Wilhem de Derde
(1710)–Lukas Rotgans– Auteursrechtvrij
[pagina *3r]
| |
Heere van Heemstede, Williskop, Kort-Heeswyk, enz. enz. Kanonik ten dom, geeligeerde raad ter vergaderinge van d'Edelmogende Heeren staaten's lands van Utrecht, en hunne ordinaris gedeputeerde, hoogheemraad des Lekkendyks Bovensdams, enz. enz.
MYn Zangheldin, bestuwt van krygsbanieren,
Met helm en speer en beukelaar bekleedt,
Gehuldt om 't hoofdt met
Wilhems
veldlaurieren,
Bromt moedig, daar zy 't krygstoneel betreedt:
Maar schoon zy dus met mannelyke schreden
Te veldt stapt, en geharnast zich vertoont;
| |
[pagina *3v]
| |
De Nydt heeft lang der Dichtren roem bestreden;
En niemant blyft van 't wangedrogt verschoont.
Tracht dan, o Nimf, een Schermheer op te zoeken;
Wiens hoog gezag, van groot en kleen geviert,
Verheerlykt in een ry van Letterkloeken,
De tanden breek' van 't woedende ongediert.
Veldhuizens
Naam verstrekke uw borst een wapen;
Een Naam, door 't Sticht en Nederlandt vermaart:
Een Wachter, op wiens wacht het volk mag slaapen,
En rusten, schoon 't geweldt veel onrust baart.
Een kloeke loots, die 't Schip der Nederlanden,
In 't midden van 't verbolgen krygsgety,
Helpt stuuren, en de Kiel behoedt voor stranden;
Gezeten aan het roer van Staatvoogdy.
Die 't Staatenhuis, beroemt door Stichtsche Vaderen,
Met zorg bewaakt, en slaaft ten dienst van 't landt;
Gevoedt met room uit Pallas heilige aderen:
Dat tuig' 's Mans deugdt en onbevlekt verstandt.
Die in zyn hart den Stamboom van Oranje
Gewortelt houdt, en 't overoudt Geslacht,
| |
[pagina *4r]
| |
Dat Neêrlandts recht beschermde in spyt van Spanje,
Gelyk 't betaamt, om zyn verdiensten acht.
Dat toont zyn hof, de bloem der Landjuweelen,
Daar 't Vorstendom, naar 't leven afgebeeldt
In marmer, en geplaatst in lustprieelen,
't Nieuwsgierig oog, en 't hart der volken streelt.
Zo tracht hy, in 't aanschouwen, ons te leeren,
De diensten van dien wytberoemden Stam
t' Erkennen, en steets dankbaar te waardeeren,
Het Bloedt, waar uit myn Vorst zyn oorsprongk nam.
Als zulk een Heer myn Zangnimf zal verweeren,
En dekken met zyn vlerken, wytgespreidt;
Durft zy de Nydt in 't aangezigt braveeren,
En spotten met heur haters onbescheidt.
Laat Momus vry zyn bitse tanden wetten,
En slaan den klaauw in 't merg van myn gedicht;
Ik zal gerust Vorst
Wilhems
lof trompetten:
Een Vorst, een Heldt, voor wien d'aaloutheidt zwicht.
Door u beschermt, volg ik de legervaanen,
O
Heemstee
, van dien grooten Oorlogsheldt,
| |
[pagina *4v]
| |
Die 't volk verloste, en Neêrlandts onderdaanen,
Geloof en recht kloekmoedig heeft herstelt.
Zo stuift, myn Heer, myn magt van oorlogsvlooten,
Met zyn beleidt gewapent, door de zee;
En blaakt de lucht met felle donderklooten,
Of pleit op 't zout voor Neêrlandts ruste en vreê.
Zo moet uw gunst myn huwlykstogt geleien,
(Een hoofdstof, daar myn Heldendicht op speelt)
Daar Godtsdienst, en de Deugden 't bruidsbedt spreien,
Waar op de Prins Vorst Jakobs Dochter streelt:
Terwyl het Hof, en Grooten van Britanje,
Op 't hooge feest, daar Karels rykdom praalt,
Verlangen naar de daaden van Oranje:
Die, op hun beê, zyn Gunsteling verhaalt.
Zo tracht myn Nimf van verre na te streven
Virgyl, beroemt door Vorst Anchizes Zoon,
En vinding van Eneas heerlyk leven;
Zo net versiert, als hoog van wyze en toon.
Maar moet myn zang de vlag voor Maro stryken;
(Wie zal hem ooit in Heldenpoëzy,
| |
[pagina **1r]
| |
In schikking, taal en oorlogsstyl gelyken?)
De waarheit zet myn Dicht wêer luister by.
Ook gaat myn Heldt den Trooischen Heldt te boven,
Zo ver myn toon voor Maroos toonen buigt.
Myn Veldtheer ruimt geen vaderlandt noch hoven;
Als Trojes puin van Venus zoon getuigt.
Laat Lodewyk zyn Franschen Sinon zenden,
Die, heet op moordt, op roof en oorlogsbuit,
De steden door de vlammen tracht te schenden;
Hy bluscht het vier. hy dooft de krygstoorts uit.
Eneas zwerve als balling op de baaren,
Van vaderlandt, van have en erf ontbloot.
Myn Wilhem heerscht voor Godts vervolgde Schaaren.
Hy voedt en queekt den balling in zyn schoot.
Eneas minne, in Maroos Heldendichten,
Lavinia, door Jupiters besluit;
Om Latium aan 's Tybers boordt te stichten,
En vechte in 't veldt met Turnus om de Bruidt:
Myn Wilhem huwt aan 't Pronkjuweel der Vrouwen,
Door 't nootlot van den waaren Godt bepaalt,
| |
[pagina **1v]
| |
Om Jesus Kerk noch hooger op te bouwen;
Hy strydt voor 't recht van 't volk, en zegepraalt.
Zo stapt myn Heldt op Stuarts hooge troonen,
Met Jakobs Telg, zyn groote Gemaalin,
Verheerlykt met drie koninklyke kroonen,
Begroet van 't volk, den raadt, en 't hofgezin.
O Mantuaan, zo hoog door kunst verheven!
Gy hadt uw vlyt voor
Wilhem
aangewendt,
Had u de tydt vergunt met hem te leeven;
En uw Trojaan waar heden onbekendt.
Ook was myn Heldt alleen voor u geboren,
Voor uwe pen, ô Roem van Helikon!
Nu heeft myn Nimf dat ruime veldt verkoren;
Schoon schaars gelaaft uit Pegaas Hengstebron.
Veel waage ik, door 't vermetel onderwinden
Van zulk een werk, een heldenstuk, zo zwaar.
Ik steeke in zee, maar zal veel klippen vinden,
En strandt de kiel, myn Zangnimf loopt gevaar.
De Dichters staan alreê met my verlegen.
Ik wordt beklaagt van Hollands Hoofdtpoëet;
| |
[pagina **2r]
| |
Zyn vriendschap wenscht my op den togt veel zegen,
Doch't minzaam hart vreest schipbreuk, schroomt myn leet.
Maar neen, ik dwaal. wat droome ik van de baaren,
En 't zeilen met een zwakke kiel door 't zout?
Myn iever doet my dwaas ten hemel vaaren,
Met hem, dien eer de dagkoets wierdt betrout.
Maar vliegt myn Nimf omhoog, om laag te daalen,
Met Dedaals zoon, en voerman Faëton:
Al wordt haar oog gebliksemt door de straalen;
Geen nood: zy zengt haar vlerken aan de Zon.
Ik wordt genoopt, geprest, en vlieg dan heene.
Bespot my niet, ô Dichters in dien noodt;
Betreurt my, volgt de dochters van Klimene,
Die 's broeders val beweenden, en zyn doodt.
En gy, dien ik myn Heldenzangen wye,
Veldhuisen
, door beleefdheit wytvermaart,
De liefde van de Stichtsche burgerye
Wel dubbelt door verdienste en deugden waardt;
Ai laat uw gunst en heuschheit, my gebleken,
Den hoogmoedt van myn trotse Zangheldin,
| |
[pagina **2v]
| |
Haar onmagt, met haar feilen en gebreken
Verschoonen, uit een toegenegen zin.
En zo myn Nimf uw oor ooit kon behaagen;
Het zy ze sloeg in 't veldt een oorlogstoon:
Of midden in 't gejuich den zegewagen
Geleidde van Godt Mavors grootsten Zoon:
Het zy ze treurde en mengde met haar traanen
De lykasch van de Britsche Koningin:
Of vrolyk zong in
Heemstees
groene laanen;
Daar Filomeel, weleer door Tereus min
Onteerdt, den hoon van 't schandelyk omhelzen,
't Schoffeeren van den dwingelandt vergeet;
Ja, queelende op de kruin der ryzende elzen,
Voor vrolykheidt verwisselt al haar leet:
Noch eens, kon ooit myn zang uw oor bekooren,
Veldhuisen
, leg een wyl uw staatzorg af,
Om heldendeugdt en dapperheidt te hooren;
En volg met my Oranjes legerstaf.
De Dichtkunst kon myn zinnen lang vermaaken,
Ontstak myn geest met heilig vier, myn Heer.
| |
[pagina **3r]
| |
d'Aaloudheit nam die goddelyke zaaken
Ter harte, en schreef in dicht, met roem en eer:
Dat tuigen ons de Grieken en Latynen;
Daar Latium en 't wytberoemde Atheen
Dat helder licht zag uit zyn muuren schynen,
En klimmen naar de wolken van benêen.
Nu kan Euroope ook schrandre mannen queeken,
Zelf van Apol op Pindus top geteelt;
Die aan dat licht hun' vluggen geest ontsteeken;
Wier zuivre toon de ziel der Goden streelt.
En Neêrland heeft ook stof om hoog te draaven
Op Dichters, door hun zangen wytvermaardt;
Wier lof en eer zal blyven onbegraaven,
Zo lang de Zon haar straalen schiet op d'aard'.
Ik zie een rei geletterde Poëeten
Ten zangberg treên, naar 't heilig offerkoor;
Die voor 't altaar, als Febus Priesters, zweeten;
En, ben ik 't waardt, ik streeve op 't zelve spoor.
Ik volg van ver die kloeke Letterhelden,
(Schoon d'onmagt en myn kunstgebrek my smart)
| |
[pagina **3v]
| |
Die voor myn toon hun schelle snaaren stelden:
Ik eer die bloem der Dichtren in myn hart:
En u, myn Heer, dien, met uw welbehaagen,
Myn Zangeres haar zangen op mag draagen.
Hoog Edele wel geboren Heer,
Uw Hoog Ed. gehoorzaamste en verpligste Dienaar
L. Rotgans . |
|