Logo DBNL
Werken. Deel 3. Vanden XII dogheden. Een spieghel der ewigher salicheit. Vanden kerstenen ghelove (1860)

Werken. Deel 3. Vanden XII dogheden. Een spieghel der ewigher salicheit. Vanden kerstenen ghelove

(1860)–Jan van Ruusbroec–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Vier punten vander ewigher minnen Gods. C. VIII.

15Nu vindie vier punten vander ewigher minnen Gods, die 16sijn soe hoghe en̄ soe groet, datter alle die heylighe Scrifture 17van beghin in ghewortelt is. Dat ierste punt is dat God den 18mensche van minnen ghescepen heeft tote sinen beelde en̄ tot 19sijn ghelikenisse. Dat ander punt is dat die Sone Gods, die 20ewighe wijsheit, van minnen aenghenomen heeft menschelike 21nature, en̄ heeft die ghebeelt mit sijnre persoenlicheit(2). 22Dat derde punt is dat die selve Sone Gods, Jhesus Christus, 23van minnen ghestorven is, ende heeft ons verlost met sinen 24preciosen bloede, en̄ ghedwaghen(3) inder dopen(4) van al

1onsen sonden. En̄ alsoe heeft hi ons, boven onse nature(1), 2met hem gheënicht inden gheest sijnre minnen. Dat vierde 3punt sijnre minnen is dat hi ons heeft ghegeven sijn vleysch 4en̄ sijn bloet, en̄ al dat hi van onser naturen ontfaen heeft, 5en̄ al dat hi is God en̄ mensche, in spisen en̄ in dranke, op 6dat hi in ons, ende wi in hem ewelic leven(2). 7Nu merct dese ‧iiij‧ punten mit groten ernste: ic salse u 8noch bat verclaren. God hevet die werelt ewelic ghemint, 9alsoe dat hi ons ghegeven heeft sinen enighen Sone in dese 10vier wisen. Inden iersten leert ons die heylighe Scrifture dat 11God die hemelsche Vader heeft alle menschen ghescapen tot 12sinen beelde en tot sinen ghelikenisse(3). Sijn beelde dat 13is sijn Sone, die ewighe wijsheit sijns selfs: daer in leven 14alle dinc(4), sprect Sinte Jan. Al dat ghemaect is(5), dat was 15leven in hem; ende dat leven en is anders niet dan dat 16beelde Gods, daer God ewelic alle dine in bekint heeft, en̄ 17oec oersake is alre creaturen(6). En̄ aldus is dit beelde, 18dat die Sone Gods is, ewich, vore alle ghescapenheit(7). 19En̄ tote desen ewighen beelde sijn wi alle ghemaect(8). Want 20naden edelsten deele onser sielen, dats eyghendom onser 21overster crachte, daer sijn wy ghemaect als een levende 22ewich spiegel Gods, daer God sijn ewighe beelde in ghedruct 23heeft, en̄ daer nemmermeer ander beelde in comen en mach. 24Altoes blijft die spieghel voir dat aenschijn Gods; en̄ daer

1omme wert hi gheëwicht(1) metten beelde dat hi ontfaen 2heeft(2). In desen beelde bekende ons God, eer wi ghescapen 3worden, in hem selven, en̄ nu inder tijt gescapen tote 4hem selven(3). Dit beelde is weselic en̄ persoenlic in allen 5menscen, en̄ yeghewelc mensche hevet altemale gheheel en̄ 6onghedeilt, en̄ alle menschen en hebbens onder hem allen 7niet meer dan een mensche(4). En̄ aldus sijn wi alle één, 8verenicht in onsen ewighen beelde, dat Gods beelde is en̄ 9onser alre oirsprone, ons levens en̄ ons ghewerdens, daer 10onse ghescapen wesen ende onse leven sonder middel in 11hanet, als in sijn ewighe sake(5). Nochtan en wert onse 12ghescapenheit niet God, noch dat beelde Gods creature. 13Want wi sijn ghescapen toten beelde, dat is dat beelde Gods 14tontfane; en̄ dat beelde is onghescapen, ewich, die Sone 15Gods, Dit beelde is inden wesene Gods, wesen en̄ weselic; 16en̄ inder naturen, die selve nature(6). Die nature is vruchtbaer, 17vaderlicheyt en̄ vader. Inder vruchtbare naturen es 18die Vader inden Sone, en̄ die Sone inden Vader. Mer inden 19Vader is die Sone soenlic en̄ ongheboren, alse een inblivende 20vrocht sijnre naturen(7). En̄ daer hout haer die nature

1vaderlic, altoes te ghebaerne; en̄ soenlic sonder onderlaet(1) 2gheboren te werdene: maer in die gheboirte es die Sone 3een ander persoen, ewich uutgaende ute den Vader, ende 4die heylighe Gheest, die derde persoen, uutvloyende als een 5berrende gloet haerre beyder minnen(2) in allen creaturen 6die daer toe bereet sijn. Dat overste onser sielen es altoes 7bereet, want het is al bloet en̄ onghebeelt, altoes siende en̄ 8neyghende in sijn beghin. En̄ daer omme eest een ewich 9levende spieghel Gods, altoes sonder onderlaet ontfaende die 10ewighe gheboirte des Soens(3), dat beelde der heiligher 11Drivoldicheit, daer hem God in bekent al dat hi is na wesen 12en̄ na persone(4); want dat beelde is int wesen wesen, en̄ in 13yeghewelken persoen al dat die persoen is in naturen(5). 14En̄ dit beelde hebben wi alle als een ewich leven, sonder 15ons selven, voir onse ghescapenheit(6); en̄ in onse ghescapenheit 16is dit beelde overwesen ons wesens ende ewich 17leven(7). Ende hier uut heeft die substancie onser sielen 18‧iij‧ eyghenscape, die een sijn inder naturen. 19Die ierste eyghenscap der sielen es onghebeelde weselike 20bloetheit: daer mede sijn wi ghelijc, en̄ oec gheënicht, den 21Vader en̄ sijnre godliker naturen(8). Die ander eyghenscap 22mach heten die overste redene der sielen, dat is een spiege-

1like claerheit: daer in onfaen wi den Sone Gods, die ewighe 2waerheit(1). Inder claerheit sijn wi hem ghelijc, maer inden 3ontfane sijn wi een met hem(2). Die derde eygenscap noemen 4wi die vonke der sielen, dat is natuerlike ingheneychtheit(3) 5der sielen in haren oirspronc: daer in ontfaen wi den heylighen 6Gheest die minne Gods(4). Inder inneyghinghen sijn 7wi ghelijc den heylighen Geeste; mer inden ontſanc werden 8wi een gheest ende een minne met Gode(5). En̄ dese drie 9eyghenscape sijn eene onghedeilde(6) substancie der sielen, 10een levende gront, eyghendom der overster crachte(7). Dese 11ghelijcheit metter eninghen is in ons allen van naturen; 12maer si is den sondare verborghen in haren eygenen gronde, 13overmits grofheit(8) der sonden(9). 14En̄ hier omme, willen wi ghevoelen en̄ bevinden dat rike 15Gods, dat in ons verborghen es, soe moeten wi hebben een 16doechsam leven van binnen, en̄ wel gheoerdent van buten, 17in rechter caritaten, Christum navolghende in alre wijs, alsoe 18dat ons gracie, minne en̄ doechde verheffen moghen in dat 19overste ons selfs, daer God in leeft en̄ regniert. Want die 20salicheyt, die God is, die en moghen wi niet bescouwen

1noch ghevoelen in natuerliken lichte, met gheenre const 2noch met geenre behendicheit, sonder die ghenade Gods. 3En̄ hier omme heeft God die overste crachte onser sielen 4ghescapen sijn ghelijc te ontfane, dat is sine gracie en̄ sine 5gaven: daer in werden wi vernuwet en̄ verhaven boven 6nature, ende hem ghelijc in minnen en̄ in doechden. En̄ overmits 7overnatuerlike ghelijcheit die wi met Gode hebben in 8gracien en̄ in doechden, soe wert onse memorie verhaven in 9onghebeelde bloetheit, en̄ onse verstaen in eenvoudighe 10waerheit, en̄ onse wille in godlike vriheit: en̄ alsoe sijn wi 11Gode ghelijc overmits gracie en̄ doechde, en̄ met heme 12gheënicht boven ghelijc in salicheden(1). En̄ dit is dat ierste 13teyken van minnen dat God bewijsde menscheliker naturen, 14daer hi ons maecte tot sinen ghebeelde en̄ tot sijnre ghelike- 15nissen(2). 16Maer doen Adam, die ierste mensche, onghehoirsam was, 17alsoe dat hi brac dat ghebod ons Heren, doen wart hi 18onghelijc overmits die sonde, en̄ verboerde dat paradijs en̄ 19den inganc in dat rike Gods, en̄ wi alle met hem. En̄ hier 20ute wies dat ander teken van minnen, dat God ons allen 21bewijst heeft: dat is dat hi sinen enighen Sone gheseint 22heeft in onser naturen, alsoe dat hi is een mensche met ons, 23ende onser alder broeder. Hi heeft hem ghenedert en̄ ons 24ghehoecht, hem ghearmt en̄ ons gherijct. Hi heeft hem versmaet 25en̄ ons gheëert. Maer al heeft hi hem ghenedert, hi en 26heeft hem niet ontedelt; want hi bleef al dat hi was, ende 27nam ane dat hi niet en was. Hi bleeſ God en̄ wart mensche, 28op dat die mensce God worde(3). Hi heeft hem ghecleet met 29onser alre menscheit, alse een coninc die hem cleet metten

1clede sijnre familien(1) ende sijnre knechte, alsoe dat wi 2alle met heme sijn van énen clede menscheliker naturen. 3Maer hi heeft die siele en̄ dien lichame, die hi ontfine vander 4reinder maghet Marien, boven al sonderlinghe ghecleet met 5enen conincliken clede, dat is sine godlike persoenlicheit. 6Dat cleet en behoirt nyemene toe van naturen dan hem 7alleen, want hi is God en̄ mensche in een persoen. Maer 8selen wi daer met hem gecleet sijn, dat moet sijn overmits 9sine gracie, dat wi hem alsoe sere minnen, dat wi ons selfs 10verlochenen connen, en̄ overliden onse ghescapen persoenlicheit: 11soe werden wi gheenicht sinen persone, der ewigher 12waerheit(2). Want ghi weet wel dat wi alle van naturen 13gheboren sijn kynder der abolghen(3), manslachtich(4) en̄ 14lantbrekere(5) in dat rike Gods(6), overmits den iersten 15mensche, die Gode onghehoirsam was en̄ verloes die genade 16die hi ontſaen hadde tote onser alre behoeſ die van hem 17gheboren souden werden in menscheliker naturen(7). En̄ 18om dese sonde te beteren(8), soe sende ons die Vader sinen 19Sone, ende die Sone ontfinc onse nature, ende die heylighe 20Gheest volbracht die gheboirte in onser menscheit(9). En̄ dit

1en was ons(1) niet ghenoech die sonden te verghevene(2); 2want die Vader woude die sonde wreken na gherechticheit. 3En̄ hier omme leverde hi sinen Sone te stervene omme die 4sonden, ende die Soen was hem ghehoirsam tote der doot, 5en̄ die heylighe Gheest volbrachte dat were in minnen. 6En̄ dit is dat derde punt van minnen, dat ons die Sone 7Gods verlost heeft met sijnre doot, gecocht(3) en̄ betaelt voir 8dat anschijn sijns Vader met sinen preciosen bloede: alsoe 9dat wi leven overmits sine doot. Hi heeft ons ghewasschen in 10die fonteine, die uut sijnre siden liep, van bloet en̄ van 11watere; want wy sijn verlost met sinen bloede, en̄ metten 12watere gheenicht met sinen gheeste in minnen: en̄ aldus 13bliven wi altoes in hem, want wi sijn in hem een gheestelic 14leven. En̄ dit betekent ons dat water datmen metten wine 15inden kelc doet, daermen consacreert sijn bloet; want 16metten watere, dat gheenicht is metten wine inder consecracien, 17soe verstaen wi Christus vole dat met hem gheenicht 18is, en̄ leeſt in sinen bloede: en̄ dit leven en mach niemen 19hebben noch ghevoelen dan gelovighe kersten menscen, die 20met Christo gheenicht sijn in sijnre minnen. 21En̄ hier volghet na dat vierde punt van minnen, dat 22Christus sinen uutvercoren vrienden die in hem leven 23ghelaten heeft. Dat punt merken wi in dien, dat hise voet 24en̄ onthout met edelre spise en̄ dranke, dat is sijn vleysch 25en̄ sijn bloet, dat hem alleen van rechte toebehoirt. Want 26hi sprect selve: ‘Die et mijn vleysch en̄ drinct mijn bloet, 27die woent in my en̄ ic in hem; ende hi en sal niet sterven, 28maer hi sal ewelic leven(4).’ Dat is te verstane gheestelie,

1alsoe die enghelen en̄ die heylighen leven, die Christum eten 2en̄ drinken sonder tant en̄ sonder mont. Want Christus is 3dat levende hemelsche broet, dat die Vader in die werelt 4gesonden(1) heeft, dat wi met minnen eten en̄ teren in onsen 5gheeste, ghelikerwijs dat die inghelen en̄ die heilighen doen 6inden hemel, en̄ ghelikerwijs dat Christus selve met sijnre 7minnen ons allen verteert in hem. Die aldus teren en̄ werden 8verteert, die hebben een ewich salich leven in Christo, 9en̄ si moghen altoes eten en̄ drinken, alsi met minnen haers 10liefs ghedinken. Nochtan begheren si meer dat heylighe 11Sacrament, en̄ si sijn hebbeliker en̄ bereeder daer toe dan 12ander(2) menschen; want si minnen wise en̄ oefeninghe der 13heyligher Kerken, alsoe alst Christus gheordiniert en̄ geset 14heeſt te sijnre eren en̄ in orboren sijns voles. En̄ hier omme 15sijn si altoes wassende en̄ toenemende in gracie en̄ in allen 16doeehden, van binnen en̄ van buten, want al dat si van 17binnen hebben inden gheeste, dat ontſaen si oec van buten 18inden heylighen Sacramente: en̄ aldus sijn si heylich inden 19ontfane, en̄ noch heyligher inden hebbene, en̄ alre heylichste 20hebbende en̄ ontfaende(3). Maer die dat heylighe Sacrament 21onweerdelic in doodsonden ontfaen, die veroerdelen 22hem selven. En̄ diet oec niet en ontfaen inden geeste, noch 23inden Sacramente, die sijn doot voir Gode, want si leven in 24bloter naturen sonder ghenade. 25Hoe wi ontſaen selen, ende eten ende gheten werden, 26dat hebbie hier voren gheseit.


Vorige Volgende