Pedro en Blondina

[p. 61]

VI.

Wees der gevangenen gedachtig, alsof gy mede gevangen waert.
Hebr. xiii.

Beernaert, die van de sommen, hem door den lyfknecht behandigd, geen beter gebruik meende te kunnen maken, dan met er diens vrystelling door te bewerken, had zich daegs na Pedros opligting, tot den gevangen-

[p. 62]

hoeder van het nieuw kasteel gewend, om dezen, ware het mogelyk, uit te koopen. Zyn poogen werd verydeld: de cipier, die de wraek der opstandelingen vreesde, liet Beernaert opmerken dat hy zynen pligt tegen geen goud verruilen wilde, en verklaerde, aen Henrik onder eede beloofd te hebben, alle middelen tegen te werken, die tot slaking van den Spanjaert strekken zouden.

Beernaert, gevoelende dat verdere poogingen hem de gunst des cipiers onttrekken konden, of dat deze misschien zyn voornemen tot het bewerken van 's jongelings verlossing aen de opstandelingen ontdekken zou, besloot er niet verder van te gewagen, en trachtte meer en meer in 's mans vriendschap te dringen.

Op zekeren avond, dat Beernaert het doodvonnis zyns gunstelings vernam, werd hy als door eene uitzinnige vrees getroffen. By de gedachte dat die onschuldige jongeling het slagtoffer zou worden van de razerny der nieuwgezinden, en dat Blondina het voorwerp harer liefde niet zou overleven, besloot hy nog eene pooging te doen, om diens vryheid te bekomen.

De ombrenging van den cipier, die steeds met zorg de sleutelen van Pedros kerker op zich bewaerde, kwam hem als het eenigste middel voor; doch de opoffering eens onschuldigen voor de verlossing der onschuld zelve

[p. 63]

geene verschooning by hem kunnende vinden, bleef de gryzaert in de grootste radeloosheid.

Men briefde hem over, dat het doodvonnis van Pedro des anderendaegs, in den ochtend, ten uitvoer moest gebragt worden. De Bybel, die hem in 's levens stormen altyd troost had geboden, wordt van de schouwplaet genomen en doorbladerd. Het boek Jobs versterkt Beernaerts moed, en hem lacht de gedachte toe, dat hy zynen gunsteling zou kunnen redden.

Hy wordt overstelpt van vreugde, en smeekt den Hemel om bystand. Na eene halve uer in 't gebed overgebragt te hebben, stelt hy zich aen het werk, en voelt zyne krachten door eene inwendige stem opwekken.

Hy wendt zich tot eenen visscher, op wiens dienstwilligheid hy rekende, en biedt hem de kostbaerste voorwerpen des jongelings aen, wilde hy hem begunstigen, om denzelven het koninklyke slot te ontvoeren. Dees aenbod aengenomen zynde, wordt er besloten dat een schuitje te middernacht achter het slot zal gedreven worden, om Pedro tot aen de abdy van Eename te brengen, alwaer een andere schuit, met vier gespierde roeijers, den lyfknaep moest afwachten, en hem naer het kasteel van Gent vervoeren.

't Was na deze beschikkingen genomen te

[p. 64]

hebben, dat de gryzaert Blondina met zyne voornemens bekend had gemaekt.

Als alles ten beste geschikt, en de avond geheel gedaeld was, wendde Beernaert zich naer het koninklyke slot, en drong er binnen, zonder door iemand gezien te worden. - Vriend, sprak hy tot den cipier, ik heb de ter dood veroordeeling van den edelen lyfknaep met hartzeer vernomen; niets is er tegen te doen, ik weet het, doch ik kom u, uit naem der menschheid, een laetsten troost voor den ongelukkige vragen.

- Die is hem reeds gegeven, vader Beernaert, want ik heb op 's jongelings verzoek een vreemden priester laten komen, welke hem den troost der godsdienst heeft medegedeeld. Daer de lyfknaep morgen in den ochtend sterven moet, heb ik het bevel ontvangen hem den wyn der veroordeelden toe te dienen.

- Hebt gy het reeds gedaen? vroeg de gryzaert nieuwsgierig.

- Nog niet; doch ik zal hem eene goede flesch gaen dragen, op dat hy in zyne laetste stonden nog eenige verzachting geniete.

- Eenige verzachting? herhaelde Beernaert; terwyl hy den cipier met verwondering in de oogen keek.

- Wel zeker, eenige verzachting: als men sedert veertien dagen niets dan water gedronken en droog brood geëten heeft, is het dan geene verzachting nog met eene goede flesch

[p. 65]

kennis te maken? Ha, ha, ha! als ik er aen denke, komt het water er my in den mond van.

- En als men den dood voor zich ziet zweven, kan men nog wel iets vertroostends in al de wereldsche geneugten vinden, sprak Beernaert. ô Die edele jongeling, wien men slechts de getrouwheid aen zyn meester tot schuld rekenen kan.....

- En die Henrik het hart der lieve Blondina Mahieu ontrukt heeft, viel de cipier hem in de rede.

- Die edele jongeling, ging Beernaert voort, alsof hy het gezegde zyns tegensprekers niet gehoord had, moet nu door de afgrysselykste inbeeldingen gefolterd zyn! Ach, stond het in uw vermogen, my eens met hem te laten spreken, 'k zou hem aenporren om den dood met moed onder de oogen te zien.

- Niemand dan ik mag hem naderen, antwoordde de bediende, en 't is my op lyf en kop verboden, hem een enkel woord toe te sturen.

- Is hy dan in het geheim?

- Wel zeker; hy wordt met de grootste zorg bewaerd: de yzeren deur zyns kerkers, moet met verschillige sleutels geopend worden, en de grendels.....

- Hoe! hy zit in den kerker? sprak Beernaert, verschrikt.

- 'k Geloof het wel, bliksems: als men zulke kerels te bewaren heeft, kan men ze niet

[p. 66]

te goed verstoppen. Sedert gisteren heeft men hem den kerker, ter linker zyde, op het einde van den smallen gang, tot verblyf beschikt; een yzeren band, die met eene keten aen den muer vast is, en wiens sleutel ik zorgvuldig op my draeg, omknelt zyne voeten, en er wordt hem slechts een weinig strooi toegediend, om er zyne leden op uit te rusten.’

Beernaert verdoofde een zucht: hy wist nu, zonder dat de cipier iets vermoedde, alles wat zyne onderneming vergemakkelyken kon; en daer hy op 's mans te groote genegenheid voor den wyn rekende, keerde hy tot die redekaveling terug. Al zynen moed byeenzamelende, sprak hy: - De middelen, die de jongeling my gelaten heeft, om zyn lot te verzachten, zyn nu nutteloos geworden: ik denk, dat het niet slecht zou zyn, die ten onzen voordeele te gebruiken. Zie, hier heb ik nog eene beurs met kroonen, en vermits gy gaern eene flesch ledigt, en ik er ook geen vyand van ben, kunnen wy die op de gezondheid van jonker Pedro opdrinken.

- Edele gedachte, Beernaert, antwoordde de cipier; 'k zal ditmael iets van het patersvatje uitlangen. De heeren der Inquisitie, rampzaliger gedachtenis, vonden er ook smaek in, en als zy den eenen of anderen beschuldigde de ledematen een duim of twee uitgerekt, of hem by het vuer geroost hadden, om hem zynen haet tegen de dweepery van Philips,

[p. 67]

of zoo al iets de keel uit te wringen, dronken zy op de gezondheid van den lyder, en maekten zich sterk om het met dit kettergespuis, gelyk zy het noemden, te klaren. Nu hebben zy het hazenpad gekozen, en zullen waerschynlyk eerlang in Spanje hunne aútos-da-fe moeten voortzetten. Wel, tot daer: laten wy eens zien of dat wyntje ons ook smaekt, al zyn wy zoo vroom niet, vervolgde hy, en verliet lachend het vertrek.

Beernaert dankte den Hemel, om dat deze laetste pooging zoo wel slaegde; niet te min gevoelde hy dat de gevangenhoeder het slagtoffer zyner eigene aengekleefdheid voor den lyfknaep zou kunnen zyn; doch dacht, dat hy zich wel door 't gevaer zoude heenworstelen.

Hy zuchtte by het aendenken, dat hy den man, die hem met goedheid belaedde, verraden moest, als in eens eene edele opoffering hem te binnen viel, en het gevolg, dat zyn besluit hebben kon, zonder verderen kommer deed over het hoofd zien.

Alle vrees voor den cipier van kant leggende, sprak hy tot zichzelven: - De jaren hebben myn hoofd vergrysd en myne beenderen als verdord: er blyft my, wel is waer, nog eenigen tyd op aerde te verslyten, doch eerlang zal ik ten grave dalen. Pedro is jong, en de dood verschrikt de jeugd: ja, 'k zal er hem van bevryden, om een minnaer aen zyne minnares weêr te geven; hy heeft nog ten minste drie vierde

[p. 68]

deelen van zyne levensbaen te doorloopen, gedurende welke hy my zyne erkentelykheid betuigen, of wel zyne bede toe kan sturen, Geene aerzeling meer: indien de ontaerden bloed moeten hebben; indien zy den cipier de straf willen opleggen voor den jongeling bereid, zal ik moeds genoeg bezitten om my voor hun te werpen, en uit te roepen: My! my! Ik ben de pligtige! ik ben 't, die den onschuldige verklikte, om de onschuld te redden: verzaedt al uwe woede aen my alleen: de zwaerste tormenten kunnen my die opoffering niet doen bejammeren!.....’

Nu kwam de cipier weêrom, en Beernaert deed zich geweld aen, om bedaerd te schynen.

- Hier zyn ze, vader, riep overluid de teruggekomene, die onder elken arm en in iedere hand eene flesch witten wyn droeg. Wy zullen ook eens op de afschaffing der Inquisitie drinken.’ En hy plaetste zyn dierbaren schat op de tafel.

De bekers werden gevuld, de cipier reikte er eenen van aen Beernaert over, en op het drinkvat turende, dat hy blymoedig voor zich hield, bragt de man het tegen dit van zynen vriend. - Op onze gezondheid, beste, sprak hy, en ledigde den beker tot den bodem.

Beernaert bragt ook zyn drinkvat aen de lippen, en beantwoordde den groet des cipiers, welke, op zyn medegezel weinig acht slaende, dapper schonk en dronk, tot dat er twee fles-

[p. 69]

schen geledigd waren, die hy zingend tegen den wand deed rollen.

Onder het drinken der twee andere flesschen, van wier inhoud de cipier ook het grootste deel inslokte, overwon de vrolykheid meer en meer zyn harte, en terwyl men van onderscheidene zaken sprak, bromde de klok.

- Ust, deed hy in eens tot Beernaert, en met open ooren toeluisterende, telde hy: twee, drie, vier, vyf, zes, zeven, acht, negen, tien en elf. Bliksems! de klok slaet elf uren op O.L.V. kerk.’ En de hand tot Beernaert uitreikend: - Vriend, 't is tyd van scheiden, sprak hy spytig; morgen vroeg moet ik op mynen post zyn, om den veroordeelde ter galg te vergezellen, 't Is jammer dat wy zulk een leven niet dagelyks vernieuwen mogen. Kwamen er veel van die kerels, ha, ha, ha! wy zouden dikwyls eene kan op hunne gezondheid ledigen.’

Hy wrong zich de handen vrolyk in elkaêr.

Beernaert voelde zyn bloed in de aderen verstyven by deze onmenschelyke uitdrukking; doch in het genoegen van den cipier deel schynende te nemen, sprak hy op eenen toon, die zeer wel aen deszelfs inzicht beantwoordde: - Morgen kunnen wy nog eens die gelegenheid waernemen.’ En de beurs uit zynen zak trekkende, deed hy er het goud in klinken. De cipier beloerde dezelve met vonkelende oogen, en vroeg aen Beernaert hoeveel stukken zy inhield.

[p. 70]

- Genoeg om nog een gansch jaer te drinken, was dezes antwoord; en, twee of drie gouden kroonen uit de beurze nemende: - Wel, wel, sprak hy driftig voort, laten wy nog eene flesch ledigen, vooraleer van elkander te scheiden, en dan - tot morgen.

- Ja, ja; 't gaet u voor nog één fleschken.’ De cipier ledigde zynen beker, en stelde zich zwymelend op den gang, een lied neuriende dat op drinken uitkwam.

Zoodra de man verdwenen was, sloeg Beernaert de handen te samen, en geheel opgebeurd tot den Hemel: - God van Abraham, Isaäc en Jakob, zuchtte hy, geef my den moed, die uwe dienares Judith bezielde, toen zy het hoofd van Olophernes, in het midden zyner krygsbenden, afhouwde: doe, ô God! dat ik de kracht bezitte, die gy aen Abraham gaeft, wanneer gy hem geboodt u zyn eenigen zoon te slagtofferen; doe, dat uw engel myn arm geleide, en zich, als by uw uitverkoren dienaer, tegen alle bloedstorting verzette!’

Hy trok uit zyn wambuis een toegevouwen papiertje, opende het sidderend, en liet een wit poeijer in den beker des cipiers vallen. Hy goot uit zyn drinkvat eene teug wyns er in, en roerde alles onder elkander.

- Tra, la, la, la! hier is nog een kannetje, zong de cipier intredend; en plaetste het nevens de twee ydele flesschen, die nog op de tafel stonden.

[p. 71]

- By de passie Christi! schreeuwde hy eensklaps, 'k heb vergeten myn beker te ruimen; dit valt my raer voor.’ En hy sloeg den overblyvenden wyn in.

Beernaert zag hem met kommer aen; hy werd gewaer dat 's mans oogen verduisterden, en dat zyne krachten hem begaven. Hy naderde dien toe, greep hem in de armen, juist op het oogenblik dat hy ten gronde zonk, en plaetste hem in eenen leuningstoel, alwaer hy eerlang aen den zachtsten slaep overgelaten was.

De gryzaert beroofde hem van zyne sleutels, en wierp er een medelydenden blik op. Zyne lippen tegen 's mans roode wangen drukkende, sprak hy met statigheid: - Ik beloof u, by het heilig bloed onzes Zaligmakers, dat ge nooit, voor eene misdaed, welke de uwe niet is, opgeknoopt zult worden, zonder dat ik my, als den eenigsten pligtige, en u als onschuldige voor allen, uitroepen zal!’

Nu nam hy de lamp, die op de tafel brandde, en wendde zich regtstreeks naer den kerker van den lyfknaep.