Medea

(2002)–Jan Six– rechtenstatus



[pagina 87]
Vierde bedryf
[eerste toneel] Enioche. Medea. Euippe. Enioche Prinses, wat zwijgt gy stil, en tracht steets herwaarts henen Ga naar eind762 Met fel en stijf gezicht en sidderende benen? Ga naar eind763 Bedwing uw overmoed, geduld verwint verdriet: Ga naar eind764 765[regelnummer] Strek niet tot spot en smaat van ieder die u ziet. Medea Vriendinnen in mijn nood, die ik zo klaar bevinde Ga naar eind766 Getrow te zijn, die niet mijn staat, maar my, beminde': Ga naar eind767 De wijde werreld door zal 't klinken van mijn smaat, Geensins dat zich Medé om niet versmaden laat. Ga naar eind769 770[regelnummer] Of zowd' ik dan vergeefs hem hebben zo gebeden? Ga naar eind770 En den verbeden dach nu vruchteloos besteden? Ga naar eind771 Dat werden zy gewaar: eer mengt zich 't vuur, en 't nat Ga naar eind772 Zo derelijk weleer met broeders bloed bespat, Ga naar eind773 In dat vervloekt gevecht; wanneer ik zulks bedenke, 775[regelnummer] Voel ik mijn hert in pijn, ik voel mijn zinnen krenke': Ga naar eind775 O! broeder! uwe dood ontroert my het gemoed Op 't allermeest; waart gy te kopen met mijn bloed, Ga naar eind777 Den eersten druppel, fluks gevolligt van den lesten, Ga naar eind778 Gaf ik om uwentwil gewilliglijk ten besten: Ga naar eind779 780[regelnummer] Of ook, indien ik daar mijn schuld meê wasschen kan. Ga naar eind780 My dunkt, gy knikt my toe; zeer wel, ik neem het an. Ik zal zo wreden werk zo dapper toe gaan stellen, Ga naar eind782 Dat eew op eew genoeg zal weten te vertellen; En zo mijn opzet hoont het vrowwelijk geslacht, Ga naar eind784 785[regelnummer] De mannen zullen ook niet minder zijn verdacht.
[tweede toneel] Jason. Medea. Enioche. Euippe. Jason Ik kom in aller yl na deze plaats getreden; Door dien ik heb gemerkt, hoewel ik met gebeden Ga naar eind787 Voor u gesproken heb, dat evenwel de haat Des koninks overloopt zo verre boven maat Ga naar eind789 790[regelnummer] Dat die iet zwaarder dreigt; te meer, alzo een bode Ga naar eind790 Zegt dat Acastus komt.
[pagina 88]
Medea Hy kom' ons alle doden; Ga naar eind791 Wy hebben 't wel verdient. Jason Hy komt met groot geweld, Ga naar eind792 En Creon twijfelt hoe hy zich hier tegen stelt, Ga naar eind793 En weet niet wat hy wil. dies, zo gy u laat raden, Ga naar eind794 795[regelnummer] Wacht geen verandering, noch haal meer ongenaden Noch onheil op uw hals, dien ik heb vry gesmeekt. Medea Lafhertige, geveinsd', en zonder trow: nu spreekt Ga naar eind797 Toch eens recht uit, en zeg; dat wy u hier vervelen. Ga naar eind798 Jason Ik zweer u by die 't schijnt dat met de menschen spelen; Ga naar eind799 800[regelnummer] Indien my het geluk gegunt had, of de min; Ga naar eind800 (Het geen my werd belet) te leven na mijn zin; Niet anders als de dood en had geen van ons beiden, Ga naar eind802 Noch my van u, noch u van my, oit kunnen scheiden: Maar nu geweld gebied; 't welk, als gy weet, gewis 805[regelnummer] Een ongezeglijk, een onreedlijk dwinger is... Ga naar eind805 Medea Wat raast gy van geweld? wie kan u my doen haten, Ga naar eind806 Een and're minnen? wie? Jason Wilt gy my spreken laten; Ik haat u niet. Medea O neen, daar is geen teken van; Ga naar eind808 Maar gy verlaat my slechs: wat vriendelijker man! Ga naar eind809 810[regelnummer] Ziet hier de Grieksche trow. Jason Ik voel mijn moed aan 't wassen Ga naar eind810 Door ongeduld. zweegt gy van ontrow, 't zowd' u passen. Ga naar eind811 Of heugt u niet, hoe dat noch korts op onze tocht Ga naar eind812 Uw vader is veraân? uw broeder omgebrogt? Ga naar eind813 Medea Ondankbaar', onbeschaamst', en snoodste van de menschen! Ga naar eind814 815[regelnummer] Wie kan u groter kwaat dan uwen aard toewenschen?
[pagina 89]
Waar heb ik dit verdiend? daar gy behowden zijt? Ga naar eind816 Of daar ik ben gevolgt die my dien dienst verwijt? Ga naar eind817 Een tyger bragt u voort, daar hebt gy van gezogen Ga naar eind818 De gal, die nu zo dol op my word uitgespogen: Ga naar eind819 820[regelnummer] 't Was niet uit lust tot eer, dat gy u hebt betrowt Ga naar eind820 Op zee, in krijgsgevaar; maar slechs uit zucht tot gowd: 't Was vreez', geen liefde, dat gy my hebt meêgenomen, Om zo behowden weêr in Griekenland te komen. Ga naar eind823 Maar gy, indien 't u heugt, aldus en spraakt gy niet Ga naar eind824 825[regelnummer] Wanneer ik van mijn eer u triomferen liet. Ga naar eind825 Ik heb veel kwaats bestaan, 't zy zo; in zulke werken Ga naar eind826 Hoort gy mijn trowwe min alleenlijk aan te merken. Ga naar eind827 Jason Wie twijfelt aan uw min? Medea Wie aan u valsch gemoed? Jason Medea, luister toe; zo blijf u hooft behoed 830[regelnummer] En 't mijn', indien ik nu onschuldig 't schelden lye, Ga naar eind830 En my na 's koninks wil, mijns onwils, voeg' en vlye, Ga naar eind831 En haar heb tegen dank; zo leef ons eenig kind, Ga naar eind832 Van my meer dan den dach, ja 't leven zelf, bemint: Ga naar eind833 Want toen Creüsa ging, op my verzot, verloren Ga naar eind834 835[regelnummer] Door een benawde koorts, heeft Creon dier gezworen; Ga naar eind835 Noch gy, noch ook ons kind, noch ik, en zowden niet Meer leven, zo ik haar niet trowd'. Medea En my verstiet. Ga naar eind837 Jason Mijn leven acht ik niet; u moet ik toch verliezen; Ga naar eind838 Alleen 't onnozel kind heeft my de keur doen kiezen Ga naar eind839 840[regelnummer] Die gy onreed'lijk scheld; want, zow dat lieve wicht, Ga naar eind840 Zow dat onschuldig lam berooft zijn van het licht Ga naar eind841 Zo dra het dat geniet? Medea O schoon'! ô valsche verven! Ga naar eind842 Jason Indien ik logen spreek, de donder doe my sterven. Ga naar eind843 Medea
[pagina 90]
Roep tot getuigen vry den hemel die gy schend, Ga naar eind844 845[regelnummer] Die acht het langer niet, maar is 't van u gewent: Ga naar eind845 Och mocht ik slechs zo veel van daar om hoog verkrijgen! Dat men die valsche tong eens voor altijt deê zwijgen. Gy mint haar staat, niet haar; ik ken u door en door: Ga naar eind848 Maar my, die meer om u gewilliglijk verloor... Ga naar eind849 Jason 850[regelnummer] Om kort te gaan; indien (gelijk ik uit de reden Ga naar eind850 Des koninks heb verstaan gy zijt van mening) heden Ga naar eind851 Van hier te trekken... Medea Wel? Jason Indien 't zo by u leit, Ga naar eind852 Ik offer u mijn dienst gewillig en bereid; Ga naar eind853 Zelf zal ik u het schip, en alles toe gaan stelle'. Ga naar eind854 Medea 855[regelnummer] Ja gaat. Jason Wel aan. Medea Ga heen daar alle ramp u kwelle. Ga naar eind855
[derde toneel] Medea. Enioche. Euippe. Medea Daar gy u dode Bruid komt tegen; Ga naar eind856 En daar u kind, in uw gezicht, Met brein besprenge wand en wegen; Ga naar eind858 Daar gy verwenscht het zonnelicht; 860[regelnummer] En daar gy, met u zelfs verlegen, Ga naar eind860 Nochtans zo zeer voor 't sterven zwicht; Ga naar eind861 Dat gy, berooft van vrow en erven, Ga naar eind862 Elendig en alleen blijft zwerven. Zo mach het u te langer rowwen Ga naar eind864 865[regelnummer] Dat ik u heb weêrom gebracht; Ga naar eind865 Dies gy my ook hebt waard gehowwen, Ga naar eind866
[pagina 91]
(Gelijk als 't blijkt) en hoog geacht; Ga naar eind867 En onder deze Grieksche vrowwen Ga naar eind868 Geëert, als een van mijn geslacht, Ga naar eind869 870[regelnummer] Dat niemand hoeft in roem te wijken, Ga naar eind870 Noch heeft in owdheid zijns gelijken. O, waar het hert gelijk zijn ogen! Ga naar eind872 Zo lieflijk en van wreedheid verd. Ga naar eind873 Wat wensch ik al, ik ben bedrogen; Ga naar eind874 875[regelnummer] Zijn ogen zijn gelijk het hert, Ga naar eind875 Zy hebben my al meê gelogen, Ga naar eind876 Ik vind' haar t'zamen even zwert Ga naar eind877 Zy dorsten my veel vreugt beloven Van hem, die al mijn vreugt gaat roven. 880[regelnummer] Wie kan van groter onrecht horen? Dien ik beminde, droeg my haat; Ga naar eind881 Verwerpt my, die hem heb verkoren; Ga naar eind882 Die hem gevolgt ben, my verlaat; En, och! (op dat ik ging verloren) 885[regelnummer] Ik heb bewaart, die my verraad; Ga naar eind885 Dien ik behield, gaat my bederven; Ga naar eind886 Dien ik deê leven, doet my sterven. Enioche Wat moogt gy u zo zeer ontstellen? Ga naar eind888 Waar toe zo menigmaal gezucht? 890[regelnummer] Waar toe u zelven dus te kwellen? Ga naar eind890 Wat slaat gy d'ogen in de lucht? Ga naar eind891 Medea Beminde, die mijn nood verzellen; Ga naar eind892 Is dit ontijdelijk gerucht? Ga naar eind893 Mijn droefheid gaat gelijk mijn lijden Ga naar eind894: 895[regelnummer] De wraak stel alle maat ter zijden. Ga naar eind895 Waarom verliest mijn wang haar verven? Ga naar eind896 Schep moed; want, als men 't wel beziet, Ga naar eind897 Al sterf ik ook, wat is het sterven? Het is misschien... misschien is 't niet: Ga naar eind899 900[regelnummer] Ten minsten dat ik zal verwerven Een end van duldeloos verdriet: Ga naar eind901 Ik zie een uitkomst van elenden Ga naar eind902 Die niet, dan met de dood, en enden. Ga naar eind903 Hy mint haar staat; ik zalz' ontgronden: Ga naar eind904 905[regelnummer] Hy mint het kind; 't is goet, 't is goet;
[pagina 92]
'k Heb noch een open dan gevonden Ga naar eind906 Waar langs heen dat ik werken moet; Ik zie meer plaats om hem te wonden; Ga naar eind908 O broeder! dat 's al meê mijn bloet. Ga naar eind909 910[regelnummer] Waar blijf ik als ik dit bedrijve? Ga naar eind910 Waar of ik evenwel toch blijve? Enioche De min is als een zee; en wie die zee bebowt, Ga naar eind912 Op wind, of zo d'er iet noch lichter is, betrowt; Ga naar eind913 En staat veel stormen uit, loopt groot gevaar van stranden, Ga naar eind914 915[regelnummer] Van duizent klippen, en zo veel bedekte zanden: Ga naar eind915 Gezontheid, eer, en goet, daar lichtlijk henen drijft; Ga naar eind916 Zo maar het schip, dat is de ziel, behowden blijft: Ga naar eind917 Men acht het niet in 't eerst, gelokt door lieflijkheden Ga naar eind918 En schijnsel van vermaak, om reuk'loos toe te treden; Ga naar eind919 920[regelnummer] Maar als men raakt van land, dan werd men eerst gewaar; Hoe verder op de reiz', hoe dieper in gevaar. Medea 't Is veel te lang gesuft, de kleine tijt gaat korten; Ga naar eind922 Vaar voort, eer datmen komt het opset om te storten. Ga naar eind923 O! aangename Wraak! ik voel mijn hart verheugt 925[regelnummer] Wanneer ik om u denk, ik voel een vreemde vreugt Ga naar eind925 Opkomen onbeschroomt door zo veel ongelukken Ga naar eind926 En zwarigheden, die my dreigen, die my drukken; Ga naar eind927 Ik lief u in mijn hert, ik kus uw bleke kaak, Ik ben u dienares, ô, aangename Wraak! Euippe 930[regelnummer] Beschermt ons! och! ik zorg... de hemel wil het hoeden; Ga naar eind930 Zowd gy u zelf zo zeer bedriegen, en vermoeden Ga naar eind931 Dat kwaat vermindert word door toedoen van meer kwaat? Ga naar eind932 Het werde nimmer waar; dat gy, verblind van haat, U zelf verkorten zowd; men kan het zo niet maken Ga naar eind934 935[regelnummer] Met wreken, of men zal aan groter onheil raken. Ga naar eind935 Enioche Prinses, 't en ga hier niet gelijk in burgertwist, Ga naar eind936 Wanneer men tegen een het volk ziet opgehist, Ga naar eind937 En zich niet kreunt 't bederf, 't verlies van zo veel zielen, Ga naar eind938 Noch howd niet op van land en steden te vernielen, 940[regelnummer] Tot dat bang' eenzaamheid, verwoesting, nare stand Ga naar eind940 Hun voorkomt van de stad, hun voorkomt van het land; Ga naar eind941 Dan komt met een berow en achterdocht, te spade. Ga naar eind942 Medea
[pagina 93]
Enioche spreekt recht, ik moet my laten rade': Ga naar eind943 Geduld verwint verdriet. ga, haal mijn dochter hier, Ga naar eind944 945[regelnummer] Dat ik haar kus voor 't laatst.
[vierde toneel] Medea. Euippe. Medea Hoor toe, mijn kamenier. Ga naar eind945 Naast aan mijn ledekant, in 't koffer, zult gy vinde' Ga naar eind946 Een kisjen, wiens sieraad (waarom ik 't meest beminde) Ga naar eind947 Toont Palestien', en haar bedawde grond, bevrucht Ga naar eind948 Door stralen van de zon en goddelijke lucht; 950[regelnummer] Waar uit een paar komt voort, van 't welk is voortgekomen Ga naar eind950 Misraïm, die gebied t'Egipten heeft genomen, Ga naar eind951 Van wien Sesostris, die mijn' owders naderhand, Ga naar eind952 Als telgen van zijn stam, te Colchis heeft geplant: Ga naar eind953 Hoe weinig, dacht ik daar, hoe zeer ik my most wachte' Ga naar eind954 955[regelnummer] Voor 't geen ik 't wreedst bevind; toen, 't zoetst der dingen achte; Ga naar eind955 Voor dien geveinsden Prins, om wien geen zee te naar Ga naar eind956 Geen land my scheen te ver; hoe weinig dacht ik daar, Dat ik vervoert een vreemd' noch vruchteloos zow smeken? Ga naar eind958 Ga haal het.
[vijfde toneel] Medea. Enioche. Eriope. Medea Dat ik 't schenk tot een verzoening teken; 960[regelnummer] Om gunst voor 't kind, voor my te wekken derenis: Ga naar eind960 'k Wil vleyen gaan den last die niet te mijden is. Ga naar eind961 Enioche Men ziet, wanneer de wind een denn bestookt of ceder, Ga naar eind962 Zy breken licht; maar 't riet, dat buigzaam is en teder, Ga naar eind963 Zo dra en is 't geweld van 't onweer niet gedaan, Ga naar eind964 965[regelnummer] Of 't recht zich weêr, en blijft gantsch onbeschadigt staan. Ga naar eind965
[pagina 94]

[zesde toneel] Medea. Eriope. Enioche. Euippe. Medea Kom dochter, noch zo klein en teer, Dit zult gy aan de Bruit gaan geven, Dewijl 't gekomen is zo veer, Ga naar eind968 Dat u uw moeder in haar leven 970[regelnummer] Een stiefmoêr overlaten moet, Zo moet gy and're heul gaan zoeken Ga naar eind971 Als my, gestoten met de voet Ga naar eind972 Naar onbekend' en vreemde hoeken: Ga naar eind973 Gy zult dan noit aan mijne hand 975[regelnummer] (Gemerkt de rampen die ons dreigen)Ga naar eind975 Niet wand'len langs de zoete kant Ga naar eind976 Van Phasis gulde stroom, uw eigen: Ga naar eind977 Of in een ander land de zorg En dienst van moeder niet genieten. ERIOPE 980[regelnummer] Och, moeder! Medea Och! ik blijf uw borg, Ga naar eind980 (Helaas! wie zow dit niet verdrieten?) Ik zal u helpen wat ik kan: Schep moed mijn kind, ik zal u helpen; Vertrow het my, gy zult niet van... Ga naar eind984 985[regelnummer] 'k Voel 't hert van droefheid overstelpen. Ga heen, en wil haast wederkeren: Ga naar eind986 Die brief zal hun het opdoen leren. Ga naar eind987
[zevende toneel] Medea. Euippe. Medea Onzichtbaar eigenschap der dingen! die 't kruid groeien Laat, laat 't gebruik ook toe; op dat ik uit mach roeien 990[regelnummer] Mijn vyanden; ô! ly, dat dit my wel geluk; Ga naar eind990 Vergun een weinig troost voor al te groten druk. Ga naar eind991 Getuigenisse van het onrecht my bedreven, Ga naar eind992 Versta mijn overleg, en wil het my vergeven Ga naar eind993 Indien ik weinig heb geluistert na uw raad; 995[regelnummer] Want yverende min toch noit na reden gaat: Ga naar eind995 Vriendinne, hoor nu toe; ik kan niet meer gedogen Ga naar eind996
[pagina 95]
U misverstand, noch mach u langer zien bedrogen; Ga naar eind997 Aanhoor dan mijn bestaan, en weet in 't end van my; Ga naar eind998 Uit mijn doorluchte wraak; wie dat Medea zy. Ga naar eind999 1000[regelnummer] Daar is een hoog gebergt, gy zult het mooglijk weten, Aan d'oostzy van ons land, Marpesia geheten, Ga naar eind1001 Van wolken steets omringt, wiens top in zonneschijn Ga naar eind1002 Geen berg, maar eer den troon des hemels schijnt te zijn; Ga naar eind1003 Hier vind men zeker kruid, mijn moeder in haar leven 1005[regelnummer] Heeft my daar kennis van, en van 't gebruik gegeven; Hoe dat men 't mijden moet wanneer men 't droogt of sift: Ga naar eind1006 Dit stof op iets gestroit geeft een bedekt vergift, Ga naar eind1007 't Welk, rijzende na 't hooft, de herssenen door 't ruiken Ga naar eind1008 Voort kwetst, zo dat men zin noch reden kan gebruiken; Ga naar eind1009 1010[regelnummer] Waar op de dood kort volgt: 'k heb eertijts dit bereit, Ga naar eind1010 Handschoenen geborduurt hier meê bestroit, geleit Ga naar eind1011 In 't kofferken dat gy terstont daar heen zaagt dragen. Ga naar eind1012 Euippe Ik schrik; helaas! helaas Prinses! wat durft gy wagen! Medea Mijn hartzeer is zo groot; dat, zonder dat venijn, Ga naar eind1014 1015[regelnummer] En deze punt, ik niet en kan genezen zijn. Ga naar eind1015
[achtste toneel] Enioche. Medea. Euippe. Eriope. Enioche Ik ben op u bevel terstond weêrom gekomen. Medea Hoe droeg zich alles toe? wat hebt gy daar vernomen? Ga naar eind1017 Enioche Dat Creon met de Bruid, slechs riekend aan 't geschenk, Ga naar eind1018 Besturven, dodelijk, in eener ogenwenk. Ga naar eind1019 Medea 1020[regelnummer] Dat's wel. ga meê mijn kind, alwaar ik u voor lijden, Ga naar eind1020 En alle schimp en smaat, zal eens voor al bevrijden. Ga naar eind1021
[pagina 96]

[negende toneel] Euippe. Enioche. Euippe Wat komt ons over! och! ô vreemt, ô stowt bestaan! Ga naar eind1022 Maar gins komt hofgezin: och! laat ons elders gaan. Ga naar eind1023
[tiende toneel] Creüsa. Aglaura. Creüsa Vertrek vry gulde zon, en weest vry traag in 't dagen; Ga naar eind1024 1025[regelnummer] Maar dat mijn Jason toeft, dat kan ik niet verdragen: Ga naar eind1025 Waar of mijn Jason is? waar is mijn zon gedaalt? Ja zon, die hemelhoog in mijn gedachten straalt. Ga naar eind1027 En is hy niet de zon; gelijk men die ziet blozen Ga naar eind1028 Wanneer hy 's morgens vroeg op vlerken zweeft van rozen? Ga naar eind1029 1030[regelnummer] En ben ik niet de maan? 'k verdwijn nochtans, en sterf Als ik de heldre glans van 't lieflijk aanschijn derf. Ga naar eind1031 Ondek my waar hy is: wie heeft hem wechgenomen? Ga naar eind1032 Of breng my daar hy is, of laat hem herwaarts komen: Ga naar eind1033 Schoon dat hy naar het west, (gelijk ik niet en hoop,) Ga naar eind1034 1035[regelnummer] Daar zich de zon verkoelt, genomen had zijn loop; Ga naar eind1035 Of dat hy gins op is naar Indus warme stranden; Ga naar eind1036 Ik volg hem waar hy gaat, ik vreez niet voor zijn branden. Ga naar eind1037 Zo hem Medea howd; loop heen, en zeg haar aan; Ga naar eind1038 Of met, of tegen dank, zy moet hem laten gaan: Ga naar eind1039 1040[regelnummer] En wil zy schelden, en my noemen onrechtvaardig; Ga naar eind1040 Zo vraagt haar dan; of hy geen koningin is waardig: 't Geen dat natuur ons leert, dat zy dat mede leer; Ga naar eind1042 Dat overal altijd het minder wijkt voor 't meer. Aglaura Het zow geraden zijn, Prinses, indien 't u luste, Ga naar eind1044 1045[regelnummer] Dat uw onstelde geest zich stild' en zo wat ruste. Ga naar eind1045 Creüsa Ik weet van rust noch troost voor dat ik Jason zie. Ga naar eind1046 Ei roep mijn vader hier! want ik vergeefs gebiê. Aglaura Uw vader is niet meer. Creüsa Waar is hy dan gebleven?
[pagina 97]
Aglaura Hoe is 't Princes? helaas! gy weet, hy is om 't leven, 1050[regelnummer] Door 't rieken van 't vergif. Creüsa 't Is waar ; maar 't is geen noot, Ga naar eind1050 Zeg dat hy hier slechs kom, 't zy levendig of dood? Aglaura Ik vreez'... Creüsa En ik vreez niet, of als ik iet zow vrezenGa naar eind1052 Zow Jason van mijn vreez' alleenlijk oorzaak wezen. Aglaura Ik denk... Creüsa Dat staat u vry; maar ik, in dit geval, 1055[regelnummer] En weet niet wat ik doen, of wat ik denken zal: Nochtans, nochtans my schijnt daar iets in 't hooft te spelen; Ga naar eind1056 Dat Jason herwaarts komt, hy zal my niet vervelen; Ga naar eind1057 Wie speelt daar op de veêl? ei zie, de vloer die springt; Ga naar eind1058 Ik bid u, luister toe; wie is het die daar zingt? 1060[regelnummer] Ga heen, ik zow hem noch wel iets te spreken wenschen. Of spreek ik tegen steen? of zijn pilaren menschen? Zo moet ik zelver gaan. Aglaura O! daken slecht van riet; Ga naar eind1062 Gy vreest, noch gy ontfangt zo snode giften niet. Ga naar eind1063 *Rey* Hoe is de mensch soo bros van aerdt! Ga naar eind1064 1065[regelnummer] Hoe weynigh machm' 'er op vertrouwen! Ga naar eind1065 Hoe veel te min, veel roemens waerdt; O slechte stof! om op te bouwen. Wel hem wiens reden hoger rees, Ga naar eind1068 Die niet en stelde zijn verlangen Ga naar eind1069 1070[regelnummer] Na dingen, die alleen aan 't vleesch Ga naar eind1070 En haar verganklijkheden hangen.
[pagina 98]
Nochtans, indien men 't recht verstaat, Ga naar eind1072 Ons is de zoete trek tot kind'ren Ga naar eind1073 Niet aangeboren tot ons kwaat; 1075[regelnummer] Geen gaven der Natuur en hind'ren. Dies snood alleen en ydel is Ga naar eind1076 Het minnen, dat den mensch doet lopen, Ga naar eind1077 Wanneer het zonder breidel is, Ga naar eind1078 Daar heil noch rust en is te hopen. Ga naar eind1079 1080[regelnummer] Maer redelijcke liefde, maer Ga naar eind1080 Een wijse vrouw, een man met eeren, Sulck een door trouw verbonde paer, Dat siet men deught met vreught vermeêren. Tot dat de bleecke doodt hun scheydt: 1085[regelnummer] (Wat kan daer uytstel van verwerven?) Die houdt niet op; maer is bereydt Om al het aerdtsche te verderven. Ga naar eind1087 Gelijck een schaduw ras vertreckt, Ga naar eind1088 Vertreckt de wellust van dit leven: 1090[regelnummer] Wie werdt 'er dan niet opgeweckt Ga naar eind1090 Tot deught? die nooyt ons sal begeven. Ga naar eind1091	eind762 tracht: kijkt, speurt; herwaarts henen: hierheen. eind763 fel: boosaardig; stijf: verbitterd. eind764 overmoed: toorn, verbolgenheid; geduld: lijdzaamheid; verwint: overwint. eind766 klaar: overduidelijk, onmiskenbaar. eind767 staat: afkomst, maatschappelijke positie. eind769 Geensins: Versta: Nergens zal te horen zijn; om niet: zonder tegenreactie. eind770 hem: Namelijk: Creon; zie v. 420-439. eind771 verbeden: door te smeken verkregen. eind772 eer: nog eerder; nat: water. eind773 derelijk: jammerlijk; broeders bloed: het bloed van Apsyrtus (zie v. 44-46). eind775 mijn zinnen: mijn gemoed; krenke': lijden. eind777 kopen: Versta: uit de dood terug te halen. eind778 fluks: snel, kort daarop; van: door. eind779 Gaf ik [...] ten besten: Schonk ik; gewilliglijk: vrijwillig. eind780 wasschen: uitwissen. eind782 toe [...] stellen: ten uitvoer brengen. eind784 zo: als, indien; opzet: plan, voornemen. eind787 Door dien: Omdat; gebeden: smeekbedes. eind789 overloopt ... maat: de normale maat zo ver te boven gaat. eind790 alzo: omdat. eind791 kom': moge komen. eind792 wel: zeker; geweld: krijgsmacht. eind793 stelt: teweerstelt. eind794 dies: daarom; zo: als, indien; u: zich; raden: advies geven. eind797 geveinsd': huichelaar. eind798 recht uit: openlijk, openhartig; vervelen: tot last zijn. eind799 by die: Namelijk: bij de goden. eind800 geluk: lot; min: liefde. eind802 Niet: Niets. eind805 ongezeglijk: weerbarstig; onreedlijk: niet voor rede vatbaar; dwinger: heerser, dwingeland. eind806 raast: bazelt, kletst. eind808 daar ... van: dat blijkt uit niets. eind809 wat ... man!: (ironisch) was er, hoorde iemand ooit van een liefdevoller man! eind810 mijn ... wassen: hoe drift mij in bezit neemt. eind811 ongeduld: woede, toorn; zweegt gy: mocht u toch zwijgen. eind812 korts: kort geleden. eind813 vader: Aeëtes, zie v. 29-39; broeder: Apsyrtus, zie v. 44-46. eind814 snoodste: slechtste. eind816 Waar: Door welke oorzaak, om welke reden; daar: omdat; behowden: gered. eind817 daar: omdat. eind818 gezogen: gelijk met de moedermelk gedronken. eind819 gal: Volgens de gangbare zeventiende-eeuwse opvatting kwamen drift en toorn uit de gele gal voort; dol: vol haat. eind820 lust tot: verlangen naar; betrowt: gewaagd. eind823 behowden: veilig. eind824 't u heugt: u het zich herinnert. eind825 Wanneer: Toen. eind826 bestaan: begaan; werken: daden. eind827 min: liefde; alleenlijk: slechts; aan te merken: acht te geven op. eind830 't schelden: uw verwijten; lye: verduur, verdraag. eind831 my na [...] voeg' en vlye: me schik naar; mijns onwils: tegen mijn wil. eind832 haar: Namelijk: Creüsa; tegen dank: ongewild. eind833 Van: Door. eind834 op my verzot: bezeten van mij; verloren: ten onder, teloor. eind835 benawde: drukkende, prangende; dier: heilig. eind837 zo: wanneer; trowd': zou huwen; verstiet: zou verstoten. eind838 Mijn ... niet: Om mijn leven geef ik niet. eind839 onnozel: onschuldig; keur: optie. eind840 scheld: veroordeelt; wicht: kind, meisje. eind841 licht: leven. eind842 verven: voorwendselen, uitvluchten. eind843 logen spreek: lieg. eind844 vry: gerust; schend: ontwijdt, onteert. eind845 acht het: geeft er acht op. eind848 staat: maatschappelijke positie. eind849 om: omwille van; gewilliglijk: vrijwillig. eind850 gelijk: zoals; reden: woorden. eind851 verstaan: begrepen; mening: plan. eind852 leit: ligt, ervoor staat. eind853 offer: bied aan; bereid: hulpvaardig. eind854 toe [...] stelle': in gereedheid brengen. eind855 daar: waar. eind856 Daar: Waar; komt tegen: ontmoet. eind858 besprenge: moge bespatten, bezoedelen. eind860 met ... verlegen: terwijl u geen raad weet met uzelf. eind861 zwicht: terugschrikt. eind862 erven: erfgenamen. eind864 te: deste. eind865 weêrom gebracht: gered. eind866 Dies: Daarom; waard gehowwen: met het vereiste respect behandeld. eind867 Gelijk als: Zoals. eind868 onder: te midden van. eind869 een: telg, afstammeling. eind870 niemand [...] wijken: voor niemand onderdoen. eind872 gelijk: net zoals. eind873 verd: verre, afgescheiden. eind874 al: allemaal. eind875 gelijk: zoals. eind876 al meê: insgelijks, net zo goed. eind877 zwert: verdorven, slecht. eind881 droeg my haat: koesterde haat jegens mij. eind882 verkoren: bemind, geliefd. eind885 bewaart: gered. eind886 behield: redde; bederven: te gronde richten. eind888 Wat ... u: Hoe kunt u zich; ontstellen: in beroering laten brengen. eind890 dus: zodanig. eind891 slaat [...] d'ogen: blikt. eind892 die ... verzellen: die mij in mijn nood vergezellen. eind893 ontijdelijk: misplaatst; gerucht: gejammer, geraas. eind894 gaat gelijk: ontwikkelt zich net zoals. eind895 stel ... zijden: sluit iedere zelfbeheersing op voorhand uit. eind896 verven: kleur. eind897 wel: goed. eind899 niet: niets. eind901 duldeloos: ondragelijk. eind902 uitkomst: einde. eind903 Waaraan slechts door de dood een einde kan komen. eind904 staat: maatschappelijke positie; ontgronden: ondermijnen. eind906 open: middel, uitweg. eind908 plaats: mogelijkheden. eind909 dat: Verwijst naar ‘het kind’ (v. 905); al meê: eveneens; mijn bloet: Vergelijk v. 776-783. eind910 bedrijve: ten uitvoer breng. eind912 min: liefde; bebowt: bevaart. eind913 Op wind [...] betrowt: verlaat zich op de wind; zo: wanneer. eind914 staat [...] uit: verduurt, ondergaat. eind915 bedekte: verborgen, onzichtbare; zanden: zandbanken eind916 goet: bezittingen; lichtelijk: makkelijk, maar al te snel; henen drijft: verloren gaan. eind917 Zo maar: Wanneer dan tenminste nog. eind918 acht het niet: schrikt er niet voor terug; in 't eerst: aanvankelijk. eind919 schijnsel: de schijn, het schijnbeeld; reuk'loos: lichtzinnig, roekeloos; toe [...] treden: van wal steken. eind922 gesuft: gepiekerd, gedraald; de kleine ... korten: de tijd dringt. eind923 eer ... storten: voordat men mijn plannen dwarsboomt. eind925 om: aan. eind926 onbeschroomt door: zonder zich te bekommeren om. eind927 zwarigheden: moeilijkheden; drukken: zwaar vallen, hinderen. eind930 zorg: vrees; hoeden: voorkomen. eind931 vermoeden: veronderstellen, menen. eind932 toedoen: het toebrengen. eind934 verkorten: schaden. eind935 aan ... raken: groter leed over zich afroepen. eind936 gelijk: zoals; burgertwist: burgeroorlog. eind937 tegen een: tegen elkaar; het volk: de burgers, inwoners. eind938 kreunt: bekommert om; bederf: teloorgang. eind940 stand: toestand, situatie. eind941 Hun voorkomt: Zich aan hen vertoont, voordoet. eind942 spade: laat. eind943 rade': raad geven. eind944 Geduld: Berusting, lijdzaamheid; verwint: overwint. eind945 kamenier: dienares. eind946 Naast aan: Direct naast; koffer: dekenkist, hutkoffer. eind947 sieraad: beschildering. eind948 Palestien': Palestina, het bijbelse land (Kanaän, Isral). eind950 een paar: In welke richting de gedachten van Six hier gaan is onduidelijk. eind951 Misraïm: Mitsraïm of Misraïm is de Hebreeuwse naam voor Egypte; gebied: de heerschappij. eind952 Sesostris: De naam van drie Egyptische koningen uit de twaalfde dynastie, die in de Grieks-Romeinse Oudheid meestal niet van elkaar onderscheiden werden. Volgens bepaalde bronnen zou Sesostris tijdens een van zijn veldtochten Colchis als Egyptische kolonie gesticht hebben. Daarin zou de verklaring liggen voor de vermeende uiterlijke overeenkomsten tussen de inwoners van de stad en het volk van Egypte. eind953 geplant: als kolonisten een woonplaats gegeven. eind954 my most wachte': op mijn hoede moest zijn. eind955 't geen: Namelijk: de liefde. eind956 geveinsden: huichelachtige. eind958 vervoert: misleid; vreemd': vreemdeling. eind960 derenis: medelijden. eind961 vleyen: paaien; last: hinder, verdriet. eind962 bestookt: belaagt. eind963 licht: makkelijk, snel; teder: flexibel. eind964 gedaan: voorbij. eind965 recht zich: richt zich op. eind968 Dewijl: Omdat; veer: ver. eind971 heul: toevlucht, hulp. eind972 gestoten ... voet: afgewezen, verstoten. eind973 hoeken: streken. eind975 Gemerkt: Gezien immers. eind976 kant: oever. eind977 Phasis: zie v. 20; gulde: gouden. eind980 borg: beschermster. eind984 van: door. eind986 haast: snel. eind987 opdoen: openen [van het kistje]. eind990 ly: sta toe; wel: goed. eind991 druk: smart, leed. eind992 Getuigenisse: Medea richt zich direct tot Euippe; bedreven: aangedaan. eind993 Versta: Neem kennis van; overleg: overwegingen. eind995 yverende min: opspelende, onbeheerste liefde; na reden gaat: naar de rede luistert. eind996 gedogen: verdragen. eind997 misverstand: foutieve voorstelling van de situatie; mach: kan. eind998 bestaan: waagstuk. eind999 doorluchte: roemruchte. eind1001 Marpesia: Zie v. 19. eind1002 Van: Door; in: bij. eind1003 eer: veeleer. eind1006 't mijden: ervoor oppassen; sift: zeeft. eind1007 bedekt: onzichtbaar. eind1008 rijzende ... hooft: terwijl het naar het hoofd stijgt. eind1009 zin: verstand. eind1010 bereit: toebereid. eind1011 geleit: gelegd. eind1012 terstont: zoëven. eind1014 hartzeer: verdriet; venijn: vergif. eind1015 punt: wapen. eind1017 droeg zich [...] toe: verliep. eind1018 slechs riekend: door alleen te ruiken. eind1019 Besturven, dodelijk: Doodsbleek werden; ogenwenk: ogenblik. eind1020 wel: goed. eind1021 schimp: spot, hoon; al: altijd. eind1022 stowt bestaan: vermetel waagstuk. eind1023 hofgezin: hovelingen. eind1024 vry: gerust; gulde: gouden; dagen: opkomen, boven de horizon uitstijgen. eind1025 toeft: treuzelt. eind1027 Ja zon: Woordspel met de naam van Jason. eind1028 gelijk: zoals; blozen: dieprood stralen. eind1029 vlerken: vleugels. eind1031 aanschijn: gelaat; derf: mis. eind1032 Ondek: Openbaar. eind1033 herwaarts: hierheen. eind1034 Schoon: Ook al; gelijk: zoals. eind1035 genomen ... loop: is gegaan. eind1036 Indus [...] stranden: de zandige oevers van de Indus. eind1037 branden: gloeien, blaken. eind1038 Zo: Wanneer; zeg [...] aan: bericht, laat weten. eind1039 Of ... dank: Hetzij met, hetzij tegen haar wil. eind1040 schelden: uitvaren, opspelen. eind1042 dat ... leer: moge ook zij dat leren. eind1044 geraden: beter; luste: aan zou staan, zou bevallen. eind1045 onstelde: aangeslagen; stild': zou bedaren. eind1046 weet van: ken. eind1050 't is geen noot: dat is niets, dat doet er niets toe. eind1052 iet: iets. eind1056 my ... spelen: een gedachte dringt zich aan mij op. eind1057 herwaarts: hierheen; vervelen: tot last zijn. eind1058 veêl: vedel, viool. eind1062 slecht: eenvoudig, onaanzienlijk. eind1063 zo snode: zulke slechte, boze. eind1064 bros: broos, breekbaar. eind1065 machm': kan men. eind1068 Wel hem: Gelukkig is diegene; hoger rees: een hogere vlucht nam. eind1069 stelde [...] / Na: richtte op. eind1070 aan [...] / [...] hangen: afhankelijk zijn van. eind1072 recht: op de juiste wijze. eind1073 de zoete ... kind'ren: sexuele begeerte. eind1076 snood: kwaad. eind1077 doet lopen: daarheen voert. eind1078 breidel: maat, beheersing. eind1079 Daar: Waar; en is te hopen: geen hoop is op. eind1080 redelijcke: op de rede gestoelde, maatvolle. eind1087 te verderven: te gronde te richten. eind1088 Gelijck: Zoals; ras: snel. eind1090 opgeweckt: aangespoord. eind1091 begeven: verlaten.

Vorige Volgende

Medea

Vierde bedryf

[eerste toneel]

[tweede toneel]

[derde toneel]

[vierde toneel]

[vijfde toneel]

[zesde toneel]

[zevende toneel]

[achtste toneel]

[negende toneel]

[tiende toneel]

Over het gehele werk

auteurs

Over dit hoofdstuk/artikel

lied