Hazegerf
(1947)–Frans Schleiden– Auteursrecht onbekend
[pagina 42]
| |
De Modder Goddes i gen durp 't kapeltje wet gebowd.Me ka va a gen kirk onde i gen del 't kastieël zieë lieje tussche gen beum. 't Is noe lèèg en vervalle. Der litste, de de groeëte pòats toe doog en der sjlaoëtelGa naar eind1) i gen teisj sjtook, waor ene vremme hèër. De luuj hent 'm zieë gòa durch gen durp op. Doew sjtonge ze a gen sjtielleGa naar eind2) en kèèke-n 'm nao. Sjpieëder zaate ze: dat waor der lebendigen duuvel. Va doew aa hat melève ginge mieë in 't kastieël däöreGa naar eind3) gòa. Noe wonne aove in der tòan de uulle. En de döltjere hent hun nister in de sjowwe. Ganse kling hulleter-sjtruuk waase in de ritse va de moere en graas en brèënieëtele hange uvver der durpel bei de pòats. De wing hent doezend maol an de daak gehaove. E minnig maol i gen naat zunt de leie wie väögel in der storm opgevlaoge. Dan is 'n moziek an 't sjpèële in 't kastieël. Uvverdaag i gene herrefs en i gene wingter is der rèèn durch de daak i kòame roesje. De netsde is durch de plafons aafgedruupt en de nivvele hent de iezere besjlèèg roeëd gekluuëd. De jonge, die uvveral rondsjwerve, hent de roete i geworpe en zunt dan, es went get koeëds aater 'n vuur gewest, der berg opgesjtaove. Va wiejts hent ze nog ins umgekèëke en sjtao geche. 't Is sjlim mit 't kastieël. Twei honderd jaor gelè, wonnet dao ne graof mit zieng vrouw. Wie der graof volt dat e sjterve gong, zaat e an zieng vrouw: ‘ich dank uch.... en dèr hat good väör mich gezurgd.’ Doew krèësj de graovin en vraoget: ‘Wat zal ich dan alling hei motte dòa?’ En der graof zaat: ‘Dao is i gen durp ezu väöl te dòa.’ Wiejer komt-e nit, doew is e gesjtorve. En wiej of wat ze och vraoget, hèë goof ging antwòad mieë. E wòad sjtief en kaod in der doeëd. Dao komte graove en baronne va wied nao 't begreffenis. Ze gonge mit de heng op 'n ruk aater de liek. Dao waore ter, die waore aagedòa wie kunnige en keizere en de vroluuj, die a gen däör sjtonge, hoole hun kinger i de hugde en zoote ze op 'n erm. Ummesj ezu get fiengs zowwe ze se- | |
[pagina 43]
| |
lève nit mieë zieë; dat waor ene sjtaats en 'n sjtäödigheid,Ga naar eind4) dat leep te wied. En ene minnige krèësj, wie e de moziek hoeët. Pastoeër gong nao 't ivvegiliëGa naar eind5) nò gene prèdigsjtool op en prèdiget uvver der riekdom van de welt en der ermood van der doeëd. E zaat gee wòad van der graof, mè de luuj kèëke nao de fieng bonte vinstere, die e gegève houw, nao de biechsjteul en der nujen elter en doew zoeët ene minnige i gen bokseteisj nao zienge roeëzekrans, um zich get te bène väör der graof, oet dankbaarheid. Nao 't begreffenis voore de héëre der inge noa der andere nao heem. Doew leet de graovin de vinstere en de sjlèèg sjlieëte an de Nord- en Westziej. 't Wòad sjtil op 't kastieël en 't waor es went de ganse gègend i sjlaop gevalle wuur. Alling 't ovves gong de pòats op en de da komt de graovin en droog e kurfke onder ene mantel. Ze droog 't nao de erme en de kranke. Ins wie pastoeër komt, vraoget ze: ‘wat mingt dèr, hèër pastoeër, wat zow ich i gen durp motte dòa?’ Pastoeër daat nao en begrèëp dat neet. De luuj zaate: ‘ich zaan, ze is 'n hillige.’ En wiej de graovin dat hoeëd, waot ze bang väör de luuj. Va doew aa komt ze nit mieë oet 't kastieël. Da sjikket ze ene knèëd nao de urme en de kranke. Wie 't Mei wòad en de zon häör gèèl en good en blao en roeëd op de dake en uvver gen beum houw oetgesjpreid, reep ze de knets en de mèè bie-ee en zaat: ‘Vèr gunt nao Sjerpenhuvvel, makt alles gereed.’ Dat waor op ins 'n groeëte vruid op 't kastieël. Ze sjnèëte lappe sjink aaf, pakkete broeëd i en wòasjGa naar eind6) en wiej ze op ene murge in alle hergodsvrugde oettrokke drooge ze 't gepeks op 'n ruk en der roezekrans en der sjtek i gen heng. Ezu houw de graovin 't verordenieëd: ‘vèr gunt bènentère en te vood.’ De knets daate: ‘'t is häör te wied, dat is häör te fosj.’ 3 Daag gonge ze durch velder en beuisje en de luuj lants gen wèèg blefte sjtòa mit der hood i gen heng; ummesj op bidvoot gòa is get groeëts en hilligs. Sjerpenhuvvel hat e kapeltje aove op gene berg. In 't kapeltje hange krukke va honderde, die geneze zunt. 't Hillig-Modder-Goddes-bildje sjteet op 'n elter in 't midde va brennede ketse. En die dao kaome, sjtèëke 'n nuuj aa en zitte ze op 'n elter. De luuj kèëke op, wie op ins e gans deel ketse wòade | |
[pagina 44]
| |
aagesjtòake en wiej de graovin in häör sjwat zieje kleed väör gen elter zoot. Doew makete ze allenei e kruuts, wie de graovin zich zènet en ze sjteete zich aa en zaate tègenee: ‘dat mot wal get adeligs zieë.’ En wie der pater Prior komt en nao gene biechsjtoel i gong, heele ze allenei der aom op en zaate: ‘Kiek, dao geet ze, ze geet nao gene biechsjtool in’ Ze woste nit, dat die adelige dame e groeët leed houw, dat ze 3 daag lank lants gen wèèg houw mitgesjlipt. Der pater Prior zènet häör en hoeëd de biech. Ze vertillet 'm häör lève en häöre noeëd. Doew zaat der Prior: ‘Wat zal ich uch zage: ich gleuf, dat der hèër graof zilliger had gemingd:dat dèr i gen durp de erme en de kranke mot blieve verzurge, wat zot' der andesj kunne dòa? En dan dat va “die hillige”, wie dèr zat. Draagt dat mit gedold en bowt op ene huvvel boete gen durp e kapeltje de Moddes ter iere. Went de luuj de Modder Goddes veriere, zulle ze uch vergèëte.’ Doew sjtong ze op en wie ze nao heem gong, waor 't es went ze tieën jaor jonger wuur gewest. Ze loot op 't kastieël de vinstere en de sjlèèg wir opmake. Och loot ze e kapeltje bowwe aove op ene berg. Op ene klingen elter zoot ze e Modder-Gödske, ezu fie, wie dat van Sjerpenhuvvel, mit e klidje va ziej en 'n kroeën va good. | |
[pagina 45]
| |
Ze laat op 'n elter lienge, dat ze zelver houw gewève en wiej alles gereed waor en pastoeër komt väör êt te zèène, zaat dè: ‘Dat is 't sjunste, wat 't gift. Ich han mie gans lève daova gedromd.’ Va doew komte de luuj i gene Mei 't ovves bei 't kapeltje bène en ene minnige, dè in noeëd en zurg waor, komt väör daag en dauw of i gen naat. De graovin hat nog jaore gelefd. Noe wòs ze wat der graof houw gemingd, wat ze mos dòa i gen durp an erme en kranke. En wie ze sjtorf, hent de luuj häör in 't kapeltje begrave väör gen elter. Doew zaate de vroluuj: ‘'t waor en hillige!’ Mè de mansluuj kèèke nao de Modder Goddes en zaate: ‘'n hillige?.... der zut gek!’ En sjpieëder wie de mansluuj nao 't begreffenis in der café zoote, sjodde ze mit der kop en zaate: ‘went me zich alles naogeet wie 't ka kòame en went me zich alles bedinkt mit de graovin, da zow me benao zage wie de vröluj, dat 't 'n hillige wuur gewest.’ |