Hemels verlangen

[p. 132]

Berte van der List
Opgedragen aan Maria

Zuster Berte van der List

Zuster Berte van der List heette eigenlijk Berte Snavels, maar omdat zij bij een broer van haar moeder woonde, werd zij naar hem genoemd. Zij was afkomstig uit Zwolle en was een goede, vrome koorzuster. Haar vader en moeder stierven jong, toen hun eerste kind Berte nog maar negen maanden oud was. Bertes moeder had graag een geestelijk leven willen leiden. Haar broer, heer Rembert van der List, de deken van Deventer, was daar echter op tegen. De geest Gods was toen nog niet in hem werkzaam. Zijn zus was bevallig en sierlijk en enigszins klein van stuk; dit laatste misleidde hem.

Toen Berte door Gods wil van haar vader en moeder beroofd was terwijl zij nog in de wieg lag, ontfermde de vrouw van haar oom zich over haar en voedde haar op. Toen het kind vier jaar was, ging heer Rembert van der List, de deken van Deventer, naar zijn broer in Zwolle, bij wie Berte inwoonde. Hij nam de sieraden van haar moeder zaliger en hing het kind de snoeren en kettingen om haar hals. De overige kostbaarheden droeg hij zelf. De deken ging met het kind naar de Onze-Lieve-Vrouwkerk. Daar stond een prachtig beeld van Onze-Lieve-Vrouwter-Nood. Hij beurde het kind op en liet het zeggen: ‘Lieve moeder Gods, dit offer ik U voor de ziel van mijn moeder. Ik bid U dat ik een zuivere ziel mag krijgen.’ Zij hing alle sieraden om het beeld van Onze-Lieve-Vrouw.

Berte bleef bij haar oom in Zwolle wonen tot haar twaalfde. De vrouw van haar oom had al een jongeman op het oog met wie zij zou kunnen trouwen. Haar oom liet dit aan zijn broer weten en vroeg hem of hij met een huwelijk instemde. De deken was het

[p. 133]

er helemaal niet mee eens en gaf geen toestemming. Hij wilde dat Berte in de plaats zou treden van haar moeder: zijzou Onze-Lieve-Heer moeten gaan dienen. Hij liet Berte naar Deventer komen en stuurde haar naar school, waar zij leerde lezen en zingen.

Toen zij vijftien of zestien jaar oud was, vroeg hij onze eerwaarde vader, heer Johan Brinckerinck, vurig en met gepaste eerbied om een plaats voor zijn nichtje Berte in Diepenveen. Die plaats kreeg hij, want aan een zo wijs en eerbaar man kon heer Johan dat niet weigeren.

Heer Rembert van der List was verstandig en zeer deftig, en ook bescheiden en fijnzinnig. Toen hij nog een jong knaapje was, liep heer Rembert al weg van zijn ouders omdat hij wilde studeren. Onze-Lieve-Heer kwam hem te hulp, want omdat hij zo'n eerzaam en aardig knaapje was kreeg hij geregeld wat te eten aangeboden. Niettemin moest hij toch vaak om zijn brood bedelen. Zo voorzag hij in zijn eerste levensbehoeften.

Toen hij veel geleerd had en een belangrijk geestelijke was geworden, reisde hij naar Rome. Daar viel hij vanwege zijn grote geleerdheid zeer in de smaak, reden waarom hij tot secretaris van de paus werd aangesteld. Ook de paus achtte hem zeer hoog en als blijk van waardering bekleedde hij hem met het ambt van deken van de kerk van Deventer. Heer Rembert bestuurde deze kerk op eerzame en vrome wijze. Hij was een vriend voor alle goede mensen en deed voor hen wat binnen zijn vermogen lag. Hij nam arme schooljongens onder zijn hoede, liet hen verder studeren en plaatste hen vervolgens in een klooster. Zo kweekte hij goede vruchten. De armen begunstigde hij op royale wijze.

Vaak gaf hij onze eerwaarde vader, heer Johan Brinckerinck, geld voor de bouw van het klooster. Als hij geld wilde schenken, zei hij altijd tegen heer Johan: ‘Ik zou graag willen biechten.’ Dan gingen zij samen naar de kerk, en in een hoek bij het

[p. 134]

altaar gaf hij heer Johan dan een bedrag voor de bouw. Toen zijn nichtje Berte hier kwam wonen, gaf hij haar als geschenk een grote bijbel mee. Dit boek was zo groot dat het een wonder was dat zij het dragen kon. Het is de bijbel die nu nog altijd in het kapittelhuis ligt. Hij schonk ons een nog groter boek dan die bijbel, maar dat is verkocht omdat wij er niet zoveel aan hadden. Verder kregen wij van hem nog drie boeken met preken van de kerkvaders en een wereldkroniek. Heer Rembert heeft zich dus een trouw vriend van Diepenveen betoond, zowel heimelijk als in het openbaar.

Zuster Berte was een keurig en fatsoenlijk mens. Toen zij nog in de wereld verkeerde, hield zij weliswaar van wereldse dingen, maar zij bleef toch vooral kuis en eerbaar. Zij moest ten behoeve van het kloosterleven veel van haar zinnelijke neigingen overwinnen. Met de hulp van God vocht zij, overwon ten slotte en hield daarna stand. Al was zij klein van lijf en leden, zij deed toch ijverig wat zij kon bij de nederige handwerken. Men werkte op het veld graag met haar samen, bij voorbeeld bij het binden van korenschoven of bij het hooien. Bij het bijeenharken van het hooi deed zij zo haar best dat zij de hark tegen haar borst zette. Door het harde duwen zag haar borst na afloop bont en blauw. Tot aan het einde van haar leven ontbrak zij nooit bij de nederige werken; zo omhelsde zij het Kruis van de penitentie. Graag verkeerde zij in het gezelschap van mensen met wie iets aan de hand was en die daarom door iedereen gemeden werden. Zij was zeer bescheiden en nederig. Haar gezicht vertoonde een uitdrukking alsof zij ieder moment het Laatste Oordeel verwachtte. Biechten deed zij altijd in ootmoed en vol berouw, waardoor haar biechtvaders soms tot tranen geroerd werden. Zuster Berte was lijdzaam en zachtmoedig. Zij probeerde zowel haar innerlijke als haar uiterlijke vrede te bewaren.

[p. 135]

Toen zij haar levensloop had voltooid in alle vrome ootmoed en zachtmoedigheid was zij zesenvijftig jaar oud. Als een van de eersten werd zij toen aangestoken door de ziekte die negentien zusters het leven heeft gekost. Zij leed er zo lang aan dat zij de negentiende was die stierf. Zij overleed op Onnozele Kinderen [28 december] van het jaar des Heren 1452. Samen met haar beminde Bruidegom volgde zij haar medezusters om te genieten van de eeuwige glorie die geen einde kent, die geen oog heeft gezien en die geen oor heeft gehoord en die in geen mensenhart is opgekomen.