Kleine vertellingen

[p. 56]

De rijke beenhouwer

Daar leefde eens in de goede stad Antwerpen een beenhouwer, die, toen hij een rijk man geworden was, dacht, dat zijn rijkdom maar een droom was en er niet eens verdrietig onder werd.

Integendeel! Zijn droom bekoorde hem in die mate, dat hij de prettigste man was die men zich denken kon; want omdat hij wist dat zijn waan slechts van korte duur zou zijn, was zijn geld hem niet op het hart gebonden en wierp hij het met handen vol over de balk. Ofschoon hij in een bosrijke omgeving met vrouw en dochters een weelderig huis bewoonde en de belastingambtenaren ieder ander wel uit de droom geholpen zouden hebben, was de Palmenaere, want zo heette de beenhouwer, niet te genezen. En ook zijn vrouw en dochters lieten hem rustig in zijn waan. Geen verlangen immers, hoe extravagant ook, dat niet onmiddellijk door hem werd ingewilligd. Een geschikter man en vader was er in de verre omtrek niet te vinden, zodat er in tegenstelling met wat men in de grote huizen overal elders zag geschieden, op het buiten van de Palmenaere nooit gepruild en gemopperd werd, maar iedere inwilliging prompt met een overvloed van kussen, ja met tranen van aanhankelijkheid beloond.

Komt binnen! sprak hij beleefd tot de Liefdewerken, die zich van de morgen tot de avond, in de meest

[p. 57]

verscheiden gestalten, van bisschop tot bedelaar, op zijn drempel verdrongen. Hij stond hen, ieder afzonderlijk, te woord en hun wensen niet zelden voorkomend door een overbluffende edelmoedigheid, kon hij geen woorden van dankbaarheid genoeg vinden om hun te betuigen hoe gelukkig hij was dat ze hem in staat stelden een zekere achterstand in te halen en eindelijk te zijn - wat hij zich altijd gedroomd had - een weldadig man.

Wanneer hij in zijn grote wagen naar de stad reed en de vrouwen en kinderen voor hem uit de weg stoven, had hij daar zijn eigenaardig genoegen in. Als het niet in een droom was, zou ik zo wreed en vermetel niet zijn, dacht de Palmenaere en zou ik zeker het risico niet nemen deze weerlozen onder mijn wagen te vermorzelen. Hij besefte ten volle, dat vrouwen en kinderen, die je in je droom doodreed, niet dood waren, niet eens diegenen waren waar je ze voor aanzag.

En zo gebeurde het, dat hem, toen hij weer eens in zijn wagen op de weg lag, de lust bekroop om een ongeluk, welk dan ook, te veroorzaken. Omdat hij, hetzij uit goedhartigheid of uit wat ook, de onschuldige voetgangers sparen wilde, had hij het op een huis gemunt, dat hem om zekere onderbewuste redenen bijster in de weg stond en was hij intussen benieuwd naar de stukken die eruit volgen zouden. Een bescheiden bijbedoeling had hij erbij om er zelf van wakker te worden; want vanwege een sterke behoefte, die hij in zich voelde, om naar zijn beenhouwerswerkzaamheden weer te keren, meende hij, dat zijn droom nu lang genoeg geduurd had.

[p. 58]

Laat het dan ook onmiddellijk gebeuren, dacht de Palmenaere, die niet gewoon was tot morgen uit te stellen wat hij vandaag doen kon. De zon scheen en met alle pret, die er wezen kan in een beenhouwer, die droomt dat hij in een grote wagen naar de stad rijdt, zat hij zingend achter het stuurrad en gaf hij vol gas.

Bij de rivier gekomen, bedacht hij, dat het allicht een nóg verrukkelijker sensatie geven zou als hij pardoes en ten aanschouwe van al het volk, dat er bij gelegenheid van de marktdag op de been was, in het water reed. In minder dan geen tijd was alles geschied en de Palmenaere met wagen en al in de Schelde verdwenen.

Dit is het einde van een arme beenhouwer, die, toen hij een rijk man geworden was, dacht, dat alles maar een droom was. De kranten hebben er de nodige ophef over gemaakt; maar ik ben niet genegen geloof te hechten aan insinuaties als zou de verongelukte op weg zijn geweest naar de stad om zijn faillissement aan te vragen.

En allen, vermoed ik, die het zelf ondervonden hebben hoe sterk een droom kan zijn, zullen mij hierin bijvallen en van de Palmenaere niet erger denken dan zijn geschiedenis toelaat.