water als Med. Student!

Om ± 11.30 ben 'k naar huis gegaan met de straalpijp van 'n raketbom achterop! En er was niet éen Mof die er wat van zei!