Hazegerf

[p. 53]

Krismes huutsegendaags

Went de luuj a pastoeër zaate: ‘Hèër, vèr vruie-n-os op 't Krisfes, da waor pastoeër ezu vroeë wie e kink, mè noe.... noe volt e, dat i zie hats nève de vruid ene angs aan 't waase waor. Dao waor get wat 'm tempteeret daag en naat.

Der owwerdom?.... E is ene daag of innig gelè i gen kirk benao mit ziènge kop tège ene pilaar opgeloope. En allewiel is 't ezu wied kòame, dat ezugaar de koeërjonge-n-'m aasjprèëke en mit ene grielaach beduuje: Hèër pastoeër.... dèr hat der kazzel^{problem}1) vergèëte aa te dòa.... hèër.... dèr mot och nog de commenioen oetdeele. Zow 't der owwerdom zieë of mesjie de gedanke an de huudige welt, woe 't sjturmt en brent in sjtèè en durper en kirke en in 't hats van de luuj.

Noe,... huuj, der daag väör krismes, hat pastoeër mit kaplaon de kirk gesieët²⁾ E sjravelt langs gen elter op. E zet de bloomeput links en rets. E drieënt de chrysante honderd maol um en um en e mingt zich zoeë de zurg oet de zieël eweg te sjravele. E hat och mit der kuster en kaplaon 't krissjtelke opgezat en e is der usjte, dè zich op 'n knee zit en bènt. Da zet e: Hillige Joeësep..... en Modder Goddes, en e zukt nao ander hillige wäöëd. E probeert gans sjtil in zien eege der gloria, mer e vingt der toeën nit. Morjuuts.... zow e der gloria nit mieë kinne....? E hilt 't ezoeë nit vol en e sjteet op en masjieët de kirk op en aaf mit der gloria, dem e doezend maol aazit en woe e doezend maol i blieft sjtèëke.... Dan zèt e a kaplaon....: ‘komt gevelles in de sakristei....’ en kwansies numt e 't book en da zèt e: kiek.... dat is 't sjunste, der gloria.... en kaplaon zingt mit en da geet 't.... gloria in excelsis Deo, en pastoeër truust zich zelver en dinkt: Murge, went ich der kazzel aa han.... der goote kazzel, dè in der sjien van de ketse vlamt wie vuur.... murge.... went de kirk vol luuj is en der urgel sjpelt.... da geet 't dan zing ich 'm, der gloria va Krismes.... dat ze zage: huusjte pastoeër.... haste pastoeër gehoeëd?

Dè ovvend väör Krismes gonge alle luuj vreug nao ge bid. Pastoeër howt 't an der inge en der andere igene biechsjtool gezaat: ‘Dèr mot mer vreug nao ge bid gòa dizzen

{problem}1) kazuifel;

2) versierd;

[p. 54]

ovvend, dat dèr uch nit versjlopt. Väör good, muste alle luuj noe um 9 oer i ge bid zieë. En wie pastoeër zelver um 9 oer i ge bid waor.... loog e mit groeëte klaor owwe tège der duuster aan te kieke. Der duuster va de naat dujjet 'm de owwe toe en pastoeër sjleep in. Mèr zieng fantazie blef wakker en die blef vòrwirke en sjràvele en ze temteeret zie hats en 't waor es went der duuvel a zie bid hei gesjtande um 'm te sjtoeëte en te sjlòa mit 'n karwatsj rets en links. En bei jidder sjraom klaget en sjreiet pastoeër wie e kink. E zoog ze väör de kirk sjtòa, sjwatte saldaote en ze leeten 'm nit i. ‘Krismes?’ zaat-e ze. ‘Krismes?’ en da laachete ze dat 't sjallet en ze sjlooge mit hakke en bijjele de däör kapot en ze brooke mit sjwoeër biggele an de moere. Doew worpe ze 't vuur i gen kirk. Der tòan waor an 't brèëne. De vlamme sjlooge lants der tòan op. En aove in der tòan waor der kuster an 't loewe. E how der Sjang en der Pierre bej zich. En der Klös sjtong mit e gewèër aove op wach. Der usjte dè komp, mos valle. En zee reepe allenei: Wao is pastoeër, sjlupt pastoeër nog?

En pastoeër reep: ‘Hei bin ich, hei!’ En e zoot i ge bid mit groeëte owwe en kèëk en loesteret. E hoeët nuuks, wie zie hats, dat kloppet en der sjtormwink, dè an de roete sjot. 't Is nit der sjtorm en der rèèn, dè 'm krank makt. 't Is der tied. E hat gelèze, dat ze urges wied in e vrem land de kirke i brand sjtèëke. Mer e hat alles ‘hei’ gezieë. Wat wit hèë va groeëte kirke urges wied e-weg. Zieng kirk is de grutste en de fienste van de ganse sjtrieëk. Wie e dat allemaol loos, doew hat e ‘zieng’ kirk zië brèëne, 't waore ‘zieng’ klokke die loewete en ze zunt de ing nao de ander oet der tòan in de ruïnes aafgevalle. Noe zat mer: ‘dao mot er uch nuuks oet wake.... dat is wied e-weg!’ Allewiel is alles kot bej. Mè Godsegedank.... e huuët der vink klappere in de leie en zoese um de kirk en in der rèèn is 't good i gen hoes te zieë en i ge bid en noe vilt pastoeër i sjlaop en 't is ruhig i zie aod preesterhats. En noe drumt e, dat der sjnieë liet op de daak van de kirk en op der kirkef en dat de sjtèëre trui en sjtil sjtunt a gen himmel en hèë, der pastoeër, sjleet zieng erm um der tòan en da hilt e in der sjlaop alles vas, wat van hèm is.... zieng kirk, zieng klokke.... en zie geloof.

En 't murges um 4 oer, went e wakker wet, hat e zich alle zurg va ge hats gesjlaope en e gift der kuster i gen sakristei de hand en e wunsjt 'm e zillig krisfes en e zèt an der kuster:

[p. 55]

‘Wè how mit uch geloewt, dizze murge? Morjuuts 't waor fie!’

‘Der Sjang, Hèër en der Pierre en der Klös!’

‘Der Sjang en der Pierre en der Klös? en doew?’

‘Ja, Hèër, der Sjang, dè hat de bas getrokke. Da kriet-e zich 't zeel en da trikt-e en da geet de bas dat ich mie hats vashouw en roop: o wieë der tòan! Mè, dat is allezelève i mieng famielige gewest, nit alling de kusterei, me och der zank en 't loewe.... ich zal mer zage der ganse geloof, en ich han dis naat nit kunne sjlaope.... ich how de ganse siedong va gister i gene kop, wie ze in vrem leng³⁾ mòade en brèëne en ich han a mieng jonge gezaat: ....'t is mich egaal wie en woe ich sjterf, mè hei zult 'r mich begrave nève der tòan.... en went dat mèlève hei zow kòame.... ich ming dat mòade en brèëne.... da jonge.... da, der tòan i en geloewd op lève en doeëd en da mit 't gewèër nève de klokke.... ummesj wie ich zaan.... dat is allezelève i os famielige gewes.... 't loewe, de kirk en der ganse geloof.’

En pastoeër zaat: ‘Komt sjtraks nao de hoeëmis bei mich op de pasterei, alle veer’. En doew trok pastoeër zich der goote kazzel aa, en wie e a gen elter sjtong, doew sjimmeret 't lit van de ketse in 't goodbrokaat van der kazzel, en, wie e-n-em zong, der gloria, heel pastoeër zich mit twei heng a gen elter ves en de luuj loesterete en ze sjteete zich aa es went ze zage woole: ‘dè, dao huusjte evvel nog ins ozze pastoeër! Dat is te fosj!’

Doew gonge ze allenei kommenetseere, de groeëte en de klinge en jidderinge zong in zie hats der pastoeër der gloria nao en jidderinge droog in zieng zieël ne glans en e gluk wie goodbrokaat en ozze Herrgot zelver vruiet zich, dat 't wir krismes waor ezu sjun wie nurgens andesj op de welt.

3) landen.