|
| |
| |
| |
XXII.
Beschikkingen.
Nescia mens hominum fati, sortisque futurae.
Aen. lib. x.
De mensch wikt en God beschikt.
Spreekwoord.
Wy hebben Ackerman tot in het huis van Schoorisse vergezeld, en onze vrienden elkander honderde vragen en uitleggingen laten doen, nopens alles wat er sinds hunne scheiding voorgevallen was. - Ackerman
| |
| |
schiep innig behagen in de heusche en ongekunstelde handelwyze van Isabella: de liefdebetuigingen van Oda, de geestige onderhandeling van Agar, die Ackerman met den naem van broeder begroette, en de bewondering, welke de Vryheer onophoudelyk voor den heldenmoed van zyn toekomenden schoonzoon liet uitschynen, bragten niet weinig by om dezen het toppunt van geluk te doen smaken.
Oda, aen wie Ackerman die lange onrust, die vroegere kwyning geheel had doen vergeten, vond zich meer dan eens genoodzaekt hare blikken neêr te slaen, wilde zy steeds die van Ackerman niet ontmoeten, welke onophoudelyk nieuwe bevalligheden in zyne minnares opmerkte, ja, bewonderen wilde.
Ackerman gaf aen Oda de overtuiging dat zy meer dan ooit, zyne ziel boeide. Van tyd tot tyd stuerde hy haer eenige teedere, en voor de overigen onverstaenbare zinsneden toe, waerdoor hy telkens hare wangen met een blosje verhoogen deed.
Die onderlinge vreugde duerde den ganschen dag, en slechts de spyt, door Acker- | |
| |
man gevoeld, van met zyne medeafgevaerdigden naer Vlaenderens hoofdstad niet gegaen te zyn, verduisterde soms een weinig zyne gedachte. - Hy gaf zich echter aen geluksdroomen weêr over telkens dat hy, door eenen glimlach van Oda, de verzekering bekwam, dat zyne aenwezigheid haer geluk bewerkte.
- 't Is jammer, jonker Ackerman!’ sprak Isabella van Ghistele, als had zy de geheime gedachte van den Gentenaer geraden; - 't is jammer dat gy in de liefdebetuigingen uwer stadgenooten aen hunneafgevaerdigden, niet kunt deelen... Zy moeten reeds te Gent aengekomen zyn, alwaer iedereen uwe afwezigheid zonderling zal vinden.
- Mevrouw,’ hervatte Ackerman, - zeker ware het my aengenaem geweest van die eerste vreugde ooggetuigen te zyn; maer graeg onttrekt men zich aen een genot, wanneer men zeker is hetzelve in een behagelyk gezelschap, gelyk het uwe en dit uwer lieve dochteren, met woeker weêr te vinden. Wist gy Mevrouw! hoe dikwerf ik het geluk be- | |
| |
tracht heb een oogenblik met u allen, met jonkvrouw Oda te mogen doorbrengen, gy zoudt overtuigd zyn van het volledige genoegen dat ik hier moet smaken.
- Altyd bevallig, altyd vleijend, Frans!’ sprak Agar glimlachend.
- Met vrouwen, ja!’ viel Oda hare zuster in. - Het feest te Damme heeft ons doen zien dat jonker Frans ook elders als by ons hoffelyk en jufferachtig kan wezen. Herinnert gy u niet, Agar! hoe de schoonzuster van moeder ons de vriendelykheid van den Gentschen Kapitein, - zoo noemde zy Ackerman, - uitgelegd heeft? Wat den Graef van Vlaenderen raekt, deze heeft zich zeker over de vleijende woorden van onzen vriend niet te beloven, want...
- Zwyg, kind!’ morde in eens de stem van Arnold, die tot hiertoe de redekaveling met genoegen had aengehoord, en zich een weinig bits by Odas opwerping toonde: - zwyg; jonker Ackerman heeft gedaen gelyk het betaemde. Vyand van onzen edelen Graef, moest hy zyn vleijer niet wezen: als vriend, heeft hy zich heuschelyk ten opzichte
| |
| |
van den weldoener zyner moederstad gedragen.
- En heeft men u al de byzonderheden van dit feest medegedeeld, Oda?’ vroeg Ackerman, genegen om Arnolds gedachte op iets anders te vestigen dan op hetgeen er te Doornyk voorgevallen was.
De maegd knikte met het hoofd, en wierp eenen blik op haren minnaer, waerin deze zyne hoffelykheid met de vrouwen der ridders als een verwyt kon lezen. Agar kuchte met opzet, en Oda, gevoelende dat het schaemterood hare wangen beklom, legde zich de vingeren op het aengezicht, om dit blosje aen aller oogen te verbergen.
Ackerman waegde het de hand zyner verloofde van voor hare oogen te trekken. Als hadde hy willen zeggen: - Oda! gy hebt ongelyk my van onstandvastigheid te verdenken!’ drukte hy met kracht hare vingeren in de zyne.
- Waer liefde is, is jaloerschheid, jonker!’ fluisterde Agar Ackerman in het oor; en Oda, om het gezegde harer zuster af te keuren, trok aerdig de lippen te samen, ter- | |
| |
wyl haer minnaer in een hartelyk gelach schoot, welks oorzaek door Isabella verstaen, doch door Arnold afgevraegd werd.
Ackerman, om deze vraeg niet te moeten beantwoorden, stuerde den Vryheer tenzelfden tyde het woord toe, en bragt hem onwillig op het punt waervan hy hem daer zoo even had willen doen afwykeu.
- Ik ben grootelyks voor 's Graven toestemming bevreesd geweest,’ hernam de Vryheer, zinspelende op het laetste gezegde van Ackerman.
- Dit geloof ik, ridder!’ zei de Gentenaer: - ook hebt gy uw misnoegen moeijelyk kunnen verduiken. Gelukkig dat ik my aen uwe zyde niet bevond, anders hadt ge zeker die misnoegdheid met bitsige woorden laten blyken. Gy weet dat ik steeds vyand ben geweest van de willekeurigheid onzer Graven, en dezelve, als aenleider der opstandelingen, tegenkanten moest. - Philips de Stoute kon onze vriendschap niet ontberen; onze verstandhouding met Engeland zou de grondzuilen van den Franschen troon on- | |
| |
dermynd, en den Graef van alle aenspraek op Vlaenderen beroofd hebben.
- En vermeent gy, vriendje!’ vroeg Arnold, - dat de Gentenaers ons voor hunne onbillyke eischen hadden doen terug deinzen?
- Dit wil ik juist niet zeggen, Vryheer!’ hernam Ackerman, met spyt ziende dat hy Arnold in zyne eigenliefde beleedigd had: - maer niettemin zou het land in nieuwe onheilen gedompeld zyn. Wat my raekt, ik was dit woelige leven ook moê; doch wilde den last, dien myne medeburgers op my geleid hadden, volgens hunnen wensch volbrengen. Nu is myne taek geëindigd, Vryheer! en schoon ik nooit de wapenen onder Philips van Valois zal dragen, wil ik hem niettemin als onzen wettigen Vorst herkennen en eerbiedigen.
- Nu spreekt gy als een ware onderdaen moet spreken, Ackerman! maer geenszins kan ik goedkeuren dat gy uw zwaerd ten voordeele van den Graef niet trekken zoudt.
- Myn besluit staet hierop vast, Vryheer!
| |
| |
- De Graef heeft u echter als vriend de hand gedrukt, Ackerman! Ik dacht dat zyne belangen voortaen de uwe moesten wezen, en gy, om nieuwe eischen van een woelend volk te ondersteunen, de heiligste der pligten, namelyk die van gehoorzaemheid aen eenen vader, over 't hoofd niet zien zoudt?’
Gevoelende dat de aengevangen redekaveling te verre zou leiden, en uitgenoodigd door zyne verloofde om er van af te zien, wilde Ackerman slechts een deel der laetste vraeg van zynen vriend beantwoorden. - Weêrkomende op de handdrukking des Graven, vervolgde hy: - Dit vriendschapteeken, waermede Philips van Valois my vereerde, is zeker vleijend, ridder! Ook hebt gy moeten bemerken dat ik den Prins myne achting geschonken, en zelfs beloofd heb zyn toegenegen onderdaen te wezen. De proeve myner belofte zal hy eerlang hebben: schoon ik my vroeger aen het hoofd myner stadgenooten geplaetst heb om den Graef, als dwingeland, te bestryden, wil ik hem, tydens zyne intrede te Gent, als den verlosser myner vaderstad verwelkomen. Ik
| |
| |
wil ook uwe lieve Oda, myne verloofde, aen Margaretha van Dampierre aenbieden: de vrouw van Vlaenderens Graef zal de hand van de bruid des verdedigers van Vlaenderens regten drukken, en misschien zal Philips ons huwelyk met zyne tegenwoordigheid vereeren.
- Gave God dat het zoo ware!’ zuchtte Oda.
- Dat heet ik spreken, Ackerman!’ riep de Vryheer van Schoorisse, al den wrevel vergetende, dien hy vroeger gevoeld had: - dat heet ik spreken. Wilde de edele Graef ons een bezoek afleggen, wy zouden de toebereidselen tot het huwelyksfeest nog luisterlyker maken, dan ze tydens de aenwezigheid van Lodewyk van Male zaliger geweest zyn. Eerlang zal myn slot te Schoorisse hersteld wezen, en zeer geschikt om den Prins te ontvangen: ik wil hem de belofte van zynen schoonvader in het geheugen brengen, en alles zal naer onzen wensch afloopen. De hatelyke Walter van Herzeele zal onze geluksplannen niet meer kunnen omverre werpen!’
| |
| |
Isabella van Ghistele, aen wie, by het hooren van Walters naem, de treurigste herinneringen voor den geest vlogen, nam nu het woord op. Zy verhaelde, misschien voor de honderdste mael, een deel harer geledene smarten. Arnold bleef in wraekgedachten verslonden, en Ackerman, zyne verloofde ter zyde aenstarende, vond meer behagen in hare bevalligheid, dan in 't beluisteren van Isabella, welke van tyd tot tyd eene vraeg deed, waerop de verstrooide minnaer soms wel en soms ook ten onpas antwoordde.
Het verhael der vrouw werd door aengenamer tydverdryf vervangen, en tot aller spyt sloeg de uer, waerop Ackerman zyne Gentsche vrienden moest gaen vervoegen.
Alvorens te paerd te stygen drukte hy Arnold de hand. Ten einde een bevallig vaerwel aen Oda te kunnen zeggen, vroeg hy eerst oorlof om de moeder te omhelzen. Isabella kon dit verzoek niet afslaen: Agar ook werd niet vergeten; en Oda, aen wie de Gentsche bevrediger dezelfde beleefdheid betoonen moest, verloor niet by het wachten. Zy stamelde een zoo bedroefd: - Vaerwel!’
| |
| |
dat Ackerman haer een tweede kusje op het voorhoofd drukte. Hierdoor wilde hy de schade vergoeden, die zyne afwezigheid haer moest veroorzaken.
- Ackerman is toch een bevallig mensch,’ sprak Isabella, zoodra Odas minnaer het huis van Schoorisse verlaten had: - indien wy hem zelfs geene persoonlyke verpligtingen hadden, nog zou ik hem graeg als mynen zoon aennemen.
Oda sloeg de oogen op den vloer om den navorschenden blik harer moeder te ontvlugten, en Arnold, ten hoogste vergenoegd over de toegevendheid van Ackerman, vatte het woord op om het gezegde zyner vrouw te staven. Met zooveel vuer herhaelde hy een deel van Ackermans redevoering voor den Graef, dat hy de verwondering zyner toehoorsters ten top stygen, en haer meer dan eens vragen deed hoe het mogelyk was dat Ackerman zich van zulke fiere woorden had durven bedienen, en de Prins al die eischen toegestaen had.
- Dit is eene onwederleggelyke proef van
| |
| |
's Hertogen liefde tot zyne onderdanen,’ sprak Arnold.
- Ja, vader!’ viel Agar in; - maer de Graef wist wel dat Oda by de afwezigheid van jonker Frans treurde, en dat de vrede, of om beter te zeggen, Ackermans aenwazigheid, haer slechts geheel en al herstellen kon.’
Agar liep lachend de kamer uit, en Oda, ofschoon een weinig misnoegd over den schertsenden toon harer zuster, volgde derzelver stappen op: zy liet Arnold en Isabella over haer aenstaende huwelyk en het feest te Gent redekavelen, terwyl zy eenige vertrouwelykheden nopens dezelfde zaken aen Agar besloot te doen.
Acht dagen waren sinds Ackermans afwezigheid verloopen. De eerbetuigingen, waervan hy te Gent het voorwerp was geweest, hadden de harten van zyne Audenaerdsche vrienden met vreugde vervuld. Steeds sprak men van hem in het huis van Schoorisse: Oda was onophoudelyk blootgesteld aen de scherpzinnige opwerpingen harer zuster, en juist ook liet deze laetste zich in aerdige
| |
| |
schertsen uit, wanneer een brief van Ackerman meldde dat de dag, waerop de Graef te Gent aenkomen zou, vastgesteld was. De jonker voegde er by dat, het toezicht van het feest aen hem toevertrouwd zynde, hy zyne moederstad niet kon verlaten, doch zich in den schoot van Arnolds familie zou bevinden, alvorens de tweede, op zynen brief volgende dag, verstreken ware.
Deze tyding werd met welgevallen ontvangen; de kleederen, waermede de maegden op het feest verschynen moesten, ingepakt. Arnolds gade, fier en tevreden by de gedachte dat hare dochteren aen de zyde der Gravin zouden pronken, kon niet nalaten dien moederlyken hoogmoed aen haren echtgenoot gestadig te doen blyken.
De dag, voor Ackermans aenkomst bestemd, begon nauwelyks te dagen, of Oda rees vrolyk uit hare bedkoets. Slechts eene gedachte nog scheen haren geest te begoochelen, en 't was die van haren minnaer te mogen ontvangen: die begoocheling werd soms door eenige vragen van Isabella of Agar afgebroken, doch zoodra had Oda deze
| |
| |
vragen niet beantwoord, of zy was op nieuw in zachte mymering verzonken.
De klok sloeg twaelf uren op O.L.V. kerk: de vrouwen zegenden zich met het teeken des heilig kruis by het kleppen van het Angelus, en nauwelyks had Isabella het hoofd gebogen, en met luider stem de woorden: - Angelus Domini nunciavit Mariae,’ uitgeboezemd, of Odas oplettendheid werd door het hoefgekletter van eenige dravers gaende gemaekt. Zy hief de oogen op, en riep in eens: - Hy is daer!
- Wie?’ vroeg de moeder, te zeer in hare bede verdiept, om aen iets anders dan aen den Hemel te denken.
Oda antwoordde niet; zy sprong van haren zetel op, en schoof de zyden gordyn van voor de kleene vensterglazen, terwyl zy met de regter hand eene vriendelyke groetenis aen Ackerman deed. Deze beantwoordde heuschelyk den hem toegeworpen groet, steeg van zynen draver, dien hy aen eenen zyner knechts behandigde, en werd door de hem te gemoet snellende Oda in het vertrek harer moeder geleid.
| |
| |
Reeds lang had men de huwelyksbeschikkingen vastgesteld, en Ackerman, die zich aen de zyde zyner verloofde voor een smeulend houtvuer had geplaetst, ten einde de gelegenheid te zoeken eene niet beluisterde onderhandeling met haer te hebben, zette het gesprek in dezer voege voort: - Oda! ons huwelyk staet nu zonder tegenkanting gezegend te worden. Vermoeid van de wereldsche bekommeringen, is myn eenige wensch het huiselyke genot op myne burgt te Gavere, met u te smaken, en ons eerlang door een kroost omringd te zien, dat my gestadig de bevalligheid zyner moeder herinnere.’
Oda kon niet nalaten te glimlachen. De minnaer deed alsof hy de hartevreugd van het meisje niet ontwaerd had, en vervolgde: - Nu is Gent vry, Oda: wat er nog voorvallen moge; wat ook het belang zy, dat de Graef in my zou stellen om hem in den oorlog tegen Engeland te ondersteunen, ik verzekere u dat geene enkele duistere wolk onze gelukstar meer zal benevelen. Aen uwe zyde zal ik der wereldsche grootheden vaerwel zeggen; met u zal ik gelukkig zyn! Er was een tyd
| |
| |
dat ik dit geluk in de woelingen des oorlogs meende te vinden: toen was ik fier en eerzuchtig: de gedachte dat ik als de verlosser van Gent zou optreden, streelde zoo zeer myne eigenliefde, dat noch de smeekingen myner oude moeder, noch uwe tranen, die gedachte van my konden verwyderen. Honderde onaengenaemheden, die men by een volk bejegent, te laeg geplaetst om de middelen te begrypen, tot zyn voordeel aengewend, hebben my van de beheersching afkeer doen krygen. Wat meer is, men kan aller heilstand niet bewerken, zonder soms iets te doen, dat, ofschoon noodig tot de bedoeling, die men zich voorstelt, ons als baetzucht, ja, zelfs als euveldaed, aengerekend wordt. Zoo is het ook geweest met den volklievenden Jacob van Artevelde; de nyd heeft hem onder den dolk zyner eigene stadgenooten doen vallen!’
Hier zweeg Ackerman. Oda, overtuigd van de juistheid zyner aenmerkingen, antwoordde dat de vrees, die zy voor het behoud van haren minnaer gevoeld had, oorzaek was geweest van de onrust, waerin zy sinds
| |
| |
zyne beheersching over de Gentenaers, verkeerd had. - Maer,’ vervolgde zy, - God zy dank, wy hebben niets meer te vreezen: uwe moederstad is u alles verschuldigd, en gy moet het voorwerp harer heilwenschen wezen.
- Wie weet, Oda!’ hernam Ackerman, - wie weet wat gevolgen de regtvaerdige wraek zal bekomen, die ik over eenige snoodaerts heb genomen? Misschien zou men my ook, nu dat ik van myne magt afstand heb gedaen, die daden ten kwade kunnen duiden? Eene samenzwering tegen my...
- Ackerman!...’ riep Oda, in eens hem het woord afsnydend, - zulke tael doorvlymt myne ziel. Verban die gedachte, en verheug u: het feest te Gent zal u voor de laetste mael op het staetkundige tooneel doen treden. Alles wat de eigenliefde eens mans streelen kan, lacht u toe; gelukkig met elkander, zullen wy onze dagen slyten. Vader is ook vermoeid van het woelige krygsmansleven, en de herinnering der gruwelen, sinds ettelyke jaren gepleegd, doet hem de rust hoog schatten. Nu schynt alle partyschap
| |
| |
uit onze landen gebannen; niemand kan de gedachte meer opvatten eene vyandlyke hand op de bewerkers van Vlaenderens heilstand te leggen. Wilde men zulks doen, dan zou geheel het land te samen spannen, om den roekeloozen over zyn poogen te straffen. Slechts nog een wensch blyft er my over, en 't is die van u te behagen en bemind te worden.
- Steeds hebt gy balsem voor de wonden der ziel, lieve Oda! zonder u zou het leven voor my niet meer de minste aengenaemheid hebben. Waerlyk!’ vervolgde Ackerman in verrukking, - men zou voor u de belangen van het vaderland zelve vergeten; en, hadde ik u gekend gelyk nu, wanneer Artevelde myne volksliefde ten proeve stelde, gewis zou ik hem opwerpingen hebben gedaen die... Maer, bekreunen wy ons over het voorledene niet: myne taek is volbragt; en, gelyk gezegd is, nimmer zal ik u aen myne heerschzucht meer offeren! Zeide men my nog: - Ackerman! gy alleen zyt geroepen om Vlaenderens welzyn, om het geluk uwer landgenooten te bewerken,’ ik zou misschien kunnen antwoorden: - Neen, neen:
| |
| |
myne Oda is myn troost; myne Oda is myn heil; myne Oda is myn - vaderland!’
De maegd was ontroerd by den klem, dien de jonker aen deze laetste woorden gaf; zy voelde zich de kracht niet, er iets tegen op te werpen. Hevig klopte haer boezem: haer voorhoofd raekte dat van Ackerman, en hare tranen, uitdrukking van innerlyk genot, bevochtigden de wangen heurs minnaers.
Nooit had Ackerman aengenamer stonden in zynen levensloop doorgebragt: alles in Oda gaf haer vurig verlangen te kennen om hem te bezitten, en als hadde hy nog eene grootere verzekering willen hebben van hare verkleefdheid, - Oda!’ sprak hy, - o! gy bemint my ook boven alles, niet waer?’
Een zucht was het eenigst antwoord der maegd. Ackerman herhaelde zyne vraeg, en een langzame: - Ja!’ klonk hem eindelyk in de ooren. Als ware Oda door dit woordje vrypostiger geworden, herhaelde zy de belofte hem vroeger gedaen, er met nadruk byvoegende dat hy haer met de gedachte van wraek, die men op hem zou nemen, niet meer mogt bedroeven; want dat zy, zonder
| |
| |
hem, noodzakelyk aen haer zielewee bezwyken moest!
Even alsof de ongelukkige het voorgevoel had doorstaen van de smarten, die haer nog stonden te overvallen, weende zy zoo bitterlyk, dat Ackerman haer niet troosten kon. Hare treurigheid vermeerderde met zyne streelingen, zoo verre dat Agar, - die met hare ouders het vertrek had verlaten om de geliefden in hunne huwelyksbeschikkingen geen hinder toe te brengen, - verschrikt door het gesteen harer zuster, zich tot deze wendde, ten einde de reden van die onverwachte treurigheid af te vragen. Oda kon geene verstaenbare klanken uitbrengen, en Ackerman haelde de schouderen op, zeggende: - Die reden is my onbekend, lieve Agar!’
Nu begon Oda eenig gevolg aen hare woorden te geven: de gedachte door Ackerman geuit, van misschien, op zyne beurt, het voorwerp van byzondere wraek te zyn, en welke gedachte zy met alle mogelyke koelmoedigheid eerst wederlegd had, was haer nu zoo doodend geworden, dat zy, om zoo te
| |
| |
zeggen, aen de wezenlykheid van haer onheil niet twyfelde.
Agar voegde zich by Ackerman om het treurig harte harer zuster te verkwikken, en schoon deze reeds geheel aen zachtere gedachten overgelaten was, wanneer Arnold en zyne gade het vertrek instapten, onttrok Oda zich aen het gezicht harer ouders, ten einde het zwoegen heurs boezems en hare roodbeschreide oogen hunne aendacht niet opwekken zouden.
- Welnu, Frans! is de dag tot het huwelyk beschikt?’ vroeg Arnold.
- Vryheer!’ hervatte Ackerman, - ik meen dat het niet billyk zou wezen zulks zonder uwe toestemming te doen.
- Jonker! ik heb reeds gezegd dat ik u in dien keus vryliet.
- Wy hebben over de huwelyksbeschikkingen gesproken, Vryheer! en zoo wat over het genot dat de vereeniging van twee aen elkaêr verkleefde harten verschaffen moet,’ antwoordde Ackerman.
Arnold lachte heimelyk, en nu eerst de
| |
| |
afwezigheid zyner dochter bemerkende: - Waer is Oda?’ vroeg hy.
- Ik weet het niet, lieve vader!’ was Agars antwoord.
- Ga haer zeggen dat hare tegenwoordigheid hier noodzakelyk is, kind!’ zei de Vryheer.
Agar stoof de kamer uit, en Arnold vervolgde: - Jonker Frans! myns dunkens ware het gevoegelyk uwen echt nog eenigen tyd uit te stellen, totdat het kasteel van Schoorisse weêr opgemaekt is. Liever zou ik het huwelyk in myn slot, dan te Audenaerde zien vieren.
- Hebben wy niet gezegd, ridder! dat de Graef misschien dit feest zal bywoonen?’ vroeg Ackerman, een weinig in verlegenheid gebragt door de beschikkingen van Arnold, - Eerstdaegs staet de Prins te Gent te komen,’ vervolgde hy: - de toebereidselen tot zyne ontvangst zyn reeds op het buitengoed van den abt van St-Pieters gemaekt, en ik meen, - 't is ook de begeerte van Oda - dat wy onmiddelyk na de terugkomst van den Graef, welke zich van Gent
| |
| |
naer Dendermonde en Brugge begeven wil, onze verbindtenis hier best zouden doen zegenen.
- Vriend! 't is gelyk ik u gezegd heb,’ antwoordde Isabella, zich tot haren echtgenoot keerende. - Het feest kan zoo wel te Audenaerde als te Schoorisse gevierd worden. Wy zyn slechts in December: 't zal nog drie volle maenden, immers in 't begin van het toekomende jaer zyn, eer ons slot geheel in orde wezen kan. Ik zie, even min als jonker Frans, de noodzakelykheid van zoo lang te wachten.
- 't Is juist, Mevrouw!’ hervatte Ackerman, - 't is zeer juist: verwyderd, gelyk ik wezen wil van alle staetkundige zaken, zal Odas gezelschap myne eenzaamheid veraengenamen: ook zou de frissche buitenlucht veel toebrengen om hare krachten te versterken.
- En om die lieve roozen op hare kaken te doen herbloeijen,’ viel Agar, die by deze woorden het vertrek intrad, Ackerman in de rede. Oda, die Agar vergezelde, en zich zoo dikwerf door hare aenmerkingen
| |
| |
de heldere kleur der schaemte op het aengezicht had voelen jagen, werd nogmaels bloedrood. Het gelach van Agar, gepaerd met de blikken, die geheel het huisgezin op Ackermans verloofde wierp, maekte dat deze eene stille afkeuring aen hare zuster toestuerde.
- Oda!’ sprak Arnold in eens, als wilde hy de maegd uit de verlegenheid trekken waerin Agar haer gesteld had; - ik verzette my geenszins tegen de beschikkingen nopens uwe echtverbindtenis genomen. Ackerman wil ze bespoedigen; en ofschoon ik die liever op myn slot gezien hadde, omdat al de toebereidselen er sinds lang gemaekt zyn, wil ik echter in niets uwe wenschen tegengaen. Te Gent zullen wy den Graef uitnoodigen opdat hy het feest bywoone.
- Gy zyt zeer goed, vader!’ stamelde Oda; en nu eerst liet zy hare oogen op Ackerman vallen.
Agar, aen wie er moeijelyk iets van de gebaerden en den handel der verloofden ontsnapte, kon zich niet weêrhouden op nieuw eene opwerping te maken, die op aller
| |
| |
mond, ter uitzondering van op dien harer zuster, eenen glimlach deed ontstaen.
Eenige dagen verliepen nog in vriendschappelyke onderhandelingen: hoe meer het oogenblik naderde, waerop Oda voor eeuwig haer lot met dit van den Gentschen bevrediger vereenen moest, hoe meer de gelegenheid aen onze verloofden werd gelaten, zich zonder oog- of oorgetuigen te onderhouden.
De jonker, die aen Odas verzoek volkomen, en geen woordje meer gerept had van de samenzwering tegen hem gesmeed, scheen kalm: ook het meisje, die slechts goede hoedanigheden in haren minnaer bemerken kon, ja, hem als den weldoener en vriend van Graef en Staet aenzag, had zich, hoe langer hoe meer, ingebeeld, dat niemand eene moorddadige hand op haren verloofden zou durven leggen. Alleenlyk rekende zy op heil en voorspoed...
Gedurende zyn verblyf in het huis van Arnold, ontving Ackerman eenen brief uit Gent, namens Philips den Stouten aen het Magistraet toegezonden, welke brief meldde
| |
| |
dat de Graef, daegs na Driekoningendag, zyne intrede in Vlaenderens hoofdstad zou doen. Arnold bekwam tenzelfden tyde eene uitnoodiging om zich herwaerts te begeven, en de twee brieven werden aen Isabella en hare dochteren medegedeeld, welke allen met de grootste vreugde dit langgewenschte oogenblik afwachtten.
Reeds was Philips van Valois met zyne gade te Zwynaerde aengekomen: Arnold van Schoorisse vergezeld van zyn huisgezin en Ackerman, wendde zich tot de Vorsten, en bragt een groot deel van den namiddag in hunne tegenwoordigheid door. De ridder, die 's Graven liefdebetuiging ten zynen opzichte bemerkt had, sprak van de opofferingen door hem sinds ettelyke jaren ten voordeele der kroon gedaen. Daer de Prins bevallig zyne wederkeerige diensten aenbood, waegde Arnold het ook een woordje over het huwelyk zyner dochter te reppen, en Mynheer van Vlaenderen tot het feest uit te noodigen. Philips deed als ware hem deze uitnoodiging zeer aengenaem geweest. Na hy den dag der zegening aen den ridder had
| |
| |
afgevraegd, dag die overigens ter beschikking van den Prins gelaten en door dezen onherroepelyk vastgesteld werd, sloeg Philips de oogen op Oda, welke met zyne gemalin en Ackerman in een vriendschappelyk gesprek verkeerde. Hy zegde, luid genoeg om door de maegd gehoord te worden, dat het hem zeer vleijend was, iets voor de lieve dochter van Schoorisses Vryheer te mogen doen.
Oda boog zich zoo bevallig, dat Philips niet nalaten kon ze toe te naderen, en hy haer eene reeks van hoffelyke woorden toestuerde, waerop Oda, ter groote voldoening van minnaer en moeder, met eene uitmuntende gepastheid antwoordde.
De avondschemering begon reeds de aerde te bedekken, wanneer onze vrienden afscheid namen van de Vorsten, om zich in den schoot van Ackermans huisgezin te begeven. De paerden, die in Arnolds koets gespannen waren, struikelden van stond tot stond over de bevrozene rysporen van de byna onbruikbare baen, doch allen kwamen, eene uer na hun vertrek uit Zwynaerde, frisch en gezond in hunne bestemming aen.
| |
| |
De vreugde, die in al de straten van Gent heerschte, en de te been zynde menigte, om de toebereidselen, gemaekt tot 's Graven ontvangst, van naby te zien, lokte Isabella en hare dochteren uit om eenige der byzonderste wyken van de stad te doorkruisen. Ofschoon Ackerman niet graeg aen haer verzoek toestemde, in de vrees dat hy door de menigte herkend zou worden, wierp hy zich een langen mantel over de schouderen, en verliet heimelyk zyne wooning. Oda hing aen zynen arm, terwyl de Vryheer van Schoorisse, met Isabella en Agar, hen op de hielen volgden.
Zoodanig waren onze verloofden in hun gesprek verdiept, dat zy niets gezien hadden van al hetgeen men tot het feest van den volgenden dag bereidde. De vreugdegeroepen, de redekavelingen der menigte, hadden nog niet eens de oplettendheid van ons gelukkig paer opgewekt; en Ackerman, wiens woorden steeds met liefde aenhoord en beantwoord waren geweest, deed nu voor de tweede mael eene vraeg. Zyne verwondering vergrootte by de stilzwygendheid van Oda.
| |
| |
Juist waren zy aen den hoek der Veldstraet, waer een Madonabeeldje, door de flikkerende stralen eener lamp, verlicht werd. Ackerman verschrikte niet weinig by de doodsche bleekheid van het meisje. Hy voelde zynen arm onder den haren sidderen, en drukte hare hand in de zyne, terwyl hy de oorzaek dezer schielyke aendoening afvroeg.
Oda antwoordde niet: Ackerman herhaelde zyne vraeg, en alsof de maegd hem nu slechts gehoord had, verhaestte zy zich te zeggen: - 't Is niets, vriend! 't is niets!’
Hier werd de naem des Gentschen bevelhebbers met bitsheid uitgesproken: deze keerde zich om; hy ontwaerde twee jongelingen, die in een geheimzinnig gesprek voortvoeren, en zyne oplettendheid gaende maekten.
- By de zaligheid der ziel myner moeder,’ morde de eene, - zal myn stael het hart van dien dwingeland doorbooren! De moord van jonker van Herzeele wil ik op hem wreken... Met de eerste gelegenheid zal Gent van dit wangedrogt verlost zyn.’
Ackerman beefde nu in al zyne ledema- | |
| |
ten: van woede krompen zyne vingeren te samen, en hy meende den onbekenden rekening over die lastertael te vragen, wanneer Oda, nog genoeg tegenwoordigheid van geest bezittende om haren verloofden aen geene onaengename bejegeningen bloot te stellen, hem langs den Peerdekouter omtrok, terwyl onze twee jongelingen hunnen weg regtstreeks voortzetten.
- Heeft men ooit iets zoo eerschendend gehoord?’ vroeg Ackerman, met moeite zynen toorn bedwingende. - Zonder u, Oda! zou zyne tong zich voor de laetste mael bewogen hebben. Onder de menigte, die de straten doorwandelt, zyn er misschienvelen, die my al die opofferingen, in het belang van myne vaderstad gedaen, ten kwade duiden. Ware ik door myn woord aen den Graef niet verbonden, ik durf u verzekeren, Oda! dat ik het feest van morgen niet bywoonen, en my voor den dageraed naer myn slot begeven zou. Wat! men durft my nu ook de dood van Herzeeles Vryheer opleggen?... O! de menschen zyn zoo ondankbaer!... Neen! 'k wil er geen gemeens meer
| |
| |
meê hebben!... Dat men niet verder pooge onze verbindtenis uit te stellen: in Gent kan ik, zonder gevaer, niet langer verblyven!
- Ackerman!’ hernam Oda treurig: - overal gaet uw naem met heilwenschen gepaerd. Omdat gy onder die tallooze inwooners een enkelen vyand aentreft, zoudt gy ze algemeenlyk als ondankbaren willen doen doorgaen. Bedaer, o vriend! de liefde tot uwe moederstad moet u den byzonderen wrok der eerloozen als eene nietigheid doen aenzien: morgen zult gy anders over de genegenheid uwer stedegenooten jegens u, oordeelen: men zal overtuigd zyn dat gy de achting van den Prins verworven hebt, en die, welke u hebben kunnen haten, zullen de eersten zyn om u eene vriendenhand toe te reiken; ja, om u de gunsten af te bidden, die zy van den Graef verwachten.’
Oda sprak zoo bevallig, zoo smeekend, dat Ackerman bedaerde. Ofschoon de jonker innerlyk middelen beraemde om de tegen hem bestaende samenzwering te keer te gaen, scheen hy, uit liefde tot Oda, een floers over het voorgevallene te werpen.
| |
| |
Slechts nog hield hy zich op by eene reeks van zachte vertroostingen, waerdoor hy meende het hart der maegd gerust te kunnen stellen. De bittere tranen door Oda gestort, tydens de laetste onderhandelingen over dezelfde zaek, hadden Ackerman genoopt eene andere wending aen de redekaveling te geven; en alvorens onze vrienden te huis kwamen, schenen zy het vroeger zielgenoegen wedergevonden te hebben.
Men hield zich nog by eenige toebereidselen voor den volgenden dag op; en Oda, aen wie de geestige redekavelingen harer zuster nu het hart verscheurden, gaf voor dat de vermoeidheid van den dag hare krachten had uitgeput, en zy de rust noodig had om zich te herstellen.
- Ongelukkige, die ik ben!’ zuchtte zy, zoodra zy zich in haer slaepvertrek had opgesloten, - nimmer zal ik heil op aerde smaken. De vrees, die Frans my, nopens zynen persoon, te Audenaerde mededeelde, is maer al te gegrond! O!... die bedreiging van heden heeft my zoo diep getroffen! ja, ik heb een zeker voorgevoel dat Ackerman
| |
| |
onder het moordstael zyner vyanden zal bezwyken!...’
Oda wierp zich voor een kruisbeeld, en trachtte te bidden. Hare snikken vermengden zich met de woorden: God! heil! en Ackerman! waerop verschrikkende gegillen volgden, die al de zenuwen der maegd te samen trokken.
Eindelyk voelde Oda zich een weinig gestild: zy bad; bad steeds; en de Hemel, verzoend door hare onderwerping, schonk haer kalmte en sterkte.
|
|
Auteursrechtvrij