Werken. Deel 2. Vanden gheesteliken tabernakel

Regelnummers proza verbergen

[p. 269]

Van Cinxen. C. LXVIII.

1Ende over ·x· daghe daer na, dat was die viftechste dach 2na dat hi op verstont, dat es onse cinxendach, doe waren 3si alle vergadert in die stat van Jherusalem, op den berch 4van Syon, in dat selve huus daer si met onsen Here dat 5paeschlam gheten hadden, ende daer hi hen sijn vleesch ende 6sijn bloet gaf in spisen ende in dranke. In desen huse pla- 7ghen si te gadere te comene; ende doe si alle vergadert 8waren, soe quam van den hemel ·j· groet gheruusch, alse 9van enen starken winde, die al dat huus vervulde, daer si 10inne saten. Ende doe oppenbaerden hen daer ghesplette ton- 11ghen alse vier, ende dat vier raste op ieghewelken, ende 12si worden alle vervult met den heileghen Gheeste, dat es 13met der minnen Goods. Ende die minne trac met hare den 14Vader ende den Sone, ende aldus ontfinghen si die heileghe 15Drivoldecheit.

16Ende dit merke wi in die ·iij· uutwendeghe tekene die hen 17daer God vertoende: si hoerden ·j· groet gheruusch van 18winde, ende si worden vervult met der moghentecheit dies 19Vaders, die hen anxt ende vrese ave nam, alsoe dat si 20niemanne en ontsaghen, ende in sijnre cracht alle dinc 21vermochten. Si saghen ghesplette tonghen op ieghewelken. 22Hier mede verstaen wi die wijsheit des Soens die si ontfin- 23ghen, alsoe dat si alle waerheit verstonden, ende alle doghede 24leerden ende leefden⁽¹⁾, ende met allen tonghen spraken in 25wat lande dat si quamen. Voertmeer, dat vier dat si saghen 26rasten op ieghewelcs hoet, dat leert ons dat si die minne

(1) Sur. et vita exprimerent.

[p. 270]

1Goods ontfinghen, alsoe crachtech, dat si in tijt noch in 2ewecheit nimmermeer gheblust en mochte werden.

3Ghi selt weten dat Christus gaf sinen apostelen sinen 4gheest driwerven ende in drien manieren: hi gaffene hen 5eer hi starf, miraculen mede te werkene alse die sieke te ghe- 6nesene, die viande te verdrivene⁽¹⁾, die doede op te weckene. 7Dit waren lijfleke werke, want si minden noch doe onsen 8Here met ghevoelleker lijfleker minnen. Anderwerf gaf hi 9hen sinen gheest, doe hi op verstaen was van der doet, 10gheesteleke werke mede te werkene, alse doepen, ende 11sunden vergheven, ende die waerheit te leerne; want doe 12ghinc hare gheesteleke minne boven die lijfleke minne. 13Derdewerf gaf hi hen sinen Gheest, doe hi ghevaren 14was in den hemel, ende dit was godleke werke mede te 15werkene, ende met Gode een te sine; want si besaten 16doe Gode in minnen, ende si worden van heme beseten in 17der selver minnen. Want doe wart hare minne drivuldech: 18si minden Gode ute al dier herten, lijfleke ende ghevoeleke; 19ende si mindene ute al der zielen ende met al den crachten 20gheestelec ende redelec; ende si mindene in alle der ghe- 21dachten, godlec, ontsinkende hen selven in enecheiden. 22Ende daer mede ontsinghen si den heileghen Gheest, over- 23vloeiende alsoe, dat sine voert gaven anderen menschen; 24want si worden doe soe rike Goods, dat sinte Peter allene 25op dien selven dach bekeerde ·m· menschen ten ghelove. 26Ende aldus worden si ghewijt ende ghesalft in den heileghen 27Gheeste; want die heileghe Gheest es selve die salve die 28ons Christus verdient heeft met sire doet. Ende hier omme 29sijn wi alle ghedoept ende ghesalft in die doet Christi, 30ende in den heileghen Gheeste; maer niet ghelijc⁽²⁾: want

(1) Sur. daemones pellendi.

(2) Sur. quanquam non aequaliter.

[p. 271]

1et sijn vele graden in heilecheiden. Want wi vinden 2dat Christus consacreerde ·xij· bisscope van sinen apos- 3telen, ende die andere ·lxxij· jongheren maecte hi alle 4priesteren, ende si ontfinghen alle die salve des heilighen 5Gheestes. Maer in die bisscoppe storte hi sinen Gheest alsoe 6overvloeiende, dat hi van binnen dore hen udewert vloeiede 7alle die werelt dore, alsoe dat wijs noch alle ghenieten mo- 8gen. Ende ghene andere olie noch crisme en orborde Christus 9doe hi sine bisscoppe ende sine priestere wijde; maer omme 10reverencie ende werdecheit der sacramente, soe heeft die 11heileghe Kerke sider vele dinghe⁽¹⁾ gheordineert, daer die 12uefeninghe der sacramente mede gheciert es, diemen in den 13beghinne der heilegher Kerken niet en plach. Doe Moyses 14Aaronne den bisscop ende sine sonen consacreerde, doe 15storte hi die heileghe olie alsoe mildelec op Aarons hoet, 16dat si nedervloeide op sinen baert, ende van sinen baerde 17tote in den soem⁽²⁾ van sinen cleede. Ende dit was ene figure 18der overvloedegher rijcheit van gheeste, die die apostelen 19ontfinghen op den cinxen dach. Ende hier omme alsemen 20besscoppe consacreert, soe stort men die heileghe crisme 21overvloedechlec op hare hoet, op dat si den gheest Goods 22ontfaen alsoe overvloedechleke, dat alle die werelt van hare 23heilecheit gheleert ende ghebetert moghe werden.

(1) Sur. multa interim. Het adv. sider is ons sedert.

(2) Sur. in oram usque vestimenti.