Werken. Deel 6. Die chierheit der gheestelijker brulocht. Vanden blinckenden steen. Dat boec der hoechster waerheit

Regelnummers proza verbergen

Hoe wi merken selen die toecomst Christi in ·iij· manieren. C. II.

17Nu toent hi voirt wat men sien sal, in dien dat hi sprect: 18De Brudegom comt. Christus onse brudegom sprect dit woert 19in latijn Venit. Dit woert besluut in hem ·ij· tide: den tijt 20die leden is, en̄ den tijt die nu yeghenwoirdich is: ende 21nochtan meint hi den tijt die toe te comene es.

22En̄ hier omme selen wi merken an onsen brudegom Jhesum 23Christum drie toecomste. Inder ierster toecomst is hi mensec 24worden, omme des menschen wille, van minnen. Die andere 25toecomst die es daghelijcs, dicke en̄ menichwerf in elke min- 26nende herte, met nuwer gracien en̄ met nuwen gaven, na

[p. 11]

1dats die mensche ontfenclijc es. Inder derden merctmen die 2toecomst ten ordele, ofte in die ure der doot. In alle dese 3toecomste sijn te merkene ·iij· dinghen: die sake en̄ de waer 4omme, die wise van binnen en̄ die werke van buten⁽¹⁾.

5Die waeromme dat God dinghele en̄ den mensche sciep, 6dat was sine grondelose goede en̄ edelheit dat hijt doen 7woude, op dat die salicheit en̄ die rijcheit, die hi selve is, 8gheopenbaert werde der redeliker creaturen, op datse sijns 9ghesmaecte inder tijt, en̄ ghebruucte boven tijt inder ewicheit.

10Die waeromme dat God mensche wart, dat was sine onbe- 11gripelike minne en̄ alre menschen noet; want si verdorven 12waren met den valle der erfsonden, en̄ si en mochtens niet 13ghebeteren.

14Maer die waeromme dat Christus, na sire godheit en̄ oec 15na sire menscheit, alle sine werke in eertrike wrachte, diere 16waer omme es viere: dat es sine godlike minne die onghe- 17meten es; en̄ die ghescapene minne, die caritate heet, die hi 18hadde in sire sielen overmits vereninghe des ewighen Woer- 19des en̄ volcomene gaven sijns Vader. En̄ die grote noet 20mensceliker naturen, en̄ die ere sijns Vader. Dit sijn die 21waeromme der toecomst Christi, ons brudegoms, en̄ alle 22sijnre werke uutwendich en̄ inwendich.

23Nu behoevet ons te merkene aen Christum onsen brude- 24gom, op dat⁽²⁾ wi hem volghen willen in dogheden na onser 25macht, die wise die hi voerde van binnen, en̄ die werke die 26hij wrachte van buten, dat sijn doghede en̄ werken der 27dogheden⁽³⁾.

28Die wise die hi hadde na sijnre godheit, die wise es ons 29ontoeganclijc en̄ onbegripelijc; want dat is dat hi gheboren

(1) Sur. opus externum.

(2) Dat is indien. si modò, zegt Surius.

(3) Sur. hoc est virtutes et actus carum.

[p. 12]

1wart vanden Vader sonder onderlaet, en̄ dat die Vader in 2hem, en̄ overmits hem, bekent en̄ scept, en̄ ordiniert ende 3regeert alle dinc inden hemel en̄ inder erden; want hi is die 4wijsheit des Vader, en̄ si gheesten enen gheest⁽¹⁾, dat es één 5minne, die een bant haerre beyder es en̄ alre heylighen, en̄ 6alre goeder menschen in hemelrike en̄ in ertrike. Van deser 7wisen en willen wi nemmeer spreken; maer van dier wisen, 8die hi hadde van Godliken gaven en̄ na sire gescapenre men- 9scheit⁽²⁾. Derre wisen is sonderlinghen vele⁽³⁾. Want alsoe 10menighe inwendighe doghet, alsoe menighe inwendighe wise 11hadde Christus; want elke doghet hevet hare sonderlinghe 12wise. Derre doghede en̄ derre wisen waren in Christus siele 13boven verstaen en̄ boven begrijp alre creaturen. Mer wi ne- 14menre drie, dat is oetmoedicheit, en̄ caritate, en̄ liden ofte 15doghen inwendich ofte uutwendich in verduldicheiden. Dit 16sijn drie principale wortelen en̄ beghinne alder doghede en̄ 17alder volmaectheit.

(1) Sur. ipsique ambo unum spirant spiritum, qui amor est, enz.

(2) Sur. Sed de hoc modo vel habitudine interna nihil hac vice ampliùs dicturi sumus; sed de eo potius modo, quo ex divinis charismatibus ae donis secundùm humanitatem praeditus crat.

(3) Sur. Hujusmodi verò habitus perplures sunt.