Verzamelde werken 1940-1941

[p. 350]

61. Prof. dr G.C. Berkouwer^1.

Zonder zijn predikantswerk geheel los te laten, is dr G.C. Berkouwer bereid gevonden, aan de V.U. enkele colleges te geven in de nieuwe theologie, als buitengewoon hoogleeraar.^2.

We wenschen hem daarmee van harte geluk. Over de oudere theologie zullen we, dat is wel gebleken, te zijner tijd met hem nog wel eens van meening moeten verschillen; ware de oorlog niet tusschenbeide gekomen, het zou reeds gebleken zijn in ons blad. Maar prof. Berkouwer zal de nieuwere theologie doceeren, en gelet op zijn belangstelling voor dit onderwerp, alsmede op haar resultaten, zien we met vertrouwen zijn arbeid tegemoet.

Met eenige bitterheid in 't hart denken we overigens terug aan een uitlating van een gewezen curator van Kampen, die ook curator der V.U. was en is.^3. Toen in Kampen buiten oorlogstijd een zesde hoogleeraar door het college van hoogleeraren werd begeerd, en het curatorium die begeerte ondersteunde, rekende deze curator uit, dat minstens een kwart millioen eerst op tafel zou moeten liggen. En tijdens de jongste synode leverde bij opponeerende copie - ongeteekende - aan een persbureau van dr H.W. v.d. Vaart Smit.^4. Thans

1. Uit: De Reformatie, 19 juli 1940.

2. Dr. G.C. Berkouwer (1903), predikant van de Gereformeerde Kerk te Watergraafsmeer.
Berkouwers benoeming tot hoogleraar aan de Vrije Universiteit werd door de president-directeur van de Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag dr. H. Colijn bekend gemaakt op de jaarvergadering van de Vereeniging, gehouden op 11 juli 1940 te Utrecht.

3. Dr. W.A. van Es was curator van de Theologische Hogeschool te Kampen van 1922 tot 1940 en van de Vrije Universiteit te Amsterdam van 1937 tot 1943.

4. Vgl. het ingezonden van dr. Van Es in De Reformatie 2 augustus 1940: Hij verzocht Schilder plaatsing van zijn schrijven, ‘om U en ieder, die er belang in stelt, te verzekeren, dat ik mij niet bewust ben, ooit eenige copie...laat staan “opponeerende” of “curatoriale stukjes”...ongeteekend aan eenig blad, ook niet “aan het persbureau van dr v.d. Vaart Smit” geleverd te hebben, of zelfs maar met het verzoek of ook maar in de verwachting, dat zulk een copie “ongeteekend” zou worden geplaatst.’
Schilder becommentarieerde: ‘'t Was wel degelijk opponeerende copie. De zesde hoogleeraar te Kampen is “thans” nog niet benoemd. Derhalve: niet van de baan gegaan. Wat inzender aan het persbureau dr v.d. V.S. schreef, begaf zich zeer stellig in critiek op de zaak zelf, die alsnog aanhangig was. 't Was niet noodig, vond dr v. Es. Thans heeft Amsterdam wel uitbreiding. Dezelfde curator, die Kampen's verlangen bestreed, laat thans, nu het de V.U. betreft, niets van zich hooren. Van de V.U. is hij nog curator. (...)
Beweerd is alleen, dat de copie ongeteekend wàs. Het heeft eenige weken gekost, eer dr v.d. V.S. met den naam van zijn correspondent voor den dag kwam. Hij moest eerst weten of het mocht. Een bewijs, dat de onderteekening z.i. “fraglich” was. Ds. Veldkamp schreef het stuk toe aan het persbureau zelf, en liet dit tot nu toe onveranderd, hoewel dr v.d. V.S. tegen ondergeteekende, die ds V. geloofde, fel in 't geweer kwam, deswege...’

[p. 351]

benoemt de V.U., met dezen curator, een nieuwen hoogleeraar, midden in oorlogstijd. Ditmaal geen curatoriale stukjes naar dr v.d. Vaart Smit. En ook geen kwart millioen op tafel. Zelfs geen achtste. Doch een tekort.^5.

Dr Berkouwer vergeve mij, dat ik mijn welgemeenden gelukwensch aldus aanvul. Recht en eerlijkheid hooren in de kerk weer te keeren. Ik hoop, dat hij eraan zal meewerken, en dat men niet langer met twee maten mete. We gaan gelukkig vooruit.

5. Berkouwers optreden als hoogleraar werd mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning aan de Vereeniging van particuliere zijde.