Werken. Deel 2. Vanden gheesteliken tabernakel

Regelnummers proza verbergen

[p. 161]

Wie dat paeschlam eten selen. C. CXXI.

1Ende hi sprect voert in de figure: So wie onsuver es, ochte 2onbesneden, hi en sal dit lam niet eten. Ende dat sijn alle 3die ghene die in doetsonden leven, ochte die onghedoept 4sijn: die en selen ten sacramente niet gaen. Ende onse Here 5ghebiedt ons voert dat, wi onse lendenen gorden ende scoen 6ane onse voete hebben, ende stave in onse hande: dat es, 7dat wi reine selen sijn van sielen ende van live; ende wi 8selen al onse begherte verheffen tote hemelschen dinghen, 9ende onder onse voete terden alle eertsche dinghe. Alsoe 10werden die voete onser begherten ghescoit jeghen die 11eerde met doeden vellen. Ende wi selen stave hebben in 12onse hande, dat es dat wi ons verlaten moeten op de 13gracie Gods ende op sijn onthout⁽¹⁾, meer dan op al die 14werke die wi ghewerken moghen. Ende wi en moghen 15van onsen paeschlamme gheen been menderen⁽²⁾ noch 16breken, dat es dat wi al dat willen selen dat Christus wilt; 17ende dat sele wi vervolghen met den werken waer wi 18moghen, sonder breken, menderen ochte scoren. Want ghe- 19liker wijs dat al des menschen macht gheleecht in alle sine 20beene, alsoe gheleecht Christus macht in sinen wille; ende 21hi en mach anders niet willen dan onse salicheit. Ende 22daer omme alse wi alle dinc met heme willen ende wer- 23ken⁽³⁾, so bliven sine beene gheheel. Ende hier omme,

(1) Sur. et ejus adjutorio ac sustentationi.... inniti nos debere. Huydecoper, in zyn Woordenlijst op Stoke, geeft onthoudenis in den zin van ondersteuning, en onthouden beteekent dikwerf behouden of bewaren. Zie het Leven van Jezus, bl. 33, en prof. Clarisse, Aanteek op de Heimelijkheid der Heimelijkheden, bl. 226-27.

(2) Sur. Quod autem Scriptura vetat ne agni paschalis crus comminuamus.

(3) Sur. Quando igitur cum ipso et volumus et agimus omnia.

[p. 162]

1dattene die Joden cruusten, dat was sijn wille; ende si en 2mochten heme oec en gheen been breken dat sinen lichame 3toe hoerde, ende dat was die figure hier ave⁽¹⁾.

4Voert verbiedt onse Here dat wi van den vleesche des 5lams niet wech en werpen; dat es dat men dat heileghe 6sacrament niemene en gheve die verbannen es, ochte onghe- 7loevech, ochte buten der ghemeinheit der heilegher Kerken 8in enegher wijs. Ende hi ghebiedt voert dat wi onse lam 9haesteleec selen eten, want het es die overlidinghe ons 10Heren⁽²⁾. Die overlidinghe ons Heren Jhesu Christi, ende 11onse haesteghe eten, dat es een hongherech begheren altoes 12crighen in enicheit⁽³⁾, ingaen ende wederkeeren met ghiere- 13gher ghelostecheit⁽⁴⁾, altoes hongher in der begherten omme 14overliden in salicheit: dit es onse haesteghe eten⁽⁵⁾. Maer 15dat eneghe over sijn met Gode, dat es onse satheit⁽⁶⁾. Ende 16tusschen hongher ende satheit, ete wi onse paeschlam met 17onverhavenen broede, dat es den lichame ons Heren met 18alle sinen heileghen werken. Ende hier bi sele wi bliven ende 19ghedinken onser gheesteleker spisen, met ewegher oefenin- 20ghen. Dat ghebiedt onse Here in de figure: seven daghe 21sele wi onverhaven broet eten, dat es dat wi, al onse leef- 22daghe, ghedinken selen der oetmoedegher werke Christi, 23sijnre heilegher passien, ende sijnre betterre doet; want dat 24sijn die broede daer wi ons paeschlam mede eten.

(1) Sur. cujus nimirum ista figura fuit.

(2) Sur. est enim Phase, id est, transitus Domini.

(3) Sur. famelica est appetentia et desiderium semper ad unitatem contendens et adspirans. Zie hiervoren, bl. 127, Aenteek. 6.

(4) Sur. et ingredi ac regredi cum avida appetentia.

(5) Sur. et perpetua quaedam affectûs vel desiderii esuries ad beatitudinem transeundi: haec, inquam, festina nostra manducatio est.

(6) Sur. At verò transisse jam et esse in solitudine, sive unicos seu solos cum Deo, nostra satietas est.

[p. 163]

1Die ierste dach es heilech ende eene solemne feeste, dat 2es, alse wi sonden laten, ende die werelt verwinnen, ende 3dit paeschlam eten: dan verbliden hen die inghele ende die 4heileghen, ende alle onse binnenste⁽¹⁾; ende dan en moghe 5wi gheen ander werc werken dan te deser spisen toe behoert. 6Want gheliker wijs dat vore gheseecht es, so moete wi ghe- 7heelleec ende onghehendert te Gode ghevoecht sijn; ende 8dan sterven alle die ierste gheboerne in Egipten, dat es eere, 9ende eertsch goet, ende troest der werelt. Ende alse dese 10dinghe versterven in ons, so werde wi vri; want dit sijn die 11vorste gheboerne in Egipten, die Gods volc houden ghevaen 12in eighenheiden⁽²⁾ ende in swaren dienste der sonden. Ende 13hier omme, alse dese verslaghen werden, so trecke wi ute 14Egipten in die wustine, daer wi ghespijst werden met hemel- 15schen broede: ende tusschen ons ende Gode en middelt 16niet dan die Jordane, dat es dit elendeghe leven, dat ons 17ontvliedt alse eene riviere tote in dat ordeel Gods. Want 18Jordanis es alse vele gheseecht alse eene riviere des ordeels: 19alse wi dese Jordane liden⁽³⁾, so comen wi in dat heileghe 20lant der gheloeften, dat es der leevender lant⁽⁴⁾, dat vloit 21van honeghe ende van melke. Ende dan comt de sevende 22dach der ewegher rasten, daer onse feeste van paeschen in 23volmaect wert, ende die dach es solempne, heilich ende 24werdich, want dan sele wi ons verbliden met allen inghelen 25ende met allen heileghen; ende wi selen onse paeschlam te 26gadere eten in onbegripeleker blisscap, eweleec, sonder inde. 27Maer noch sijn wi in der wustine, ende onse spise es bedect 28onder dat heileghe sacrament.

(1) Sur. Angeli, et sancti omnes, et cuncta interiora nostra exultant.

(2) Sur. quae populum Dei in dura peccatorum servitute.... detinent.

(3) Sur. quo transmisso, sanctam promissionis terram ingredimur.

(4) Sur. hoc est, terram viventium, lacte et melle manantem.

[p. 164]

1Maer eest alsoe dat wi wijsleec, begheerleec, ende gees- 2teleec ten sacramente gaen, gheliker wijs dat ic u vore ghe- 3seecht hebbe: so vende wi in ons ·xij· vrochte des gheests, 4die ons sente Pauwels bescrijft ad Galatas.