| |
| |
| |
XVI.
Regtvaerdige Straf.
Ausus quin etiam voces jactare per umbram,
Implevi clamore vias, maestusque Creüsam
Nequidquam ingeminans iterumque iterumque vocavi.
Het brieschend ros, dat hy bemande,
Was zwart als 't harnas dat hy droeg;
Hy scheen den nachtgeest te gelyken,
Die schrik in ieders boezem joeg.
Om zich over de verdelging hunner makkers en het verlies van Audenaerde te wreken, voegden de gevlugte Gentenaers al hunne krachten te saêm. Zy verscholen zich in de bosschen, die de stad omringden, en
| |
| |
nauw was de zon onder de Westerkim gezonken, of Arnold van Schoorisse vernam dat zy de hand aen het werk hadden geslagen, om zyne erfgronden, en wel namelyk zyn slot te beschadigen en te vernielen.
Deze tyding viel den Vryheer bitter; en de vreugde, die hy den ganschen dag gesmaekt had, maekte plaets voor diepen weemoed. Steeds werd de naem van Oda, die hy te Schoorisse had gelaten, met een pynlyk gegil uitgeboezemd, en Arnolds radeloosheid ging zoo verre, dat hy zich in het harnas stelde, om, zonder de onmogelykheid zyner onderneming te berekenen, zyne geliefde dochter uit de handen der Gentenaers te gaen verlossen.
Joannes Cabilliau, boezemvriend van Arnold, dit besluit vernomen hebbende, liep ter woonst van den Vryheer van Schoorisse, die reeds in den zadel was gestegen, en juist by 's ridders aenkomst de spoor in de huid zyns dravers sloeg. Cabilliau vatte het ros by den teugel, en medelyden met de gesteltenis van den ongelukkigen vader gevoelende, trachtte hy dezen te bedaren.
| |
| |
- Neen, neen; laet my, jonker Jan!’ sprak Arnold, met eene biddemde en tevens gebiedende stem; - laet my begaen: een vader die zyn kind redden wil, strydt voor eene heilige zaek: de Hemel zal myn poogen doen gelukken!
- Bedaer, ridder! ik ken een middel om jonkvrouw Oda aen onze vyanden te onttrekken: luister; uwe vaderlyke liefde bedwelmt u: in een oogenblik is de gansche bezetting in de wapenen: allen te gelyk zullen wy dit gespuis verjagen of vernielen, en ware zelfs uw slot in hunne magt, en jonkvrouw Oda in hunne handen, nog zullen wy hen noodzaken het eene te verlaten, en ons de maegd terug te geven. Wat deze raekt, de Gentenaers kennen te wel de gestrengheid van Ackerman, en de zotte liefde, die hy uwe dochter toedraegt, dan dat zy eene schendende hand op haer zouden durven leggen.’
Deze woorden vertroostten een weinig den Vryheer van Schoorisse: hy stapte van zyn paerd, en nauw was er een kwaert uers verloopen, of meer dan zeven honderd gewapende mannen stonden op de Hooge-Brug- | |
| |
en voor het huis van Arnold: allen wachtten met ongeduld het sein voor het vertrek af. De Vryheer liet de bewaking der stad aen de burgers, onder het bevel van Roeland Spierens, over, en riep met eene diep ontroerde stem tot de verzamelde krygslieden: - Makkers! naer Schoorisse: de Gentenaers verbranden de burgt van uwen Vryheer: zy vernielen uwe hoeven en uw vee; zy slaen eene wulpsche hand aen uwe vrouwen en kinderen!’
Het geroep: Naer Schoorisse! naer Schoorisse! werd by honderde stemmen aengeheven: de ruiters vlogen in vollen ren, en de voetgangers trokken door bosschen en weiden, ten einde in het aengeduide dorp zoo ras als eerstgemelden aen te komen, onophoudelyk elkander tot wraek jegens hunne vyanden aenmanende.
Alvorens de vernielzucht der Gentenaers ter ooren van Arnold van Schoorisse gekomen was, stond zyn burgslot, benevens al wat zich in de omstreken bevond, in vollen laei. De angstkreten, in het inwendige aengeheven, werden onder de toejuichingen der
| |
| |
Gentenaers verdoofd; al wat heil in de vlugt had willen zoeken, was de prooi der bestormers geworden; en Oda, de ongelukkige Oda, in deze algemeene verwoesting hare pleegzuster willende volgen, werd door de uitbarsting van het vuer, in haer poogen verhinderd. Op geene ontsnapping meer kunnende rekenen, liep zy tot op de hoogste verdieping van het slot, liet zich met het aengezicht op den grond vallen, en weende bitterlyk. Het gevaer vergrootte van stond tot stond: balken, kepers, steenen en vuer, stortten vreesselyk ter neêr, en de vlammen maekten zich meester van 't vertrek, waerin de rampzalige het behoud van haer leven was gaen zoeken.
Ziende dat tranen en gesteen niets vermogten, en dat haer laetste oogenblik nakend was, nam Oda haren toevlugt tot den Heere. Ootmoedig hief zy handen en oogen ten hemel; zy bad met mond en hart voor het heil harer ziel. Met zooveel onderwerping zat zy in den hoek harer schuilplaets het haer bestemde lot af te wachten, dat alwie ze aenschouwd hadde, overtuigd zou geweest zyn
| |
| |
dat zy voor de dood niet meer vreesde, wanneer het gewelf, 'twelk boven het nevens haer staende vertrek instortte, een vloed van vuer aen hare voeten deed stroomen. Nogmaels trachtte Oda te vlugten: vergeefs: van moed en kracht beroofd, leunde zy tegen den wand, en sloot de oogen digt, ten einde de klaerte der vlammen zoo min mogelyk te ontwaren. De vreugdekreten der Gentenaers bragten als een nieuwen schrik aen hare afgemartelde ziel: vervloekingen tegen haren vader werden uitgebulderd: de droefheid, die hare ongelukkige dood aen Arnold kosten zou, kwam haer te binnen: heilwenschen voor den man, die haer steeds met zoo zuiver eene liefde bemind had, werden nog in dit diepgewond harte gevormd, en Oda zich nu geheel en al aen de beschikking des Hemels onderwerpende, steende met eene gebrokene stem: - Heere! in uwe handen beveel ik mynen geest!
- Oda!’ riep in eens een man, wiens spraek aen de maegd niet onbekend was, - kom, kom! er is middel om u te redden!’
Al den moed, waervoor de rampzalige nog
| |
| |
vatbaer was, kwam haer ylings weêr. Zy sprong uit hare biddende houding op, liep naer den kant van waer die engeltroost haer werd aengeboden, en nauw had zy de oogen op haren aenspreker geslagen, die haer ten redder neêrdaelde, of een gegil, zoo hartscheurend dat het zelfs eene trilling in 's mans harte veroorzaekte, vloog uit haren mond. Als levenloos stortte zy met het aengezicht op den vloer.
- Hulp! hulp!’ riep de onbekende tot drie zyner makkers, die zich aen een deel van het nog niet verbrande dak vast hielden; - hulp! of ik kan ze niet redden!’
Eene zyden koord werd neêrgelaten; en de man, die zich aen het uiterste gevaer, uit liefde tot Oda, had blootgesteld, bond het touw om zyne lenden, ligtte de bezwymde maegd van den grond, en: - Haelt op!’ riep by met eene gebiedende stem.
Met dit heilige pand geladen, king Odas verlosser reeds tegen de voeten zyner makkers, wanneer de vlam de zyden koord aen stukken sneed, en maegd en redder schrikkelyk op den grond ploften!...
| |
| |
De erfdochter van Schoorisse opende weêr de oogen voor het licht: eene angstvallige kreet werd op nieuw uitgeboezemd, en Oda bleef bewegeloos in de armen van haren redder hangen. Het bloed, dat haer uit den mond liep, verwde haer avondkleed rood: de band, die haer zyden hair omving, was afgevallen, en reeds waren heure zwierende lokken door de vlam aengeraekt, wanneer een der bovenstaende mannen neêr sprong, en de stukken der koord weêr aen elkander knoopte. - Moedig, makkers!’ riep hy nu tot de zynen, welke, om hun poogen niet eene tweede mael mislukt te zien, van hunne vorige plaets afgeweken waren; - moedig!’ herhaelde hy. Hy sloeg zyne spierige armen om de lenden van Oda, even als om die van haer bedwelmden redder, hief ze beide in de hoogte, en - de erfdochter van Schoorisse was voor het geweld der vlammen bevryd!
Deze verlossing, die den Gentenaren, nog in klein getal rond het slot geschaerd, ter bewondering had verstrekt, omdat zy eerst in Odas redder als een bovennatuerlyk verschynsel meenden te zien, vervulde hen nu
| |
| |
met uitzinnige woede: allen liepen ter plaets langs waer maegd en redder het burgslot moesten verlaten, doch werden door een tiental moedige kerels aengerand, en na een tamelyk lang gevecht genoodzaekt te vlugten.
Steeds harer onbewust, bleef onze heldin in de handen heurs redders; en deze vergat zyne ongelukkige gesteltenis, om de bezwymde maegd te bezorgen, en zat in bewondering hare schoone trekken te aenschouwen, wanneer in eens het luidruchtig geroep van een aental mannen, het geklikklak van wapenen, en het hoefgekletter van paerden, zyne aendacht opwekte. Hy sprong van den grond op, en bevreesd dat men hem zyn dierbaren schat zou ontrukken, steeg hy met Oda te paerd. Hy vloog als een schicht door de lanen van het slot henen.
Nu eerst was Arnold van Schoorisse, vergezeld van de ridders, die met hem Audenaerde overwonnen hadden, zyne woon toegenaderd. Geen enkele vyand, by wiens verdelging hy zyne wraek kon koelen, bood zich aen: zyne dochter, die, of geschaekt, of in de vlammen moest omgekomen zyn,
| |
| |
baerde hem den grootsten rouw, en wanhopig liep hy rond zyn kasteel, onophoudelyk den naem van: Oda! uitroepend. Hy liet zich op het gras nederzygen, terwyl al de krygsmakkers, ziende de onmogelykheid om het burgslot van Schoorisse aen de vernieling te onttrekken, zich naer de afbrandende hoeven wendden, of de vlugtende vyanden achterna liepen.
Reeds waren de vlammen, die de burgt vernield hadden, ten grooten deele gedoofd: enkele muren, door het geweld van het vuer opengeborsten, stonden nog regt, en de slottoren, die zich als eene laeijende kolom tusschen de duistere nachtwolken verhief, was het eenigste voorwerp, dat Arnold eene gedachte geven kon van de heerlyke wooning zyner vaderen.
Geholpen door zyn getrouwen schildknaep, rigtte de man zich eindelyk op: de aennadering van eenige ridderen, verligtte een weinig zyn hart, en - Waer is myn kind?’ vroeg hy zuchtend. Niemand antwoordde op deze vraeg. Arnold vervolgde op eenen toon, die aen allen eene traen afperste:
| |
| |
- Wee my, rampzalige! In den bloei harer jaren heeft men myne echtgenoote geschaekt; en myn kind, myn eenig kind, dat my slechts het gemis haren moeder kon vergelden, is nu ook aen myne liefde onttrokken! O God! kan men toch ongelukkiger op aerde wezen?’
Zoo steende de Vryheer van Schoorisse, en niemand, ter uitzondering van jonker Cabilliau, voelde zich de kracht om die verbryzelde ziel te versterken. Hy vergenoegde zich met te zeggen dat Oda waerschynlyk, benevens hare vriendin, de vlammen ontvlugt was. Op dit oogenblik wekte een nieuw ongeval nieuwen schrik in aller harten: de slottoren, van balken en kepers beroofd, plofte met hevig gedruisch ter neder: in zynen val deed hy de nog regtstaende muren waggelen, welke hun evenwigt verliezende, met een niet min schrikkelyk gedonder instortten; - als om den rampzaligen leenheere den laetsten doodsteek te geven!
Eene grafstilte volgde op het geroep door dit voorval by de ridderen veroorzaekt: allen sloegen de oogen op Arnold, en eene vrouwenstem, die kermend tot hen drong,
| |
| |
maekte dat elkeen het hoofd keerde, en de naem van: Oda! door eenen hunner uitgeroepen werd.
Deze uitroeping gaf Arnold den moed weder. Het gekerm, dat de aendacht der ridderen had opgewekt, werd met meer kracht aengeheven, en gemakkelyk kon nu elke toeluisteraer het gegil van: Vader! onderscheidenlyk hooren.
- Hemel!’ stamelde Arnold, - 't is de stem myner dochter!’ Hy sprong in tien schreden tot voor de puinen van den toren, en riep als een uitzinnige: - Oda! Oda!’ De stem, die zich scheen verwyderd te hebben, bragt nog een angstigen klank uit, en het woordje: Vader! weêrgalmde nu als een echo in de verte. Alle mogelyke opzoekingen werden gedaen; de kreten der maegd waren verdoofd; ja, de Vryheer van Schoorisse begon zich weêr aen droefheid over te geven, toen de gedachte hem inviel dat Oda misschien zich in den kerker, onder den ingestorten toren, verborgen had. Arnold wendde zich langs den kant waer vroeger de ingangdeur was: onmogelyk die nog te ontdekken.
| |
| |
Bygestaen door zyne vrienden en een aental toegesnelde leenmannen, gebood hy de laeijende steenen weg te nemen, om zich den toegang tot de maegd te vergemakkelyken. De opstygende smook en vlam beletten aen allen die werking aen te vangen. Nu eerst viel Arnold de gedachte in, dat de kerker door een, langs buiten gevend, lichtgat, misschien nog toegankelyk was. Hy liep herwaerts, en nogmaels glom eene strael van hoop voor hem, by het gezicht der yzeren staven, die ongehinderd gebleven waren. Hy wierp er zich voor, en zyn geroep: - Oda! Oda!’ werd met een doffen zucht beantwoord.
Onmiddelyk wrong men de tralien los; en nauw was de bekommerde vader, die deze zorg aen niemand anders overlaten wilde, den kerker ingesprongen, of de aendoening, die hy er gewaer werd, gepaerd met den smook en de afgrysselykste hitte, verlamden zyne krachten. Een noodgekreet werd aengeheven: de stoutmoedigsten sprongen den kerker in, en vonden Arnold in de armen van Agar gestrengeld, welke laetste, by het
| |
| |
vernemen der haer toegebragte hulp, eene als bovennatuerlyke beweging had gedaen om haren pleegvader te gemoet te snellen.
Gelukkig dat hy Agar redden kon, doch zoo droevig in zyne meening teleurgesteld, had de Vryheer, ziende dat zyne teêrgeliefde Oda zich by hare vriendinne niet bevond, het bloed in zyne aderen voelen verstyven; gewis zou hy neêrgezegen zyn, ware hy, ondersteund door de tengere maegd, met den rug tegen den hoek des kerkers niet blyven leunen. Door de spoedig toegebragte hulp ontsnapten beide aen het dringendste gevaer, en nauw hadden zy de frische nachtlucht ingeademd, of Arnolds krachten kwamen allengskens weêrom, terwyl Agar aen de zorg van eenige vrouwen werd overgelaten, en in eene plaets van veiligheid gedragen.
De Vryheer van Schoorisse bleef bewegeloos op het gras zitten: hy wilde van geene vertroosting meer hooren, en antwoordde niet een woord op al de hoop, die men hem nog nopens Oda geven kon: slechts zuchten stegen pynlyk uit zynen boezem.
Maer, gelyk de Hemel steeds leniging biedt
| |
| |
voor onverdiende smarten, en balsem in de ziel zyner lievelingen stort, moest Arnolds martelpyn ook eindigen.
Na men de verzekering bekomen had dat de dochter van Schoorisse zich in den kerker niet bevond, waren al de leenmannen den erfgrond van hunnen Vryheer rondgeloopen, ten einde inlichtingen jegens Oda te nemen. Twee hunner, die het naestaengelegene woud ingestapt waren, ontmoetten by toeval een gewonden Gentenaer, die, in hoop van zich aen de dood te onttrekken, er ingevlugt was.
Op de aen hem toegestuerde vragen, antwoordde de jongeling zeer bevreesd; en daer hy den argwaen der Schoorsenaren opwekte, dreigde de een hem dood te slaen, terwyl de andere zegde dat, indien hy iets nopens de wezenlykheid der erfdochter van hunnen Heer mededeelen kon, deze hem gewis het leven zou sparen. Vertrouwend in 's mans beloften, deed de gekwetste eene uitlegging van het voorgevallene, en daer zyne laetste woorden zeer vertroostend voor den Vryheer moesten wezen, laedden de leen- | |
| |
mannen hem op den rug, en bragten hem voor Arnold.
By het vernemen dat de gevangene Odas verdwyning kende, deed de Vryheer den Gentenaer aen zyne voeten zitten; hy beval hem verslag te doen van alles wat hy gezien had.
- Men heeft my beloofd dat ik myne vryheid bekomen zal!’ sprak de aengebragte op een navorschenden toon, zoodra hy het verlangen ontwaerd had, dat Arnold aen zyne woorden hechtte.
- Ja, indien uw verhael echt en onbewimpeld is,’ was 's ridders antwoord.
- Ik zweer u, edele Vryheer! dat het der waerheid getrouw zal wezen,’ zei de Gentenaer; hy vervolgde: - Uwe dochter is door eenen bewooner der duisternis aen de vlammen ontrukt en uit uw slot vervoerd: door eenen afgezant des Hemels verlost, moet zy heden nog u weêrgeschonken worden!
- O, vriend! spraekt gy waerheid,’ riep Arnold; - zeg, zeg my alles; maer wees regtzinnig: wel beloond zult gy tot uwe stedegenooten weêrkeeren.
| |
| |
Aller nieuwsgierigheid was ten top geklommen: met open ooren en mond wachtte elkeen op het verslag des krygsgevangenen, welke, door de beloften van Arnold geheel en al gerustgesteld, in dezer voege aenving. - Verbitterd omdat gy Audenaerde ingenomen, en een groot deel onzer omgebragt hadt, zwoeren de gevlugte Gentenaers zich op u te wreken. Na wy eenen uwer knechts, die zich huiswaerts begeven wilde, aengehouden hadden, vernamen wy van hem dat uwe leenmannen, vermeenende ons allen gedood of naer Gent verjaegd te hebben, zich te Audenaerde aen eene uitzinnige vreugde overlieten. Hy zegde nog dat gy u, met de ridderen, die uwe onderneming ondersteund hadden, slechts des anderendaegs naer Schoorisse wenden zoudt, alwaer gy aen uwe dienaren bevel hadt gegeven u aenstonds te verwittigen van het minste gevaer dat uwe dochter zou loopen. Die zendeling is door de onzen om het leven gebragt.
‘Nauw was de avond gedaeld, of uwe heerlyke woon werd omzet. De tegenstand dien wy ontmoetten, was kleen; na eenige
| |
| |
oogenblikken, werden de verdedigers genoodzaekt zich aen onze magt te onderwerpen. Allen sneuvelden, en uwe burgt stond in vollen laei. Met eene ongewoone hevigheid steeg het vuer in de lucht, en een kwaert uers vergenoegde om kepers en balken ter neêr te doen storten. Onze vreugde veranderde in bewondering; die bewondering in schrik, wanneer wy eenen persoon, in stalen harnas uitgedost, door vlam en smook al de vertrekken van het slot zagen doorloopen, tot hy eindelyk het éénige deel, dat nog door het vuer niet was aengerand, moedig en onbevreesd toenaderde. Wy speurden zyne handelwyze na: als een bovennatuerlyk wezen scheen hy voor de vlammen beveiligd, wanneer hy eensklaps, by eene vrolyke beweging, de armen omhoog sloeg, en als eene schim aen aller oogen verdwenen was. Onze bewondering klom ten top: sprakeloos bleven wy op de plaets staren, waer hy zich aen ons had vertoond, en een geroep, een hartscheurend geroep, werd door eene vrouw aengeheven. Alsdan slechts konden wy de rede van die zelfopoffering
| |
| |
gissen: drie persoonen, die aen den wil van dit wonderbare verschynsel verslaefd schenen, hielpen hem in zyne onderneming: het deel van het slot, waerin zy waren, stond in vuer en vlam, en de klaerte vertoonde aen onze oogen eene maegd, wier hairlokken op haer wit kleed golfden, en die bezwymd in de armen van een zwarten ridder lag.
- Van den zwarten ridder! groote God!...’ schreeuwde Arnold, die tot hiertoe met zooveel belangstelling en vrees dit verhael had afgeluisterd; - van den zwarten ridder!...’ herhaelde hy. - O!... myne lieve Oda heeft het haer voorzeide lot, het lot harer ongelukkige moeder ondergaen! Die slag is te zwaer voor een vaderhart!...’
De Vryheer sloeg zich de handen voor de borst, en herhaelde gestadig: - Wee my, rampzalige!’ Hy verscheurde door zyn gesteen de harten der hem omringende menigte.
De Gentenaer wilde Arnolds rampspoed niet langer laten duren: hy versterkte 's mans gemoed, en deze voelde zoo groot eene erkentenis voor den spreker, dat hy hem
| |
| |
met de streelendste woorden aenzocht zyn verhael voort te zetten.
De jongeling vervolgde: - Nauwelyks waren maegd en mannen uit onze oogen, of wy spoedden ons langs den tegenovergestelden kant van het slot, welks toegang door een openstaende poortje ons werd vrygelaten. Daer wilden wy de maegd aen haren schaker ontrukken, doch een hevige weêrstand werd ons geboden door eenen hoop ruiters, waerover de zwarte ridder het bevel voerde: eenige onzer sneuvelden; de vrees beneep zoodanig ons hart by de zware en spoedige slagen, die zy ons toebragten, dat een der nevens my staenden uitriep dat het helsche geesten waren, en wy de vlugt namen, nadat de zwarte ridder met de maegd verdwenen was.
‘Daer myne ontvangene wonden my beletten den met my ontsnapten persoon langer te volgen, kroop ik door den tuin van het slot. Nauw had ik my in het bosch verborgen, of een gekreet werd door eenen aenrennenden ruiter aengeheven. Ik luisterde toe; en by eene tweede vraeg: - Wie
| |
| |
daer?’ hoorde ik met eene forsche stem uitroepen: - Weg! ik ben de zwarte ridder!’
Op eenen toon, die den schaker uwer dochter tot in het diepste der ziel ontroeren moest, antwoordde de vreemdeling: - En ik, ik ben uw vyand tot er dood, ik ben...
‘By het uitbrullen van zynen naem, die door een geweldigen slag, den zwarten ridder toegebragt, verdoofd werd, raekte de ongelukkige maegd uit hare bezwyming. - Hulp, hulp!’ was haer kreet; en alvorens de schaker zyne byl in de hoogte had geheven, ontving hy een tweeden slag op zyne borstplaet, en liet de maegd uit zyne armen zygen.
‘De onbekende trok zynen draver ter zyde, ten einde den zwarten ridder te noodigen om hem op te volgen. Zyne bedoeling scheen slechts het vertrappelen uwer dochter onder de hoefyzers des dravers, te willen beletten, en werd door den zwarten ridder zoo wel geraden, dat de maegd buiten alle gevaer op den grond bleef liggen. De bylen der twee kampvechters bonsden verschrikkend op elkanders stalen uitrusting: de sla- | |
| |
gen verdubbelden naermate de woede vergrootte, en wederzydsche vervloekingen, gepaerd met een helsch gegryns, weêrgalmden door het gansche woud. Door eenen slag, dien de redder uwer dochter niet afweren kon, kloof de zwarte ridder het hoofd van diens paerd in tweeën: ruiter en ros stortten neêr. De moed van den vreemdeling scheen by deze onderlaeg te herleven: met eene zoo snelle beweging, dat de zwarte ridder er zich niet aen verwachten kon, nam de onbekende diens ros by den teugel, stiet het achterover; en zekerlyk zou de redder uwer dochter het slagtoffer zyns vyands geweest zyn, ware deze uit den zadel niet getuimeld. Van zyne byl beroofd, en slechts nog de hem toegebragte slagen, met behulp van zyn rapier kunnende afweren, brulde de wanhopige ridder de afgrysselykste verwenschingen uit: een laetste slag werd door hem toegebragt, en de vreemdeling, die dezen slag behendig van zich afwendde, wierp den zwarten ridder levenloos ter aerde!’
Hier viel Arnold van Schoorisse eensklaps den verhaler in de rede, en: - God! God!’
| |
| |
zuchtte hy, - gy zyt regtvaerdig in uwe werken: uwe straffende hand heeft zich over den hatelyken vervolger van allen, die my dierbaer waren, uitgestrekt!’
De Gentenaer hernam: - Nauw was de zwarte ridder onder de slagen van zynen vyand gevallen, of deze zette zich nevens de bezwymde maegd, wier aengezicht hy tegen den boezem drukte. Hy riep gestadig: - Oda! lieve Oda! ontwaek; o! ontwaek, want gy zyt uit de handen uws vervolgers verlost, om in die van uwen vader weêrgesteld te worden!’
‘Alsof de stem haers redders de kracht bezeten had, om de maegd tot zich te roepen, vloog een doffe klank uit hare borst. Onophoudelyk trachtte de onbekende door vriendschappelyke woorden het bloed met meer snelheid door de aderen van het meisje te doen vloeijen, welke weldra den moed haers verlossers door eenige voor my onverstaenbare woorden geheel en al opbeurde. - Engel!’ sprak haer redder, - engel! o! gy maekt my gelukkig!’
‘Hier hief de jonkvrouw een gegil aen:
| |
| |
haer redder vatte weêr de byl ter hand, en als had hy in de tegenwoordigheid der maegd het dringendste gevaer willen trotseren, stond hy de makkers van den zwarten ridder af te wachten, die in vollen ren hunnen meester achterna liepen.
- Vlugt, vlugt!’ riep de maegd: zy trachtte, doch vruchteloos, de plaets te verlaten, waer zy gevallen was. Haer redder voldeed zonder aerzelen aen deze bede: hy tilde uwe dochter in de armen, vatte het paerd van zyn verslagen vyand by den teugel, en verdween langs den tegenovergestelden kant der laen.’
Arnold van Schoorisse kon zyne vreugd niet meer verbergen: hy sprak tot Jan Cabilliau, die zich steeds aen zyne zyde gehouden had: - Ik ben overtuigd, jonker! dat die edele ridder Walter van Herzeele zyn moet, welke, myne aenwezigheid alhier niet vermoedende, myne lieve Oda naer Audenaerde zal vervoerd hebben. Walter is een ware vriend: wat ook Oda er nog tegen opwerpen kunne, wil ik dat haer verlosser haer echtgenoot zy. - Zeg, beste jongen!’
| |
| |
vervolgde Arnold tot den krygsgevangenen, - wat is er van den zwarten ridder dan geworden? verhael het ons spoedig; misschien zal het my nog gelukken hem te ontdekken; misschien ook zou...’ Hier staekte de Vryheer zyne rede, en fluisterde iets in het oor van jonker Cabilliau. Niettegenstaende hy de hem ingevallen gedachte geheim wilde houden, hoorden al de aenwezige persoonen hem zeggen: - Misschien ook ware het nog mogelyk dat ik myne geliefde Isabella in zyn slot zou ontdekken!’
- Gelyk ik verhaeld heb, heer ridder!’ sprak de Gentenaer voort, - naderden de makkers van den schaker uwer dochter, juist op het oogenblik dat deze met haren verlosser verdwenen was. De vrees beneep myn hart by hunne verschyning: ik trachtte te vlugten, doch kon niet, en gaf my aen de genade des Hemels over. - Staet!’ riep de man, die den anderen tot geleider diende, zoodra zyn paerd tegen het geraemte van den zwarten ridder gestruikeld had; - staet! en laet ons zien of de gesneuvelde geen van de onzen is. Opdat niemand den zwarten
| |
| |
ridder kenne, is het eene pligt de dooden en gekwetsten mede te voeren.
- Wy hebben slechts één lyk en twee gewonden, Mynheer!’ riep een der mannen, - niemand is achtergebleven.’
‘Niettemin steeg de geleider van zyn ros, en zich digt tegen den zwarten ridder houdende, sprak hy met eene soort van treurig voorgevoel: - De gesneuvelde is echter een ruiter: gauw, gauw; laten wy zien!’
‘Een hunner nam een lantarentje, dat aen den zadel van zyn paerd hing, en nauwelyks was hy het lyk toegenaderd, of de geleider riep weemoedig: - Hemel! 't is onze Meester!’
‘By deze uitroeping trof de verslagenheid de ziel van al de ruiters: eenieder sprong van zyn paerd, en alsof het gezegde van den aenleider hen niet overtuigen kon van den slag, die hun zoo noodlottig scheen, naderden zy, een voor een, het lyk, en aller ontroering liet zich gemakkelyk aen hun gezucht en gekerm kennen. - Na men honderde vervloekingen tegen den moorder had uitgebraekt, riep de aenleider dat zy gevaer liepen van
| |
| |
ontdekt te worden, en hun behoud afhing van de onwetendheid, waerin zy het volk nopens den naem van den geheimzinnigen ridder, zouden laten. Hy voegde er by dat de tyd dringend was, en raedpleegde de anderen om te weten wat men met de overblyfselen van hunnen Heer doen zou. Men besloot het lyk aen twee hunner, waeraen de geleider zich vervoegde, over te laten, welke het ten Oosten van het woud in den grond delven moesten.’
- En is dit reeds gedaen, vriend?’ vroeg Arnold.
- Ik denk van ja, Heer! Altyd is het zeker dat zy zich by dit besluit gehouden hebben: het lyk is weggevoerd; en verders weet ik niets meer te verklaren.’
De Vryheer van Schoorisse was op het punt nog eenige vragen aen den krygsgevangenen te doen, wanneer een ridder, op een moedigen draver gezeten, de kastanjelaen, door de overblyvende vlammen verlicht, trotsch inrende. - In de eene hand hield hy zyne byl, en met de andere ondersteunde hy Oda van Schoorisse, welke, by
| |
| |
het zien der vernieling van het vaderlyke slot, weêr in bezwyming viel; zy liet het hoofd over den linker arm des ridders zakken. De aenwezigheid der talryke wapenlieden, die allen rond Arnold geschaerd waren, maekte dat Odas verlosser zynen klepper weêrhield, en scheen te aerzelen of hy voortgaen, dan wel terugkeeren zou. Arnold, dezen twyfel bemerkende, aenzocht de zynen stil ter plaets te blyven. Nauw was hy den ridder op eenige stappen toegenaderd, of hy riep blymoedig uit: - Ja, ja; 't is myn vriend Walter: ik ken hem aen zyn zwarten hengst!’
Nu overlaedde hy Oda met kussen, zonder nog een enkelen oogslag op haren verlosser te werpen. Het bezit van dit lieve kind maekte Arnold als uitzinnig: onophoudelyk riep hy: - Oda, Oda!’ en reeds had hy hare kille wangen onder zyne streelingen verwarmd; reeds ook waren eenige ridderen toegenaderd alvorens de gedachte hem inviel den held zyne dankbaerheid te betuigen.
Eerst nu wilde de gelukkige vader zich van deze pligt kwyten; en de maegd aen de zor- | |
| |
gen van jonker Cabilliau overlatende: - Styg af, edele vriend!’ sprak hy tot den ruiter, - styg af, en ontvang de belooning van dien, welke u het behoud van zyn dierbaer kind verschuldigd is. Ik beloof u by God dat ik u Oda ten loone uwer bewezene diensten zal schenken!
- Oda is ook het éénigste verlangen myns harten!’ mompelde de ruiter.
Arnold van Schoorisse bekeek hem strak in de oogen, en: - Hoe! gy zyt Walter niet?’ vroeg hy verwonderd.
- God heeft uwe belofte gehoord, Vryheer!’ was het antwoord des onbekenden.
- En die zal geheiligd blyven,’ stamelde Arnold. - Zeg, zeg my wie ge zyt; aen wien ik de redding van myn kind te danken heb?’
Odas verlosser stak het hoofd digt tegen dit van Arnold, hief zyn helmvizier op, en terwyl de Vryheer een angstig gegil liet hooren, trok de ruiter zynen draver om, en verdween onder het gedurige geroep van den Vryheer: - Wees gezegend, Ackerman!... Ackerman! wees gezegend!...’
| |
| |
Arnold stond bewegeloos: al die gemoedsaendoeningen hadden hem als met lamheid geslagen. Nu stroomden overvloedige tranen, die heil en lavenis aen zyne zoo lang beklemde ziel bragten, langs zyne wangen: hy drukte Oda nogmaels tegen den boezem, en gebood dat men haer by Agar zou leiden.
* * *
Om Ackermans aenwezigheid in het slot van Schoorisse als geen verdichtsel by onze lezeren te doen doorgaen, en omdat zyne verschyning hun, even als aen de ridders die er zich bevonden, niet al te zonderling voorkomen zou, dienen wy ons verhael van een weinig hooger te hernemen.
Nauwelyks was de overmeestering op Audenaerde in de hoofdstad van Vlaenderen gekend, of bittere vervloekingen werden door de Gentenaers tegen hunnen bevelhebber uitgebraekt, welke, vermeenende dat alle hoop op wederwraek nog niet verloren was, besloot zich by de achtergeblevene vlugtelingen te vervoegen.
| |
| |
Ten einde ook de verwoesting te beletten, die zyne stadgenooten 't burgslot van Schoorisse wilden doen ondergaen, riemde Ackerman zyn harnas aen, en vloog, te viervoet, in de rigting van Arnolds heerlykheid. Eene heldere klaerte in de lucht, deed hem van schrik sidderen: hy liet den teugel op den hals zyns dravers zwieren, en Oda was het eenigste voorwerp zyner bekommernis. De gedachte dat zy misschien in de vlammen zou omkomen, viel hem schrikkelyk, en graeg hadde hy zyn leven voor het behoud dier engelachtige Oda verpand; voor het behoud dier Oda, welke misschien nu ook den wensch uitte haer verloofden als haren redder te omhelzen! De hoop beurde Ackermans moed op. Nu eerst werd hy gewaer dat zyn paerd op stap ging: ontevreden omdat het beest zynen wensch niet voorkwam, gaf hy het de spoor, en draefde weêr met verdubbeld hoefgeklepper tot tegen het burgslot van Schoorisse, alwaer wy hem handgemeen met Odas schaker gezien hebben.
De verwondering, die Ackermans verschyning gebaerd had, een weinig verdwe- | |
| |
nen zynde, wilde de Vryheer van Schoorisse de noodige opzoekingen doen ter erkenning van den zwarten ridder. Nu werden de bosschen van het slot omringeld: stiptelyk verbood de Vryheer iemand der ontdekte persoonen te dooden, alvorens hy zelf die had ondervraegd: gepikte touwen werden aengebragt, en een kwaert uers na de verdwyning van Ackerman, die, vernemende dat al zyne makkers de vlugt hadden genomen, Gentwaerts terug was gekeerd, zag men meer dan vyftig persoonen, onder het geleide des Vryheeren van Schoorisse, al de plaetsen van het bosch doordringen.
Lang bleven de opzoekingen zonder vrucht, ja, Arnold begon den moed op te geven van den helschen ridder immer te ontdekken, wanneer een der mannen een stil gezucht van uit de kruin eens eikenbooms tot zich hoorde komen. Deze daed bragt tewege dat de Schoorsenaer zyne toorts in de hoogte hief. Hem scheen dat hy de voeten van een hangenden persoon zag. Nauwkeuriglyk begon hy alles na te speuren, en, verzekerd dat zyne oogen hem niet bedrogen, hief hy
| |
| |
een geroep aen, dat de ooren van eenige der krygslieden trof. Zyn geroep werd beantwoord; hy wachtte de beloofde hulp af, wanneer hy in eens door het zwaer gewigt van eenen man, die zich uit de kruin des booms liet nedervallen, in den grond plofte, zich van zyne toorts beroofd zag, en eenen zwaren slag op het hoofd ontving. Een tweede kerel, die even als de eerste was neêrgesprongen, kwam zynen makker ter hulp; en gewis ware het met den Schoorsenaer gedaen geweest, hadden de toesnellende wapenmakkers de moordenaers niet genoodzaekt de vlugt te nemen. Om zich aen eene zekere dood te onttrekken, klaverden de laetstgemelden met buitengewoone behendigheid op een anderen boom, van waer zy, na eenige uren doodsangst, gelukkig ontsnapten.
Inmiddels was Arnold tot zynen leenman genaderd, welke zonder beweging uitgestrekt lag. De gedachte dat de man een angstgekreet had aengeheven, omdat hy zich door eenige Gentenaers had zien overvallen, deed zich by allen op; en het was slechts, wan- | |
| |
neer de Schoorsenaer tot zich zelven gekomen was, en hy de kracht weêrgevonden had om met de hand naer de kruin van den boom te wyzen, dat allen te gelyk zegden: - Er hangt iemand in de takken!’
Hierop klommen de stoutsten op den boom; nauwelyks had de eerste toegenaderde het voorwerp, dat de nieuwsgierigheid der omstanders opwekte, van naby aenschouwd, of hy riep met eene stem, die Arnold als een donderslag in de ooren klaterde: - Vryheer! 't is de zwarte ridder!’
Aller oogen werden op Arnold van Schoorisse gevestigd, die, by eene onwillige beweging, de hand aen zyn zwaerd had geslagen. Eenige, voor de overigen, onverstaenbare woorden, hem door jonker Cabilliau toegestuerd, trokken den Vryheer uit zyne bedwelming, en hy sprak met eene stem, die de aendoening zyner ziel verraedde: - Dat men het lyk aflate!’
De leenmannen voldeden aen dat gebod: de zyden touw, waermede de makkers den ridder hadden vastgemaekt, werd losgesneden; het lyk viel loodzwaer neder. De kring
| |
| |
der omstanders drong nader. Arnold beval dat men 's ridders helm ontriemen zou, en nauwelyks was dezes aengezicht ontdekt, of de Vryheer liet zich magteloos op het gras zygen.
Hy had Walter van Herzeele onder het gewaed van den zwarten ridder herkend!...
|
|