Schriftoverdenkingen. Deel 1 (Verzamelde werken afdeling II)

[p. 154]

Geen toverij, maar gericht.¹⁾

En indien Ik door Beëlzebul de duivelen uitwerp, door wien werpen ze dan uw zonen uit? Daarom zullen die uw rechters zijn.
Matth. 12:27.

Ging de koningin van Scheba naar Salomo heen, ten dage van Jezus gingen honderden op hem terug. Ze schenen te logenstraffen Jezus' woord, dat de koningin van Scheba in den oordeelsdag zou optreden als getuige tegen Israëls leidslieden. Want hielden ze Salomo niet in ere? Let maar eens op de ceremoniën bij een duivelbezwering. De naam van Salomo werd bij die ernstige gelegenheid duizendmaal en met ere genoemd. Salomo was Israëls Oppertovenaar, de Patroon der Duivelbanners. De zonen der farizeeën, d.w.z. rasechte aanhangers der farizeeuwse partij, waren gewoon den duivel te bezweren, en bedienden zich dan van toverringen en toverformules, die aan Salomo waren toegeschreven. Ja, de zonen der farizeeërs eerden den Groten Wijze wel; zelfs heeft een zekere Eleazár eens in tegenwoordigheid van keizer Vespasianus en van diens zonen en van romeinse officieren een duivel bezworen met formules van Salomo. Daarom hadden zij Salomo's nagedachtenis groter ere bewezen, dan de koningin van Scheba; die had Salomo opgezocht uit het zuiden, maar zij maakten propaganda voor hem naar het westen! Zelfs een toverspreukenboek hadden zij uitgegeven, onder bewering, dat het van Salomo zelf afkomstig was en dat koning Hizkia het verborgen had gehouden. Tot in de middeleeuwen toe heeft dit Joodse beroep op Salomo stand gehouden en vele christenen hebben er ook geloof aan gehecht. Nog in den Faust van Goethe wordt er aan herinnerd en erop gezinspeeld.

Zó zeggen dus alle duivelbezweerders onder Israël: in den naam van Salomo, amen. En nu komt hier Jezus Christus. Hij werpt ook duivelen uit. Hij heeft echter geen enkele formule opgezegd; Hij heeft Salomo's naam niet genoemd; Hij heeft van geen enkelen vakman uit de farizeeuwse kringen onderricht in de kunst gehad; en zie, Hij doet het zo maar. Als ze nu eerlijk zijn, dan moeten ze op hun eigen standpunt zeggen: meer dan Salomo is hier! Maar hier komt de afgrond van hun ziel bloot. Was Salomo geen type van Israëls hoogsten profeet en Vredevorst? Doch uit zijn grafsteen hebben ze weggebeiteld alle messiaanse schrift en den titel van ‘Groot-Tovenaar’ ervoor in de plaats gezet. Zo konden ze des

1) 17 februari. Lezen: Jacobus 1:19-25.

[p. 155]

duivels compagnon wezen en zich dekken met Salomo's autoriteit. Maar nu Salomo's antitype verschijnt in Jezus, nu zeggen ze vandaag: Hij heeft Salomo's hoofd niet, (want Hij is uitzinnig); en morgen: Hij heeft Salomo's hart niet (want Hij boeleert met Beëlzebul). Daarom zullen hun eigen zonen, die het gilde-van-Salomo heten willen, hun voor-oordeel ver-oordelen. Want als Jezus zegt: meer dan Salomo is hier, dan is dat een vóór-oordeel voor het geloof. Maar juist hun bij-geloof had het moeten aanvaarden, doch zij hebben niet gewild; ze houden zich aan hun vooroordeel der eigenwilligheid. Want het vóór-oordeel des geloofs is onderwerping aan het oordeel Gods; doch het vooroordeel van het ongeloof is handhaving van het oordeel van den mens.