Nieuwe testament (Noordnederlandse vertaling)

XXI

Ende doe hi Iherusalem nakede ende tot Bethfage quam, totten berch van Oliveten, doe seynde hi twe sijnre jongheren ende seyde hem: Gaet in dat casteel, dat jeghens u is, ende alte hant suldi vijnden een eselinne ghebonden

[fol. 14v]

ende hoer jonc mit hoer. Ontbintse ende brencse tot mi. Ende eest dat u yement yet seyt, soe segghet, dat die heer deser noet heeft, ende altehant sal hi se laten.

Dat is alte male gheschiet, op dat vervullet worde dat vanden propheet ghesproken is: Sich, dijn coninc comet di, sachtmoedich ende sittende op een eselinne ende op hoer jonc, die noyt dat jucke draghet.

Die jongheren ghinghen ende deden als hem Ihesus gheboet ende brochten die eselinne ende dat jonc ende legheden hoer cleder daer op ende deden hem daer op sitten. Vole scaren spreyden hoer cleder inden weghe, sommighe ander hiewen die telghen vanden bomen ende stroyden se inden weghe. Die scaren die voer ghinghen ende nae quamen, riepen tot Davids sone ende seyden: Osanna, dat is beholt ons, ghebenedijt is hi die daer coemt inden name des Heren, beholt ons inden oversten!

Ende doe hi in Iherusalem ghinc, wart al die stat beruert ende seyden: Wie is hier? Dat volc seyde: Hier is een propheet van Nazareth uut Galileen.

Ende Ihesus ghinc inden tempel ende warp uten tempel alle die cochten ende vercochten, ende der wisselers tafelen ende der gheenre stoelen, die duven vercochten, warp hi umme ende seyde hem: Het is ghescreven: Mijn hues sal een bedehuus heyten, mer ghi hebt daer af ghemaect een mordenaers cule.

Ende doe quamen tot hem cropele ende blinde ende hi maectese ghesont. Doe die princen der priesteren ende die scriben saghen die miraculen die hi dede ende die kijndere roepende inden tempel ende segghende daer toe: Davids sone, beholt ons! sijn si ghekeret in onwerden ende seyden hem: Hoerstu wat dese segghen? Ihesus antworde hem: Ja ic wel. En hebdi niet ghelesen: Du hebste dinen lof volmaect uten monde der kijndere ende der gheenre die meelc suken?

Ende doe liet hi die ende ghinc en wech buten der stat in Betanien, ende daer bleef hi ende hi leerdese vanden rike Godes.

Des morghens vroe keerde hi weder in die stat ende hem hongherde, ende sach enen vigheboem biden weghe ende quam tot hem ende en vant daer niet in dan alleen blade, ende seyde hem: Nummermeer en wasse vrucht van di in ewighen tiden! Ende rechtevoert wart die verdroghet. Die jongheren saghen dit ende verwonderden hem ende seyden: Hoe verdroeghede hi aldus sciere? Ihesus antworde hem ende seyde: Ic segghe u voerwaer, haddi ghelove als een seneps corne ende u niet en twivelde, niet alleen en suldiet doen vanden vigheboem, mer waert dat gi desen berghe seyde: Boer op ende werp di inder zee, het sal ghescien. Ende soe wat ghi eyschet inder bedinghe ende ghelovet, suldi ontfanghen.

Ende doe hi quam inden tempel, quamen tot hem, daer hi leerde, die princen der priesteren ende die ouden des volcs ende seyden: In wat machten doestu dese dinghen? Ende wie hevet di dese moghentheyt ghegheven? Ihesus antworde hem: Ic sal u een woert vraghen ende eest dat ghi mi dat segghet, ic sal u segghen in wat machten ic dit doe. Waen was Johannes doepsel? Vanden hemel of vanden menschen? Ende si dachten onder hem ende seyden: Segghen wij: Vanden hemel, hi sal ons antworden: Waer om en gheloefdi hem dan niet? Ende eest dat wij segghen: Vanden menschen, soe vresen wij die scaren, want alle hielden si Johannem als enen propheet. Ende antworden Ihesu ende seyden: Wij en wetens niet. Ende Ihesus antworde hem: Noch ic en segs u niet, in wat machten ic dit doe.

Wat dunket u? Een mensche hadde twe sone ende quam totten irsten ende seyde: Sone, ganc ende werc in minen wijngaert. Die antworde: Ic en does niet. Daer nae rouwede hem dat ende ghinc inden wijngart. Doe ghinc die vader tot den anderen sone ende beval hem des ghelikes. Ende die seyde: Here, ic gae, ende en ghinc niet. Welc van hem beyden dede des vaders wille? Si antworden: Die irste. Ihesus seyde hem: Ic seg u voerwaer, dat apenbaer sonders ende ghemeyne wive voer u sullen gaen

[fol. 15r]

in dat rike Gods. Want Johannes quam tot u inden weghe der gherechticheyt ende ghi en gheloveden hem niet, mer publicane ende ghemeyne wive gheloefden hem; ghi saghet hem, mer ghi en haddes gheen berouwe, dat ghi hem yet gheloefden.

Hoert een ander ghelijckenisse: Het was een mensche, een hueswert, die plantede enen wijngart ende maecten daer om enen tune ende groef een perse daer in ende stichten enen toern ende verpachte den acker luden ende voer pelgrimaedse. Doe die tijt der vruchten naecte, sende hi sinen knecht toe den acker luden, dat si die vruchten ontfinghen. Die boulude vinghen die knechte ende sloeghen se ende sulken doden si ende sulke steenden si. Anderwerf seynde hi ander knechte, meer dan te voren ende dien deden si des ghelikes. Ten leesten seynde hi sinen sone tot hem ende seyde: Si sullen minen sone ontsien. Doe die boulude den sone saghen, spraken si onderlinghe: Dese is die erfghename; coemt ende laetten ons verslaen ende dan sullen wij sijn erve hebben. Ende si namen hem ende worpen hem uut den wijngaert ende versloeghen hem. Wanneer die heer des wijngaerts comet, wat sal hi den ackerluden doen? Si seyden: Die quaden sal hi qualic handelen ende sinen wijngaert anderen acker luden verpachten, die hem die vrucht betalen in sinen tiden. Ihesus seyde hem: En heb di niet ghelesen inder scrijfturen: Die stene, die die werclude verworpen, dese is ghebrocht in dat hoeft der hoernen. Dit is vanden Heer ghesciet ende het is wonderlike in onsen oghen?

Hier om seg ic u, dat dat rike Gods sal van u ghenomen werden ende men salt gheven den volc, die sine vrucht werken. Ende soe wie op desen steen valt, die sal te broken werden, ende op wien dat hi valt, dien sal hi te knussen. Doe die princen der priesteren dese parabolen hoerden, kenden si dat hijt van hem luden seyde, ende si haddenen gherne ghevanghen, mer si ontsaghen die scaren, want si hielden hem als enen prophete.