Pedro en Blondina
(1842)–Joseph Ronsse–
Auteursrechtvrij
[pagina 174]
| |
[pagina 175]
| |
uiterste bedroefd, aen zuster Clara de zorg overlatende 's meisjes harte op te beuren. Clara, die heb zich tot schuld begon aen te rekenen, den trek harer vriendinne tot het kloosterleven opgewekt te hebben, voelde bittere knaging van geweten, en wist niet hoe te beginnen, om zich van de haer opgelegde taek te kwyten. Zy voegde hare tranen aen die van Blondina, en beide vervulden het vertrek door heur gesteen, toen de aenkomst van Margaretha in het klooster haer werd aengekondigd. Blondina poogde eene geschikte houding te nemen, en Clara sloop uit het vertrek, terwyl men de deur opende, om er de oude vrouw in te laten, by wier zicht Blondina geen enkel woord kon uitbrengen. - Heb geduld, jonkvrouw, stamelde Margaretha, O.L.V. ten Walle zal u bystaen en vertroosten!’ De maegd bekeek spytig het nonnekleed dat haer bedekte, en, als had zy willen aenduiden, dat hare smarten slechts in het graf konden eindigen, deed zy met het hoofd een teeken van vertwyfeling, terwyl zy hare natte oogen styf op Margaretha hield gevestigd. Na een weinig aerzeling, waegde zy het echter te vragen of jonker Pedro gelukkig was. - Ik denke dat hy het eerlang wezen zal, jonkvrouw! Uwe opoffering heeft zyne ziel | |
[pagina 176]
| |
tot wanhopens toe getroffen; de verrekering, die wy hem gaven, dat geene ontrouw, doch slechts het gerucht zyner dood, u van hem afgerukt heeft, troostte hem een weinig. Hy zal, zoo hy zegt, tegen den wil Gods niet morren; en schoon de tydelyke scheidpael, die tusschen u-beide bestaet, hem zeer drukkend valle, zal hy zich in zyn lot trachten te gedragen. Zyn gezicht moet u onttrokken worden; de Almogende heeft het zoo gewild, doch Hy gebiedt niet, dat de onschuldige herinnering aen vroegere tyden, uit uwe gedachte gebannen worde: dit portret..... - ô Neen, neen, Margaretha! de Hemel mogt het my ten kwade duiden!... Bewaer het voor my... die aenraking, die beschouwing zouden myne gedachte boeijen, en ze van myn hemelschen Vader aftrekken. Ik kan het niet aenvaerden!’ En de ongelukkige drukte reeds in hare zinneloosheid dit geliefde beeld tusschen de vingeren. Echter gevoelde zy hare dwaling; en alsof zy eene berispelyke daedzaek had begaen, bad zy om vergiffenis. Margaretha aenschouwde de maegd met kommer en diep stilzwygen. Blondina, zich meer en meer aen hare treurigheid overlatende, riep hartstogtelyk uit: - ô God, myn bruidegom! 'k heb grootelyks tegen u gezondigd: Pedro heeft myn hart overwonnen, en nooit zal ik hem kunnen vergeten!... | |
[pagina 177]
| |
- Jonkvrouw! de tegenspoed, dien men op aerde heeft, is steeds de voorbode van 't geluk dat wy later moeten smaken. Behoud het portret, dat jonker Pedro my gelastte u weêr te behandigen, en mengel zynen naem, als dien eens engels, in uwe bede. De jongeling, die slechts ook aen u, als aen eene, der wereld afgestorven, vriendinne denken mag, smeekt u dit afbeeldsel, als een voorwerp van zaliger gedachtenis, te bewaren. De vingerring, die u door uwe moeder, ten teeken van kinderlyke herinnering, geschonken werd, wordt door hem hoogst verlangd; geef hem dien, en gy moogt verzekerd zyn, dat gy hem zult vertroosten.’ De maegd aerzelde eerst Margarethas verzoek in te willigen; doch door deze sterk aengepord, legde zy de gewetenszaek, welke zy zich eerst uit de verwisseling van die kleinooden gemaekt had, van kant, en nam den afgesmeekten ring uit een kistje. Vooraleer dien aen Margaretha te behandigen, liet zy er de oogen met eene soort van teedere geheugenis op vallen, en het woord: Moeder! ontvloog haer pynlyk. - Die ring, sprak Margaretha voort, terwyl zy hem met zorg verbergde, zal het zinnebeeld der verbinding uwer zielen zyn, en, vóór de dood een einde aen Pedros smarten brenge, zal hy u weêrgestuerd worden.’ De gedachte van sterven viel Blondina zwaer: | |
[pagina 178]
| |
zy zegde aen de oude, dat ze dagelyks het heil van jonker Pedro zou afbidden, doch dat, indien de goddelyke Voorzienigheid haer vóór den pagie uit het midden dezer aerdsche ellenden trok, zy hem ook dit afbeeldsel weêrgeven zoude. By het uiten dezer woorden, klonk de bitterste klagte door de kamer, en schoon Margaretha de maegd troosten wilde, met haer gestadig te herhalen, dat twee zuivere zielen, gelyk de hunne, elkander hierna voor eeuwig aenschouwen en beminnen zouden, kon zy het gewenschte doel niet bereiken. Zuster Clara, die deze laetste onderhandeling gehoord had, en, uit medelyden voor hare vriendinne, er mede wilde gedaen maken, bood zich in het celleken der lyderes aen. De redekaveling veranderde van toon. Margaretha, innerlyk gelukkig om dat zy Pedros verzoek voldoen konde, wenschte de twee nonnen den zegen des Heeren, en keerde naer hare woon terug. Blondina, wier hart geen geheim voor zuster Clara kende, verhaelde deze het voorgevallene; en daer het aenvaerden van Pedros beeldtenis haer op nieuw ontrustte: - Clara, zuchtte zy, ik ben eene rampzalige! Dit portret, dat zoo lang de kloppingen myns boezems gevoelde, en voor welks afstand ik al myne krachten heb ingespannen, dit portret, getuige myner liefde voor Pedro, is weêr in myn bozit, en stelt, | |
[pagina 179]
| |
als het ware, eene hinderpael aen myne verzoening met mynen goddelyken bruidegom, ô! Had ik dien jongeling nooit gekend; had hy my geene onverbreekbare trouw gezworen, en de myne niet ontvangen, ik zou misschien eenige verzachting aen myn lyden kunnen vinden!’ Zy zweeg, en scheen raed en troost aen hare vriendinne te vragen. Deze, denkende dat het beste middel, om het hart van Blondina te verkwikken, in de opheldering bestond der hoedanigheden van den persoon, wiens verlies de jongere zuster betreurde, schilderde Pedro als een engel van goedheid en zachtmoedigheid af. Echter hield zy er op aen, dat de aerdsche liefde voor de hemelsche plaets maken, en Blondina het ware geluk in hare opoffering zoeken moest. Op den jongeling terugkeerende, vervolgde zy: - Pedros min was te zuiver voor eenen sterveling. De Hemel, als het ware, jaloersch van het genoegen dat ge met den pagie zoudt smaken, heeft u onder zyne Godzalige maegden geroepen, in wier midden gy eerlang de zielerust, die een sterveling u ontnam, weêr zult vinden. Heb geduld, melieve; uw hart behoort uwen hemelschen bruidegom, wiens liefde vuriger en duerzamer is dan die der menschen. Tracht de weinige dagen, die u op aerde geschonken zyn, in vreugde en gerustheid over te brengen; en als de on- | |
[pagina 180]
| |
verbiddelyke dood heure kille hand over uwe oogleden eens drukt, dan zal God u in den Hemel, even als hier, onder zyne verkoornen plaetsen. ‘Bewaer de beeldtenis van jonker Pedro onder uwe kleinooden, vervolgde zy: gy hebt ze aengenomen als vriendschappelyke herinnering, en moet ze behouden, om u meer en meer in uwe opoffering te versterken. Dat ze u diene tot eene kastyding: iedermael dat gy ze met welgevallen aenschouwt, denk aen uwen Heiland; overweeg de bittere smarten, die zyne opoffering hem baerde; stel die tegenover de uwe, en de aerdsche liefde zal u als eene niettigheid, die ze wezentlyk is, verschynen. Gy zult Pedro niet meer als eenen minnaer aenroepen, doch slechts zynen naem als dien van eenen hartsvriend, in uwe bede mengelen.’ Blondina, die deze troostvolle woorden met kalmte had afgeluisterd, meende reeds een deel van het haer voorspelde geluk te genieten: echter was hare ziel te sterk geraekt, dan dat zy den jongeling immer zou vergeten. In een oogenblik van uit- en instroomende overtuiging, kneedt men, wel is waer, het hart der jonge vrouwen als was, maer zoodra deze aen hare vrye bedenkingen overgelaten zyn, nemen de hartstochten de gegrondste overwegingen weg, en worden driftiger dan te voren. | |
[pagina 181]
| |
Zóó ging het ook met Blondina; en schoon zy de raedgevingen van Clara stiptelyk volgde, voelde zy helaes! het lot haer van dag tot dag zwaerder drukken, en verzadigde zich by het zicht van Pedros afbeeldsel niet. Dagen en maenden verliepen, doch Blondina kon hare vorige kalmte niet weêrvinden. Met de rust verdwenen heure krachten, en de maegd verwelkte als eene lelie, die van den frisschen morgendauw en de stralen der zon beroofd blyft! Op zekeren morgen, dat zy vryelyk aen den jongeling dacht, terwyl Clara eenige beden uit het hemelsch Palmhof oplas, sleepte het klokje der kapelle, dat de nonnen tot de Vroegmetten riep, de aendacht der beide maegden weg. Clara, drukte het zilveren slot heurs gebedenboeks onder den duim, en Blondina vergezelde haer tot in het koor, alwaer de andere nonnen reeds toegekomen waren. Nog geheel aen hare aerdsche gedachte ten prooi, plaetste de maegd zich op de marmeren trappen van het hoogaltaer, vestigde hare blikken op het Christusbeeld dat boven het Tabernakel stond, en stortte, terwyl de nonnen de kapelle van lofzangen deden weêrgalmen, eene lange bede, waerin zy Hemelzegen voor Pedro afbad. - ô Jezus! geef my arme en onwaerdige zondares, die u als vertrooster myner krankheid, als de schut myner onheilen, en als | |
[pagina 182]
| |
den bruidegom myner ziele verkoren heb; geef my de genade om, myne gedachte op u-alleen te vestigen, en doe dat ik als uw trouwe bruid, nimmer den boezem meer kloppen voel, voor dien, welke tot nog toe, myn hart met u verdeelt. Geef hem, ô geliefde Zaligmaker! 't geluk dat hy met my meende te smaken; verban myne herinnering uit zyn geheugen, schenk hem de gerustheid des harten, die uwe uitverkoornen reeds op aerde gevoelen, of dat zyne ziel eerlang voor het aenschyn uws Vaders juiche, en dat de myne er hem vervoege.’ De ongelukkige sidderde by deze gedachte; en, alsof zy eene onbillyke zaek had afgevraegd, veranderde zy eensklaps van smeeking, en vervolgde: - ô Zoete bruidegom! troost der treurige zielen, wiens naem nooit vruchteloos aengeroepen wordt, en die de verholendste gedachten der stervelingen kent, gy weet dat ik, zonder uwe hulp nimmer Pedro vergeten kan! 't Is waer, ik heb op uw heilig Evangelie myne liefde tot hem afgezworen; ik heb u myne gedachte, u myn hart, u myne trouw beloofd: myne bedoeling was zuiver, ô myn bruidegom! en de meening, dat een aerdsch schepsel zich immer op myne levensbaen zou aengeboden hebben, om u myn hart te betwisten, was verre van my verwyderd. Gy die wist hoe dierbaer Pedro my was, waerom hebt gy hem, ô God! na het oogen- | |
[pagina 183]
| |
blik myner opoffering tot my weêrgezonden? Ik ben ten zynen opzichte, even als die eeuwige rampspoedigen, die het hemelsche geluk bewonderen, en er geen deel in mogen nemen. Indien zyne terugkomst ten proeve myner trouw tot u geschiedde, is die proefneming zeker de zwaerste, waeraen men my kon onderwerpen. Myn hart is zwak en krank, ô Jezus! gy-alleen kunt het versterken en genezen: indien ge myne gedachten van Pedro niet afrukt, zal ik hem in myne bede blyven aenroepen, en my meer en meer in het denkbeeld versterken, dat, ofschoon men God tot bruidegom hebbe verkoren, hy het ons tot geene schuld aenrekent, aen aerdsche vrienden te denken.’ Zy bleef, met de natte oogen op het Christusbeeld gevestigd, biddend zitten. Alsof ze door iets, dat hare inbeelding verschrikte, getroffen werd, riep zy, op eenen toon, die al de nonnen sidderen deed: - Genade! ô myn God, genade!’ en zy viel in eene krimpachtige beweging op de trappen des altaers. Al de ter kerk zynde maegden snelden op dit geroep toe. Zuster Clara drukte Blondina in de armen, en zuchtte tot de moeder-overste, die de handen onder een pynlyken gil te samen sloeg: - Hare ziel is te sterk getroffen, dan dat zy ooit in 't kloosterleven het gewenschte geluk vinde!’ Clara sprak waerheid: niemand dan zy | |
[pagina 184]
| |
kende Blondinas wee; misschien had geen enkele dier Godzalige vrouwen zich ooit den boezem door het gezicht eens mans voelen kittelen, noch wist hoe hevig de stryd tusschen liefde en pligt de ziel eener maegd doorwoelen kan. Wat er van zy, altyd is het zeker dat geen enkele onder haer de oorzaek van Blondinas smarten raedde, en dat geene gedachte van wereldsche liefde zich by haer opdeed. Clara, die gevoelige, die medelydende maegd, bygestaen door de abdis, leidde Blondina naer derzelver celleken, alwaer zy de krachten der maegd door hare aenmaningen gedurig opbeurde. Verscheidene uren waren in de diepste droefgeestigheid verloopen, en Clara weende nog over de rampen, die heure vriendinne ontstelden, toen deze vertwyfeld uitriep: - Er is voor my geene genade, ô beste zuster! - Stil uw gemoed, melieve; indien gy de zuiverheid der ziele kunt vinden, zal de Hemel uwe bede aenhooren. - Gave God dat het zoo ware! Er zyn rampen waervoor er geen balsem op aerde bestaet, en die slechts in de stilte van 't graf kunnen gelenigd worden. ô Clara, Clara! wist gy hoe grievend op elken stond dezes levens my het lot drukt, gy zoudt welligt de wisselvalligheden uwer vriendinne beweenen. Ik wil het voorwerp myner liefde verstooten, en nogtans | |
[pagina 185]
| |
storte ik my vruchteloos voor de voeten van myn gekruisten Zaligmaker! Dezen morgen, by myne vurige smeekingen, vermengelde de naem van Pedro zich met dien des Heilands, en eene geheime stem riep my toe, dat er geene genade voor my meer was! Ja, Clara, 'k weet dat ik Pedro moet begeven; maer kan men altyd den pligt boven de neigingen der natuer eerbiedigen?... Echter komt eene gedachte my daer zoo even te binnen: kwynend sleep ik myne dagen voort; myne krachten begeven my hoe langer hoe meer, en ik voel dat het tyd wordt my weêr met mynen Zaligmaker te verzoenen. Er is genade voor die ze vast bekomen wil! Pedros beeldtenis rukt my van mynen pligt los, en 'k beloof u, Clara! dat ik ze niet meer bezichtigen, niet meer aenraken zal, bevorens ik het oogenblik myner dood zie naderen. Dan zal ik ze in myn laetsten wil sluiten, en u aenzoeken dien aen Pedro te overhandigen!’ Zuster Clara vond geene woorden, om het besluit heurer vriendinne aen te moedigen, en vergenoegde zich een toestemmend teeken met het hoofd te doen. Blondina nam het portret in de handen, aenschouwde het eene laetste mael, en by het: vaerwel Pedro! gleden bittere tranen langs hare wangen, en vielen op die van het voorwerp harer bewondering. Zy wendde zich om, en zuchtte: - Beste Clara! zal ik u dit hei- | |
[pagina 186]
| |
lige pand vóór mynen dood mogen toevertrouwen?’ De toon, op welken zy deze woorden sprak; die gedachte van sterven, welke zy reeds meermalen geuit had, bragten Clara in zoo een pynlyken toestand, dat deze sprakeloos de smeekster bleef aenkyken, welke de hand heurer vriendinne tegen haer hart drukte, als om ze te overtuigen dat, ofschoon 't nu hevig klopte, het eerlang van alle gevoel beroofd zou zyn! Zy herhaelde nogmaels heur laetste verzoek, en Clara verzekerde haer dat zy bereid was dit te eerbiedigen. Het portret van Pedro werd aen aller oogen onttrokken, en van dien tyd af scheen Blondina kalmte te genieten; zoo verre, dat Clara zich meer en meer in de meening versterkte, dat hare medezuster de herinnering van den pagie geheel verbannen had. Beide vrouwen leefden by voortduring in de grootste vriendschap. |
|