Stichtelijke gezangen, in verscheidene gelegenheden gedicht, en met aanmerkingen, tot verstand van eenige stukken uit de H. Schrift, verrijkt. Deel 3

[p. 87]

Belijdenis voor het Heilige Avondmaal.

Zangw: Waar vind ik nu mijn' liefsten JESUS weder. II Deel Bladz. 165.

I.

Het Bondmaal naakt! ik werp mij voor Gods voeten,

Schoon Horeb felle bliksems schiet,

Bij 't outer neêr dat hulpe biedt.

Woudt Gij, o God, voor 't misdrijf mij doen boeten,

Uw grimmige verbolgenheid,

Stond tot mijn' ondergang, met haare wraak bereid.

II.

'k Heb Uwe wet, op 't snoodste durven schenden!

Uw zuiv're Majesteit vertreên,

Uw troon bestormd, Uw kroon bestreên.

Ik dorst ontrouw mijn hart naar de Afgoôn wenden.

Door eigenliefde, en eigenbaat,

Verliet ik U, die mij met weldaân overlaadt.

III.

Doorgraaf ik 't hart, daar zie ik duizend beelden,

Waar in noch geest, noch leven is.

Ik draag Uw' naam, wiens glans ik mis.

[p. 88]

 

Daar vloek, of eed, of misbruik er meê speelden,

 

Sloot 's menschen vrees, of 's menschen gunst,

 

Mijn rasbeklemden mond, door's waerelds toverkunst.

 

IV.

 

Hoe weinig mogt ik aan mijn' Schepper denken;

 

En mijn' Herschepper, met ontzag,

 

Ontmoeten op zijn' grooten dag;

 

Daar Hij mij rust wou door zijn ruste schenken?

 

Terwijl de gulden maatigheid,

 

Zelfs ruste vordert, na zesdaagschen arrebeid.

 

V.

 

Ik heb aan hun die over mij gebieden,

 

Niet steeds verschuldigde eer betoond;

 

Noch mind'ren in hunn' dienst verschoond.

 

Zocht ik den twist en tweespalt wel te ontvlieden?

 

Al zwoer ik and'ren nooit den dood;

 

De zachtheid werd verstikt, daar toorn zijn wortels schoot.

 

VI.

 

Heb ik dit lijf versierd met Christus leden,

 

Nooit aan een snoode hoer gewijd,

 

Waar van Uw gunst mij heeft bevrijd;

 

Hoe dikwerf is de geest door 't vleesch bestreeden?

 

De lust een list voor 't hart geweest,

 

Daar 'k mij ten tempel had geofferd aan Uw' Geest?

[p. 89]

 

VII.

 

De zorg die voor 't bezit van aardsche goed'ren,

 

Ten schroomelijken steilte klom;

 

Bestreed de zorg voor 't Heiligdom.

 

Bij 't voên en 't kleên, van arme, en naakte broed'ren,

 

Sloeg de Eigenliefde een snoode pest,

 

Het oog meer op zich zelv, dan op 't gemeenebest.

 

VIII.

 

Ik heb mijn' mond die 't gansche lijf deed feilen,

 

Door 't streng gebit niet ingetoomd;

 

Noch 't roer bestierd, daar 't feller stroomt.

 

De drift blies woest in uitgespannen zeilen;

 

Een vuur ontstak 't geboorterad,^*

 

En schoot een helsche vlam, die uit den afgrond spat.

* Een vuur ontstak 't geboorterad] Ik doel op Jakobus uitdrukking Hoofd. III:6. De tonge is ook een vuur - - - - en ontsteekt het rad onzer geboorte, en wordt ontstooken van de Helle. Onze leeftijd en de voortteeling der geslachten in dien leeftijd, wordt van wege de menigvuldige omwentelingen en afwisselingen dikwijls door gewijde en ongewijde schrijvers bij een Rad vergeleeken. Zoo zingt de Grieksche Dichter Anakreon Od. IV. p. 14. Ed Pauw. Τροχὸϛ ἅρματοϛ οἷα Βίοτοϛ τρέχει ϰυλιϑεὶϛ, Als een wagenrad dat spoort, Loopt de leeftijd stadig voort. En zoo schrijft Herodotus Lib. I. Cap. 207. p. 98. Ed. Wessel. Εϰεῖνο πρῶτον μάϑε, ὡϛ ϰύϰλοϛ τῶν ἀνϑ ωπηἱων ἐϛὶ πρηγμάτων πεοιΦερόμενοϛ δὲ, ȣ̕ϰ ἰᾷ ἀεὶ τȣ̀ϛ ἀυτȣ̀ϛ ἐυτυχέειν Leer dit in de eerste plaats, dat 'er een rad is der menschelijke zaaken; 't welk omgewenteld, niet altoos dezelfde menschen laat gelukkig zijn. Men vergelijke daar ter plaats den Heer Wesseling, en den sierlijken penning van Keizer Hadrianus, wel ter sneê van den Hr. Gronovius bijgebragt in zijne aanteekeningen p. 855. Cic. ad Attic. Lib. II. Ep. 21, p. 876; en Epist. 9 p. 872, Ed. Gron. en Plutarch. in Num. T I. vit. p. 127 Ed. Steph. Dit zet een aangenaam licht bij, aan de raderen van Ezechiël gezien Hoofdst. I:15, 16; die mijns oordeels niets anders aanduiden, dan het voortrollen der tijden; en de afwisselingen, en omwentelingen die er in deeze voortrollende tijden voorvielen. 't Rad onzer geboorte, is dan bij Jakobus de voortrollende leeftijd, door de voortteelende geslachten heenen. En als hij zegt dat de Tonge, dit rad gelijk een vuur ontsteekt, zo wil hij te kennen geeven: ‘dat de twist door de tong veroorzaakt, niet alleen dien leeftijd door een' fellen brand doet blaaken, maar dat zich die verspreidt in de navolgende geslachten afgestand van hun die met malkanderen in 't vuur van twist leefden’.

[p. 90]

 

IX.

 

Ik zag een' zwerm van snoô begeerlijkheden!

 

Hoe kwijnde toen de maatigheid,

 

Die voor 't bezit des naasten pleit?

 

Wat fellen strijd, voelde ik in all mijn leden?

 

Nog zugte ik tegen deeze wet,

 

‘Wie is 't, die van dit graf, en 't stinkend lijk mij redt!

Ruste.

X.

IMMANUEL, hoe kon ik U vergeeten,

Door onbeschaamde ondankbaarheid!

'k Heb veel te snood dit kwaad bepleit.

Het wordt mij van mijn eigen hart verweeten:

Ik bloos van schaamte in 't aangezicht,

Om all mijn euveldaân, en 't schenden van mijn' pligt.

XI.

Gij klopte aan 't hart, Uw stem kon de ooren raaken;

De tugtiging van Uw genâ,

Heeft mij gewaarschouwd voor mijn schâ.

Maar ach! ik sliep, schoon't hart nog scheen te waaken.

[p. 91]

 

Hoe dikwerf liet ik U weêr gaan;

 

Of met een' killen dauw bedekt, in 't donker staan?

 

XII.

 

'k Had aan Gods disch, mij onlangs nog verbonden,

 

En werd Uw liefde in 't hart gewaar;

 

'k Zwoer aan den voet van 't zoenaltaar:

 

'k Zei welberaân, den dienst op aan de zonden.

 

Dan ach! mijn ziel, hoe haast vergat

 

Gij 't heilig Echtverbond, toen gij zijt uitgespat?

 

XIII.

 

Mijn JESUS, waar, waar zou ik heenen vlugten,

 

Dan naar Uw bloed, en 't heilzaam hout?

 

Daar leeft mijn hart, hoe dor, en koud.

 

Ai zie op mij, en hoor mijn kirrend zugten!

 

Wees Gij mijn voorspraak bij den troon;

 

Dan word ik wis verhoord. De Vader hoort zijn' Zoon!

 

XIV.

 

Dan zie ik haast de rust in 't hart herstellen.

 

Dan draag ik mij in 't heilverbond,

 

Weêr op; en zweer met hart en mond.

 

Och! laat genâ, en geest, den plicht verzellen!

 

Mij dunkt, ik voel, mijn GOEL keert

 

Tot mij te rug, hoe snood door mijn gedrag onteerd!

 

XV.

 

Mijn Bruidegom, mag ik U zoo niet noemen?

 

Die 't hart van Uwe Bruid bezit:

[p. 92]

 

Gij roept, ‘Keêr weêr, o Sulammith’!

 

Ik keer te rug! Gij zult geen ziel verdoemen,

 

Die heur gedaante aan U vertoont;

 

Zie gunstig op mij neêr, daar liefde mij verschoont.

 

XVI.

 

'k Wensch, op Uw kruis te zien met duivenoogen.

 

Ontdekte Gij Uw' liefdegloed,

 

En zalig kruis aan mijn gemoed:

 

'k Zag dan in U de kop'ren slang verhoogen.

 

Dit zou voor wonden hulpe biên;

 

'k Zou U als 't wit der wet, in 't Euangelie zien.

 

XVII.

 

Och! dat Uw licht, en heil mijn ziel verraschten:

 

Dan zou voor mij Uw doodmaal^* zijn,

 

Vol vet van merg, en reinen wijn.

 

Dan zag ik mij op vleesch en bloed vergasten.

 

'k Vond dan de lust van mijn gemoed,

 

En mij aan Uwen disch, verzadigd met Uw goed.

 

XVIII.

 

'k Zou dan gezet, en teder voor U leeven;

 

Dan was in U, mijn zielenrust;

 

Dan wierd Uw last, mijn zoetste lust;

 

Dan deed Uw kragt, mijn' geest, ten hemel streeven;

 

Dan rende ik in de levensbaan;

 

Dan zou op Horebs kruin, het lieflijk Sion staan.

* Uw doodmaal] Waar op gezinspeeld wordt Jes. XXV:6-8 gelijk de Heer S. Ravius geleerdelijk heeft aangetoond.