Logo DBNL
Arnold van Schoorisse, episode uit den opstand der Gentenaers (1382-1385). Deel 2 (1845)

Arnold van Schoorisse, episode uit den opstand der Gentenaers (1382-1385). Deel 2

(1845)–Joseph Ronsse–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

VIII.
Het Steekspel.

 
Hinc metuunt cupiuntque, dolent gaudentque. -
 
Aen. lib. vi.
Beide gelyk in behendigheid, beide sterk en moedig, vielen zy elkander eerst aen met koele en berekende omzichtigheid; dan, weldra verdubbelden hunne slagen; hunne lichamen namen honderd verschillige houdingen in eenen oogwenk aen, en hunne bewegingen van aenval en verdediging werden met onbegrypelyke juistheid uitgevoerd.
Bertrand Van Rains.

De dag, welken de Vryheer van Schoorisse roet zooveel vreugde had afgewacht, was nauwelyks aengebroken, of Arnold, vergezeld van eenige zyner vrienden, onder welke men Floris van Heule, Rudolf van Vlaende-

ren, Willem van Eertvelde, Jan, bastaert van Enghien, en Mynheer van Croysyles, die allen voor hunne dapperheid in het beleg van Audenaerde tot ridder waren geslagen, tellen kon, doorliep geheel de uitgestrektheid van Schoorisse, en liet zyne tevredenheid uitschynen by het zien der schitterende bloemkransen, overal tusschen groene loofwerken ingemengeld, De straten van het dorp, langs welke de Graef moest doortrekken, waren als in eenen tuin herschapen, tot wiens daerstelling oud en jong het zyne byzette. De vreugde, die men op Arnolds aengezicht bemerken kon, werd door allen gedeeld; honderd verschillige volksliederen deden het eenzame en verlatene veld door hunne refereinen weêrgalmen, en het gezang, dat men ter gelegenheid der aenkomst van den Graef en der zegening van het huwelyksfeest vervaerdigd had, werd door eene rei van jonge zangers en zangeressen zoo smaekvol aengeheven, dat onze ridders aen de begeerte niet konden weêrstaen de frissche en beminnelyke landmeisjes hun genoegen over die verrukkende toonen mede te

deelen. Ook zagen zy hunne handelwyze van iederen verloofden in het byzonder goedkeuren; en een ridderwenk, aen zyn meisje toegeworpen, deed den minnaer gelooven dat hy een benydenswaerdigen keus gedaen had. Het geroep: Lang leve onze Vryheer! volgde op het gezang, en nooit, zelfs niet tydens zyne gelukkige vereeniging met Isabella, had Arnold zulk eenen overvloed van geneugten gevoeld. Ware zyne wederhelft by hem geweest, de man zou zyne erfgronden in een aerdsch paradys herschapen gewaend hebben.

Uit al de pachthoeven der heerlykheid van Schoorisse, zag men gespierde mannen, op moedige dravers, rond de dorpkerk verzamelen: hunne kiesche wapening beantwoordde den luister, dien de Vryheer aen het onthael van zynen Graef stelde; talryke maegdekens, in witten dos, wier zilveren hairlokken met bloemkransjes doorvlochten, op haren sneeuwen hals golfden, voegden zich van tyd tot tyd by de wachtende ruiters, en twee schilddragers, die den zwarten leeuw op gulden veld gesneden, in een kostbaren

lyst aenbragten, plaetsten zich aen het hoofd van den stoet, welke door de edelen langzamerhand vergroot werd. Vanen en banieren, wier fraeije kleuren tegen de zou opblonken, wentelden hier en daer tusschen de menigte, waeraen de herder der gemeente, vergezeld door al de geestelykheid der heerlykhede van Schoorisse, zich vervoegde.

De stoet wendde zich met deftigen tred tot voor het slot des Vryheeren, wiens aenkomst men voor de valpoort afwachtte. Het scherp geschal eens hoorens brak eindelyk de onderhandeling af, die elkeen der gasten met zyn naestbystaenden makker had, en eene verbazende stilte maekte plaets voor de bewonderingskreten, gedurende geheel den doortogt aengeheven. - Zy zyn dáér!’ riep men als met ééne stem: aller oogen werden naer het slot gewend, en twee vaendeldragers boden zich het eerst aen de nieuwsgierige menigte aen. De eene verbeeldde eenen Sater, op wiens hoofd groote bokshoornen langs de schouderen neêrkrulden. Van de heupen tot aen het onderdeel der voeten was de man met eene zwarte

huid bedekt, welker staert hem byna tegen de hielen sleepte. - Hy droeg het vandel waerop de wapenen van Schoorisse, bestaende uit een rooden keper op gulden veld, afgezet met lelien, kunstig waren afgemaeld. De tweede vaendeldrager was een Wildeman, en droeg de vlag waerop de geslachtwapenen van Ghistele, zilveren keper met armelynen op een rood veld, niet min luisterlyk pronkten.

Onmiddelyk daerna volgde Arnold, in stalen uitwapening, op een zwarten draver gezeten, wiens levendigheid de man met moeite bedwingen kon. Zyn paerd, 'twelk, ongedurig, omdat men het den teugel niet vierde, het hoofd tusschen de beenen stak en het dan fier in de lucht sloeg, hield zyn langen staert boogsgewyze opgeheven, en kwispelde dien onophoudelyk heen en weêr.

Achter den Vryheer stapten Oda en Ackerman, die twee sneeuwwitte rossen berenden. De maegd was in ernstige redekaveling met haren minnaer, wiens opgetrokken helmvizier de aenschouwers gemakkelyk liet raden dat iets ontrustend hem kwelde.

Oda scheen zeer bezorgd om die onrust te doen verdwynen.

Achter onze verloofden volgde Agar, vergezeld van een aental edelvrouwen, alle op kostbare hakkeneijen gezeten; en wanneer de buitenstaende stoet de toegenaderden verwelkomd, en de dorpsherder den hemelzegen op allen ingeroepen had, maekte plegtige stilte plaets voor de hevigste toejuichingen: ieder rangschikte zich volgens staet en waerdigheid, om, omringd van al wat zich te been had kunnen stellen, op de scheidpalen van Arnolds grondgebied, de aenkomst van den Graef te gaen afwachten.

Oda, byzonderlyk, maekte de nieuwsgierigheid der meisjes gaende: een zyden rykleed, waerop de zou helder schitterde, en de onderscheidene kleuren, waermede het doorweven was, glansryk deed uitstralen, daelde haer in groote plooijen tot op het middelpunt der voeten, wier fyne leest bevallig uitscheen. Haer hoofdsluijer, waerin de zuiderwind gestadig speelde, vloog in golvende kronkelingen heen en weêr; en alwie Oda, zoo schoon, zoo belangryk, zoo

teeder, in gesprek zag met Ackerman, kon zich van de gewaende onverschilligheid des jonkers geen denkbeeld maken. Terwyl van tyd tot tyd een doffe zucht uit Odas borst vloog, terwyl zy zich aen aller oogen onttrok om eene traen te verbergen, die langs hare bleeke wangen afgleed, liep een gestadige glimlach over het aengezicht heurs vaders, welke met bevalligheid de gelukwensching der menigte beantwoordde.

De stoet hield zich eindelyk ter aengeduide plaets stil. Nadat Arnold met eenige ridderen over de goede hoedanigheden des Graven uitgeweid had, zag men in de verte eene stofwolk opryzen, en het geroep van: Leve Vlaenderens Heere! werd statig aengeheven. Dan verdeelden de ruiters zich in twee ryen; zy lieten in hun midden eene opening, langs waer de Vryheer van Schoorisse, gevolgd door zyne kinderen, de edelvrouwen en eenige der voornaemste ridderen, Lodewyk van Male te gemoet kon gaen. Ackermans oogen, die zoo lang onbeweegbaer in hunne holten gestaen hadden, schoten nu vlammen van woede;

en reeds had hy met zyn yzeren handschoen de strydbyl omvat, die aen zynen zadel hing; reeds zweefde de naem van: dwingeland! op zyne lippen, wanneer Oda, gestadig de handelwyze haers minnaers bewakende, een gegil aenhief dat, ingezien de vreugdegeroepen van allen, door Ackerman alleen gehoord werd, en dezen aen zyne belofte deed herinneren. De byl ontviel zyne hand, en het woord: - Onvoorzichtige!’ hem door Oda als een diep verwyt toegeworpen, klonk bitter in zyne ooren.

Middelerwyl was de Graef den stoet toegenaderd; de krygslieden staken de speer in de hoogte, en Arnold, van zynen klepper afstappende, zag zyn voorbeeld door al de edelen volgen. Hy ligtte Oda uit den zadel, om ze voor den Graef te geleiden. Zoo zeer was Ackerman verdwelmd, dat hy deze daed niet bemerkt had. Nu boog Arnold eenen knie ter aerde, en wachtte sprakeloos het oogenblik af, waerop Lodewyk van Male hem het woord toesturen zou. Hierna ontving de Prins den welkomgroet des Vry-

heeren, die hem de erfdochter van Schoorisse voorstelde. - Als verstomd over de schoon- en bevalligheid van Oda, ontschoeide de Graef zyne regter hand, en stak die met eerbied tot de maegd, wier vale kleur voor een hoog roozenrood plaets maekte.

Ackerman, die zich onder de overige ruiters gehouden, en zyne tegenwoordigheid van geest weêrgevonden had, aenschouwde met donker gelaet de kleenste beweging van den Graef. Iets ongewoons voelde hy in zich ontstaen: het bloed liep hem snel en ziedend door de aderen; en hy drom tusschen de hem omringende edellieden, toen Oda, op de vraeg van den Prins: - Jonkvrouw! waer is uw bruidegom?’ het hoofd omwendde, Ackerman met een lachend gelaet dezelfde hand toereikte, die de Graef daer zoo even aengeraekt had, en antwoordde: - Mynheer van Vlaenderen! jonker Ackerman nadert uwe hoogheid!’

De Prins bezag Odas minnaer met verwondering; de schets, die men er hem van gedaen had, beantwoordde niet aen het origineel, en terwyl hy al zyne aendacht

op den Gentschen Kapitein vestigde, leidde Oda dezen voor 's Graven voeten, en stamelde: - Frans! uwe belofte is heilig!’

Die weinige woorden stilden Ackermans drift. Hy boog het hoofd naer den grond, terwyl hy tot zich zelven sprak: - Eene enkele laegheid, en dan - dan eeuwige wraek!’

Oda drukte met kracht de gespierde vuist des jongelings, en zuchtte: - Goed, vriend!’

- Buig den knie, Frans!’ sprak de Vryheer, de hand voor den mond houdende, om door den Graef niet gehoord te worden. Hetzy Ackerman deze vaderlyke raedgeving niet verstaen had, hetzy hy te veel fierheid bezat om ze in te willigen, bleef hy roer- en sprakeloos.

Arnold durfde zyn gezegde niet herhalen; hy stiet met den elleboog tegen den linker arm van Ackerman, doch deze hield steeds dezelfde houding. Gewis zouden de woorden van den Graef onbeantwoord gebleven zyn, hadde Odas doordringendheid van geest in alles niet voorzien, en zy, de gelukwenschingen, spotsgewyze door den Prins aen haer

toekomenden bruidegom toegestuerd, met hare gewoonlyke bevalligheid niet aenvaerd.

De Graef, misnoegd over hetgene hy onbeschaefdheid in Ackerman noemde, groette Oda met de hand, terwyl hy haer nog eenige heusche woorden toestuerde, en wendde zich tot de overige ridders om hun zyne erkentenis over hunne aengekleefdheid aen zynen persoon te betoonen.

Na eene korte onderhandeling stelde de stoet zich weêr op weg: de Graef was in ernstig gesprek met den Vryheer van Schoorisse; en Oda, de vreugde op het aengezicht, liet haren minnaer den tyd niet om nog langer in zyne sombere denkbeelden uit te weiden.

Lodewyk van Male vond geene woorden om Arnold zyne tevredenheid over de pracht en kunde te betuigen waermede al de versierselen van de burgt vervaerdigd waren: ieder opschrift maekte zyne aendacht gaende en vleide zyne eigenliefde, even als die van den Vryheer, welke, by elk bewys van 's Prinsen voldoening, eene diepe buiging deed.

- Heb ik my uwer waerdig gemaekt, liefste?’ vroeg Ackerman, zoodra hy weêr in den zadel gestegen was.

- Uwe instemming in het nakomen myner wenschen, verrukt my, Frans! - Maer zeg,’ vervolgde Oda vrolyk, - waerom gy uit eigene beweging tot den Graef gekomen zyt, nadat gy u verwyderd hadt, om hem in het gezicht niet te vallen?

- Omdat ik uwe hand uit de zyne meende te rukken, Oda! 'k Was op het punt hem toe te roepen, dat die hand, my geschonken, door die eens aertsvyands niet mogt aengeraekt worden.’

De maegd liet den teugel harer hakkenei onwillig op den hals van het beest zinken, en reed treurig voort.

- Heb ik u beleedigd, engel?’ zuchtte Ackerman.

- Beleedigd? neen, Frans! maer waerom steeds zoo trouweloos aen uwe belofte? Ik heb u overtuigd dat eene enkele oploopendheid van uwent wege ons voor eeuwig van elkaêr kan scheiden. Gy hebt my heuschheid jegens den Graef beloofd, en echter hebt gy

den knie niet willen buigen: op zyne vragen...

- Ik?’ schreeuwde Ackerman, - ik den knie buigen voor eenen dwingeland?

- Ust!’ deed Oda; en de Graef, die iets van deze uitroeping gehoord had, keerde het hoofd om, bezag met eene soort van medelyden den driftigen jongeling, en bleef een ruimen tyd zyne blikken op Oda gevestigd houden, welke zich al de krachten voelde ontnemen, en gewis van hare hakkenei zou getuimeld zyn, ware zy door Ackerman niet ondersteund geworden.

Gelukkig dat deze beweging door Lodewyk van Male niet gezien werd, welke zich onder het uiten van eenige fransche spotnamen, aen Ackerman binnensmonds toegesnauwd, juist tot Arnold keerde om eene gedane vraeg te beantwoorden; anders ware de Prins de maegd ter hulp gesneld, en Ackerman zou misschien nog eene zachtere streeling dan de gegeven handdrukking moeten verbyten hebben.

De Graef, die besloten had, alvorens zynen togt naer Audenaerde voort te zetten, eenige

ververschingen op de burgt van Schoorisse te nemen, stapte van zyn paerd af; en Ackerman zyne verloofde tot aen den dorpel geleid hebbende, van waer zy den Prins gezelschap ging houden, kwam in het midden der buitengeblevene ridders terug. Arnold had te veel werks met de aen Lodewyk te bewyzen hulde, dan dat hy 's jongelings afwezigheid ontwaren zou; en de Prins, die in een heusch gesprek trad met Oda, vroeg niet eens naer den bruidegom meer. Hy zette zich aen het ontbyt tusschen den Vryheer en de erfdochter van Schoorisse.

Nu slechts ontwaerde Arnold de niet aenwezigheid zyns schoonzoons; hy betoonde er zyne verwondering aen Oda over, doch deze verschoonde den jongeling, zeggende dat hy de pligten van het huis by den stoet waernam. Deze uitlegging, die echter in de waerheid bestond, voldeed den Vryheer, die de goede hoedanigheden en den heldenmoed van den Gentenaer met vuer aenhaelde. De Graef, ofschoon tegen Ackerman ingenomen, scheen uit welvoegelykheid tot zynen gastheer en diens aenminnelyke dochter, zich te

laten gezeggen: hy vergenoegde zich met eene andere wending aen de redekaveling te geven.

Die onverschilligheid verheugde Oda, en de vrees, die zy zoo lang voor Ackerman gevoeld had, verdween allengskens. Zy trachtte zich dieper in de gunsten van Vlaenderens bestuerder te dringen, en op haren verloofden ongevoelig terug keerende, wilde zy de zaek zoo verre brengen, dat de Graef oorlof aen Ackerman verleenen zou, ten einde deze zich tydens het steekspel in den kring der kampvechters hield, omdat, voegde zy er by, de anderen met een ongunstig oog de eer, aen Ackerman beschoren, niet aenzien zouden.

Arnold bekeek zyne dochter met sombere blikken; hy begon haer gezegde te wederleggen, doch de Graef viel hem aenstonds in de rede, en zeî dat de opwerping der dochter van zynen boezemvriend gegrond zynde, hy graeg dier bede wilde instemmen.

Oda boog het hoofd, en Arnold, fier over de uitdrukking zyns Graven, die hem den eertytel van boezemvriend schonk, beves-

tigde dat hy op elk oogenblik bereid was, om zyn bloed ten dienste van Vlaenderens luister en heilstand te wagen.

Onmiddelyk na het ontbyt stelde de stoet zich op weg om het steekspel te Audenaerde te gaen bywoonen.

Niets lag Oda zoo ter harte, dan Ackerman 's Graven beslissing aen te zeggen. De jongeling ademde vryer: zyne erkentelykheid, zyne liefde tot Oda stegen ten top, en had de aenwezigheid van zoo talryke ridderen het hem niet belet, gewis zou hy die engelachtige vrouw tegen het harte geprangd hebben.

Zonder dat er iets merkwaerdigs voorviel, naderde de stoet de lange overwelfde valpoort van Audenaerdes wallen, alwaer het magistraet den Graef de sleutelen der stad aenbood, en hem de hartelykste gelukwenschen toestuerde. In al de straten langs waer men doortrekken moest, wapperden schitterende buertvlaggen; elk huis was vervuld van nieuwsgierigen; de vreugde was algemeen; aller oogen werden met bewondering op den Graef geslagen, en de vrouwen

zwaeiden onophoudelyk hare witte zakdoeken ten teeken van welkomgroet aen dien, welken zy haren verlosser noemden. Oda droeg ook de bewondering der menigte weg, en meer dan eens, by de uitroeping: Hoe schoon, o! hoe schoon! keerde Ackerman zich om, en bekeek vriendelyk diengene, welke met zooveel belangstelling over zyne toekomende echtgenoote sprak.

Vóór het huis van Schoorisse, regtover de steenen brug, hield de Graef een geruimen tyd stil. Daer stonden in de fynste kleuren al de veldslagen verbeeld, door hem op de opstandelingen gewonnen: overal was hy de held, de beslisser des gevechts; by zyne verschyning namen de Gentenaers de vlugt; de gevangenen smeekten hem genade af, en de verslagenen liepen als bedelaers het land rond, treurig en misnoegd omdat de Graef hen niet in genade wilde ontvangen. Iets dat boven al de bewilliging van Lodewyk wegdroeg, en Ackerman tot in de ziel griefde, was dat vier brouwersgasten op eene gebrokene ton eenen der Gentsche bevelhebbers voerden, welke, opgevolgd door

een twintigtal schiptrekkers, met opzet in de slordigste kleederen verbeeld, Philips van Artevelde het gebied over Vlaenderen opdroegen, en hem den eed van getrouwheid aflegden.

De Graef kon zich niet onthouden te glimlachen: zyne vergenoeging werd door allen gedeeld, en door een luidruchtig handgeklap beantwoord, op 'twelk het driemael herhaelde geroep: Leve de Heer van Vlaenderen! dood aen de opstandelingen! geheel de stad door weêrgalmde.

Oda alléén had de zielworsteling van Ackerman by die algemeene vreugde ontwaerd, en zy moest al het gezag, dat ze zich op haren minnaer aenmatigen kon, werkstellig maken, om hem te weêrhouden dit zinnebeeld der kleinmoedigheid van de opstandelingen, met zyne byl niet in stukken te houwen. Op verzoek zyner beminde, keerde Ackerman het hoofd langs een anderen kant, en Oda voelde hare smart verligten by het bevel van voorttogt aen den stoet gegeven.

- Lafaerts! schandelyke lafaerts!’ morde Ackerman.

- Nog een enkelen dag geduld, vriend!’ fluisterde men hem in het oor.

De jongeling beoogde stilzwygend zyne minnares, en: - Een dag is eene eeuw,’ was het antwoord. Hy zweeg: als had hy nieuwe middelen beraemd om zich aen dit geduld van éénen dag te onttrekken, liet hy het hoofd onachtzaem voorover zinken.

De stoet trok door de Steenen-Poort(1), langs de straet Tusschen-Bruggen, den Kre-

kelput, de Hoofdelooze-Poort(1) en de Broodstraet, van waer hy op de Groote Merkt aenkwam. De kampvechters schaerden zich ter noordzyde in eenen kring, en zoodra was de Graef het praelschavot niet opgeklommen, of een der herauten las de voorwaerden van het steekspel af. Arnold plaetste zich aen 's Graven regter, en Oda aen diens linker zyde. Eene krygsmuzyk vervulde de lucht door hare zoetluidende toonen, en op elk een der hoeken van de stellagie wapperden vlaggen waerop 's Vorsten wapenen schitterend uitblonken.

Zoodra de Graef neêrgezeten was, hield de muzyk op, en het geschetter der klaroen, kondigde de opening van het feest aen.

De nieuwsgierigen rigtten zich op de punt der voeten om de minste beweging van den Graef gade te slaen, welke den Vryheer onder de wentelende golven der gekruiste banieren ter voorzyde van het praelschavot leidde: nu weêrgalmde de Groote Merkt door het geroep van: Leve, leve de Graef! leve Arnold van Schoorisse!

Van alle kanten deed de toegestroomde menigte door allerlei vreugdeteekenen haer genoegen kennen; het trompetgeschal schaterde op nieuw door de lucht, en zoodra was de rust niet hersteld, of de heraut ontplooide een parkementen brief, liet met opzet den er onder zwierenden zegel zien, en na eene diepe buiging voor den Graef gemaekt te hebben, las hy met heldere en verstaenbare stem de volgende regelen:

‘In den naem der allerheiligste Drievuldigheid, Wy Lodewyk, de II van Male, Vassaelheere van den magtigen en geduchten Koning van Frankryk, XXIV Graef van Vlaenderen, bygenaemd de Blygeestige; de trouwe diensten eens moedigen onderdaens, aen ons en aen de Fransche kroon bewezen,

op eene schitterende en eervolle wyze willende beloonen, hebben, na rype overweging, goedgevonden Arnold van Gavere, Heere van den lande van Schoorisse, tot ridder te slaen.’

Een hevig handgeklap beantwoordde deze uitroeping: Oda voelde eene kille huivering door heure aderen rillen, en Arnold, fier en trotsch, liet de oogen over de menigte weiden. Hy kon zyne vreugde niet meer verbergen, wanneer de Graef, zyne hand drukkende, hem onder het toesturen van de vleijendste woorden aenzocht eenen knie ten gronde te buigen. De Vryheer liet zich op een rood zyden kussen neêrzygen; en eene grafstilte heerschte onder het daer zoo even toejuichende volk. Lodewyk van Male toog zyn zwaerd in de hoogte, zwaeide het boven het hoofd zyns gunstelings, sloeg het driemael op diens schouderen, en na men hem de gulden spoor aen den voet vastgemaekt, en den ridderhelm op het hoofd geriemd had, regtte de Graef den Vryheer van den grond op, hem tot by de diep ontroerde Oda geleidende. Arnold kuste het voorhoofd

zyner dochter, ontving de hulde van al de rond hem staende ridderen, en de Graef ving een gesprek aen met Oda, waerin de maegd zyne heuschheid bewonderde. Meer dan eens uitte zy den wensch van Ackerman in deze redekaveling deel te zien nemen.

De plegtigheid geëindigd zynde, werd de ridder ter groote kerk geleid, alwaer hy, na de verschuldigde trouw aen den Graef beloofd te hebben, zwoer de regten der Roomsche religie tot zyn jongsten levensdag te verdedigen.

Hierop moest het steekspel aenvang nemen: de klaroen deed weêr zyne schaterende klanken hooren, en de paerden der kampvechters, opgewekt door het bevel van den aentogt en de prikkeling der spoor, brieschten en trappelden van genoegen. Van den kant der hoogpoort zag men een dertigtal welgeharnaste ridders in het strydperk aenrennen, welke zich ter regter zyde van, het praelschavot digt tegen het Meysel(1) rangschikten, alwaer het lot beslissen

moest aen wie de eer te beurt vallen zou eerst eene lans te breken. - Men hoorde met algemeene belangstelling den naem van Ghisselbrecht van Leeuwerghem, benevens dien van Lodewyk Haze, bastaertzoon des Graven, uitroepen. Deze twee ridders, overal door hunne schitterende daden bekend, stapten met opgetrokken helmvizier in den omkreits, maekten eene diepe buiging voor den Graef, den nieuwen ridder en de edelvrouwen, en hielden zich een oogenblik voor de zitbank der regters op, van waer zy, na hunne drie omloopen rond het worstelperk gedaen te hebben, zich op den overeengekomen afstand van elkander plaetsten. Eene verstompte lans werd aen ieder hunner door de schildknapen behandigd, het helmvizier neêrgelaten, en de klaroen kondigde den aenvang der worsteling aen.

Zoo geweldig was die aenval, dat de stoot, dien elkeen der ridderen tenzelfden tyde op de yzeren uitrusting ontving, hun

beiden eene beweging achterover deed doen. Gelukkig voor Haze, die door den ontvangen schok den stegel verloor, dat de lans van den heer van Leeuwerghem in splinters sprong, of gewis zou een tweede slag 's Graven zoon uit den zadel geworpen hebben. Terwyl men zynen medemakker eene andere speer ter hand stelde, vond Haze nauwelyks den tyd om zich weêr vast op zynen draver te zetten, welke nu met de vooryzers in de lucht klauwde, en de uitrusting van zynen eigen tegenstrever als verbryzelen wilde. De ridders, te digt byeen geplaetst om van hunne lansen gebruik te kunnen maken, stonden, als twee leeuwen, elkander tegenover, staken het wapen boven hunne hoofden, en daer Ghisselbrecht de kans niet vond om Lodewyks zoon een tweeden steek toe te brengen, sloeg hy de spoor driftig in den buik van zyn ros, en bevond zich op een behoorlyken afstand van zynen medekamper, welke de speer velde om Ghisselbrecht te gemoet te loopen. Heviger nog dan de eerste was deze schok; want beide ridders, door eene al te driftige beweging

hunner paerden, bereikten 't doelwit niet dat zebeoogden, en de dravers stieten zoo geweldig tegen elkaêr, dat de lans van Ghisselbrecht, in de kleeding van Lodewyks paerd haperend, de eerstgemelde plotselings op den grond viel, terwyl Haze genoodzaekt werd uit den zadel te springen, wilde hy het lot zyns makkers niet ondergaen. Beide ridders verdoken zich spytig onder de overigen, terwyl de paerden vry door de renbaen liepen.

Nu was het de beurt van Willem van Nevele en Diederick van Hameyden, welke laetste twee lansen brak. Elke stoot toegebragt, werd afgeweerd, en de stryd bleef lang onbeslist, totdat het eindelyk Willem van Nevele gelukte zyn dapperen tegenstrever nevens zyn paerd te doen vallen.

Hierop volgden beurtelings Rudolf van Vlaenderen met Willem van Eertvelde; Jan, bastaert van Enghien met Jakob van Cohem; Guy van Ghistele met den Burggraef van Bergen, en nog eenige andere ridders, van wier namen de kronykboeken geene melding maken.

Nadat het tweegevecht tusschen de ridders

ten einde was, en dat men het bestemde geschenk aen den overwinnaer had behandigd, las men de voorwaerden van een ander gevecht af, dat tusschen de overige edelen, in ryen van zes tegen zes verdeeld, plaets moest grypen. Boden zich eerst in het strydperk aen, Fransoys Ackerman, Wouter van Enghien, Colaert, bastaert van Vlaenderen, Jan van Ghistele, Rudolf van Groothuuze en Jan Bernaeyge, welke voor tegenstrevers hadden Geert van Rasseghem, Jan van Audenaerde, Halewyn van Roosebeke, Geert Damman, Herman van Ghend en Rase Mulaerds. Na eenige krygsbewegingen gedaen te hebben, die door de snelheid der dravers alsook door den luister en de behendigheid der ruiters de onophoudelyke goedkeuring des Graven en het vreugdegeroep van allen wegdroegen, plaetsten de kampers zich eindelyk tegenover elkander.

De eerste party, waeronder Ackerman als hoofdman diende, was gelast met de bewaking en verdediging van een slot, ter linker zyde van de stellagie geplaetst, van welk slot de bestormers zich meester moes-

ten maken, en de er op wapperende vlag voor 's Graven troon brengen. Met gevelde lansen reden zy zich te gemoet: twee der verdedigers werden uit den zadel geligt, en de aenranders sprongen door derzelver rangen om zich van de vlag, voorwerp hunner wenschen, meester te maken. Door eene onbegrypelyke vlugheid, sneden de vier overblyvende slotbewaerders hunne tegenstrevers den weg af, en de verdediging der eenen en de aenranding der anderen werden zoo dapper, dat byna aller speren aen splinters sprongen. Een der aenranders werd nu ook buiten stryd gesteld; nog was de zegeprael onbeslist, wanneer de kampvechters, nieuwe lansen ontvangen hebbende, met nieuwen moed op elkander vielen. Groothuuze ook miste op den grond te tuimelen; doch de hevigheid van den toegebragten steek had hem slechts een oogenblik bedwelmd, en weldra ondersteunde hy Ackerman en Jan van Ghistele tegen hunne vyf overblyvende kampvechters.

Ackerman gewaer wordende dat de aenranders meer en meer veld wonnen, en ge-

voelende dat zy met eene loosheid, welke over de overwinning beslissen moest, zich verdeelen zonden om des te gemakkelyker de sterkte in te nemen, besloot alle list te keer te gaen. Met de snelheid, hem eigen, trok hy zynen draver om, en eer iemand zyne bedoeling kon raden, stond hy voor het slot, ten einde den vyand er de toenadering van te beletten.

De menigte vermeenende dat hy de vlugt nam, hief een schaterend gejuich aen: de Graef grimlachte; Arnold werd rood van schaemte, en Oda, in het hart ontmoedigd, wendde de oogen van Ackerman af: gemakkelyk kon men aen het rasse opzwellen en dalen van haren boezem ontwaren dat zy de grootste deelneming in de eer of schande heurs verloofden nam. De lach, die om 's Graven mond kwam, scheen Oda een verwyt van lafheid jegens haren minnaer, en eene traen blonk onder hare oogleden.

Het vreugdegeroep: Bravo! bravo! dat nu met hevigheid werd aengeheven, beurde Odas oplettendheid weêr op; de Graef beet op de lippen, en Arnold wrong vrolyk de

handen in een, terwyl de woorden: - Goed! Ackerman, goed!’ hem uit den mond rolden. Oda sloeg weêr de oogen op haren minnaer: zyne verdediging tegen twee van de drie aenranders, die hem toegeloopen waren, en waervan er reeds een geveld lag, was zoo moedig, dat de tegenparty zich genoodzaekt voelde achteruit te schuiven, en zich vergenoegde met Ackermans speer af te weeren, welke zoo krachtig in het maliehemd van Jan van Audenaerde geboord werd, dat deze den regter beugel verloor, en onder den buik van zynen draver rolde.

Middelerwyl hadden Ackermans partygangers hunne twee bygeblevene aenranders overwonnen, en zy wendden zich tot den Gentschen jongeling, wanneer deze, al zyne hoop stellende om de gouden ketting zich door zyne verloofde om den hals te zien hangen, eene laetste pooging deed, en de lans van Herman van Ghend uit diens hand wierp. Snel als de bliksem sprong Ackerman van zyn ros; alvorens Groothuuzen en van Ghistele het slot toegenaderd waren, had hy de wapperende vlag van den

toren afgerukt. Hy droeg die, onder onafgebrokene toejuichingskreten voor de voeten van Oda, welke de kracht niet vond hem een enkel woord toe te sturen.

Het kon niet anders of Ackerman moest als overwinnaer uitgeroepen worden: dit werd gedaen; en plegtigheidshalve, doch met zichtbaren tegenzin, fluisterde Lodewyk hem iets in de ooren, waeraen de jongeling de minste oplettendheid niet leende. Het geluk, dat hy in de oogen zyner verloofde zag uitstralen, droeg al zyne aendacht weg, en zich aen het voor hem zoo onaengename gezelschap van Vlaenderens Heere ontrukkende, bood hy zich weêr voor Oda aen. - Nog éénen dag geduld, liefste!’ stamelde hy. Om aen Arnold de gelegenheid niet te verschaffen hem in de aenwezigheid des Graven langer op te houden, sprong hy de trappen van het praelschavot af, en ging de gelukwenschingen der overige kampers ontvangen.

Een tweede stryd werd aengekondigd: acht ridders stonden weêr tegen elkander over, toen men ten noorden van het stryd-

perk een gemor begon aen te heffen, dat tot in de ooren van den Graef kwam. Aller blikken werden herwaerts geslagen: Oda, daer even zoo gelukkig, hief een pynlyken gil aen; zy drukte de holten der hand voor de oogen, om zich aen een gezicht te onttrekken, dat op haer de uitwerking van een bliksemvuer had, en Ackerman snelde tot voor de voeten van Arnold, als wilde hy dezen te rade gaen over hetgene er hem te doen bleef. De Vryheer voelde zich zoodanig door woede ontstoken, dat hy met toegeknelde vuisten knarsetandend nevens den Graef regt stond, en met vlammende blikken het voorwerp aenstaerde dat de nieuwsgierigheid der menigte prikkelde.

De Graef rees op, en een nieuwe kamper, door een tiental schildknapen en sterkgespierde ruiters opgevolgd, trok het strydperk binnen. - Zyn harnas, zyn helm en geheel zyne uitrusting was zwart. Hy bemande eenen draver van dezelfde kleur: zwart waren zyne yzeren handschoenen, alsook de vederbos, die hem boven de helmkroon zwierde. Het vizier neêrgelaten,

stapte hy tot voor den Graef, een blad parkement aenbiedende, 'twelk de heraut aen Lodewyk uitreikte. Deze sloeg er de oogen op, en na bevel gegeven te hebben om er lezing van te doen, sprak de Graef stilletjes in 't oor van Arnold, die, te zeer in het harte gewond, geen enkel antwoord kon uitbrengen.

De heraut deed de volgende uitnoodiging kond:

‘Ik, ridder van den zwarten arend, en de getrouwste der onderdanen van den magtigen en edelen Graef van Vlaenderen, verklare de meineedigheid, aen den Prins bewezen, bloedig te willen wreken, en noodige Fransoys Ackerman, hoofd der Gentsche muitelingen, tot een tweegevecht op leven en dood uit.

De wapenen zyn ten keuze van den beroepenen!’

De verbazing der menigte was ten top gestegen; de ridders bezagen elkander met ondervragende blikken, en de woorden: Hoofd der Gentsche muitelingen! woorden, die Ackerman, te zeer bezorgd voor zyne

bruid, niet gehoord had, werden van mond te monde herhaeld.

De onbekende uitdager doorreed met statige houding driemael het strydperk: hy zwaeide zoo behendig de speer, dat geen enkele der aenwezige kampers de lust voelde, zyne krachten met hem te meten.

- Hoofd der Gentsche muitelingen!’ bromde de Graef op zyne beurt.

- 't Is eene valsche betigtiging, edelheid! eene betigtiging door een eerloozen schaker gesmeed! Geef uwe toestemming aen het gevecht, Heer Graef! Ackerman moet den hoon, hem en my aengedaen, in het bloed des helschen zendelings afwasschen. Indien hy met geene betooverde wapenen ten stryde trekt, zal hy eerlang de gelegenheid niet meer hebben van schaken of lasteren.’ Zoo sprak Arnold.

Terwyl men deze woorden wisselde, had Ackerman zyn vermoeiden draver doen wegleiden, en uit de handen van een zyner knapen het paerd van Arnold ontvangen. Moedig bood hy zich nu voor 's Graven troon aen; de uitdaging des zwarten ridders werd

toegestaen, en eene luidruchtige uitroeping, had alleen de kracht om Oda uit de soort van bezwyming te trekken, waerin zy gevallen was. Ackerman hief het voorstuk van zynen helm omhoog, groette met de regter hand zyne minnares, haelde den sluijer, hem door haer geschonken, van onder zyn maliehemd, knoopte dien als eene bevryding tegen toovermiddelen rond zyne lenden, deed een tweeden groet aen zyne verloofde, aen Arnold, die hem een gelukkigen uitslag wenschte, en stond voor den zwarten ridder, dezen met verachting van het hoofd tot de voeten bekykende. Het gezicht des sluijers moest de woede van den onbekenden vergrooten: eene verwensching rolde uit zynen boezem, ja, aen de beweging zyner uitrusting, kon men gemakkelyk gissen dat al zyne ledematen sidderden.

Alles was weêr stil; doch by het ontwaren van Arnold, die in diepe bedenkingen verzonken stond, kon niemand zich onthouden den wensch te uiten Ackerman als overwinnaer in den stryd te zien.

Oda zat half dood van vrees; en het was

slechts wanneer de herder van Schoorisse zich met kruissen en vanen tot de kampers wendde, om de wapenen van den zwarten ridder te bezweren, dat de maegd eenige verkwikking gevoelde.

De aenvang des gevechts werd geblazen, de speer geveld, en twee hevige slagen klonken te gelyk op helm en borstplaet van beiden. De lans van den onbekenden brak, en Ackerman wankelde op zynen zadel.

- O!’ gilde Oda. Zy sloot zich de oogen, terwyl een gemor, dat onder de menigte opging, nogmaels het belang aenduidde, 't welk iedereen in de zaek van haren minnaer stelde. - Ackerman gevoelde het; zyne vorige overwinning versterkte hem; zy was als eene waerborg dat hy onder de slagen van den zwarten ridder niet zou sneuvelen.

Weêr hield deze laetste zyne speer geveld, wanneer Ackerman, de spoor in den buik zyns dravers slaende, zoo hevig en onverwacht toeschoot, dat de ridder den bestemden steek niet kon afweren. Ackermans puntige lans was tusschen den regter arm van

den geheimzinnigen kamper ingeslibberd, en daer de Gentenaer geenen tegenstand ontmoet had, viel hy met geheel het gewigt zyns lichaems op dit van zynen makker, welke hem uit den zadel trachtte te werpen. Alvorens een afkeurend geroep opgeheven werd, had Ackerman de list zyns vyands ontwaerd: hy stiet zyn paerd vooruit tot achter dit zyns bestryders, en, al de kracht zyner zenuwen byzettende, wrong hy zoo toornig zyne lans, dat hy den zwarten ridder met de stukken derzelve op den grond deed vallen.

Schielyk als eene bliksemstrael, die slechts verschynt en verdwenen is, sprong de verslagene weêr op; en terwyl men Ackerman eene andere speer aenbood, werd het sein van aftogt geblazen.

- Zullen wy het gevecht laten voortgaen, ridder?’ sprak Lodewyk van Male tot Arnold van Schorisse.

- 't Is eene uitdaging op leven en dood, heer Graef!’ was het bondige antwoord.

Oda bezag haren vader met pynlyke blikken, waerin men, als het ware, de woorden

lezen kon: - Heeft Frans nog niet genoeg getoond dat hy overwinnaer is?’

Arnold had niets van de gebaerden zyner dochter ontwaerd, en zyne rede tot den Prins voortzettende: - Ackerman kan zich met deze zegeprael niet vergenoegen,’ sprak hy; - eene volledige overwinning, door hem behaeld, zou my misschien weder in bezit stellen myner te lang gemiste Isabella.

- Beide hebben reeds eene lans gebroken, Vryheer!’ antwoordde de Graef, als had hy de laetste woorden van Arnold niet verstaen, die deze opwerping meenende te wederleggen, er den tyd niet toe vond, vermits Lodewyk van Male het bevel gaf om de kampers voor hem te doen verschynen.

- Ridder!’ sprak de Prins, - welk is het wapen waermede gy uwen vyand wilt bevechten?’

De onbekende plaetste opzettelyk de hand voor de opening van zynen helm, en antwoordde, nauw luid genoeg om gehoord te worden: - Ik laet hem den keus, geduchte heer!’

Deze woorden roerden sterk het harte van

Oda: hare lippen werden door eene sidderende beweging te samen getrokken, en 't was alsof zy in het inwendige harer ziel zegde: - Die stem komt my niet onbekend voor.’

- Kies dan, jonker Ackerman!’ hervatte Lodewyk van Male.

- De beslissing blyft aen u, heer!’ sprak Ackerman koel.

- Dat men de byl neme!’ besliste de Graef; en de zwarte ridder deed eene erkentelyke beweging.

Ackerman, die met kommer aen zyne verloofde dacht, riep haer zachtjes toe met eene stem geschikt om haer gevallen moed op te beuren: - Oda! de geregtigheid Gods zal de schael langs onzen kant doen hellen!’

Weêr stonden de kampvechters vervaerlyk elkanders beweging na te speuren. De zon, die helder uit het Zuidwesten op Ackermans helm straelde, belette dezen de hem toegedachte slagen met juistheid af te weren; doch nauwelyks was het sein des aenvals gegeven, of hy ontweek den houw zyns tegenstrevers, ja noodzaekte hem van plaets

te veranderen. De bylen glinsterden schrikkelyk over en langs beider hoofden: vyf wederzydsche slagen verstompten de wapenen der kampers, en niemand had nog eenige wonden ontvangen. De dravers, met den moed hunner berenners bezield, trippelden van ongeduld, terwyl de adem hun geweldig uit de neusgaten vloot, en zy de uitrusting der mannen met witte vlokken schuim bespikkelden. Eindelyk, hakte een bylslag, door Ackerman slecht afgeweerd, Odas sluijer aen twee stukken, welke, als twee schitterende vlaggen, rond het wapen van den zwarten ridder slingerden. Door eene zoo snelle beweging dat de jongeling die niet ontwaerd had, sloeg de onbekende de roodblauwe pluim van Ackermans helm, en een gil van vergenoeging ontvloog zyne borst.

Oda vermeenende dat het hoofd haers minnaers ter neêr stortte, hief een gegil aen. De woorden: Ackerman! dood! werden door al de rond haer staende persoonen gehoord, en het gejuich der menigte, dat tenzelfden tyde door de lucht vloog, scheen hare treurige gedachte te bevestigen. Had zy de oogen

durven opheffen, zy zou echter gezien hebben dat hare vrees ongegrond was; want de jongeling, die zich liever het leven dan het liefdepand zyner vriendinne hadde zien ontnemen, werd in zoo hevige woede ontstoken, dat hy, zonder het minste gevaer te duchten, zich vinnig op den zwarten ridder wierp, zyne helmbanden loshakte, en hem voor het gezicht van allen blootstelde!

Hier drom de menigte toe om de gelaetstrekken van Ackermans bestryder te herkennen: als een wind, draeide deze zyn paerd om, drong door zyne makkers, die opzettelyk eene opening gehouden hadden, en rende op een vluggen draf door de Nederstraet naer de Kortryksche poort. Zyne manschappen volgden hem, en Ackerman bereidde zich ook om diens stappen in te halen, wanneer een der schilddragers van dea zwarten ridder met zyne byl in de dyen van 's Gentenaers draver sloeg, en ruiter en beest in het zand deed rollen.

Eer de moedigste ridderen hunne rossen besprongen hadden om wraek over die onbillyke daed te nemen, was de geheimzin-

nige kamper met zyne lyfwacht reeds stads valbrug overgereden, welke, op bevel van den Graef, achter hem opgetrokken werd.

Ofschoon eenieder gissingen maekte nopens den onbekenden, en men hier en daer begon te zeggen dat de Graef hem ontboden had om zich alzoo over Ackermans deelneming in den opstand te wreken, bleef 's mans naem eene geheimenis, en de ridderen, verzekerd dat de aentyging jegens den Gentschen jonker eene valschheid was, uitgedacht om 's Prinsen toestemming in dit zonderling gevecht te verschoonen, waren het eens om te zeggen dat Ackerman een der byzonderste verdedigers van den troon zou wezen.

Oda, die nog altyd meende dat men de overwinning van den zwarten ridder toejuichte, en in bittere snikken losborst, hield nu slechts de aendacht heurs vaders op, welke, haer teederlyk aen het hart drukkende, uitriep: - Jonker Frans is overwinnaer, Oda.’

Het gejuich: Leve Ackerman! kon haer slechts aen het gezegde heurs vaders geloof

doen hechten: nu waegde zy het hare blikken ter plaets te rigten waer de Gentenaer gevallen was, en, o vreugde! Ackerman, met vederbos en helmkroon, wendde zich langzaem tot de stellagie, Odas sluijer ten teeken van overwinning in de hoogte zwaeijende. Arnold snelde hem te gemoet, noemde hem zyn dierbaer kind, en bood hem den Graef aen, welke hoogst verwonderd, doch niet hoogst tevreden, den overwinnaer voor Oda leidde.

Met trillende handen hing de maegd de gouden ketting over Ackermans schouderen; zy ontknoopte, onder het geluid van de krygsmuzyk en het gebulder van duizende stemmen, haren kostelyken hoofdsluijer, welke in verruiling van den gescheurden, haren hartevriend aengeboden werd.

Dezes geluk en vreugde waren ten top gerezen; Odas kommer verdwenen, en na het feest afgeloopen was, bekwam de maegd de toestemming om met Ackerman, gekneusd en vermoeid, zich naer de burgt van Schoorisse te wenden.

De stoet vertrok in dezelfde orde gelyk hy

aengekomen was: eene prachtige maeltyd verzamelde in 't huis van Schoorisse's Graven partygangers in een vriendenkring, en men dronk er op de gezondheid van Lodewyk van Male even als op die des nieuwen ridders. Na de bekers weêr gevuld waren, stond de Prins met statigheid regt, maekte eene toespeling op de uitdaging des geheimzinnigen ridders, en sprak van de verdelging der Gentsche schooijers, waervan Arnold een zoo levendig tafereel had doen verbeelden. Deze redevoering werd met luidruchtige vreugdegeroepen beantwoord: eenieder ledigde zynen beker, en na men nog lang over het voorgevallene gesproken had; na eenige der ridders het gewaegd hadden Ackerman voor eenen held zonder vrees en zonder blaem te houden, rees de Graef op: allen volgden zyn voorbeeld; en de stoet, onder de begeleiding van al wat Audenaerde te been kon brengen, trok tot buiten stads poorten, van waer hy, eene uer later, in het heerlyke slot van Schoorisse weêr aenkwam.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

plaatsen


datums