Christelijke religie

Artikel 4.
De Canonicis Libris Veteris en Novi Testamenti.

Artikel 4 gaat over de canoniciteit van de Bijbel. Canon is een Griekse term. In Galaten 6:16 moet het woord kanon meer in het algemeen vertaald worden als: een regel, om naar te leven.

De canon is: norma et regula fidei et morum.

Hier is canon in engere zin gebruikt. De grote vraag, die steeds weer gesteld is, is deze; Hoe is de canon ontstaan? Men komt hier vaak te staan voor een cirkelredenering, die niet bevredigt. Rust is in dezen alleen te vinden bij dit geloofs-axioma: Wanneer het God behaagt tot ons te spreken, dan zorgt Hij er ook voor, dat wij dat spreken onderkennen. Om eens een voorbeeld te noemen: Meneer Multatuli zit op een bankje in het bos. Het is koud weer. Hij ziet een armoedig vrouwtje, dat bezig is hout te sprokkelen. Nu wil Multatuli haar op een kieze wijze een aalmoes geven. Hij legt een zilverstuk op het pad, waar ze langs moet komen. Helaas neemt het vrouwtje die weg niet, en een ander gaat er met het geld vandoor. Zo vond ze niet wat haar gegeven werd, wat althans voor haar was bestemd.

Als God echter Zijn Woord geeft, dan zorgt Hij er ook steeds voor, dat wij het vinden! Geloof alleenlijk!

De canon spreekt uit: De Bijbel is perfect en sufficient; ze heeft ook macht, om te oordelen: ze is een iudex controversiarum. Zo is dus niet b.v. de philosophie de verklaarster van de Bijbel. De schrift zelf geeft uitleg en beslist zelf over alle geschilpunten. In tegenstelling met de Roomsen zeggen wij: de Bijbel is canon. Nihil opponi potest. De Bijbel is authentiek. Ze is ingedeeld in twee testamenten. Testament = diathèkè = = verbond. De term kan inhouden: een sponseo, een lex, en ook een testatio mentis. Al deze drie elementen liggen in het woord besloten.

Wat de Roomsen betreft: Vroeger was de Bijbel enkel bestemd voor de geestelijkheid. Langzamerhand treedt daar verandering in: De Bijbel wordt nu ook aan ‘leken’ ter lezing verstrekt. De clerus blijft hierin echter de hoogste autoriteit. Bij Rome is het de Kerk, die autoriteit verleent aan de Bijbel: De kerk is canon. De Roomsen plaatsen zo consequent de canonieke en de apocriefe boeken naast elkaar. De kerk is het immers, die uiteindelijk bepaalt, wat goed is in die boeken. Rome plaatst zo het schepsel op een voetstuk, dat het niet toekomt. We mogen geen tegenstelling maken tussen het Oude en het Nieuwe Testament, b.v. alsof het Oude Testament Wet, en het Nieuwe Evangelie is. Men vindt hier de dwaze exegese van Paulus' woord: De letter doodt, de Geest maakt levend. Het volk maakt er echter van

[p. 6]

De letter is dood. Doch in deze tekst wordt niets anders gezegd dan dat de Wet de slachter en de Geest de levenswekker is. En wanneer nu de letter kan doden, dan moet hij toch zelf springlevend zijn! Door de foutieve exegese van deze tekst komt men tot de evenzeer foutieve tegenstelling van Woord en Geest.

Voorts hoort men wel beweren: Het Oude Testament heeft uitwendige, nationale betekenis, doch het Nieuwe Testament heeft betrekking op het inwendige geestesleven. Doch ook dit is een goddeloze poging, om het Oude Testament te degraderen, en het Nieuwe erboven te verheffen. We handhaven met klem de aloude waarheid: Novum Testamentum in Veteri latet. Vetus Testamentum in Novo patet.

Terloops zij hier opgemerkt, dat bij een preek over een tekst uit het Oude Testament nogal eens deze foutieve methode wordt gebruikt, dat men bv. gaat zeggen: David was goed: Jezus is best; of: David maakte hier een fout - Jezus maakt nooit een fout. De goede methode bij het preken uit het Oude Testament is om aan te wijzen, op welk punt men in de behandelde tekst is gekomen van de weg van het Paradijs naar Bethlehem.

De tegenstelling historische boeken - poëtische boeken is eigenlijk dwaasheid, evenals de term dogmatische boeken onzin is. Want de Kerk maakt de dogmata. Hoogstens kan men zeggen: Bewijzen voor dogma's vindt men het duidelijkst in die en die boeken.

Behalve de apocriefe boeken kennen we nog de antilegomena; verder de epigrapha en de pseudepigrapha, niet behorend tot de autographa. Bij het beschrijven van wonderen zien we ook duidelijk verschil tussen canonieke en apocriefe boeken.

Een Bijbelvertaling is nooit oorspronkelijk. Dat is een waarheid als een koe! Doch de Roomsen noemen de Vulgaat n.b. een authentieke vertaling! (concilie van Trente, 316) Doch een vertaling mag nooit met de oorspronkelijke tekst van een boek worden gelijkgesteld, laat staan daarboven worden verheven. Als men onfeilbaar zou kunnen vertalen, dan zou men ook onfeilbaar kunnen preken, want vertalen is eigenlijk exegetiseren. Ook hier is Rome dan ook consequent: de vertaling is onfeilbaar: de paus is ook onfeilbaar als hij ex cathedra spreekt.

Tenslotte betekent iedere vertaling een verarming van de tekst.