Heksen en zo

[p. 107]

De maarschalk die zijn oor te luisteren legde

Er was eens een koning die zo rijk was dat hij oesters at bij de thee en elke dag zijn varkens voerde met echte parels. Als hij voorbijreed in zijn zwarte koets met gouden wielen, bogen de mensen diep in het stof neer.

Soms zei een kind: ‘Maar hij heeft geen aardig gezicht, moeder.’ Dan schrok de moeder en fluisterde: ‘Ssst, dat mag je niet zeggen.’

‘Waarom niet?’ vroeg het kind. ‘De koning kan het toch niet horen?’

‘Nee,’ zei de moeder. ‘Maar de koning heeft een maarschalk die zijn oor te luisteren legt.’

En dat was zo. De koning had een maarschalk die zijn linkeroor kon afschroeven. Zonder dat iemand het zag, legde hij het oor tussen struiken en groen, vlak bij het raam van een huis. Dan ging hij weg en liet zijn oor daar liggen.

Een paar dagen later haalde hij het oor weer op, schroefde het vast aan zijn hoofd en luisterde. ‘Ah...’ zei hij met glinsterende ogen, ‘majesteit, ze hebben in dat huis kwaad van u gesproken!’

‘Wat hebben ze gezegd?’ vroeg de koning.

‘Ze hebben gezegd dat u een ellendeling bent, majesteit.’

‘Laat ze allemaal ophangen,’ riep de koning. En dan werden de mensen uit dat huis gevangen genomen en opgehangen in de kerseboomgaard achter het

[p. 108]

paleis. De geraamten hingen tussen de kersebloesem en klapperden in de wind. En er kwamen er steeds meer, want het oor van de maarschalk ving alle gesprekken op en de koning wist precies wie er kwaad van hem sprak. En reken maar dat het er veel waren, heel veel.

Op een keer wandelde de jonge prinses door de griezelige kerseboomgaard en ze kwam doodsbleek thuis, want ze had dit nooit eerder gezien. De koning begreep dadelijk waarom ze zo ontdaan was en hij probeerde haar gerust te stellen. ‘Hier,’ zei hij, ‘m'n dochtertje, hier heb je een zilveren theeservies. Speel ermee en wees gelukkig.’

Maar de prinses kon niet gelukkig zijn. Ze werd bleker en bleker en stiller en stiller en ze moest aldoor denken aan de geraamten in de kerseboomgaard. Eindelijk kon ze niet meer lachen en de koning werd ongerust. ‘Laat de berenman komen,’ riep hij. ‘Laat de beer koorddansen.’

En die avond kwam er een jongeman met een beer die kon koorddansen. Het hele hof zat te kijken. Er was een koord gespannen van de ene pilaar naar de andere, heel hoog in de troonzaal. De beer danste over het koord van de ene kant naar de andere, met een stok tussen de voorpoten. Het was énig en iedereen juichte en klapte, ook de prinses die voor het eerst sinds lange tijd schaterde van het lachen.

Toen de voorstelling was afgelopen, knielde de berenman voor de prinses en gaf haar eerbiedig een witte duif. Ze bloosde, nam de duif van hem aan en gaf hem

[p. 109]

een zoen op zijn voorhoofd. Ze vond hem heel lief.

Toen de koning dat zag, werd hij woedend en hij fluisterde tegen zijn maarschalk: ‘Leg vannacht je oor te luisteren bij de berenman.’ Hij had het heel zacht gezegd, maar de prinses had het toch gehoord en toen ze naar bed ging, kon ze niet slapen en dacht: Wat moet ik doen om de berenman te redden?

Intussen was de berenman naar huis gegaan, naar de herberg waar hij altijd sliep en door de nauwe donkere straatjes van de stad werd hij gevolgd door de maarschalk. En toen de berenman zich neerlegde, zoals altijd, in de stal van de herberg, met zijn hoofd op de zachte wollige buik van de beer, toen stond buiten de maarschalk, schroefde zijn oor af en legde het te luisteren vlak voor het stalraam in het hoge gras tussen de struiken.

Daarbinnen in de stal praatte de berenman met zijn beer. ‘O, lieve beer,’ zei hij. ‘Ik ben verliefd op de mooie prinses en ik wil met haar trouwen. Maar het zal me nooit lukken want haar vader is een afschuwelijke man. Een tiran, een monster, een schurk!’

Buiten z'n raam ving het oor dat allemaal op. De maarschalk zelf was intussen naar het paleis teruggegaan, waar de koning hem opwachtte met een gouden kandelaar in zijn hand, boven aan de trap.

‘En?’ vroeg de koning.

‘Ik heb mijn oor te luisteren gelegd,’ zei de maarschalk. ‘Vlak onder zijn raam. Morgen haal ik het. Dan hoor ik wat hij gezegd heeft, majesteit.’

‘Juist,’ zei de koning, ‘en als hij iets kwaads gezegd

[p. 110]

heeft, dan hangen we hem aan de dertiende kerseboom van links.’

Hoewel de koning en de maarschalk dit fluisterend bespraken, had de prinses het toch gehoord, want ze stond in haar kanten nachtponnetje in het donkerste hoekje van het portaal. Ze sloop terug naar haar kamer, streelde haar witte duif, schreef een piepklein briefje en maakte het aan zijn pootje vast. Toen liet ze de duif uit haar raam.

Het beestje vloog regelrecht naar de herberg. De berenman werd wakker door het geklep van de vleugels; hij las het briefje en schrok zo vreselijk, want daar stond te lezen dat het oor van de maarschalk lag te luisteren, ergens vlak bij de herberg.

Hij sprong op en trok de beer aan z'n ketting mee naar buiten.

‘Lieve beer,’ fluisterde hij, ‘zoek het oor tussen de struiken, zoek overal naar het oor.’

De beer begon snuffelend om het huis heen te lopen. Hij snoof en snoof en volgde zijn eigen scherpe bereneus de hele herberg langs tot vlak onder het stalraam. Daar bleef hij staan, keek zijn baas aan en bromde nijdig.

[p. 111]

‘Ligt het daar?’ vroeg de berenman. ‘O, ik zie het, een groot roze oor... het oor van de maarschalk. Mensen, mensen, ik heb het oor van de maarschalk gevonden!’

Door dit geroep werd iedereen wakker, de mensen kwamen uit hun huizen en keken verbaasd naar het oor dat de maarschalk te luisteren had gelegd.

‘Heeft iedereen het goed gezien?’ vroeg de berenman. ‘Toe dan maar, m'n beertje!’

De beer deed zijn enorme muil open en slokte het



oor met één hap naar binnen. Alle mensen juichten en ze droegen de berenman op de schouders door de stad. Steeds meer mensen stroomden toe en met de beer voorop ging het naar het paleis, waar de koning in de vroege ochtenduren thee zat te drinken-met oesters-voor het raam. Naast hem zat de maarschalk en luisterde met zijn rechteroor, het enige oor dat hij aan had.

Hij werd doodsbleek. ‘Hoort u wat ze roepen, majesteit?’

‘Nee,’ zei de koning. ‘Wat roepen ze dan?’

Ze roepen: ‘Hoera, de beer heeft het oor van de

[p. 112]

maarschalk opgegeten.’

‘O wee,’ zei de koning. ‘Daar komen ze met lansen en pieken en hooivorken en messen... dat wordt opstand geblazen... kom mee... voor het te laat is!’

En de koning en z'n maarschalk ontsnapten aan de achterkant van het paleis en vluchtten dwars door de kerseboomgaard met de bungelende geraamten.

Toen de berenman met zijn beer en al het volk in het paleis drong, was daar enkel de prinses en ze ontving hem met haar liefste glimlach.

Ze trouwden en hij werd koning. De kerseboomgaard werd omgehakt en de geraamten werden keurig begraven. De beer kreeg een eigen bed in de koninklijke slaapkamer. Hij snurkte wel, maar de jonge koning en zijn gemalin glimlachten in hun slaap.