Verzamelde werken 1944-1945

[p. 411]

87. De hervormde synode en de christelijke ‘radio’^1.

Prof. dr. J.N. Sevenster^2. schrijft in Vrij Nederland (10 november) over de hervormde synode, die ook wij bespraken.^3. Hij merkt o.m. op:

De synode heeft namens de kerk gesproken over de radio. Het is toch wel heel belangrijk, dat met algemene stemmen die motie over de omroep is aangenomen: ‘De synode spreekt zich uit voor de totstandkoming van een nationale omroep, omdat het belang van het volk zowel als dat van de kerk daarmee het meest gediend is, en gaat er daarbij van uit, dat de kerken onder eigen verantwoordelijkheid aan de nationale omroep hebben mee te werken. Zij is van oordeel, dat in de overgangstijd niet alleen de kerkdienstuitzendingen, maar alle uitzendingen, die de verhouding van kerk en wereld raken, niet door particuliere omroepverenigingen, maar door organen der kerken zelf behoren verzorgd te worden.’
Deze motie is toch belangrijk genoeg om hier nog eens volledig te worden afgedrukt. Want in dit eerste spreken naar buiten komt toch reeds duidelijk uit, dat de kerk niet angstvallig de grootst gemene deler zoekt van allerlei meningen, die in het volk worden aangetroffen of ook in de kerk leven. Er zijn er immers ongetwijfeld, die de N.C.R.V. en de V.P.R.O. in oude stijl terugwensen, er zijn er, die vinden dat de kerk dubbel en dwars tevreden behoort te zijn, als haar een kerkdienstuitzending op de zondag en een half uurtje in de week wordt gegarandeerd, die de kerk van een hinderlijke bemoeizucht zullen verdenken, als zij meer begeert dan dat. Kerk en volk zullen in elk geval door deze motie ertoe gedrongen worden om zich te bezinnen op de vraag, of men nu werkelijk dat keerpunt in de verhouding tussen beide begeert.^4.

Tot zoover prof. Sevenster. Of werkelijk de synode sprak ‘namens de kerk’? Ik betwijfel het. Zoo ja, dan is het nòg ernstiger dan het nu al blijkt. Want dat de synode zich liet spannen voor het karretje van de regeering, die tenslotte tegen de wet gehandeld heeft, toen zij o.a. de Ned. Chr. Radio Vereeniging wederrechtelijk van haar plaats, haar gebouwen en andere eigendommen beroofde - ik weet het niet anders te zeggen - dat is toch werkelijk heel erg. Het was wel de

1. Uit: De Reformatie, 17 november 1945.

2. J.N. Sevenster (1900-1991), hervormd predikant te Leeuwarden, 1926-1946, kerkelijk hoogleraar aan de gemeentelijke universiteit te Amsterdam vanaf 1946.

3. Zie: tekst 84.

4. J.N. Sevenster, ‘Een persoonlijke indruk van de generale synode’, Vrij Nederland, 10 november 1945.

[p. 412]

ongelukkigste zet, dien de synode kon doen. En wij zijn blij, dat de N.C.R.V. haar voet dwars zet. Eveneens, dat onze synode besloten heeft, niet mee te doen aan dien zoogenaamden nationalen omroep.^5. Men maakte misbruik van de omstandigheden door met schending van wettelijk vastgelegde rechten in het gevlei te komen van liberale verlangens betreffende de radio-uitzendingen van vóór den oorlog. De Duitschers zijn weg, maar hun onrecht is nog niet weg.

5. Zie: Acta voorloopige synode, art. 52 en bijlage XII.