Namens Tamar

[p. 119]

Monogamie

Een van de dingen die de omgang met mannen moeilijk maken, is dat mannen altijd meteen willen tróúwen. Als ze nog niet getrouwd zijn, natuurlijk, en als ze verliefd zijn. Wat nu, hoor ik een lezer roepen, iedereen weet toch dat het de vrouwen zijn die de mannen voor het huwelijk strikken? Want dat hoor je wel vaker roepen. Maar daar heb ik het niet over: misschien dat mensen zich wel eens tegen hun zin laten strikken, maar de meeste toch niet en de rest zegt het maar. Ik bedoel het vanzelfsprekend opeisen van alleenrecht op iemand, nauwelijks nadat wederzijdse aantrekkingskracht bekend werd - dat is toch vooral een mannen trekje. Een man die een vrouw zoals dat heet ‘veroverd’ heeft, het zit al in het woord, vindt het vanzelfsprekend dat hij als hij het wil, mag blijven uitslapen en de datum voorstellen waarop hij dat opnieuw komt doen. Wat heeft dat met trouwen te maken, vraagt u misschien. Nu goed dan, dat is een kwestie van woordkeus. Want hoe moet je dat anders noemen, iemands gevoel dat hij zijn scheerapparaatbest bij je achter mag laten? Het is misschien ook niet zo, dat een man als hij verliefd is meteen wil trouwen, maar wel dat hij van een vrouw verlangt dat zij zich gedraagt alsof ze al met hem getrouwd was.

Doet iedereen dat dan niet? Het zit erin, kun je zeggen. De speciaal voor deze gelegenheid altijd zo bruikbare Marsbewoner zou het maar raar vinden, die vreemde mensenbehoefte om uit alle mensen er één uit te zoeken om van te houden, en die dan meteen ook dag en nacht te willen bedisselen en verwennen. Maar goed, zo is het toch maar, dat hebben we in ons. Vrouwen ook. Maar die vinden, want zo zijn ze opgevoed, hun alleenrecht op een man zolang ze nog niet met hem getrouwd zijn, niet zo vanzelfsprekend. Ze zouden, het zijn ook

[p. 120]

maar mensen, hem wel alleen willen hebben, maar ze schikken zich erin, als het moet, dat ze voorlopig nog niet te willen hébben. Al zijn ze nog zo verliefd, ze horen te wachten. Tot hij weer een afspraak maakt, bij welke gelegenheid zij meteen en passant eens kan informeren wie die vrouw in die leren jas was waarmee hij de vorige week in de Leidsestraat gezien werd. ‘O, dat was Lisa, je weet wel, die oude vriendin van me. Ze heeft het af en toe moeilijk en dan wil ze daar met mij over praten.’ Wat zou zij daar tegenin mogen brengen? En als zij hem vraagt of hij van de week nog zin heeft om naar de film te gaan en hij op verwijtende toon zegt: dat weet je toch wel, dat het geen kwesie van zin hebben is, ik heb nog werk te doen ook - dan legt ze zich daarbij neer. Want het werk van een man en zijn vrijheid, die moeten we, dat weten we, respecteren.

Probeer u echter de omgekeerde situatie voor te stellen. Karel is verliefd op Mies en zij ook wel op hem, al kwam het haar wat onverwacht op het dak vallen. Hij belt haar op: zullen we vanavond in de stad eten? Zij: maar schat, ik zei toch dat ik vanavond niet kon? Ik moet een brief schrijven aan mijn zusje, die is jarig over twee dagen, en ik wou eindelijk het huis eens goed opruimen, daar ben ik zolang niet aan toegekomen. Hij: maar dat kun je morgen toch ook doen, de post doet er maar één dag over hoor. Zij: nee, ik kan morgen niet, dan zou ik Leo op bezoek krijgen, dat is al een oude afspraak. Ik vertelde je dat toch gisteren? Hij: kun je die zeurpiet niet afzeggen? Ik begrijp niet dat je hem nog steeds maar laat komen. Wat je in die jongen ziet... Zij: maar ik ken hem al sinds tien jaar minstens en ik heb nu al zolang geen tijd voor hem gehad. Hij is net terug van vakantie en hij schijnt het niet zo prettig gehad te hebben, moet ik dan nu doen alsof ik hem niet meer wil kennen? Hij: maar je hoeft hem toch niet juist 's avonds te vragen, die jongen denkt dat je daar iets mee be-

[p. 121]

doelt. Zij: wanneer moet ik hem dan vragen, ik werk toch overdag. Hij: nu goed, als je hem liever ziet dan mij... Zij: he Karel, doe niet zo flauw. Zullen we zondag samen iets leuks doen? Hij: hoe is het mogelijk, de héle zondag tijd voor mij... (zware ironie, etc. etc.. etc.).

En daarom, omdat zo'n situatie de neiging heeft van kwaad tot erger te vervallen, moeten we het ten slotte met Karel, op wie we net niet genoeg verliefd zijn om voor hem alle oude loyaliteit weg te werpen, uitmaken, ook al zijn we net wel verliefd genoeg om het radicale van die breuk te betreuren. Mannen mogen delen, vrouwen moeten kiezen, zo is het. Men noemt dat, van de nood een deugd makend, de monogame aard van de vrouw. Maar die zogenaamde natuurlijke monogamie van de vrouw en die al even natuurlijke polygamie van de man - waar zouden die blijven als mannen even tolerant waren als vrouwen moeten zijn en vrouwen even heerszuchtig als mannen mogen zijn? Ik ben benieuwd.