Werken. Deel 2. Vanden gheesteliken tabernakel

Regelnummers proza verbergen

Vander gaven der Const⁽⁸⁾. C. XXVII.

21Nu willic laten staen die ·iij·^de gave ende die 22vierde, die onsen inwindegen minsce noch toebehoren in sinen ewegen

(8) Sur. Scientiae.

[p. 164]

1opgange te Gode⁽¹⁾, ende ic wille nemen die ·v·^te gave, dat 2es die gave der Const. Want gelikerwijs dat die gave der 3verstendecheit onse rechte side, dat es onsen inwindegen 4toeganc te Gode, ciert ende verclaert, in dien dat si ons 5ineiscet⁽²⁾, ende leert ons Gode te anesiene in hem selven, 6ende in sine menechfoldege gaven: alsoe, in der selver 7manieren, ciert ende verclaert die gave der const onse 8slinke side, dat es onsen redeleken uutganc, in dien dat si 9ons udewert wijst⁽³⁾, ende leert ons selven te merkene ende 10alle manieren van doechdeleken werken met onderscede⁽⁴⁾. 11Ende dit werct beide ene waerheit⁽⁵⁾, die ons ineisct te 12Gode⁽⁶⁾, ende udewert wijst op ons selven⁽⁷⁾. Ende hier 13omme, in onsen overnaturleken toegange te Gode met ver- 14stendeghen beelden⁽⁸⁾, soe heet dit licht die gave der ver- 15stendecheit⁽⁹⁾, omme dat ons verheft, ende onse verstaen 16ciert ende verclaert boven sine eigene nature. Maer daer 17wi redeleke uutgaen, overmids sinleke beelden, toe der 18heileger Scrifturen, ende toe den levene der heilegen, ende 19tote allen den dingen die God gemaect heeft; ende wi dit 20al anesien met inwindeger volheit overnaturleker const ende 21wetens: hier heet dit selve Licht die gave der const⁽¹⁰⁾, 22omme dat ons leert hoe wi redeleke wandelen selen van 23buten, ende sinleke dinge redeleke ende geesteleke verstaen.

(1) Sur. in illius perpetuo ad Deum asscensu.

(2) Sur. dum nos intrò vocat.

(3) Sur. dum nos forìs dirigit.

(4) Sur. docetque tum nosipsos, tum omnes virtuosarum actionum modos distinctè ac discriminatìm attendere et considerare.

(5) Sur. At tamen utraque haec, una eademque veritas operatur.

(6) Sur. et intrò nos vocans ad Deum.

(7) Sur. et foràs dirigens ac mittens ad nosipsos.

(8) Sur. eum intellectualibus formis seu imaginibus.

(9) Sur. lumen illud donum intellectûs appellalur.

(10) Sur. jam idem lumen, scientiae donum dicitur.

[p. 165]

1Ende alsoe vele alse toeganc te Gode hoger ende edelre es 2dan uteganc ten creaturen, alsoe vele es de gave der versten- 3decheit edelre ende hoegere dan die gave der const. Nochtan 4moten wi dese gaven beide hebben; want sonder untwindech 5doechtsam leven en moge wi van binnen te Gode niet 6gaen. Ende hier omme, willen wi die const Goods in ons 7ontfaen, soe moten wi haren eischene gehorsam sijn, dat 8es dat wi selen dragen in ons enen inwindegen erenst⁽¹⁾, 9altoes der sunden te stervene ende den doegeden te levene, 10ende altoes meer ende naerre⁽²⁾ die doecht te verstane, ende 11daer na te werkene. Want hier toe drijft ons die const ons 12Heren, ende hier vore en sele wi sparen cost noch arbeit 13en genen die redelec es⁽³⁾; want di doecht es alles wert. 14Ende alsoe vele als wi toenemen in desen inwindegen erenste 15ende in goeden werken, alsoe vele sele wi altoes toenemen 16in der siencien Goods, want iegewelcs toenemen es des 17anders sake⁽⁴⁾: ende aldus moten si altoes te gadere sijn. 18Ende hier omme selen wi altoes dragen in onsen vrien wille 19enen levenden erenst tote allen dogeden: soe hebbe wi 20onse ·iij·^de lampte vol olien; ende daer inne sele wi doen 21dat rechte lenement, dat es dat wi al onse werke selen offeren 22der eeren Goods, ende alsoe went onse olie onsteken met 23der const ons Heren; ende daer mede sele wi van binnen 24verclaren ende verhitten; ende dan selen wi ons uutkeren 25in allen goeden werken, ende inkeren met inneger gelost 26to Gode: ende tusscen inkeren ende uutkeren sal onse 27verstendecheit woenen, ende iegewelken gnoech sijn⁽⁵⁾.

(1) Sur. internam strenuitatem.

(2) Sur. magis ac penitius.

(3) Sur. neque laboribus, qui tamen rationabiles sint, parcere debebimus.

(4) Sur. alterius causa est.

(5) Sur. et utrique faciet satis

[p. 166]

1Ende dan selen wi ons altoes udewert ende inwert vernuwen 2in claerheiden, want wi hebben in elke side ene sunderlinge 3hoeft doget, ende ene gave Goods: ende dit bedieden ons 4wel die ·ij· middelste lampten die alre naest den scachte 5stonden, in elke side ene. Ende hier omme, alse wi ons in 6deser wijs udewert ende inwert vernuwen in dogeden ende 7in claerheiden, soe es onse redene verlicht, ende dan hebbe 8wi bescedenheit vonden, die naeste wise in allen dogeden⁽¹⁾. 9Ende alsoe weven wi jacinct, dat es hemelvaruwech, die 10naeste varuwe van onsen cortinen. Want ghi hebt vore wel 11gehoert hoe wi, overmids gerechtecheit ende die ierste gave 12Goods, onnoeselheit vererigen, dat es die ierste wise daer 13wi met Gode alle dogede in beginnen; ende dese besceden- 14heit, dat es onse redene verlicht van Gode: si wijst ons 15udewert ende inwert die naeste waerheit in allen dogeden.

(1) Sur. quae proxima est virtutum omnium ratio sive modus.