De hillige vaggen durp

[p. 28]

De sjterke vrouw

WENT inge trowwe geet op 'n durp, wet winnig good van 'm vertild. Ze koste nit begriepe, dat der Macheel van der Sjang va Drees mit 't ‘Thriske va Marieke va Klöske’¹⁾ gong.

't Thriske zie groeëtvadder, 't aod Kempenèèrke waor sjoester; alzoeë ginge boer! E waor sjoester. Dè hauw in der vurrige kreeg väöl geld verdind mit lèèr en ezoeë, en e hauw zich, wiej der Reendesj aggene Pandberig de owwe toedoop dat gudje gegowwe. E gong labeure... mè dat wilt nit zage, datte boer wòad....

‘Halt! nit ezu flot, dat geet ezu neet.’ 't Waor köslich vur te zieë, wiej dat aod Kempenèèrke in der aavank mit pèëd en kaar umgong.

E danset um pèëd en kaar heen, wiej ene clown in ene circus. En ezu gonge och igge veld durch de vaore gedanse.

E hauw havver, woe terf moeët sjtòa en karoeëte, woeë klieë hei motte zieëne en wente i-voor²⁾ lachet 't gans durp. 't Urm kèëlke hat zelève get motte huuëre. Mè... watte hoeëd, vergoote³⁾ nit mieë en watte zoog, wosse⁴⁾ vör ummer. En watte nit wos, vrooge⁵⁾ zich. 't Menke hauw e versjtand, wiej 'n zuul⁶⁾, wiej alle sjoestere. Eminigmaol mot ene sjoester helsj prakkezeere vur va vrem sjoon nog get te make. De boere bringe sjoon, woe ze wèëke lank mit igge veld, durch der mergelklei hent gegratsjeld, sjtief wiej klompe en umgebaoge väöraa bis oppen reeme. Dat prakkezeere hauw 't menke och sjpieëder nit verlieëd⁷⁾ en nò innige jaore sjoore igge veld, dat ze zate: allò 't is nog nit wat 't zieë mot, mè 't geet... vör 'ne sjoester.

't Sjuusterke, dat mit vrouw en kinger sjpaarzam hauw gelefd, betalet de sinze en laat aaf op gelind kapitaal, ezu dat 't Klöske nao zienge doeëd der Pandberig, in eegendom en vrei, kos uvvernème... 't Klöske is ene boer. Ich zal nit zage, datte de sjoestersjmaneere gans hat aafgelaat. Went get te gèven is, iggen kirk - of a get andesj, da gifte, nit wiej ene boer, ezu mer en benao ongetild. Mè e trukt ene gulde nog ins twei, drei maol wiej ene pèèkdraod durch gen vingere... en dao haste 't Thriske doew mit diej krultjere - woe dat eemaol isjtikt, blieft 't generatioene i sjtèëke... Dat sjtikt och in 't Thriske... de sjoestersjmaneere.

Ich zal nit zage, dat der Groonesjild zieng toesjtimming zal weegere vör dèn trow. - Der Macheel is aod genog um te weete watte deed. Ze zagen och: pastoer hei dao de hand i gehad. Pastoer is ene komische man, dè oerdilt mit roeëzekrens en kirkbeuk,

1) Marieke is de moeder, Klöske de vader van Thriske.

2) inred.

3) vergat hij.

4) wist hij.

5) vroeg hij.

6) priem.

7) verleend.

[p. 29]

vèr boere mit pèëd en kare en plug⁸⁾... ich wil mer zage: ene sjtand is ene sjtand en dao mot me zich aa howwe.

Op 't Fes va Petrus en Paulus hauw pastoer 't murges iggen kirk gezaat: dèr kunt huuj i vare. Ze weeten allenui, dat ze op ezunnen daag kinnen i vare, mè 't is ummer zieëkerder, went pas toer 't zet. Passieët 'n ongeluk, da zage ze, dao ziestet... dao hastet. Noe kan ginge get zage. De boere hauwe de litste daag 't hui motte i vare, es went ze sjelme wuure gewè en ze 't sjtoole. Went 't benao druug waor komp 'n onwèèr op en da jooge de jonge mit de huiwages durch gen haol wèèg op lèven en doeëd.

Dèr kunt i vare, hauw pastoer gezaat. Mè ze voeëte nit i. 't Hui waor nit druug. Pastoer zow 't och nit dòa, went e boer wuur gewè.

‘I vare, oppene mistum zieëker, mè nit oppen huisjtel’.

Dao waor mer Inge, dè i voor en dat waor 't Kempenèèrsklöske. ‘'t Miengt is druug,’ zate; ‘ich vaar i’. E voor alles i en de daag, diej noe kompte, lacchete uvver de ander boere diej um 't hui heensjpronge, wiej 'n kat um ene telder gleue⁹⁾ pap. Noe kos kòame, wat wool, sjnieë iggene wingter bis mei, hèë waor geborge. Mè... 'n vittien daag sjpieëder begos 't hui te breune en te dampe oppen huisjtel. Op 'n naat kompt der damp sjwat en breed durch gen daak oet, 'n vlam komp nao en der sjtormwink sjtoevet diej vlam i vonke durchee onder en uvver de panne hee. De pèëd iggen sjtel sjlooge op de sjting van angs en der sjwaam en de hits joog der hond an de kitte nò rets en nò lings, op en aaf. Van 't brulle en joenke van 't vieë woad 't Kempenèèrsklöske wakker.

Wat is los?

Oppen hoof waor 't klaor wie uvver daag en roeëd wiej 'n hil¹⁰⁾.

Wet wakker vrouw!

Ze waor wakker! Ze waoren allemaol wakker. Och 't Thriske en de knets¹¹⁾. Went me plutslich vör e vuur sjteet, da sjteet me en kiekt me en 't is inge es went de bee sjtief wuure wòade, wiej baipäöl. Da geet me wiej ene volle minsj en brikt inge der angssjweet oet. Me rupt en kommandieët hei hin en dao hin. Ze waore de trappen aaf en worpe de sjtel op. Ze leepe durch der sjwaam, wiej durch wolke en jooge de pèëd en de verke en de keu nòggen weien i. En noeteref¹²⁾ waor dat gesjit¹³⁾ of dao veel aate 't Kempenèèrs Klòske der beied¹⁴⁾ i. Och de belk oppen din brooken in ee en de wolke sjwaam en sjtub jooge uvver der mistum bis lants gen hoes op. Ze hauwenet iggen durp gezieë. Dat hof mer inge te zieë, da wete ze 't sjnak allenui. Doe begoste de klokke te beiere. Wat nog sjlupt wet wakker. Went ze beiere sjlunt ze in

8) ploegen.

9) gloeiend heet.

10) hel.

11) knechten.

12) nauwelijks.

13) gebeurd.

14) oven.

[p. 30]

der iësj landsem en fosj. Mè dan ummer flotter en flotter. Da geet der angs durch gen durp en ginge ka blieve sjlaope. Jonk en aod sjteet op en lupt oet. Uvver de dille heen roope ze der inge tège der andere: brand... 't brènt. De vròluuj zène zich en sjtèëke in de hoezer 'n gzende kets aa en de mansluuj loope oppen klompe der wèèg aaf geklabattere en vare mit de brandsjpeut oet.

Bei der Kempenèër oppene Pandeberig waor de sjuur wiej ene groeëte oavend vuur. De ouw eeke belk krakete es went ze oet ene lange sjlaop wakker wure. wòade. Ze hove zich landsem nòggen loeët i en krakete en zonke in-ee. Da waor 't es went inge mit 'n groeëte sjoer¹⁵⁾ hand in ene pool vuur hei gehowwe. Doezende vonke gonge'n aa en oet iggen loeët. En went ene sjtoef wink komp, voore ze wiej 'n wil jach¹⁶⁾ uvver de dake en durch de beum. De canadasse waore wiej krisbeum vol lit. Oppen hoof begos de brandsjpeut te leisje.

Woe zulle ze aavange?

Ze sjtonge en kommandeerete en sjprietsete 't water oet der aalpool tège de vinstere van 't woanhoes op. Dò wòad nit heen gezieë. Dat ka nit andesj.

Och der Macheel waor op wèèg. E hauw ze huure roope: Brand!, brand oppene Pandberig. Dat waot 't zelfde es went ze heie geroope: ‘Brand... 't Thriske in der brand!’ E ka nit loope, mè e ka gòa! E lupt! ‘Triske ich kaom’. Van op der berg ziete¹⁷⁾ uvver de dil noggene Pandberig op. 't Is de sjuur diej brent en de sjtel!

E geet der berg aaf. E is wir jonk. E geet der berg op en durch de luuj noggen hoes i en wir oet.

Woe is 't Thriske?

Thriske.

Macheel!

Noe sjleet e der erm um 'm heen en vult wiej 't sjloekst en grient... E vult 'n kraf durch ge lief opkòame, diej e bis noe nog nit hat gekand, e verlange, dat 'm 't blood deed roesje iggene kop. E zingt òane waoëd. Wat is 'n sjuur! Wat zunt e paar sjtel.

Thriske!

E zingt en e lieëd geet durch zie hats en 't sjtiegt en zingt: ich zow dich kinne drage, zingt 't. Ich dreug dich durch sjtorm en wink. Went 't mot, da rupste midde iggen naat of midde op der daag. Ich zauw 't huure en kòame! En wenste in der brand wuuësj, in de vlamme, da zow ich kòame. Ich draag dich, mie medje, durch kwalm en durch gloed. Ze zullenet¹⁸⁾ zieë, de luuj en zage en rope: Dao isse¹⁹⁾. God zij dank, e is dao. E kumpt lants de belk en geet uvver der beied, Noe uvver gen daak. E drugt 'm,

15) zwaar.

16) jacht.

17) ziet hij.

18) zullen het.

19) iss hij.

[p. 31]

't Thriske... dao vilt... dao vilt alles in-ee. Woe zunt ze? Ze vergunt en zinke en verbrèëne in ene pool va vuur. Mè ich hèèf dich, mie medje, ich hèèf en ich draag dich. Ze roope en klatsje de luuj. Ze roope: dò zunt ze, ze kòame... Ze zunt gered.

Thriske!

Der Macheel sjtong dao en bèvet. E hauw 't Thriske vasgehaowe durch de vlamme van 't vuur. E beft en razelt, en dò kumpt 'n wil gloed en 'n vlam in 'm op... e verlange, wiej me lust in de H. Sjrif dat Adam haow nò 't freut, dat Eva 'm gaof.

Mè nee...! E riet zich los. Ze zulle nit zage: ze waoren alling. E geet wiej ene minsj, dè gesjlagen is. E geet sjtil en landsem nò heem. E hat e gevaor verbei zieë gòa, nog erger wiej der brand. Ene brand, dè alles verbrent en wat sjun en jonk is in de eisje²⁰⁾ let. E is nog der zelfde! E is ene Groonesjild! Noe heie wal kunne kriesje va vruid en geluk. 't Thriske geet väör 'm op. 't Geet durch de sjtèère, wiej ene ingel geet 't, en zie leed geet 'm nao, zie leed zonder waoëd, 'n poëzie, diej gidder jong va zie medje zingt, went 't gevaor uvversjtanden is en verbei. Dan is 't nit mieë 't medje wat ze zint, mè de vrouw.

Ze is wiej wat va wied kumpt, van 't ing van de welt.

Op häör kan ene man zich verlaote.

E kumpt nuuks te kot en zal ginge mangel ha.

Ze zal 'm good zieë en nit sjrao²¹⁾ al de daag datte left. Ze zurgt väör wol en vlas en wirkt, dat 't 'n sjpas is vör te zieë, en hèë zal sjtòa bei de pòat van de kirk, hèë der Groonesjild, midde tussje de boere van 't land.

Ze zulle dao woeëne, op 'n äövesjten hoof of oppene Pandberig of urgens andesj. Da geet 't Thriske, zieng vrouw, iggen hoes um 'm heen. 't Bikt broeëd en vlaam. 't Makt botter en kieës. 't Sjteet bei de forneus en reurt in der kèëtel. Da zalle²²⁾ gòa uvver der hoof. Dao zunt de sjtel, links de keu, rets de pèëd. Ze hent voor in de krib en sjtruisel op de sjting.

En sjpiëder, went Ozze Hergod 't wilt en der himmel gans opgeet i geluk en zilligheed en 't Thriske zich bugt uvver de weeg en hèë nèven 'm......

Kiek noe, hei... went noe get wuur vör te dòa... of get vör te brèëke... kom hei ich zal 't dòa, ich bi sjterk. E geet, der Macheel wiej durch de sjtèëre. E geet lants der mond durch de loeët. Dao is zilver in de beum en good in de wolke. De Canadasse beuge de köp. Ze roesje en sjnorke. Ze sjlaope en me huuët hunnen aom.

Wet wakker, wet wakker luuj! Ich zal 't uch zage. Ich zal uch zinge mieë lieëd van 't lit, mie lieëd van 't lève.

Thriske... mie medje. Thriske mieng vrouw! En went der Ma-

20) asch.

21) slechts.

22) zal hij.

[p. 32]

cheel igge bid liet en sjtil wet iggen duuster, we t't och sjtil i zie hats. Noe is 't es wente der ürgel huuët sjpèèle iggen kirk: ne Tantum ergo, ene Gloria. 't Roesjt uvver 'm heen en e vilt i sjlaop. Pastoer sjteet oppene prèdigsjtool en lust 't Ivvigelië väör. E lust: Ozze Hergod wòad durch der Gees nao de wuuste geleid. En wiej e vitsig daag en vitsig nate hauw gevaast, kompt der duuvel bei 'm en zaat: Went dèr Goddes Zoon zut, dan zat, dat dis sjting broeëd wèëde. Mè Ozze Hèër zaat: Nit va broeëd alling left der minsj, mè va giddes wòad, dat oet der mond van Ozze Hergod kumpt.

Doe braat der duuvel 'm nò de hillige sjtad aove op de daak van der tempel en zaat: Lòt uch valle went dèr Goddes Zoon zut, ummesj dò sjteet gesjrève: zieng ingele zulle kòame en ze zullen uch opeen heng drage, dat dèr urre voot nit zot sjtoeëte an ene sjtee.

En Jezus zaat: Dò sjteet gesjrève: Dèr zot der Hèër urre God nit op de proof sjtille.

En wir noom der duuvel Ozze Hèër mit nö ene hiël hoeëge berg en dò leetenem zieë alle kunninkrieke van de ganse welt en hun prach en herlichheed en zaat: Dat alles zal ich uch gève, went dèr neervalt en mich aabent.

Doe zaat Ozze Hèër: Gank weg Satan, ummesj dò sjteet gesjrève: Doe zuls der Hèër dienge God aabène en Hem deene Hem gans alling. Doew verleet der duuvel 'm en de ingele kompte naoder en deenete'n 'm.

Mè plötslich gong ene sjrei op durch de naat en der Macheel waor wakker. 't Waor der wekker gewès. 't Waor murge en ene nuje daag. De roete van 't kèmerke zunt wiej zilver. De zon is al op. Huuj gunt ze zieëte. De jonge roope zich aa lants gen hoezer: Frens, Kuuëb, Klös...? Da kòame ze. Ze hent de zieëte oppen sjowwere en gunt. In de dille liet ene nivvel, wies wiej room. 't Kòan igge veld is nat van der douw. De jonge bekiekke zich de zieët. ‘Ins kiekke diej va dich’. Da gunt ze mit ene vinger druvver heen. Ze is wiej ene sjaasj²³⁾. Dao sjteet 't kòan. 't Sjteet hoeëg baoven 'n oet en de aore hange sjoer gebaoge.

Hei en dao is ene wervelwink der durch gegange. Dao is 't kòan geknakt en gevalle.

Vèr sjlunt, ee, twei, drei, ieësj ene gaon²⁴⁾ lants der reen en da vingt 't aa. 't Kòan krakt en vilt en roesjt. De jonge roope en ze trikke an de piep en dampe. Noe kòame de vròluuj vur te binge. Da wet gelaacht. ‘Jonge!’ ‘Medjere!’

't Is 'n sjpas jonk te zieë en te wirke. Ze sjlunt nog fosjer en roope en lache, noe wiej de medjere dao zunt. Der gaon geet op en wet breed wiej 'n vaat. Der Macheel geet väörop. Aater 'm der

23) scheermes.

24) baan.

[p. 33]

Klös vaggene Teupet dan der Frens va Hukkekier. Ze sjlunt landsem en fosj. De zieëte gunt op. Dao... dò gunt ze. - landsem op en neer. Der wink sjpelt'n um der kop en in 't hemp, dat los hingt op de bros. De zon sjtiegt en zoegt der nivvel oet de dillen op. Dè sjtiegt wiej en lang en brei baan de loeët i. Dat is 't richtig wèèr vur te zieëte. Mè da brent de zon. - De jonge hent gerope en gelaacht. Noe gunt ze gebaoge, sjrit väör sjrit, väöroet. Ze sjwiege. De vròluuj rope nog get. Mè ze krieje²⁵⁾ geen antwòad. De vròluuj zunt gek. Bis noe waor 't e sjpil, mè noe is 't sjloa. Sjlaag väör sjlaag tilt mit - en der sjweet lupt 'n lants g'n owwe en lants gen haos²⁶⁾ aaf.

Mè ze hauwenet²⁷⁾ oet. - Dan is 't noon.

't Is noon!

De zieëte valle. De jonge sjtunt 'n owweblik en kiekke zich aa 't Is gedòa! Dat waor wirke! Da gunt ze nao heem. Der Macheel is sjtols. E hilt 't vol tège der bitste! E ka wir zieëte. Och iggen nòddenoon²⁸⁾ zieëtete wir. Dat zunt lang daag väör de boere iggene zaomer. Ze gunt igge veld sjrit väör sjrit um 't sjtuk kòan heen. Noe sjient de zon 'n in 't gezich, dan oppene ruk. Ze wèdde der usjte daag al broen gebrand. Ze wedde mager, mè ze zunt gezond en sjterk. 't Ovves gunt ze landsem en meu nao heem. Igge veld sjteet 't kòan i heup. Ze hent 't gezieënd. Ze zoogenet wase²⁹⁾ 't Wòad gèèl en riep. Ze hent 't aafgehowwe. Ze howwete sjob a sjob. Twei sjobbe zunt 'n baoëd. Ezu durch der ganse nòddenoon. Noe lache de jonge. Ze hent geld verdind.

't Ovves zit der Macheel aggen deuisj. E sjloevert ene telder pap. De boere weete wat ene telder pap wèëd is. Dat is e sjmekkelich èëte. 't Leisjt der dòasj en zinkt dich deep bis iggen zieël. E kriet zich 'n sjnèè broeëd. E let ze oppen linker hand en sjmieët³⁰⁾ ze dik mit botter. E let dao op e flink sjtuk sjpek. De boere èëte landsem en sjwiegentère. Ze zunt 't sovvens meu.

Doew kompte ze te sjprèëke uvver der brand bei der Reendesj. Dat kompt ezoeë. 't Truudje zaat: E-n-is aafgebrand!

Doew kèëke ze allenui op.

‘Aafgebrand?’

‘De sjtel en de sjuur?’

Der auwe Groonesjild sjwèg en oot durch. Ze zoge, datte leever nit wol sjprèëke uvver der brand. Mè ze koste an 'm zieë watte daat. E daat; dat isse zelver sjood.

't Truudje is wiej alle vròluuj. Ze zunt eeveldig. 't Truudje is laam. Dat hat 't mit op de welt braat. 't Is mager en bleek en laam. 't Hauw zich 't lève ezu gedaat: hunner twei, hèt en der Macheel, sjpièder. Mè went dè trowt, is dè droom a nuuks.

25) krijgen.

26) hals.

27) houden het.

28) namiddag.

29) zagen 't groeien.

30) smeert.

[p. 34]

De modder zoot sjtil en kèëk väör zich oet. Mè der Groonesjild maket 'n ing an al die gedanke en zaat: Vèr bènen os. Noe Nauwe de vròluuj hun werk en de mansluuj sjwamete zich 'n piep. In de hoezer bei de boere wet nit väöl gesjpròake. Väöl sjprèëke is nit ummer good, zet Thomas à Kernpis. Och went ze sjwiegge, versjtunt ze zich. Mè van noe aa wos der Macheel datte-n-'t Thriske zelève nit hej zou kunne brnige. 't Thriske mit 't Truudje bei-ee, dat zow nit wèëde gòa. Och va wège der vadder nit. Dè zal 'm nuuks zage. Dè zal sjwiegge. En dat zow nog sjrikkelicher zieë. En wiej der Macheel 't Thriske ene daag of innig sjpièëder zoog, zate: vèr zulle nit lang mieë wade. Ich zal ins mit der vadder sjprèëke. E zoog wiej in de owwe van 't Thriske ene glans voetsjtorf en wiej 't troerig wòad. Doe zate: ich gòa. E gong der berg op, sjtols en zieëker. Ezu gunt alle jong boere, went ze ene groeëte plaan mitdrage. 't Hat lang genog gedoerd. E zal 't der vadder zage: truk of vurwats. Mè der vadder sjtong op 'n hoof, groeët en sjoer³¹⁾ en kommandeeret en reguleeret 't gans bedrief. Noe gong der Macheel lants 'm durch en nòggen hoes i. 't Is nit gemekkelich uvver ezun zake te sjprèëke. - Went 't get wuur uvver 't veld, uvver 't kòon en der terf en de havver. Dat zow gòa. E hat 't och an der Frens vaggene Teupet vertild en an der Klös va Hukkekier, wiej ze bei-ee zote in ene hoop sjtruuë, bei 't zieëte en der veer-oere kaffieë dronke. Gans gemuutelich how e druvver gekald: ‘Zieëker’, howwe gezaat, ‘ich trow’. Mè hey, bei zie vadder, sjtuuët zienge eege sjtols tège ene andere, dè nog groeëter is. Went dè ‘nee’ zet, gift 't e leed en ene sjtried op lèven en doeëd. De Groonesjilds gunt lantsee en sjwiege. Op 't eege erf is der boer wiej ene kunnink in zie land. De andere weete dat en de vrouw en de kinger beuge de kop. Dat is 'n wet, diej ezu aod is wiej de welt en ummer blieve zal. Went diej vilt, vilt der ganse boeresjtand. - Dao is och ginge boer, dè 't de kinger lieët³²⁾. Dat weete ze en 't is mit angs in 't hats gesjrève: leët vadder en modder, dat 't uch good geet op de welt en dèr lang zot blieve lève. Op 'n erf, iggen hoes en in de sjtel passieët van alles. De keu verwerpe, der os mislukt, hagel en sjtorm sjleet 't kòan en der terf aggen èëd. Van alles passieët, mè dat mot blieve: dat 't uch good geet op de welt en dèr lang zot blieve lève.

Der Macheel sjwiet en zet gee wòad. Op ene ovvend komp der Kempenèèr zelver, 't Truudje hauw 'm van der sjrik mer sjnak nò 't kèmerke igelaote. In 't kèmerke sjtunt e paar sjteul, ene deuisj en ene burro³³⁾. Der Groonesjild zoot an der burro. Allewiels is väöl te sjrieve op 'n erf. Ene boer mot sjrieve en lèze, sjtudeere en dinke. Ze plaoge de boere mit belastinge en verziekeringe en

31) zwaar.

32) leert.

33) bureau.

[p. 35]

doezende papiere. Der Groonesjild hat allerlei gedanke iggene kop. Durch dè kop is e gans lève gegange mit zurg en leed, geluk en ongeluk en dao ka kòame wat wilt, de welt bringt 'm nuuks nujts mieë. Went ozze Herregod kumpt i sjtorm en hagell en kriet zich 't kòan... of e kumpt mit zon en dauw en vosjigheed³⁴⁾ en lit 't wase³⁵⁾, der Groonesjild blieft i vruid en leed derzelfde. 't Hat luuj, diej iggene oethaot³⁶⁾, went 't kòan get beloft, lache en zinge. Sjpieëder wedde ze belaacht en dao is ginge, dè ezun luuj trust. Der Groonesjild hat drei kinger zieë sjterve: twei jonge en e medje. Inge van de jonge waor zestien jaor. Dè sjprong uvver 'n haag en brook der ruk. Der dokter sjot mit der kop.

De boere kinne dat. Dat passieët och mit de pèëd. Went ze jong zunt, sjpringe ze. Ins hauw der Groonesjild e väöle³⁷⁾. Dat komp gejage iggen wei der berg aaf, 't sjprong noggen loeët i en veel wiej ene blok. Der ruksjtrank hauw gekrakt. 't Urm deer joechelet van de pieng. Doe hat der Groonesjild zich e broeëdmits krège en 't der hals aafgesjnèè.

Wiej zienge jong veel, hatten 'm op e bred gelaat. E hat 'm wiej e jaomeret, uvver der kop gesjtrèëke en gekaoëd. ‘Sjtil mer, jong, sjtil mer menneke’, hatte gezaat. ‘Doe mos nit kriesje’. 't Hauw e jaor gedoed... ieëlend en leed en doe waore gesjtorve.

Da zage de luuj: e geluk datte droet is. Mè ze muste ins weete, wat dan in ene vadder umgeet, dè rèët mot blieve en 'n erf mot reguleere en kommandeere. Noe is der Groonesjild twei en zestig. Me ka nit a zie gezich zieë of e vruid of leed hat. 't Lève hat zie gezich hel³⁸⁾ gemakt wie e bild. Mè dao liet urges in 't gezich get, dat an de luuj zet: gank nò der Groonesjild. Is inge i noeëd, da kòame ze. Der Groonesjild zal zage: dat zidder zelver sjood. Dèr hat de kinger nit opgetrokke wiej 't zich gehuuët³⁹⁾... en da zalle zage: ‘ich help uch’.

't Hat hoezer iggen durp mit 'n hypotheek, woeva ginge get wit. En de sinze? Went 't kòan riep is, kòame ze en da helpe ze en betale ze ezu de sinze.

Dao waor der Reendesj.

Gut zitte.

Der Reendesj is ene man mit eegendom. Dè kan uvveral gòa zitte en zage: ‘vèr sòat luuj en ezoeë’. E ka zage: ‘luuj van ozze sjtand’. E hat 'n erf, veld en weie, keu en pèëd. E hoft zich nit te geneere. 't Hat luuj, diej väör der Groonesjild benao de kap aafdunt. En went 't ezu wied kump, dat ze nog get in de famielige wèdde, wiej me zet, da wet fes gehowwe, wiej ze zich dat bei ene Groonesjild nit bèëter kinne dinke.

Der Reendesj is kòame vur e paar doezend gulde väör de sjuur

34) vochtigheid.

35) groeien.

36) voorjaar.

37) veulen.

38) hard.

39) hoort.

[p. 36]

wir op te bowwe. E hei ze van de boereleenbank kinne lieëne. Mè dat gift ene ambras van hot en haar⁴⁰⁾. E hoft mer te zage Groonesjild: Kunt dèr mich twei doezend gulde lieëne?

Mer e sjwiet. De wäöëd zunt 'm iggen haos blieve sjtèëke. Dao zit der Groonesjild vör 'm. Wat is dat ene minsj! Dè hat, went me 'n 't zich good numt, tweimaol ezu väöl eegendom. 't Is 'n ieër⁴¹⁾ väör de Reendesj dat der Macheel nò 't Thriske kumpt. Dat hatte nog nit ezu aagevold wie noe, en diej ieër zow e mit diej twei doezend gulde bederve. Noe zukte⁴²⁾ nao wäöëd en zet: ‘Ich gòan bowwe’. E wilt nog zage: ‘Ich han 'n modelboerderei gezieë’. Mè e zet 't nit. Ummesj der Groonesjild zal antwaode: 'n modelboerderei? wilt dèr 'n modelboerderei bowwe? Doe zate: Der terf is benao riep. En wiej der Groonesjild sjwèg en nuuks zaat, brook 'm der sjweet oet. E sjtong op en gong en wiej e de pòat aater zich hauw toegesjlage en iggene wèèg waor, waor e besjamd wiej e kink.

De vro Groonesjild⁴³⁾ en 't Truudje sjtonge iggen kuche en kèëke der vadder vraogentère⁴⁴⁾ aa, mè dè sjwèg. Wat maog dat zieë gewè? Get uvver der Macheel en 't Thriske? Ginge däöret te vraoge en ze wirkete durch.

40) heen en weer.

41) eer.

42) zoekt hij.

43) De vrouw Groonesjild.

44) vragend.