Boeck van surgien

Capm. .xii. van bubo dat siin claporen.

Bubo is een aposteme die gheerne coemt onder doxele of [in] inguine dats boven den ghemachte. Ende dicwil wort men daermede bekeert van heeten onghemaken. Ende daerom en sal men niet weder staen met medecinen repercussiif dat haer materie niet weder en keere toten edelen

[p. 112]

leden principael ende currumpeerse. Want bubo die onder oxel coemt haer materie coemt uter herten [ende diese repercusseerde si soude weder keren toter herten] ende souden den sieken doen sterven. Ende bubo coemt neven den ghemachte haer materie coemt uter lever. Ende diese dede wederkeeren met medecinen repercussiif haer materie soude wederkeeren toter lever ende soude die lever doen verherden ende doen hebben die quade geelsucht of die materie soude wederkeeren ten gemachte ende soude die cullen doen swellen ende corrumperen. Daerom suldi u hoeden dat ghi niet en legt medecinen repercussiif. Ghi sult weten dat dese aposteme is gheheeten na enen voghel ende bubo dats een ule die bi nachte vliecht. Ende metten daghe leit hi verborgen in sinen nest alsoe leet dese aposteme diep ende groot ende hert vergadert. Ende haer materie is uten edelen principael leden verdreven met groter verbernender hitten. Nu suldi weten die cuere. Ende ic seg u dat boven alle dinc soe suldi ierstwerven den lichaem purgeren ende suveren. Ende siin diete sal siin subtiil. Ende ghi sult [en] doen laten op die hant die leverader op dander side van der aposteme. Ende dan suldi u pinen die aposteme te resolveren met medecinen die sachteliic resolveren ende sulc stont doet resolveren olie van camomille alleene. Ende hoet u dat ghi niet en piint te resolveren ghi en hebt den lichaem eerst ghepurgeert met medecinen of met laten. Want het waer te ontsiene dat daer veel humoren toe mochten trecken. Ende is dat sake dat na die materie niet en worde gheresolveert ende die hitte meerdert ende begint te slane dan siidiit seker dat sanies daerin begint te vergaderen. Ende moechdi u pinen te doen ripen ende dan op te doene. Ende ghi sult maken een ronde snede ende sult cureren totdat hi ghenesen sij. Ende is dat sake dat ghi en aldus niet en cont ghenesen soe suldien cutriseren met gloyden jseren of sulte cureren met sterken corosiven als arcenicum sublimatum met gheblusschen realgar als te voren gheseit is. Ende ghi sult weten dat bubonis siin claporen in duijtsche ende in walsch.