|
| |
| |
| |
VI.
De zwaluwen waren van hare jaerlyksche overzeesche reize teruggekomen; de boomen, die langen tyd naekt en bladerloos, als arme bedelaren, in de naekte velden hadden gestaen, prykten nu weêr met een ryk en bevallig tooisel van nieuw en teeder groen. Het gras had zyne geelachtige kleur ook tegen een schooner groen verwisseld, en in de weiden begonnen overal sleutelbloemen en madelieven te ontluiken. De zon, die sedert maenden zich achter dikke mistwolken had verscholen gehouden, had ten langen leste haer nevelgordyn verbroken en zond hare warme stralen op de velden, om het zaed dat de landman in haren schoot had geworpen, tot vruchten te doen gedeijen; met éen woord: het was lente.
Op eenen morgend der meimaend, trad Dorothea hare wooning uit
| |
| |
en trok de deur achter zich dicht, met het inzicht een bezoek by de weduwe van Jakob Bambeke te gaen afleggen, toen zy, zich omkeerende, recht voor haer een man zag staen, die een zeer zonderling voorkomen had en haer van het hoofd tot de voeten beschouwde, zoodanig, dat zy eensklaps er van, als door schrik bevangen, op den drempel harer wooning staen bleef.
Het was een lang mager man van omstreeks de vyf-en-dertig jaer, gansch in het zwart gekleed; zyn rok was hem tot aen den hals dichtgeknoopt, zoo dat zelfs niet het minste van zyn hemd zichtbaer was. Op het hoofd droeg hy een ronden vilten hoed met breede randen; zyne lange bruine hairlokken daelden hem byna tot op de schouders, iets dat zyn bleek en beenderig aengezicht nog meer deed uitschynen, zoodat by den eersten aenblik, zonder den minsten twyfel over te laten, het zichtbaer was, dat de vreemdeling ziekelyk was en een innerlyk lyden hem verteerde. Op den rug droeg hy eenen lederen reiszak, terwyl eene veldflesch in een korfje van gevlochten wissen hem ter zyde hing. Met de rechter hand steunde hy op een dikken rieten gaenstok, terwyl hy met de linker eene lange pyp met grooten meerschuimen kop hield omvat, en waervan hem het uiteinde in den mond stak. Ofschoon by Dorothea van het hoofd tot de voeten nauwkeurig in oogenschouw scheen te nemen, hield hy nogthans niet op met rooken, en blies den tabakrook dien hy met groote walmen uit de pyp trok, het ruim in.
Het onverwacht gezicht van dien zonderlingen man had Dorothea
| |
| |
angstig getroffen, en haer, terwyl haer eene koude siddering bekroop, eensklaps op den drempel harer wooning als met lamheid geslagen. Echter verkeerde zy niet lang in die gesteltenis; want spoedig hervatte zy moed en maekte zich gereed om zich naer het huis der weduwe van Jakok Bambeke te begeven; maer de eerste stap dien zy waegde om zich van hare wooning te verwyderen, deed haer eensklaps van besluit veranderen, daer zy gelyktydig bemerkte dat de vreemdeling, even als zy, een stap voorwaerts deed met het inzicht haer te naderen. Zoohaest de maegd dit zag, keerde zy terug naer de deur harer wooning en terzelfder tyd klonk haer eene stem in de ooren, die haer toeriep:
- Hm! hm!
Het meisje gaf hierop geene aendacht, maer opende zoo spoedig mogelyk de deur en door schrik bevangen, snelde zy hare wooning binnen, waerna zy de deur haestig achter zich toewierp. Nog had zy den tyd niet gehad zich om te keeren, toen zy gewaer werd dat er zich iemand in huis bevond; want eensklaps vernam zy een geluid, als dit verwekt door het hoesten van een man die aen eene borstziekte leed. Dorothea keerde zich angstig om en zy zag dat de vreemdeling, dien zy had meenen te ontvluchten, haer te gauw was geweest en zonder dat zy het gewaer was geworden haer op de hielen was gevolgd. De dochter van Bout Dillewyns bleef sprakeloos staen, maer de man met zyn beenderig wezen lachte haer vriendelyk toe, terwyl hy zegde:
| |
| |
- Goed kind, help my, als het u belieft, myn reiszak losmaken.
Nu scheen de maegd op eens al haren moed terug te vinden, want terwyl zy beraden tot den vreemdeling stapte, vroeg zy hem:
- Mynheer, ik vind uwe handelwys zonderling. Wat wilt gy toch van my?
- Niets, goed kind, niets, - hernam de vreemde heer, - ik kom hier woonen.
- Is die man krankzinnig? - dacht Dorothea; maer luid zegde zy: - Ik begryp u niet, mynheer; gy dringt in deze wooning binnen zonder....
- Ik kom hier woonen, - herhaelde de vreemdeling; - ik heb genoeg met een klein kamertje.... met een stroozak op een zolder.... ik wil de baden nemen, dagelyks.... ik ben ziek.
- Dat is erg, mynheer, - antwoordde de dochter van Bout Dillewyns eenigzins medelydend; - maer ik hoop dat de baden u toch spoedig zullen genezen; er komen hier elken zomer lieden die krank zyn, en zeer dikwyls wanneer zy ons met den herfst verlaten, zyn zy volkomen genezen. Of het nu de baden zyn of wel de luchtstreek, weet ik niet; maer echter is het zeker...
- De baden zyn het, slechts de baden, - viel haer de vreemdeling in de reden; - maer, goed kind... ja, zeg my hoe is uw naem?
- Dorothea, mynheer.
| |
| |
- Welnu, Dorothea, help my myn reiszak losmaken.
- Ja maer, mynheer, dit is onnoodig, wy verhuren geene kamers.
- Hoe! gy verhuert geene kamers! En hoe kan ik dan de baden nemen?
- Er zyn te Adinkerke, en ook in het gehucht, wel lieden die u huisvesting zullen geven, mynheer.
- Maer dit bevalt my niet! Nergens wil ik inwoonen dan hier, by u; nergens anders, hoort gy.
De man met de lange pyp sprak die woorden op eenen toon, die te kennen gaf dat zyn besluit vast stond en hy er niet gemakkelyk zou van hebben afgezien. Echter scheen het, dat Dorothea hiermede in het geheel niet in haren schik was en niets meer verlangde dan van haren lastigen bezoeker, voor wien zy nogthans medelyden gevoelde, ontslagen te zyn. Een oogenblik bleef zy het stilzwygen behouden, als nadenkend, hoe zich het best van hem te ontmaken. Eensklaps schoot haer een gedacht te binnen:
- Kom maer mede, mynheer, - sprak de maegd, - kom maer mede, ik zal u by brave lieden brengen die u goed zullen verzorgen.
- Neen, neen, - antwoordde de magere vreemdeling; - heengaen zal ik niet, want nergens zal ik zoo goed zyn als hier.
- Maer, mynheer, ik mag niet! myn vader is afwezig! Zoo hy te huis ware!...
- Nu, ga roep hem dan!
| |
| |
- Onmogelyk!
- Hoe! gy wilt hem niet roepen?
- Maer dit is onmogelyk; myn vader is in zee.
- Ha! dit is iets anders; dan zal ik wachten tot dat hy wederkeert.
- Maer hy kan nog wel eenige dagen wegblyven, mynheer!
- Dit is niets, ik heb al den tyd; ik zal wachten.
Ondertusschen had de vreemdeling zynen eiken stok, zyne lange meerschuimen pyp en zynen hoed op de tafel geplaetst, zich van zynen reiszak en veldflesch ontdaen, die hy op den grond had nedergelegd, naest den stoel waerop hy ook reeds had plaets gevat. Dit alles toonde genoegzaem aen dat hy in zyn voornemen, van niet verder te gaen, volherdde. Dorothea had dit alles met groeijende verwondering gade geslagen, en allengs hoe meer werd zy radeloos hoe zich uit den netelachtigen toestand, waerin zy zich bevond, te trekken. Sprakeloos stond zy den zonderlingen vreemdeling te beschouwen, en terwyl zy zich met de linkerhand aen het achterhoofd krabde, dacht zy:
- Zoo vader nu slechts te huis ware; maer ja wel, hy kan nog verscheidene dagen op den grooten plas blyven.
Op eens hoorde men binnen de wooning een gerucht als van iemand die zich buiten, tegen de straetdeur, liet vallen, waerop een haestig gekrab tegen de deur volgde, terwyl Dorothea en den vreemdeling duidelyk het herhaelde geblaf eens honds in de ooren klonk.
| |
| |
- God dank! daer is vader! - riep de maegd met blyde stem, en zonder verwylen snelde zy naer de deur, die zy zoo spoedig mogelyk opende; - ha! gy zyt daer, Kees? - sprak zy met vriendelyke stemme.
Een schoone keeshond met lange gladde hagelwitte vacht, kwam haer toegesprongen, plaetste zich met de voorpooten tegen haren schoot en vriendelyk jankend naer haer opspringend, likte hy haer het aengezicht en de handen, waerna hy zich van haer afwendde, tot den vreemdeling liep, dien hy een oogenblik nauwkeurig bezag, terwyl hy eenige malen ontevreden blafte. Toen keerde hy zich weêr tot Dorothea als wilde hy haer vragen: - Wat doet hy hier, die vreemde gast? - En nog eens wendde hy blaffend het hoofd naer den vreemdeling, waerop hy weêr spoedig de wooning verliet.
- Vader is van den grooten plas terug, mynheer! - zegde het meisje, zoohaest de hond het huis had verlaten.
- Ha! zoo! dat is goed! zeer goed! - antwoordde de vreemdeling, droog weg hoestende; - zal hy lang uitblyven? Neen, niet waer?
- Nu is hy nog in zee, mynheer, maer zoo aenstonds zal hy met zynen ventjager de haven binnenloopen.
- Maer hoe weet gy dat altemael, goed kind? ik begryp dit niet. Gy zyt niet buiten de wooning geweest en niemand heeft u zyne aenkomst geboodschapt. Gy zyt toch niet bedeeld met de gave van te zien wat er omgaet op eene andere plaets dan degene waer gy u bevindt, denk ik?
| |
| |
- Neen, neen, mynheer, - lachtte Dorothea, - ik, zoo min als iemand anders, kan zien, wanneer ik hier ben, wat er buiten geschiedt; maer een trouwe boodschapper heeft my vaders komst gewaerschuwd.
- Zoo, dit is iets anders; maer ik heb niemand gezien. Wie is dan toch die trouwe boodschapper?
- Ja, het is waer, ik had u dit hoeven te zeggen; want daer gy in deze streek niet te huis behoort, moeten u de gewoonten en zeden der visschers gansch onbekend zyn. Onze Kees is my komen zeggen dat hy van den grooten plas terug was.
- Kees! - sprak de vreemde heer met verwondering; - wie is die Kees?
- Och! ja, het is waer, gy weet dit niet; dit ook had ik u moeten zeggen, mynheer, - hervatte de maegd; - gy, stadslieden, kent niets van het leven der arme visschers. Welnu, weet dan, dat myn vader patroon van een ventjager is, en dat elke visschersschuit een kees- of mopshond bezit, en dat die hond de trouwe vriend is van alle de visschersgezellen die met hetzelfde vaertuig de zee bevaren. Wanneer nu de visschers met hunne schuit terug strandwaerts keeren en zy nog verre, wel een kwaert uers van land verwyderd zyn, springt reeds hun trouwe gezel, de kees- of mopshond, over boord en zwemt dan zoohaest mogelyk landwaerts, om de voor allen verheugende boodschap te brengen, dat God de arme visschers nogmaels voor het
| |
| |
gevaer heeft behoed. Zoodra de hond het strand genaekt, loopt hy met even veel spoed naer de wooningen van allen die zich aen boord bevinden, krabt er jankend met de voorpooten tegen de deur, likt vriendelyk blaffend de handen der huisgenooten, als wilde hy zeggen: - Hier ben ik! - loopt spoedig naer het strand, en de visschers, onze vrienden, keeren behouden van den grooten plas terug! Gy hebt onzen Kees daer straks gezien, mynheer; gy hebt hem ook zien verdwynen. Welnu, zyne eerste boodschap is steeds voor my; dan begeeft hy zich naer de wooningen der andere visschers; zoo doet hy altoos! Nooit vergeet hy een gezin zyne trouwe boodschap te brengen! nooit... dat is te zeggen, somtyds slaet hy wel eens eene wooning over; maer... dit is een akelig voorteeken, want dan is de zee woedend geweest en dan telt de boot een man minder... dan ligt er weêr een gezel meer begraven in den diepen schoot van den grooten plas...
Dorothea zweeg, want haer hert was pynlyk aengedaen by de gedachte dat misschien het oogenblik eens zou komen, dat de trouwe Kees hare wooning zou voorby snellen, zonder haer de terugkomst haers vaders te boodschappen, en onwillig blonk er in elke harer oogen eene stille traen. Of nu de vreemdeling die tranen bemerkte, of wel of het de weemoedige toon was, waerop de maegd hare laetste woorden had uitgesproken, die hem eensklaps deed rillen als of hy koude had, weet ik niet; doch spoedig scheen hy te bedaren, want
| |
| |
met de hand over het klamme voorhoofd wryvende, vroeg hy met schynbare kalmte;
- En zal uw vader nog lang uitblyven?
- Lieve deugd! - riep de maegd eensklaps uit, - ik heb u zoo veel van Kees verteld, dat ik byna vergeten had dat hy my is komen roepen. Zie, mynheer, zoohaest de hond zyne boodschap heeft gebracht in een visschersgezin, loopt elk der leden die het uitmaken, naer de haven. Ho! gy zoudt het moeten zien, hoe wy daer allen, vrouwen en kinderen, saêmsnellen, om tegen dat de schuit de haven binnenloopt, onze vaders, mannen of broeders te omhelzen. Ho! zoo gy er getuige van waert, ik ben er zeker van, dit gezicht zou u verheugen en gy zoudt mededeelen in onze vreugd. Maer vergeef my, mynheer, want nu wordt het hoog tyd dat ik vader te gemoet snelle; misschien ligt zyn ventjager reeds in de haven.
- Welnu, goed kind, - zegde de vreemde heer, - ga dan naer het strand; ik zal hier uwe terugkomst afwachten.
Dorothea scheen een oogenblik te aerzelen; zy bedacht zich of zy den zonderlingen man, die op zulke ongewoone wyze by haer was binnengedrongen, wel alleen in hare wooning mocht betrouwen. Of de vreemdeling zulks bemerkte, zou ik niet kunnen zeggen; doch eensklaps richtte hy zich op en zegde:
- Neen, ik heb my bedacht, ik zal niet hier blyven. Myn reiszak
| |
| |
en veldflesch laet ik echter liggen; ik ga eene wandeling doen langs het veld; spreek gy ondertusschen uwen vader. Binnen een uer kom ik terug om antwoord.
Daerop stapte hy tot by de tafel, nam zyne lange pyp met den meerschuimen kop er af, stopte die met tabak, rookte ze aen het kleine torfvuer dat in den heerd smeulde aen, vatte zynen rieten wandelstok in de hand en verliet toen de wooning van Bout Dillewyns, zonder een woord verder te spreken.
- Een zonderling man! - zuchtte Dorothea zacht, terwyl zy hem medelydend achterna zag, zoo lang tot dat hy de straetdeur achter zich toetrok; - waerlyk, een zonderling man! zou hy krankzinnig zyn? Ik weet niet, maer myn hert trekt my tot hem... Zooveel is zeker dat ik voor hem medelyden gevoele!
Nu verliet de dochter van den ouden Bout insgelyks hare wooning, en met verdubbelde treden richtte zy zich strandwaerts.
|
|
Auteursrechtvrij