Davids Psalmen
(1674)–Joannes Six van Chandelier– Auteursrechtvrij
[pagina 19]
| |
offerhande, aan het kruis volbragt, ende aan al syn goed gemeinschap hebt? Ant. Alzoo: dat Kristus my, ende alle geloovigen, tot syner gedachtenisse van dit gebrooken brood te eeten, ende van deesen drinkbeeker te drinken bevoolen heeft, ende daar toe ook belooft: Eerstelik, dat syn lichaam zo seekerlik voor my aan het kruis geoffert, ende gebrooken, ende syn bloed voor my vergooten is, als ik met oogen sie, dat het brood des. Heeren my gebrooken, ende de drinkbeeker my meedegedeelt werdt. Ende ten anderen, dat hy selve myne ziele, met syn gekruiste lichaam, ende vergooten bloed, zo seekerlik, tot het eeuwige leeven, spyst, ende laaft, als ik het brood, ende den drinkbeeker des Heeren, als seekere waarteekenen van Kristus lichaam, ende bloed, uit des dienaars hand ontfange, ende mondelik geniete. 76 vraa. Wat is dan te seggen, Kristus gekruiste lichaam te eeten, ende syn vergooten bloed te drinken? Ant. Het is niet alleen met een geloovig hart Kristus gansche lyden, ende sterven aan te neemen, ende daar door vergeevinge der sonden, ende het eeuwige leeven te verkrygen, maar ook daar beneeven, door den heiligen Geest, die t'saamen in Kristus, ende in ons woont, alzoo met syn heilig lichaam, hoe langer, hoe meer, vereenigt te werden, dat wy, al is 't dat Kristus in den heemel is, ende wy op aarden zyn, nochtans vleesch van syn vleesch, ende been van syne beenen zyn, ende datwe van eenen geest, als leeden eenes lichaams van eene ziele, eeuwiglik leeven, ende geregeert werden. 77 vraa. Waar heeft Kristus belooft, dat hy de geloovige zoo seekerlik alzoo met syn lichaam, ende bloed wil spysen, ende laaven, alsse van dit gebrooken brood eeten, ende van deesen drinkbeeker drinken? Ant. In de insettinge des aavondmaals, welke alzoo | |
[pagina 20]
| |
luidt: Onse Heere Jesus, in den nacht, in welken hy verraaden wierdt, nam het brood, ende als hy gedankt hadde, brak hy het, ende seide, Neemt, eet, dat is myn lichaam, dat voor u gebrooken werdt, doet dat tot myner gedachtenisse. Desgelyks [nam] hy ook den drinkbeeker na het eeten des aavondmaals, ende seide, Deese drinkbeeker is het nieuwe testament in mynen bloede. Doet dat, zoo dikwils alsge [dien] zult drinken, tot myner gedachtenisse. Want zoo dikwils alsge dit brood zult eeten, ende deesen drinkbeeker zult drinken, zoo verkondigt den dood des Heeren, tot dat hy komt. Deese toesegginge werdt ook verhaalt, door den H. apostel Paulus, daar hy spreekt, 1 Cor. 10. 16, 17. De drinkbeeker der danksegginge, dienwe [dankseggende] seegenen, is die niet eene gemeinschap des bloeds van Kristus? Het brood datwe breeken, is dat niet eene gemeinschap des lichaams van Kristus? want een brood is het, zoo zynwe veele een lichaam, dewyle wy alle eens broods deelachtig zyn. | |
29 sondag.78 vraa. Werdt dan uit brood, ende wyn, Kristus weesentlik lichaam, ende bloed? Ant. Neen. Maar gelykerwys het waater in den doop niet in Kristus bloed verandert werdt, noch de afwasschinge der sonden selve is, daar van het alleenlik een godlik waarteeken, ende verseekeringe is, alzoo werdt ook het brood in het nachtmaal niet in Kristus lichaam selve, hoewel het na den aart, ende eigenschap der sakramenten Kristus Jesus lichaam genaamt werdt. 79 vraa. Waarom noemt dan Kristus het brood syn lichaam, ende den drinkbeeker syn bloed, ofte het nieuw verbond door syn bloed, ende Paulus eene gemeinschap van Kristus lichaam, ende bloed? Ant. Kristus spreekt alzoo niet sonder groote oorsaake, naamelik, niet alleen om ons daar meede te | |
[pagina 21]
| |
leeren, dat gelyk als brood, ende wyn dit tydlik leeven onderhouden, alzoo ook syn gekruiste lichaam, en syn vergooten bloed zyn de waarachtige spyse, ende drank, daar door onse zielen, ten eeuwige leeven, gevoedt werden: maar veel meer, om ons, door deese sichtbaare teekenen, ende panden, te verseekeren, datwe waarachtiglik syns waaren lichaams, ende bloeds, door de werkinge des heiligen Geests deelachtig werden, als wy deese heilige waarteekenen, met den lichaamelikken mond, tot syner gedachtenisse ontfangen, ende dat al syn lyden, ende gehoorsaamheit zoo seekerlick onse eigen is, als hadden wy selve, in onse eige persoon, alles geleeden, ende Gode, voor onse sonden, genoeg gedaan. | |
30 sondag.80 vraa. Wat onderscheid isser tusschen het nachtmaal des Heeren, ende de paapsche misse? Ant. Het nachtmaal des Heeren betuigt ons datwe volkoome vergeevinge aller onser sonden hebben, door Jesus Kristus eenige offerhande, die hy selve eenmaal aan het kruis volbragt heeft, ende datwe, door den heiligen Geest Kristus werden ingelyft, die, na syne menschelikke natuure niet op der aarde, maar in den heemel is, ter rechterhand van God synen vaader, ende daar van ons aangebeeden wil zyn. Maar de misse leert, dat de leevenden, ende de dooden, niet, door Kristus lyden, vergeevinge der sonden hebben, ten zy dat Kristus noch daageliks voor deselven van den mispriesteren geoffert werdt, ende dat Kristus yflik onder de gestalte des broods, ende wyns is, ende daarom ook daar in moet aangebeeden werden. Ende alzoo is de misse in den grond anders niet, dan eene verloocheninge van Jesus Kristus eenige offerhande, ende lyden, ende eene vervloekte afgoderye. 81 vraa. Voor wien is het aavondmaal ingestelt? Ant. Voor den geenen, die sich selven van weegen | |
[pagina 22]
| |
hunne sonden mishaagen, ende nochtans vertrouwen, dat deselve om Kristus wille vergeeven zyn, ende dat ook de ooverblyvende swakheit, met syn lyden, ende sterven bedekt is: die ook hoe langs hoe meer hun geloove begeeren te sterken, ende hun leeven te beeteren. Maar de hypokryten, ofte geveinsden, ende die sich niet met waare harten tot God bekeeren, die eeten, ende drinken hunselven het oordeel. 82 vraa. Zalmen ook tot het aavondmaal laaten koomen, die sich met hunne bekentenisse, ende leeven, als ongeloovige, ende godloose menschen aanstellen? Ant. Neen. Want alzoo werdt Gods verbond ontheiligt, en syne toorne oover de gansche gemeinte verwekt. Daarom is de Kristelikke kerke schuldig, na de ordeninge van Kristus, ende syne apostelen, sulke, totse beeteringe hunnes leevens bewysen, door de sleutelen des heemelryks, uit te sluiten. | |
31 sondag.83 vraa. Wat zyn de sleutelen des heemelryks? Ant. De verkondinge des heiligen evangeliums, ende de Kristelikke ban, ofte uitsluitinge uit de Kristelikke gemeinte, door welke twee stukken het heemelryk den geloovigen opgedaan, ende den ongeloovigen toegeslooten werdt. 84 vraa. Hoe werdt het heemelryk door de preedikinge des h. evangeliums ontslooten, ende toegeslooten? Ant. Alzoo, als, achtervolgende Kristus bevel, allen, ende eenen iegelikken geloovigen verkondigt, ende oopentlik betuigt werdt, dat hun, zo dikwils, als sy de beloftenisse des evangeliums, met waar geloove, aanneemen, waarachtiglik alle hunne sonden van God, om Kristus verdiensten wille, vergeeven zyn: daarenteegen allen ongeloovigen, ende die sich niet van harten bekeeren verkondigt, ende betuigt | |
[pagina 23]
| |
werdt, dat Gods toorne, ende de eeuwige verdoemenisse op hen ligt, zo lange alsse sich niet bekeeren: navolgende welke getuigenisse des evangeliums, God beide in dit, ende in het toekoomende leeven oordeelen wil. 85 vraa. Hoe werdt het heemelryk toegeslooten, ende ontslooten door den Kristelikken ban? Ant. Alzoo, als, achtervolgende Kristus bevel, de geene die onder den Kristelikken naam, onkristelikke leere, ofte leeven voeren, na datse meenigmaal broederlik vermaant zynde, van hunne dwaalingen, ende schandelik leeven niet afstaan willen, aan de gemeinte, ofte den geenen, die van de gemeinte daar toe verordineert zyn, aangebragt werden. Ende zoose na de vermaaninge niet vraagen, van hunlieden, door het verbieden der sakramenten, uit de Kristelikke gemeinte, ende van God selve, uit Kristus ryk geslooten werden, ende weederom, als lidmaaten van Kristus, ende syne gemeinte aangenoomen, zo wanneerse waarachtige beeteringe belooven, ende bewysen. |
|