Dagboekfragmenten 1940-1945

[p. 346]

Ingenieur, 28 jaar - Delft
27 November 1943

- De oorlog heeft grote bombardementen op Berlijn gebracht. De Engelsen maken gebruik van de donkere nachten met nieuwe maan om te vliegen en moeilijk door de nachtjagers te kunnen worden waargenomen. In een week is er 5 millioen kg aan bommen neergeworpen met vaten benzine en kisten fosfor, die steeds weer bij daglicht gaat branden en overal aan vastkleeft en haast niet te verwijderen is. Een kwart van de stad is vernield. Deze week 3 bombardementen. Maar daarnaast worden overdag door de Amerikanen ook andere doelen aangevallen. Gisteren o.a. met zeer grote formatie's Bremen. In den Helder zag men alleen al ± 400 toestellen.

Een mens vraagt zich af, hoe hij daar tegenover moet staan. Oordelen en veroordelen leert men in zo'n oorlogstijd af; dat valt niet binnen 's mensen bestek. Is het genoeg gezegd: ‘leer om leer’; ‘wie wind zaait, zal storm oogsten’?

Misschien heeft Engeland zijn straf moeten ondergaan voor zijn te slap optreden vóór de oorlog; misschien moet het Duitse volk nu op vreselijke wijze gestraft worden voor de ellende der oorlog, die zij de wereld voor de ze maal heeft aangedaan en misschien zal dit land nu zo vernield, verarmd en vernederd moeten worden, dat het niet weer de gelegenheid krijgt.

Ik juich niet bij deze wrede ellende, zoals vele anderen doen, die weten, dat dit hun deur voorbij gaat. Het is zo gemakkelijk te menen, dat op het eigen volk geen smetten kleven, wanneer de ander de aanvaller is en de directe oorzaak van de strijd.

Mijn gedachtengang vormt ook geen verzwakt, weekhartig medelijden met het volk, dat nu getroffen wordt, wier vrouwen en kinderen verschrompelen in de vuurzee en wier have en goed verloren gaat. Zij juichten bij de slagen en vernielingen, die bij anderen te weeg gebracht werden, om hen te laten zwichten en hun de wapenstilstand af te persen. Nu worden zij op dezelfde wijze getroffen, maar in het tienvoudige. De straf voor alle gedode soldaten, voor vermoorde gijzelaars, voor weggevoerde en minder dan beesten behandelde Joden, voor alle concentratiekampen, waar gemarteld wordt, voor de volle gevangenissen, voor alle weggehaalde mannen en jongens, die in de Duitse fabrieken moeten werken tegen de belangen van hun eigen land, om hun eigen vrijheid verder weg te brengen, voor

[p. 347]

alle roof en diefstal van alles, dat waarde heeft of gebruikt kan worden, en tenslotte voor de morele achteruitgang, die de volkeren in oorlogstijd ondergaan.

Nog nooit heeft Duitsland zelf de oorlog thuis gevoeld. De veldslagen en de vernielingen werden bij de buurstaten uitgevoerd. Nu eerst wordt het eigen land getroffen. Misschien moet dat zo. Oorlog kan men zien als een vreselijke, goddelijke, straf voor het tekort aan rechtvaardige gestrengheid en naastenliefde; het voortbestaan van het z.g. ‘Derde rijk’ zou ieder geloof de bodem op den duur inslaan.

Vroeger concentreerde zich de grootheid, nu de schuld, op Adolph Hitler. Men hoort slechts zelden van hem. Ook hij zal weten, dat hij vroeger of later zal verliezen.

In Duitsland zijn dikwijls betogingen geweest na de bombardementen in Hamburg, Berlijn en Keulen, maar zij worden door het partijleger, de S.S., met mitrailleurs bestreden. Zo vallen duizenden vrouwen en kinderen in eigen land.

In oorlogstijd, en zeker bij bezetting, laat een volk eerst zien, wat het waard is; het kan dan zijn karakter tonen. En dat valt hier in Holland lang niet altijd mee. Natuurlijk valt één mens die verkeerd doet meer op dan honderd die gewoon handelen. Bij vergelijking met andere landen moeten we bedenken dat b.v. België een militair gezag heeft, terwijl wij een politieke overheid met den rijkscommissaris Seys-Inquart aan het hoofd. In Noorwegen is het nog erger en er staat Mussert's evenknie Quisling aan het bewind.

Er is in ons land een aantal mensen Duits gezind. Zij zijn veelal geen N.S.B.ers. Ongeveer 4% der bevolking is lid van de N.S.B. Daaronder zijn een aantal idealisten, anderen, die meenden, dat we het vroeger erg slecht hadden, maar die in werkelijkheid het goede niet vermochten te zien; dan een aantal echte partij-mensen, die in het algemeen vooraanstaande positie's hebben gekregen en onaangename, soms niet al te beschaafde, personen zijn; voorts een belangrijk aandeel: de mensen, die meenden dat Duitsland de oorlog wel zou winnen en dat zij zo de beste kant kozen voor later, voor hun zaken en leverantie's.

Zeer te laken is wel de houding van vele zakenlieden, commerciële technici en aannemers en wegenbouwers, die niet noodgedwongen orders aannemen, doch veelal de betreffende Duitsers stroop om de mond smeren, zo nodig de Hitlergroet brengen, de opdracht-

[p. 348]

gevers mee uit fuiven nemen en zich verdringen om een gunning, die rijkelijk betaald wordt door ons eigen volk.

De derde groep, die misschien wel de grootste is, zijn de vele vrouwen en meisjes die zich met de moffen afgeven. Dit zijn niet alleen publieke vrouwen, neen, men ziet kinderen van 14-15 jaar naast uniformen lopen, maar ook getrouwde vrouwen generen zich niet voor de omgang. De jongeren zijn vriendelijk voor een paar kousen, de oudere voor een aantal bonnen en het is niet te verbazen, dat het aantal ongewenste bevallingen sterk toeneemt en het plegen van abortus is geen uitzondering meer. Het optreden van geslachtsziekten is sterk verbreid. Ter contrôle wordt wel eens een bioscoop leeggehaald en alle meisjes in een ziekenhuis onderzocht. Vroeger ergerden wij ons sterk aan zo'n geval; nu zijn we aan meet dingen gewend en we verachten eigenlijk de mensen, die in een bioscoop komen om er Duitse films en propaganda te zien. Maar vooral het lagere volk zal voor geen geld zijn pretjes willen missen en offert liever het laatste beetje karakter.

Verder ziet men dat in ons land een kern is met standvastig denkende en doende mensen. De omgeving van deze mensen schaart zich om hen heen en denkt en spreekt evenzo met de goede bedoeling.

Overigens doen de Duitsers wel alle mogelijke moeite om ons tegen hen in het harnas te jagen. Voor een welwillende behandeling zou ik mijn hart vast houden.

Wanneer een degelijke en zware bestraffing van de vele schuldige vrouwen en meisjes niet terdege ter hand genomen zal worden, dan moet ons land tranen schreien, dat het zo weinig geleerd heeft en het moet weten, dat 4 dagen oorlog te weinig zijn geweest. Het is een vernederend schandaal voor de ouders, dat in vele plaatsen kinderen beneden 18 jaar niet zonder opvoeder op straat mogen na zonsondergang.

Aan de N.S.B.ers zijn we gewend. Zij vormen een clique, die een blindedarm aanhangsel is van de moffen, maar de vele meiden die met Duitsers omgaan vormen voortdurend weer een ergernis.