Pedro en Blondina

[p. 148]

XIII.

De goddeloozen hebben het zwaerd uitgetrokken, om te slagten die opregt van wezen zyn.
Ps. xxxvii.

Myne lezeressen zullen zich welligt nog herinneren, dat vader Beernaert, vooraleer Blondina met den slag bekend was, die haer van den lieveling harer ziel moest afrukken, de maegd vertroostte, met te zeggen dat de Span-

[p. 149]

jaerts eerlang het land weêr zouden beheerschen, en dat hunne terugkomst aen menige minnares het grootste genoegen verschaffen zou.

Dit gezegde zag men gedeeltelyk door de tydsomstandigheden bewaerheid, en de opstandelingen werden in meest al de steden van Vlaenderen, overrompeld en verslagen.

Beernaert, schoon een warm Koningsgezinde, vernam met afgryzen de zware straffen, die men de muitelingen deed onderstaen. By dit afgryzen voegde zich de vrees, dat de Spanjaerts zyne moederstad weêr overmeesteren, en de, er vroeger gepleegde gruwelen, vernieuwen zouden. Die vrees werd by den gryzaert des te grooter, om dat de Audenaerdsche bevelhebber, door zyne bevredigende maetregelen, 's mans achting ten hoogste verworven had.

Voegen wy hier by, dat Blondinas neiging tot het kloosterleven, Beernaert ook eenige achterdocht begon te geven, daer hy de vurigheid van 's meisjes vroegere liefde kennende, zich nu inbeeldde, dat Pedro, misschien niet gesneuveld zynde, in Audenaerdes muren na de opoffering zyner minnares zou kunnen weêrkeeren.

Hoeverder de Spaensche krygsmannen Vlaenderen indrongen, hoemeer die gedachte Beernaerts geest ophield. Overal deed hy navorschingen nopens zynen gunsteling, en overal

[p. 150]

zeide men hem, dat de jongeling, wel is waer, gevaerlyk gekwetst, door de twee visschersknapen was weggedragen, doch niemand kon diens dood verzekeren, of het huis aenduiden waer de pagie verborgen was geweest.

Beernaert gaf zyne zusteren kennis van zyn kommer: deze baden hem er geen enkel woordje van te reppen, zeggende, dat de maegd die liefde reeds vergeten had, en zich, met vast voornemen, tot hare nieuwe roeping bereidde.

Beernaert beloofde het, doch besloot zich naer Gent te begeven, om verder met het lot van den lyfknaep des Gouverneurs bekend te worden.

Hy nam er de nauwkeurigste inlichtingen, en men zeide hem dat jonker Pedro, uit een huisje, digt aen het Spanjaertskasteel staende, was weggevoerd. Meer kon hy voor het oogenblik niet vernemen.

Echter, na menigvuldige en onvermoeibare navorschingen klopte hy aen eene hem aengeduide stulp, en tot zyne groote verwondering, vond hy er eenen vriend zyner jeugd. Deze was een Audenaerdist, dien de twee visschersknapen, na de belegering van het slot, opgezocht hadden, en aen welken zy, uit Beernaerts naem (want zy hadden den hospes van onzen gryzaert gesproken), eene schuilplaets voor eenen van deze hartsvrienden hadden gevraegd, die deerlyk gekwetst was,

[p. 151]

en voor wiens verbergen zy den huisbewooner rykelyk betalen zouden.

Toen de man zyne deur opentrok, sloeg hy de handen te samen, en riep met vreugde: - Gy zyt Tobias Beernaert, of zoo niet, is 't zyn geest!

- Ja ja, ik ben Beernaert, sprak de gryze, en gy zyt Albinus Stortewagen, myn oud gebuer.’ En de twee vrienden wierpen zich in elkanders armen, en omhelsden zich broederlyk. Zy waren zoodanig bewogen, dat ze sprakeloos in deze houding bleven staen.

- Hoe! gy zyt Beernaert? hernam weldra de bewooner van het huisje, terwyl hy den gryzaert tot by zyne vrouw leidde; gy zyt Beernaert, dien ik sinds twintig jaren niet meer gezien heb; Beernaert, de boezemvriend myner jeugd, welken ik, vóór de aenkomst der twee jongelingen, die my tyding van u bragten, reeds lang dood meende te wezen, en dien men, slechts nu eenige dagen geleden, my nog verzekerde het slagtoffer zyner menschlievendheid voor den lyfknaep geweest te zyn! ô, Tobias! Tobias!’ riep hy met verrukking, en hy sloot den gryze nogmaels in de armen.

Na eenige wederzydsche uitboezemingen van vriendschap, vroeg Albinus de rede van Beernaerts aenkomst te Gent. Deze verhaelde ze hem, en de hospes, 's gryzaerts geest willende bevredigen, zeide dat de knaep (zoo

[p. 152]

noemde hy Pedro), vóór zonnenondergang van den morgen, die de belegering van het Spanjaertskasteel volgde, door vier getrouwe mannen in een schip gedragen was, vanwaer men hem, ingezien zyne wonden niet gevaerlyk waren, naer Spanje vervoerd had.

- Hemel! zuchtte Beernaert, mogt ik Blondina die gelukkige tyding mededeelen!

- Maer wie is die Blondina, waervan gy met zoovele belangstelling spreekt?

- Wel, de dochter van jonker Mahieu, de nicht van onzen achtbaren pater, die door Zyne Majesteit, Philips den tweede, tot bisschop van Deventer benoemd werd, doch 's Konings gunst weigerde, om dat zyne hooge jaren hem niet toelieten dit eervolle ambt te bekleeden. Gy kent die familie. Blondinas moeder, God beware hare ziel, strekte al de vrouwen van Audenaerde ten voorbeelde; en heur eenig kind, een beeld van schoonheid, een engel van zachtmoedigheid, in één woord, een schepsel, die al de gaven, al de bevalligheden, al de godvrucht verzamelt, welke men wenschen kan, dit meisje, zeg ik, was smoorlyk verliefd op den jongen pagie, dien gy in uw huis hebt verborgen.

- En zou het dien engel niet aengenaem zyn te vernemen, dat heur minnaer reeds van zyne wonde hersteld moet wezen? vroeg de vrouw van Albinus, misnoegd om dat

[p. 153]

Beernaert al die bevalligheden aen het meisje toeschreef, zonder één woord te reppen van haer, die al het mogelyke insgepannen had, om zich ten opzichte des gryzaerts beleefdelyk te gedragen.

- Ongetwyfeld, beste vrouw, zei Beernaert, doch ik durf het op my niet nemen haer die nieuwstydingen mede de deelen, om dat ik niet verzekerd ben dat de lyfjonker nog immer te Audenaerde zal komen, en ook om dat de maegd een ander besluit genomen heeft.

- Indien gy haer met de gesteltenis des jongelings bekend maekte, sprak Albinus, ze zou de kap op de haeg kunnen werpen, en vruchteloos haren lieveling blyven opwachten, die, zoo ge verklaert, haer eeuwige trouw heeft beloofd, en misschien in de onmogelykheid zal wezen, zyn woord gestand te doen. Wat meer is, in de eerste jaren der jeugd, draegt een jongeling niet altyd die bestendige liefde, die men wel zou wenschen. Wie weet of een Kastiljaensch meisje, door hare aenlokkende bevalligheden, de openhartigheid en zedigheid onzer Vlaemsche vrouwen by den pagie niet zal doen vergeten. Ook is Blondinas proefjaer nauwelyks ingetreden, en indien zy het voorwerp der zuchten heurs minnaers blyft, zal deze, met de eerste gelegenheid, Vlaenderen weêr indringen, en hy kan zyne hartvriendinne nog, vooraleer zy gelofte

[p. 154]

van zuiverheid gedaen hebbe, tot echtgenoote vragen.’

Na dees gezegde, dat Beernaert rypelyk overwoog, en ten grooten deele goedkeurde, deden onze twee vrienden zich honderde wederzydsche vertrouwelykheden en vragen. De avond was, onder het nemen van den maeltyd, reeds lang gedaeld, en de vrouw van Albinus, die Beernaert als vriend heurs echtgenoots had ontvangen, bad den man in haer huis te vernachten. Dit aenbod werd aenvaerd, en de gryzaert drukte zynen vriend de hand, wenschte den goeden avond aen deszelfs gemalin, en betrok het hem beschikte vertrek, welks deur de gedienstige vrouw toesloot, en uitriep: - Goeden avond, vader Beernaert.

- Dat ziet er een goed man uit, Albinus, sprak ze, zoodra zy den dorpel weêr afgestegen was, en terwyl zy het oorkussen van hare slaepkoets opschudde.

- Een waerlyk braef en deugdzaem man; wy zullen er morgen vroeg van spreken, vrouw. Ik ben vermoeid van klappen,’ zei Albinus, stak de armen omhoog, geeuwde overluid, trok zyne tyken slaepmuts voor de oogen, en ronkte reeds, terwyl zyne weêrhelft nog bezig was met hare nachtjak aen te stroopen.

Nauwelyks had Beernaert zyne lamp op een eiken koffer neêrgezet, of hy sloeg de oogen door zyn slaepvertrek. By het zicht der kostbare tapyten, die de wanden bekleedden, be-

[p. 155]

rimpelde een lach van herinnering aen gelukkiger tyden zyn gelaet. Hy nam de lamp weêr in de hand, ging de kamer rond, en kon, als het ware, zyne oogen niet verzadigen. Hy glimlachte nogmaels, en die lach werd eerlang door eenen zucht opgevolgd.

Na zyne bede ten Hemel gestuerd te hebben, legde hy zich ter rust, en kon, door al te levendige inbeeldingen gekweld, den slaep niet vinden. Honderde malen besloot hy, in weêrwil der beloften aen zyne zusteren gedaen, Blondina de gelukkige tyding mede te deelen, die hy nopens Pedro vernomen had, en steeds veranderde hy van beslissing, uit vrees dat de maegd zich met ydele hoop kon streelen, dat ze van haer voornemen afzien zou, dat hy zich van wege de moeder-overste ondank op den hals kon halen, en dat Blondina misschien vruchteloos de terugkòmst van Pedro zou afwachten. Van een anderen kant, de gedachte eener te laettydige terugkomst van Pedro, de kommer, die dezen zou grieven, en Blondinas eeuwige smarten, doorvlymden meer dan ooit zyne ziel. Hy werd hoe langer, hoe radeloozer.

Na vruchteloos den slaep te hebben afgewacht, besloot hy den raed zyner zusteren te volgen, en de maegd in de gedachte te laten, dat Pedro hare liefde op aerde niet meer deelen kon, en in den schoot der eeuwigheid rustte.

[p. 156]

Ter nauwer nood kondigde eene flauwe schemering aen, dat de dag aenstaende was, of hy rees van zyn bed op, wenschte den goeden morgen aen zynen gastheer, alsook aen diens vrouw, en terwyl hy zich bereidde om zyne stappen huiswaerts te rigten, kon hy niet nalaten het verhael te doen van het voorwerp zyner bewondering des vorigen avonds.

- Gisteren, sprak hy, heb ik eene aengename verrassing gevoeld, by het zien der tapyten, die de wanden van myn slaepvertrek omringden. 't Is eene der natuerlykste teekeningen, die ik ooit vervaerdigd hebbe, en een der schoonste tapyten, die in de fabriek van meester Adriaen geweven zyn.

- Is het een tapyt van Blommaert? vroeg Albinus nieuwsgierig.

- Zeker; 't is hetzelfde over welks modellen de goede Keizer Karel my hartelyk geluk wenschte: 't verbeeldt het huwelyk van Adriaen Blommaert, de geboorte van den Audenaerdschen bevelhebber, en het genoegen dat de opvoeding van het knaepje den ouderen baerde. De man, die in 't midden staet, en het pas geboren kind uit de armen zyner vrouw ontvangt, is het levendige portret van meester Adriaen, en die ter linker kant des vaders, ben ik! Herkent gy de speelgenooten uwer jeugd niet meer, Albinus?

- Wel, wel! 't is waer, als ge 't my zegt, sprak deze: wie zou er ooit aen gedacht heb-

[p. 157]

ben? Sinds dat het tapyt te mynent is, heb ik het menigmael bezichtigd, en 'k wilde de personaedjen steeds erkennen, doch nooit kon ik my inbeelden dat het vrienden waren. ô Beernaert, Beernaert! wat ben ik te vreden zulks te vernemen; van heden af zal het my meer en meer dierbaer worden. 't Bekleedde, vóór de belegering van het Spanjaertskasteel, het kabinet des bevelhebbers, en de bondgenooten wilden het aen flarden scheuren, om dat ze vermeenden dat het de geboorte van onzen tegenwoordigen Koning verbeeldde!’

Dit gezegde perste Beernaert een glimlach af. Nu nam hy afscheid van zynen vriend en diens vrouw, kwam naer zyne moederstad weêr, en verhaelde am zyne zusteren al wat hy nopens den pagie vernomen had, alsook zyne ontmoeting met Albinus. Hy liet niet na de beschryving van het tapyt te doen, 'twelk, ofschoon voor myne lezeressen van weinig belang, hem vreugdetranen kostte.

Eenige dagen waren sedert 's mans terugkomst verloopen, en hy zag met eene soort van vrees, dat Blondina in de volstrekte onwetendheid bleef rakende Pedro. De rust was in Audenaerde hersteld, en er werden maetregelen genomen, om de priesters en regeringsleden uit de boeijen te slaken, toen men het gerucht verspreidde, dat de Spaensche horden herwaerts aenrukten, om de stad weêrom onder de afhankelykheid van Philips te stellen.

[p. 158]

Deze tyding bragt de boschgeuzen in verwarring. Vooraleer de vlugt te nemen, vierden zy den toom aen hunne bloedzucht, en ontmaekten zich van de gevangene priesters, en van eenige der byzonderste burgers en stadsraden. De verslagenheid was algemeen, doch niemand durfde die gruwelen beletten, en Blommaert, welke met eene nieuwe zending tot den Prins van Oranje afgevaerdigd was, kwam slechts by tyde in zyne moederstad terug, om den Burgemeester en een deel der regeringsleden te redden^(a).

Toen de Spaensche beheerschers Audenaerde indrongen, stelde Beernaert zich, met ontdekten hoofde, op eene steenen zitbank, die digtby stads valpoort gemetseld was, en aenschouwde, één voor één, de intredende Koningstroepen. Hy verwachtte zich gestadig aen eene ontmoeting met jonker Pedro, voelde zyn harte kloppen by het zicht van elken kryger, die zich door zyne uitrusting van het gemeen onderscheidde, en zuchtte iedermael dat hy in zyne meening te leur gesteld was.

- Dáér is hy, goede God!’ sprak de man tot zich zelven: hy sprong, met al de snelheid der jeugd, van de zitbank waerop hy

(a) Men zie voor het historische dezes verhaels myn Kapitein Blommaert of de Boschgeuzen te Audenaerde.

[p. 159]

stond, drong door de menigte, en naderde, in uitzinnige vreugde, het voorwerp zyner wenschen: - Jonker Pedro! jonker Pedro!’ schreeuwde hy, den kryger toeschietende, welke den gryzaert met eene soort van medelyden bekeek!

Beernaert zag, tot zyn groot misnoegen, dat hy zich vergistte; hy verstrekte eenige krygslieden en straetjongens ten spot, en ging, nadenkend en met gebukten hoofde, naer zyne haerdstede terug, alwaer Blondina nogmaels het voorwerp zyner kommernis werd.

Dagen en maenden verliepen zonder dat Beernaert iets verders over jonker Pedro vernam. Hy was genegen om de gedachte te koesteren dat de pagie zyne hartvriendinne vergeten had, en de kommer, dien hy over het lot dezer laetste gevoelde, verdween allengskens. Hy begon zelfs eenig behagen in de aenhoudende onderwerping der maegd te vinden, die toebereidselen maekte, om het nonnekleed aen te trekken.

Hy moedigde ze aen, deelde in de vreugde, die de abdis en zyne zusteren by het onwederroepelyk besluit der maegd betoonden, en uitte nog gestadig den heimelyken wensch, dat jonker Pedro nimmermeer Audenaerde zou komen bezoeken, ten einde Blondinas opgetogenheid tot den Heere door geene hartscheurende herinnering te kwellen.

[p. 160]

Het proefjaer, na welks verloop er tusschen Pedro en zyne geliefde eene eeuwige hinderpael moest gesteld worden, was voorby. Beernaert en zyne zusteren gaven een laetste bezoek aen de wereldsche Blondina, en zagen in 's meisjes opoffering de bron van haer geluk! Maer, belaes!...