Verzameld werk. Deel 8

[p. 375]

Tuxford

De aankomst was op donkre najaarsavond,
Zoals men in een boek van Dickens leest,
In ouderwetse herberg aan de haven,
Met kaaivolk rustig voor hun scotch of ale
In gaslicht van de bar, de reuk van braden,
Van steenkool in de haard en van tabak,
Een oude sloof die mij de kamer wees.
Ik had een tas en wichtige bagage,
Een grote kamferhouten zeemanskist
Met al mijn boeken boordevol geladen,
En verder ongehinderd van bezit,
Een nieuw pak aangedaan en nieuwe laarzen,
Een ons kanaster en een stenen pijp,
Meer was niet nodig waar 'k de kost zou krijgen.

De trein ging in de morgen door een land

Nog nat van regen door de zon beschenen,
Verwaaide bomen midden in het veld,
De gele blaren glinstrend langs de wegen,
Dorpen met grijze torens, leeg en stil,
Een halte tussen kale sleedoornhagen,
Dit was het oord waar ik als meester kwam.
De school stond met een jaartal op de stenen
Dat eerbied wekte voor haar ouderdom,
Schuin tegenover kerk en stompe toren.
Een kerk, een school, dat was het ganse dorp,
Een herberg aan de kruising der twee wegen,
Een winkel nog en hier en daar verspreid
De lage huisjes waar men niemand zag.

De bovenmeester met zijn zwarte mantel,

Geleerde college cap en grijze baard,
Die als een statig spook schreed door de gangen,
Verwekte bij de jongens stil ontzag
Met vinger op de mond en slechts gefluister,
De ogen schichtig naar de zoldering

[p. 376]

 

Of daar een geest school bij de duistre balken.

 

De stakkers zaten mager van de honger

 

Geduldig wachtend op hun blokje brood

 

En meestal zwijgend voor de lege borden

 

Waar nooit een wonder nog een stuk op bracht.

 

Maar 's avonds wisten ze wel raad voor koude,

 

Het was een slimmerd die met steenkool sloop

 

Waar 'k bij een gasvlam zat en lege kachel.

 

Op dinsdag kwam de juffrouw uit de winkel

 

En speelde in de eetzaal voor de dans,

 

De wekelijkse pret der dorpelingen,

 

Met zeep gewassen, net het haar gekamd,

 

Alleen van werk het slijk nog aan de laarzen.

 

Ik leerde van een klein kind aan de hand

 

De scottish treden in de huppeldraf.

 

En Kerstmis kwam met jubelende klokken

 

En sneeuw over de vlakte van het land,

 

De toren maakte bij de witte morgen

 

En weder bij de stille ondergang

 

Een juichend feest van tonen op en neder,

 

Een rossig licht scheen door 't gekleurde raam

 

Waar stemmen hymnen zongen in de kerk.

 

Ik zag de bladerloze eikestammen

 

Statig met wit bedekt in winterlicht,

 

De kindren sleepten groene maretakken

 

Bij hooggestemde roepen door de sneeuw,

 

Het bos weergalmend van de jonge kelen.

 

Ik zag de geest hier weer van Dickens' tijd

 

Herrezen in de echte holidays.

 

En helder in 't geheugenis gebleven

 

Het veld in de eerste dagen van april,

 

De vreugde speelde daar in lentenevel

 

Over het nieuwe gras met primula,

 

De jongens en de meisjes aangetreden

 

Met handen vol viooltjes en die lach

 

Van schone eenvoud die ik nooit vergat.

14 september 1944