Verzameld werk. Deel 2

[p. 22]

IV
De Zeekust

Het is een wild land tussen Ravenna en de zee. Daar zijn moerassen waar de schuwste vogels nestelen, lieden uit de stad die ze zoeken verdwalen in het pluimriet en keren niet weder. Slechts aan de kust staan bomen, zeedennen en een enkele cipres bij de rotsen. Daar was de plek waar Salviene beloofd had dat zij elkander zouden wederzien wanneer de maan in haar eerste gedaante komt.

Het krijgsvolk van Basilius, verrast door de ontzaglijke horden, lag ingesloten; mijlenver in de vlakte rondom legerden de barbaren. Aldebrand had de veldheer zijn dochter teruggezonden met een geschenk, en wachtte nu Basilius zelf om hem de schatten des rijks te brengen.

Binnen de muren wachtten de mensen radeloos, ieder voor zich peinzend hoe hij zijn leven kon redden. De huurlingen verlieten hun posten, wetend dat strijd niet baatte tegen zulk een overmacht van woestelingen, groot en geweldig, die met één hand de tegenstander velden; de burgers zochten heimelijke plaatsen waar zij zich niet hun kostbaarheden verborgen, de armen, de vrouwen en hun kinderen bleven dag en nacht in de kerken vragend naar bericht, luisterend in hun gebeden of zij het krijgsgeraas hoorden.

Toen kwamen boden van de vorst der barbaren, honderden strijders met hun lange zwaarden. De voorste, Willeric de éénarmige, riep aan de poort om de veldheer. En toen Basilius te midden van zijn geharnaste lijfwacht verscheen, vernam hij, dat de vorst der barbaren vrijheid en leven zwoer voor alle schepselen die er waren in de stad, indien één hem zijn dochter Blidmonde teruggaf, dood aan allen, groot en klein, indien hij haar niet binnen een etmaal wedervond. En Willeric vernam ten antwoord, dat de veldheer vrijheid voor niemand kon zweren, noch leven of dood, maar dat hij bidden zou voor hem die Salviene en Florian zijn kinderen bij hun vader terugbracht.

[p. 23]

In de ochtendschemer van de dag dat de maan in haar eerste gedaante moest komen waren Blidmonde alleen, doch ongeweten gevolgd door Witte de dwaas, uit het kamp, en Salviene met haar jonge broeder uit de stad naar het moerasland gegaan om de plek te zoeken waar zij elkander zouden wederzien.

De schuwe vogels wiekten schreeuwend en piepend van hun eieren op en vlogen in kringen rond, terwijl de kinderen voorzichtig door het riet de droogste grond zochten, en ook verder in de hemel zwierden onrustige vogels rond. Aan de zoom der plassen riep een hoge meisjesstem uit het wilgehout, een andere roep klonk verder in het land en ook in het zonnige riet was geluid.

Blidmonde kwam met kloppende borst aan de kust der zee, licht en groot, zij sloot haar ogen en hoorde het windgeruis door de kruinen der dennen. Toen zag zij ze beneden, Salviene op een steen met haar voeten in het water, en de ander luisterend en landwaarts ziende, de zon bescheen zijn opgeheven gelaat. En zij riep twee namen, en twee blijde kreten galmden plots in de wind, in het geboomte schreeuwde een vreemde vogel.

Zij zaten hand in hand, Blidmonde in het midden, dicht aan het water dat wassend en deinend over de steentjes spoelde, zij spraken van wat er gebeurd was, van wat er gebeuren zou wanneer de mensen streden. Florian had gehoord dat geen enkel in de stad het leven kon houden. En wijl hun ogen de vlucht der witte zwaluwen volgden van de hemel naar de lichte kabbelende zee en onverwachts omhoog weer naar de zon, peinsden zij, elkander soms vragend, over eigen lot. De knaap zei vastberaden, dat zij te zamen zouden blijven. Wonderlijke plannen verhaalde hij hun hoe zij drieën ver weg zouden gaan naar een schoon land van geluk en paleizen. Blidmonde verlangde niet anders dan zo met haar hand in de zijne te zitten en zijn stem te horen; Salviene voelde dezelfde rust als wanneer zij bad, zij wist niet of zij verheugd of droevig was, het geruis der wateren, de koele wind langs haar aangezicht, een zwierende vogel was al wat in haar gedachten ging.

Toen het water steeg klommen zij hoger en zetten zich bij de bomen. Daar aten zij hun brood. En van de zeewind, de warmte, de vreugde vermoeid sloten zij hun ogen, en rustten.

De duisternis waarde over de zee en de kleine maan werd

[p. 24]

reeds licht toen Salviene zich stillekens hief. Zij zag Blidmonde in haar broeders armen slapen, tranen welden in haar ogen - zij stond op en liep behoedzaam heen om te bidden en hen niet te storen.

De meeuwen, de sterntjes, de zwaluwen waren stil, de eerste oehoe schreeuwde en de eerste glimvlieg dwaalde, de zilte zeewind voer over het land.

In de zoele nacht werden daden van begeerte en bloed gedaan, heimelijk en zonder geluid, de jonge slapers hoorden niet.

Die twee ontwaakten en kusten elkander. Toen zwierven zij in de nieuwe vreugde en zochten het verste, het schoonste in de lichtende schemering hunner zielen. Zij zagen elkander oog in oog, zij luisterden naar de klank hunner gefluisterde namen, om beurten genoemd als een zuchtende roep, zij voelden de eeuwigheid in de warmte van hun adem, hun wangen waren nat van tranen. En zij hielden elkander omklemd en zagen op naar het maantje, en keerden tot elkanders lippen weder. En hij betastte verbaasd haar handen zonder gewicht en zij voelde wonderlijk de grootheid van zijn borst aan haar wang, en zij zagen elkander weer aan en lachten. Klaar was de hemel en ruim de nachtelijke wereld, en zij kusten elkander. Toen hoorden zij hoe stil het was in de wereld, zij luisterden en bewogen niet.

En de nacht weerklonk van het geluid van een vreemde vogel. Zij zagen Salviene niet. Daar, achter het geboomte, in de duisternis, daar was iets. De knaap sprong op en riep de naam zijner zuster, zwak was zijn stem, zij huiverden van de eenzaamheid van de nacht. Weder riep hij, luider, vaster. Uit de verte klonk een zangerig geluid, het kraaien van een haan dat zacht verstierf. Toen riep Blidmonde lang en helder verscheidene malen. Nog even scheen het haantje te willen kraaien, maar het bleef stil.

Zij gingen in de duisternis der bomen, roepend om beurten, de doornen wondden hun voeten en handen. Zij vonden haar nergens, zij zagen niets dan de gedaanten van bomen en de maan scheen daarover, zij hoorden niets dan hun eigen adem. De een hier, de ander daar, of hand in hand te zamen zochten zij tot ver in het rietland. En toen eindelijk daar de eerste vogelzang vloeide keerden zij terug naar de zee, roepend en luisterend.

De hemel verbleekte, aan de kim gloorde licht over het water.

Onder de dennen zagen zij haar op de grond, niet ver van de

[p. 25]

plek waar zij gelegen hadden. Toen zij over haar nederbogen opende zij verbaasd haar ogen. Er was bloed aan haar hals en over haar kleed. Salviene antwoordde niet, maar stond op en zag rond. En door hen beiden gesteund ging zij naar een boomstam waar de jonge Ruthbert lag, dood in het gestolde bloed. Zij knielde met haar broeder, Blidmonde zag naar het stralen van de dageraad.

Dan rees Salviene en vroeg met lief geluid naar Witte, maar de anderen staarden haar aan. En zij vertelde dat de dwaas haar gered had toen Ruthbert haar sloeg, zij had zijn stem herkend, als hanegekraai, als van een vreemde vogel klonk het geluid. Toen had zij worstelen gehoord, hevig, stil, en daarna, voor zij bezwijmde, nog eenmaal het kraaien.

Blidmonde en Florian zochten hem de ganse ochtend, terwijl hun zuster van pijnen vermoeid sluimerde en wachtte bij de ruisende zee. En toen zij haar in de middag zwak en krank wedervonden en geen voedsel voor haar hadden, zei Blidmonde dat zij haar naar de stad zou brengen. Zij was het die het zei, de broeder en de zuster zwegen nu zij zich onverwachts bevonden voor de afgrond van het lot. Zij stonden naast elkaar en zagen naar het zonlicht over de zee waar de witte vogels zwierden, en gingen langzaam heen. -

Het was een moeilijke tocht door de moerassen, zij droegen Salviene om beurten en moesten dikwerf rusten. Soms meenden zij een stem in het riet te horen, dan riepen zij: Witte, Witte! zo luid zij konden, en zagen boven zich een zilverreiger met trage wiekslag stijgen.

In de avond, vermoeid, sprakeloos, bereikten zij de stad. Geen enkel krijgsman was er, geen poortwacht zag hen het paleis binnengaan. Daar sliep iedereen.

Blidmonde zat gebogen over hetzelfde bed waar zij de eerste dag had gelegen een jaar tevoren, in de zaal waar het kruisbeeld staat. En in de stilte kwam Florian bij haar zitten en fluisterde.

Zijn dienaar had hem verteld hoe een slaaf, een der velen die overal Blidmonde zochten om leven en rijkdom te winnen, die dag in het moerasland de dwaas had gevonden, wit en eenzaam, zoals een getroffen vogel die uit de lucht valt en sterft waar de jager hem niet ziet. Op zijn borst hield hij een kruis van twee riethalmen gemaakt.

[p. 26]

Salviene lag met gesloten ogen urenlang. De twee naast elkander, wier harten nauwelijks waren geboren in de zon van een nieuwe wereld, zochten reeds wijsheid tot troost.

Die nacht kwamen de barbaren.