Logo DBNL
Uitvindingen der liefde Godts (1763)

Uitvindingen der liefde Godts

(1763)–Henricus Schynckele–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende


illustratie

 
Schoon ziekte-smert ons lighaem schaed;
 
De Liefde Godts heelt al haer quaed.

XVI. Voorstellinge

De Liefde Godts zend den mensch hier over ziekten, en lighaemelyke krankheden.

Lieven vriend, my dunkt, dat gy wat onsteeken zyt in 't aenzigt.... Den brand, die van binnen uw lighaem onstelt, toont zig ook van buiten, en schoon zoetelyk, maekt nogtans een verdagt roodvervig-kleur op uwe wangen.. Ik wenschte,

dat dit vierig bloosje was voor u, gelyk het a scharlaeken lint, 't geen Rahab uit de venster van haere woonste heeft opgehangen... 'T was een teeken, dat sy zoude gereekent worden onder het behouden volk des Heeren, en dat haere ziele moest getrokken worden uit de klauwen des doods, onder de welke d'andere inwoonders van Jericho stonden verplet te worden.... Zoude ook deeze ziekte, wiens kleur ik zie, niet eene Uitvindinge zyn van de Liefde Godts tot u, haeren alderliefsten?... Hoe kan ik dit oordeelen? zegt gy: de ziekte neemt alle kragten weg, en doet myne jeugd ook verdwynen tot in 't innigste der ziele. Als het lighaem bederft, de ziele word beswaert, en myne krankheit laet niet toe, dat ik veel op den Minnelyken Godt, en syne groote Liefde peize... Ik verstae, wat gy wilt.... b Als Moyses het braembosch in brand zag staen; hy bezette zekerlyk nog niet, dat het braembosch door die vlamme wiert den throon der Glorie van den Alderhoogsten, en het Paleis, waer eenen schaepherder van Godt gehoor gehad zoude hebben, ja, waer hy, alhowel belem-

mert van tonge, zoude moogen met de Godtheit reedeneeren. Zo geloove ik, dat gy ook niet vat, dat de ziekte is eene minnelyke Uitvindinge van de Goddelyke Liefde, en een zeker zeldzaem geneesmiddel van de krankheden der ziele... De gezontheit brengt dikmaels de ziele aan 't quynen.... Zo lang die dogter wel te pas was; verre van daer, dat sy de gezontheit deed dienen tot Godts Glorie; sy gebruikte die tot voedzel der begeerlykheit; sy diende haer tot gevaer der ziele.... Wat doet de Liefde Godts, die de Geneesmeestersse is der kranke?..... Sy laet zeltagtige wateren vallen op die oogen, die al te los, en al te swierig waeren.... Dien jongman hoorde na geene vermaeningen; zo hard was hy van hoofde... De Liefde Godts verzagt dat hoofd met geduurige pynen, de welke, gelyk-ze hem den slaep beneemen, alzo ook de gelegentheit geeven, om op Godt te peizen, en den hals te doen buigen onder het zoet Jok van Jesus... Maer 't is pynelyk, 't is verdrietig, 't geen gy al onderstaet, en lyd... 'T is zo: maer de Liefde Godts geeft'et u voor medecyne; hebt gy'er wel ooit genoomen, die niet onsmaeklyk waeren?....

De Liefde Godts wilt uwe ziele door deeze ziekte geneezen, is 't dat gy-ze van syne Goddelyke Weldaedigheit maer in dank wilt aenveerden. In de werken van de leevens van Nereus, en Achilleus, by Stengelius in den tweeden toom van de Oordeelen Godts, het 22. Hoofdstuk numero 4. lees' ik, dat den H. Petrus, wiens schaduwe alleen de ziekten verjaegde, niet heeft willen geneezen de kortze van syne dogter Petronilla.... 'T is beter, zeide hy, dat sy ziek is... Wat was dat anders te zeggen, als dat de ziekte haer van de Liefde Godts was toegezonden, en dat s'er een weldaed af was... Wanneer hebben de Israëliten tot Godt wedergekeert? Hoort het van David zeggen: a Hunne krankheden zyn vermeenigvuldigt geweest: daer na hebben sy zig gehaestigt tot Godt te gaen. O! zegt den H. Augustinus: b Quam multi sceleratè sunt sani, qui innocenter aegrotarent! Hoe veel zynder die deugnieten zyn, als-ze gezond zyn: die zouden een onnoozel leeven leiden, waeren sy ziek..... Maer, antwoord gy, ik zoude deeze myne ziekte wel geerne verdragen: dog het meest, dat my smert, is, dat hier

door lyd die perzoon, die my van Godt tot hulpe is gegeeven... Zo redeneert den man, of vrouwe, die ziek is; maer sy peizen niet, dat hunne ziekte gelegentheit geeft aen hun bedgenoot, om door den dienst van eenige dagen eenen eeuwigen loon te verdienen; om meer, en meer te getuigen, en te bewyzen, dat d'een d'andere met christelyke geneegentheit bemint.... Zo deed Dominicus Catalusus Over-heer in Lesbia: a syne huisvrouwe wiert afgryzelyk door melaetsheit; evenwel hy heeft-ze in syn huis gehouden, met haer aen tafel geëeten, en altyd, als echten man, vriendelyk met haer gehandelt.... Wat doet die mannelyke vrouwe Isabella Koninginne van Arragon?.... Sy zuigde zelfs den etter uit de wonden van haeren man.... Ook heeft Godt deeze schoone liefde in 't houwelyk niet ongeloont gelaeten.... Isabella heeft haeren man geneezen, en hy heeft met Isabella veele jaeren geleest in gezontheit, en in vrede... De ziekte van haeren man was de proef-steen van de opregtigheit der liefde van syne vrouwe, en wiert hierom van de Liefde alleen toegezonden... Die in gemeente woonte, en

ziek is, brengt andere reedens voor..... Myne ongemakken, zegt hy, vallen lastig aen de gemeente: in plaets van dienst te doen, moet men voor my arbeiden, en myne bedieninge vervullen... Dog, lieven vriend, zoude hier geene hooveerdigheit in verborgen zyn?..... Als gy wel te pas waert, gy beroemde u, dat gy niemands hulpe van noode had: daer af quam uwe traegheit in andere by-te-staen: nu onpasselyk zynde, moet de gedienstigheit van andere u ter hulpe koomen: en alzo hangt gy nu af van de goedheit van uwe medebroeders: en deeze afhanginge stryd met uwe voorgaende ongedienstigheden... 'T is om deeze uwe verborgen fauten te bestraffen, dat gy nu zo gebreekelyk, en nu zo langen tyd onbequaem zyt om u zelven te helpen. Evenwel, dat u de Liefde Godts vertrooste... Gy zyt wel onbequaem, om u zelven te helpen; maer, hoe veele zynder niet, die u met geneegentheit bystaen, met vriendelykheit het nootzaekelyk beschikken, en dag, en nagt gereet zyn, om u te helpen, te troosten, te verquikken? Wie is 't, die dit altemael bezorgt? De Liefde Godts, die altyd haere oogen gevestigt heeft op de behoeftige... a Die

Joäs den Koning van Israël opwekte, om den zieken Elizaeus te gaen bezoeken; a die den hondersten man tot Jesus zond, om de gezontheit voor synen melaetschen knegt te verwerven; die vier dragers bezorgde, om den melaetschen by Marcus het 2., door het dak needer te laeten, en te stellen voor de voeten van Jesus; dien waeragtigen Samaritaen, die by Lucas het 10., wijn, en olie heeft gegooten in de wonden van den halfdooden.... Gy zyt gevoelig, om dat gy zo flauw op den gank zyt: waerom en voegt gy u niet toe de woorden van Jesus by Matthaeus het 18. ℣ 8.? Het is u beter in het eeuwig leeven te gaen geminkt, of kreupel zynde, als twee handen, of twee voeten hebbende, geworpen te worden in het eeuwig vyer. En hoe dikmaels zyn de lighaemelyke ongemakken niet nootzaekelyk, om te voldoen voor het voorgaende misbruik der litmaeten, of om'er af te boeten?... Petrus heeft aen Malchus de regte oor afgekapt; zoude-ze Malchus niet geleent hebben aen de stemme van synen meester, die hem aenlokte om te zyn, van het geval van de vyanden van

Jesus? Zekerlyk lees ik by Raderus parte I. Viridarii, 28. Januarii, dat eenen knegt van syn meester was ten onregt in den voet gequetst; maer ik leeze ook dat deezen knegt nog jongeling zynde, met den zelven voet syne moeder had eertyds uit de wagen gesmeeten. a De hand, die Jeroboäm tot den Propheet uitstak, is verdroogt... b Asa den Koning van Juda deed yzere boeien slaen aen de voeten van den Propheet Hananus, die hem bestrafte, om dat hy meerder betrouwen had op den Koning van Syrien, als op den Heere: en wat is'er Asa overgekoomen?.... Hy is in het leste jaer syns ryks met eene alderfelste pyne bezeert geweest aen de voeten... Ik weet niet, met wat smertende priem van weedom, de darmen van Antiochus Epiphanes doorsneeden zyn geweest; maer het heilig Schrift zegt, c Dat die allerbitterste pynen regtveerdiglyk aen hem overquaemen, den welken met veele nieuwe, en ongehoorde smerten het ingewand van d'andere hadde gepynigt... Ik bekenne geerne, dat de ziekten, en ongemakken des lighaems, niet altyd straffen zyn der voorgaende zonden.... Die blind was van

syne geboorte, by Joannes het 9., had niet gezondigt. Die blindheit was voorgeschikt tot gelegentheit, om de Wonderheden Godts te doen kennen.. . De Almoogentheit van den Zone Godts wiert ten toon gestelt, met die blindheit te verjaegen... Zyt verduldig in uwe ziekte; en uwe ziekte zal aen de Godt-kennende Zielen gelegentheit geeven, om de Zagtmoedigheit Godts te verheffen, die de bron-ader is van de verduldigheit, die gy oeffent... Wie weet, of Godt niet vastgestelt heeft met u deeze ziekte over-te-zenden, zig tegen den gezwôren benyder van de menschelyke deugden te beroemen, dat eenen swakken mensch ondersteunt door syne gratie, heeft gedragen het zwaer gewigt, dat van de helle hem opgelegt wiert door de ziekte?... Wanneer Godt toegelaeten heeft, dat Sathan Job zoude aentasten in vleesch, en beenderen, had Godt alreede aen Sathan spyt aengedaen met voor hem de heldagtige deugd van Job te pronk te stellen.... Was dit niet eene schoone Uitvindinge van de Liefde Godts, door de welke sy Job deed dienen tot roem van de Almoogentheit

Godts? De Liefde dan, strekt tot meerder glorie Godts, en ook tot myne eere, indien ik die verduldiglyk, en Christelyk verdrage... Wat reeden heb ik niet gehad, van Godts Liefde te verheffen, en aen haer dankbaer te zyn! als de Goedheit Godts my by eene zieke bragt, die, de dood op de lippen hebbende, evenwel bezig was met te werkken aen een hoofd-dekzel, met het welke sy hoopte nog dien zelven dag op het prael-bed dood te liggen. Ik verstoutte my dog, van eenig hoope van opkoomen haer aen-te-zeggen... Ach! zeide sy, zou ik zo ongelukkig zyn, dat myne woonste hier worde verlangt, en van myn gewenscht vertrek van hier word verschooven?... Neen, Jesus, neen, riep sy uit, verzaemelende alle haere kragten, ik wil geerne van den kerker myns lighaems ontbonden zyn, en met Jesus in den eeuwigen vrydom gaen leeven... Sy bedankte deezen hemelschen Bruidegom uit'er herte, dat hy haer zodanige ziekte had overgezonden, de welke wegnam alle hoope van langer te leeven in dit elendig dal der traenen.... Korts daer na stierf sy; en ik wil geerne, a als Balaam, zeggen:

Dat myne ziele sterve de dood van deeze regtveerdige; en myn einde aen het haer gelyk worde!... Zoude ik niet oordeelen, dat het eene gunste was van de Liefde Godts, als ik verkrygen zoude, 't geen ik dikmaels hebbe gewenscht te bekoomen?.... Nooit hebbe ik hooren zeggen, dat'er iemand van myne kennisse al gaende, al staende, al spreekende schielyk was gestorven, of, 't is wel droevig, zeide ik, zo te sterven... Ik zoude liever eerst ziek zyn, voor dat ik scheide uit dit leeven..... Ik bekende alzo bedektelyk, dat de ziekte den heiligen vleesch-bank der zonden is, en eene heilzaeme schoole der waere deugden; ja, dat de ziekte my een wonder weldaed zoude zyn van de Goddelyke Liefde.... 'T is zo, ô Liefde! ô Minnelyke Liefde van mynen Godt!... Ik heb de Regtveerdigheit Godts zo meenigmael getergt door een zondaerig leeven in gezontheit, en frissche jaeren; maer de ziekte moet my eens dienen tot zuiveringe; en my bequaem maecken, om bermhertigheit te verkrygen by den Alderhoogsten; om myne schulden uit-te-wasschen, of die ten minsten door verduldige lydzaemheit te verminderen, en hunne verdiende straffen

te verzagten..... Ja, Liefde van mynen Godt! ik zal erkennen uwe heelende, en zalige Werkkingen in myne ziekten, en ongemakken; ik zal oordeelen, dat gy wilt, dat myn lighaem, dat lighaem des doods! hier het vagevier zy van myne ziele: en diensvolgens, dat gy met my handelt, gelyk de Koningen met de groote van hun ryk, als sy tegen hun iets misdreeven hebben: sy geeven hun voor kerker hun eigen huis, of eigen kasteel, waer-ze opgesloten worden. Myn ziek, en zugtig lighaem zal voor myn misdaeden ook mynen kerker wezen. Zo zal ik hoopen, dat de ziekte myne ziele na haer aflyvigheit van een langduurig vagevier zal behoeden... Ik zal myn uiterste beste doen, dat de bezoekingen der Liefde Godts in krankheden mynen geest bewaeren, en dat-ze zyn eene waere medecyne mynder ziele, en daerom neeme ik aen van deezen oogenblik alle ziekten, zonder uitneeminge, die uwe Liefde, mynen Godt! my tot myne zaligheit heeft believen toe-te-schikken; en ik durve uitroepen met den H. Augustinus: Hîc ure, hîc seca, modò in aeternum parcas. Brand, en

blaekt, kapt, en kerft my hier; maer wilt my dog hier namaels spaeren... Als ik dan zal zyn in eenige quaelen des lighaems, zal ik to U, mynen Godt! roepen om hulpe, om sterkte, om gratie... Ik zal van den Propheet David afleenen, en navolgen de verzugtingen, die hy tot U deed in den 50. Psalm, en ik zal zeggen: ‘Mynen Godt! weest my bermhertig volgens uwe groote Wysheit; en volgens uwe meenigvuldige Voorzienigheit verzagt myne smerten; verkloekt myne swakheit; en alles zal ik konnen lyden... Ik bekenne myne boosheden; en myn zonden verdienen uwe geeszels.... Om U lyde ik, mynen Godt! op dat uwe Almoogentheit in my gekent worde... Zie, ik ben van vleesch, en beenderen; en uwe Hand slaet my, gelyk of ik van stael, of yzer waere. Ik zoud'er onder beswyken, ten waer uwe Sterkte my ondersteunde: Gy wilt ons deeze laeten kennen; en daerom smert gy zo een krank lighaem. Gy zult wel haest uwe minnelyke Stem in myne ooren laeten klinken; en de beenen, die nu vermorzelt zyn, zullen

haest van vreugd opspringen. Gy zult uw Aenschyn afkeeren van myne zonden; en myne ziele zal boven sneeuw wit gemaekt worden. Gy zult eenen brand van liefde in dit lydende herte scheppen; en myn ingewand zult Gy met altyd-duurende blydschap vervullen. Neen, mynen Godt! Gy zult my van uw Aenschyn niet verwerpen; maer Gy zult my uwen vertroostende Geest verleenen. Gy zult my de blydschap der gelukzalige laeten gevoelen; en door deeze zult Gy my van nu af in de hoope verquikken... Dat myn lyden d'Almoogentheit van Godt openbaere; en dat de goddelooze bekennen, dat den Godt der heirkragten van een katyvig lighaemstael kan maeken... Heere, bewaert my van onverduldigheit; en dat myne tonge uwe almagtige Sterkte verkondige... Laest, mynen Godt, mynen droogen mond, op dat uwe Grootheden vereerlykt worden door myne verquikte lippen... Gy wilt, Heere! eene offerhande van myn lighaem: doet'er mede naer uwe wyze, en almoogende beliefte... Hoe meer Gy my oplegt, mynen

Godt; hoe meer uwe sterke Hand my zal ondersteunen.... Gy bemint den mensch, en wilt hem niet toezenden, als 't geene goed is in uwe Oogen..... Deeze uwen Wille is myne hoope.... Gy zult d'offerhande van myn lighaem aenneemen; en Gy zult myne ziele in alle eeuwigheit genadig wezen....’


Vorige Volgende