Logo DBNL
Arnold van Schoorisse, episode uit den opstand der Gentenaers (1382-1385). Deel 1 (1845)

Arnold van Schoorisse, episode uit den opstand der Gentenaers (1382-1385). Deel 1

(1845)–Joseph Ronsse–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

V.
Bekommering.

 
Adveníet justum pugnae nec acsersite tempus.
 
Aen. lib. x.
 
Verdraecht soe wie ghi syt;
 
Want wie verdraecht hi wint den stryt,
 
Verdragen en es ghene blame;
 
Het is een dinc van hoghen name.
 
Belgisch Museum.

's Morgens na de aenkomst van Ackerman op het slot te Schoorisse, rees de jongeling, vervuld door de gedachte dat hy zyne verloofde in de armen zou drukken, vroeg uit zyne bedkoets, en plaetste zich voor het

venster zyns slaepvertreks, alwaer het gezang der vogelen, die zich wederzyds liefkoosden, en de wiekjes opensloegen om het vocht van den nachtdauw er af te schudden, zyne oplettendheid gaende maekte. Hy verheugde zich innerlyk by dit tooneel; deze liefkozingen deden hem aen Oda denken, en als het ware 't onbewimpelde geluk dier gevlerkte boschbewooners benyden. De tyd, die tusschen zyne vereeniging met Oda nog moest verstryken, scheen hem lang, zeer lang: al wat in den loop des voorleden dags voorgevallen was, maekte hem op nieuw droefgeestig; hy dreef die treurige gedachte zooveel mogelyk uit het hoofd, en begon weêr van heil en zegen te droomen.

Ongeduldig om Oda te zien, stapte hy de ontvangzael binnen, en besloot er de maegd af te wachten.

Agar, die dagelyks na de ontwaking harer vriendinne werd aengescheld, verklaerde aen Ackerman dat de erfdochter van Schoorisse langer dan naer gewoonte rustte, en kende deze rust toe aen de treurigheid van den voorgaenden dag, ontwyfelbare oorzaek van

de slapeloosheid waerin zy een groot deel van den nacht moest doorgebragt hebben. Er verliep eene lange uer in ongeduldige afwachting, en Agar, aengespoord door Ackerman, klopte aen de deur van Odas slaepkamer. Geen antwoord: deze aenklopping werd herhaeld, en dezelfde stilzwygendheid bleef in het vertrek heerschen.

Agar sidderde: zonder verdere plegtigheid draeide zy de deur open, en - zag hare vriendinne levenloos op den vloer liggen. Een gegil werd aengeheven; Ackerman sprong met twee schreden tot in de kamer, en riep als een onzinnige: - Oda! Oda!’

By de stem haers beminden schoot de maegd uit den droom, waervan wy in het voorgaende kapittel het verhael hebben gedaen, en 't was alsdan dat de woorden: - Vlugt, Ackerman! vlugt!’ zoo diep eene wonde in dezes boezem bragten. Verschrikt door deze uitroeping, en niets dan zynen geestdrift raedplegende, verwyderde de jongeling Agar, die zich weenend op de erfdochter van Schoorisse geworpen had, en legde deze laetste op hare bedkoets, eenige

getuige harer zielgrievende rampen. By het zien van Odas bleeke wangen liet Ackerman zyn voorhoofd op hare kille hand rusten, die hy onder de koestering zyns adems verwarmde. Hy vond geene woorden ter uitdrukking zyner gedachten, en staerde de toegesnelde dienstboden aen, om de reden van Odas uitroeping te kennen.

Inmiddels begon de pols der maegd geregeld te slaen; de beweging haers boezems deed zien dat het bloed haer vryer door het harte liep, en een lange zucht verwyderde de vrees, die al de omstaenders gevoeld hadden.

Oda opende weêr de oogen. Als maekte de aenwezigheid van Ackerman haer nog bevreesd, rukte zy hare hand uit de zyne los, en bittere tranen vloeiden langs hare wangen. Agar aenzocht Ackerman opdat hy zich zou verwyderen. Deze voldeed aen die begeerte, en doorliep, zonder te weten waerheen, al de plaetsen van de burgt, ten einde vertroosting aen zyne treurigheid te zoeken. Weldra bemerkte hy dat zyne oogen op de vensterramen van Odas kamer gevestigd wa-

ren: hy besloot daer te verblyven, en stond als een beeld, met de armen over elkander geslagen.

Agar, aen wie Oda nu van alles kennis had gegeven; aen wie Oda gezegd had dat Ackerman haer als Arnolds moordenaer voorgekomen was, sprak over het bedrog der droomen, over de goede hoedanigheden van Ackerman, die de vriendschap des Vryheeren van Schoorisse hoogst schatte, en door dezen als eenen zoon bemind werd. Zy voegde er nog by dat de jonker alles aenwendde om zich van Arnolds gunsten, even als van de liefde, die Oda hem droeg, waerdig te maken.

Terwyl Agar hare vriendinne eene zedige en uitgekozene morgenkleeding aentrok, zag Ackerman het venster, waerop hy steeds staröogde, zachtjes opentrekken: een lief zwarthairig meisje, bleek als een lyk, bood zich voor het raem aen, en Ackerman meende haer toe te roepen: - Oda!’ wanneer ylings de gordyn neêrgelaten werd, en de maegd zich aen zyn gezicht onttrok. Nu voelde hy dat het tyd was naer het slot terug

te keeren; Agar snelde tot hem, zeggende: - Jonker Frans! Oda verlangt u in de wapenkamer des Vryheeren te ontvangen.’

Ackerman wist genoeg; met de vlugheid eener zwaluwe, die, door eene wreede hand aen haer kroost ontrukt, de vryheid weêrvindt, ylde hy de trappen op, en wierp zich voor de voeten zyner minnares.

Slechts hoorde men den naem van Oda! met dien van Frans! uitroepen: alles was weêr stil in het vertrek, en de tranen, die uit de oogen der maegd stroomden, bevochtigden de, door elkaêr gevlochtene, vingeren der beide verloofden.

- Oda! myne lieve Oda!’ sprak Ackerman eindelyk. Het meisje hief de oogen op, en: - O! ik ben hoogst ongelukkig geweest,’ stamelde zy.

- Troost u, melieve! met my zult gy voortaen heil en voorspoed op aerde smaken: ik wil gestadig by u zyn, en al de rampen des levens van u afwenden.

- Frans!’ zuchtte de maegd; en er was iets zoo bevallig, iets zoo troostend voor den jongeling in dit enkel woordje, dat hy haer,

die hem aensprak, met open mond en oogen bleef aenkyken. Oda vervolgde: - Wist gy wat ik sinds uwe afwezigheid geleden heb, Frans!... De onheilen myner rampspoedige moeder...

- Hoe?’ vroeg Ackerman verschrikt; - wie is de onvoorzichtige, die uw hart door deze bekendmaking bedroefd heeft? Zeg, zeg, lieve Oda! en ik zal...

- Zwyg, Frans! doe geene belofte; want 't ware de eerste die gy niet zoudt volbrengen.’

Ackerman gevoelde iets dat eene siddering over zyne ledematen bragt. Hy herinnerde zich met schrik den eed van getrouwheid aen den opstand, en bleef in diepe mymering verzonken.

Oda, die niets had bemerkt van Ackermans zielesmart, beantwoordde diens afgebrokene vraeg, zeggende: - 't Is vader, die my met moeders lot bekend gemaekt heeft.

- Uw vader!’ herhaelde de jongeling nieuwsgierig.

- Ja, vriend! by heeft my ook met de hoop gevleid dat ik moeder misschien nog

in de armen zou drukken! Vader heeft u sinds lang met alles bekend gemaekt, Frans! en nooit hebt ge my er iets van gezegd. Ik dacht dat ge geene geheimen voor my hadt, en - dat ge my meer beminde.

- O! spreek toch zulke woorden niet, Oda!’ voegde Ackerman het meisje zachtjes toe: - wist gy hoe hevig dit harte voor u klopt, en wat eene vreugde het my zou baren den laetsten druppel bloeds tot vervulling van een enkelen uwer wenschen te vergieten, gy zoudt zeker deze verwytingen niet doen. Wat! gy dacht dat ik u meer beminde! Ik, die sinds de eerste mael dat ik u zag, geen enkel oogenblik heb doorgebragt zonder aen u te denken, zonder met vreugde den dag te gemoet te zien, waerop ik u myne wederhelft zou noemen! Gy dacht dat ik u meer beminde, Oda! O! neen, neen; zeg my dat gy u vergist hebt.’

Voor alle antwoord drukte Oda de hand des jongelings tegen haer voorhoofd; en Ackerman voelde door deze beweging eene spoedige heeling aen zyn geschokt gemoed.

- Indien ik u die geheimen verzwegen

heb, melieve!’ vervolgde hy, - 't is dat ik beloofd had zulks te doen. Uw vader heeft my al de byzonderheden nopens uwe moeder verhaeld, myn woord afvergende, dat ik er niets van zou reppen. Zoo heeft hy met allen gehandeld, die den toegang tot het slot hebben. Walter van Herzeele heeft my gisteren nog de kopy van den schandelyken brief des zwarten ridders voorgelezen.

- Spreek my van dit schrift niet, Frans! myn harte bloedt steeds by de gedachte der onheilen, die my voorspeld waren, en - zie, zie, o!...

- Maer, waerom nog geweend, liefste! alles lacht u toe; de vrede moet gesloten worden, eerstdags zullen wy den huwelykszegen ontvangen.’

Odas hoofd zonk op haren boezem. Ackerman vatte vleijend de kin der maegd, en - Waerom die treurigheid,’ vroeg hy nogmaels.

- Nooit heb ik er iemand de reden, zelfs niet aen vader, van gezegd. Hy leeft in vriendschappelyke betrekkingen met Walter van Herzeele, die u niet zeer genegen schynt, en

ik vrees dat vader misschien gehoor aen 's ridders onbillyke eisching zou kunnen geven.’

Hier borst Ackerman in een gelach uit, en - Vrees voor niets, Oda!’ sprak hy, - Walter heeft my reeds lang over de onverdeelde liefde, die ge my draegt, onderhouden, en ik kenne het geheim, dat ge my niet mogt toevertrouwen. Walter heeft u van zyne minne gesproken om zich te verzekeren of uwe aengekleefdheid jegens my boven alle proef van verleiding was.’

De maegd, die Ackerman in die gunstige gedachte wilde laten, antwoordde niet, doch kon zich niet weêrhouden het hoofd te schudden. De jongeling vroeg de oorzaek dezer beweging, en Oda zegde op een treurigen toon, dat Ackerman, even als haer vader, zich door de schynvriendschap des Vryheeren van Herzeele liet misleiden. - O! die Walter,’ vervolgde zy, - heeft my zoo diep bedroefd: hy is ook oorzaek geweest van dien afgrysselyken droom, waerin ik u, aen het hoofd der misnoegden, de wapenen tegen mynen vader opnemen, en myne

moeder op het lyk heurs echtgenoots vallen zag. Ik heb Walter als den schaker dier dierbare vrouw in het harnas des zwarten ridders uitgedost gezien!’

De vreugde, die Ackerman zoo even had laten blyken, veranderde in kommer by de gedachte dat Walter iets nopens zyne verstandhouding met Artevelde kenbaer had gemaekt. De blos verdween op zyne wangen, en hy keerde het aengezicht van Oda af, in de vrees dat zy gewaer zou worden wat er in zyn binnenste omging. Hy gevoelde het gevaer dat hy kon loopen, indien Oda eene uitlegging op dit punt afvergde: veinzen was hem onmogelyk, en eene echte verklaring der zaek moest het teeder harte zyner verloofde aen allerhande folteringen ter prooi stellen. Met opzet veranderde Ackerman het gesprek; hy onderhield de maegd rakende het feest, dat te Audenaerde plaets moest grypen, en waervan zy de heldin zou wezen. Verders maelde hy met de behagelykste kleuren de pracht der stellaedje af, waerop Oda, tusschen vader en minnaer gezeten, de overwinnaers in het steekspel zou be-

kroonen. Het hart van 't meisje begon genoegelyk te kloppen; en de gedachte dat Ackerman misschien uit hare hand de ridderketen, belooning van den dappersten, zou ontvangen, streelde haer uitermate.

De aenkomst van Agar maekte een einde aen de redekaveling en begoocheling onzer verloofden. Agar zag met genoegen dat de tegenwoordigheid van Ackerman eene levendige kleur op de wangen van Oda tewege had gebragt, en dit genoegen niet kunnende verbergen: - Jonker!’ sprak zy blygeestig, - het schynt dat de liefde kan wonden en heelen. Uwe lange afwezigheid is oorzaek geweest dat Oda de zorgen van den arts niet kon ontbeeren, maer nu twyfele ik niet meer of een minnaer is de beste geneesheer om de krachten op te beuren.’

Odas kleur verhoogde omdat Ackerman haer glurend in de oogen zag, en Agar, met de vingeren zachtjes op de wangen harer vriendinne slaende, kon zich niet onthouden te glimlachen by het uitwerksel dat hare opmerking op Oda maekte.

Zy verlevendigde door hare tegenwoor-

digheid het gesprek, dat ofschoon zielroerend voor het jeugdige paer, een weinig eentoonig geweest was; en de dag verstreek in aengename tydverdryven en in wederzydsche vertrouwelykheden, waerin onze vrienden op het toppunt van 't geluk schenen.

Acht volle dagen waren op de burgt van Schoorisse spoedig voorby gesneld. Het zoete genot der liefde boeide slechts nog den geest van Ackerman, welke zyn genomen besluit jegens Walter scheen vergeten te hebben.

Inmiddels had Arnold zyne zaken te Audenaerde in orde gebragt, en hy werd met vreugde en angst in den vroegen morgen van den negenden dag op zyn slot verwacht, alwaer de laetste beschikkingen tot het huwelyk zyner dochter genomen moesten worden.

Eene huivering ging door al het gebeente van Ackerman wanneer hy den heere van Schoorisse zag aenkomen. Oda en Agar vlogen den ridder aen den hals, en de jongeling, inwendig overtuigd dat hy zich van deszelfs vriendschap onwaerdig had gemaekt, voelde zich, als het ware, de kracht ontbre-

ken om hem te gemoet te gaen. Hy volgde zyne verloofde met wankelende schreden, en nauw had Arnold de eerste uitboezeming van vaderlyke liefde gedaen, of hy reikte de hand aen Ackerman toe. Na dezes gelukwenschen over zyn nieuwen stand ontvangen te hebben, deed de Vryheer het verhael der beschikkingen, tot het steekspel genomen, en gaf den wensch te kennen er zynen schoonzoon door Oda den palm der zegeviering te zien aenbieden.

De maegd hoogst tevreden omdat de gedachte, die zy nopens deze zaek opgevat had, met het inzicht haers vaders overeenkwam, belonkte schuins haren minnaer, welke liet opmerken dat zulke belooning hem het zachtste genot zou verschaffen.

- Indien er u een gevecht op leven en dood voorgesteld werd,’ vroeg Arnold, die uit den geestdrift des jongelings party trekken wilde, - zoudt gy het durven aennemen, Ackerman! om de eer myns huizes te wreken?

- Zulks hoeft niet gevraegd, ridder! De eer eens vaders, eener verloofde te herstel-

len, is my eene heilige pligt: slechts begeerde ik mynen tegenstrever te kennen, en de uitnoodiging zou zich niet laten wachten.

- Die uitnoodiging is reeds gedaen,’ antwoordde Arnold bekommerd.

Oda zuchtte diep; Agar stond verslagen, en Ackerman vroeg met vuer: - Wie, wie is de vermetele, dien ik bestryden moet?’

Arnold helde tot den jongeling over, en fluisterde hem iets in het oor dat Ackerman van verbazing en woede terug deed deinzen.

- Hoe? de zwarte ridder!’ herhaelde Odas minnaer onwillend; door deze uitroeping doodsangst in het harte der beide maegden jagende.

- Ja, de zwarte ridder!’ was Arnolds antwoord. - Ik dacht dat de vervloeking des Hemels sinds lang op zyn hoofd gevallen was, en tot myne verwondering, tot myne spyt, heb ik gisteren van den Graef vernomen dat hy zich op het feest, gegeven ter eere van den man, wiens echtgenoote hy schaekte, bevinden zal. O! de schelm!... Mogte ik myn leven tegen het zyne wa-

gen! mogt myn vriend Walter... Maer neen, Ackerman! 't is u, dien de geheimzinnige ridder tot zynen kampvechter verkoren heeft; in u, stel ik al myne hoop; gy moet u myner en myner Oda waerdig maken. Zyn arm is zwaer en krachtig, ja; doch de uwe, door wraek en liefde geleid, zal zwaerder, zal krachtiger zyn dan die des snoodaerts, wiens val ons aller geluk kan tewege brengen. Weet, Ackerman! dat de Graef, persoonlyke verpligtingen aen den zwarten ridder heeft, en hem de afgevraegde gunst van onbekend in het steekspel te verschynen, niet heeft kunnen weigeren. - De helsche zendeling schynt u onverzoenlyken haet toe te dragen: hy eischt uw bloed; de Graef heeft, doch op eene billyke wyze, zyn verzoek willen toestemmen; doe alsof gy u aen de woede des ongenadigen ridders wilde opofferen; en de Hemel, steeds regtvaerdig in zyn beslissingen, zal uwe wapenen zegenen! De Graef heeft my met de hoop gevleid dat myne aenminnelyke Isabella nog in leven is: hy heeft haren schaker zyn woord gegeven er niets van te reppen, doch my aengespoord om

uwen moed op te beuren. Gy alleen, Ackerman, zult my misschien, indien gy het ondier den kop verpletten kunt, aen de liefkozingen myner gade, en Oda, aen die eener te lang gemiste moeder terug geven. Gy weet, Ackerman! dat myn moed en myne dapperheid tot een spreekwoord zyn overgegaen; welnu! men dient dezen moed, deze dapperheid in mynen kweekeling te bewonderen; en als myn zoon, zult gy 's Graven gunsten verwerven.’

Ackermans hart klopte in zynen boezem met snelle en hevige slagen. Arnold, die vermeende de goedkeuring des jongelings in zyn besluit jegens den Prins, even als in dit nopens den zwarten ridder, bekomen te hebben, legde de hand van Ackerman in die zyner dochter, welke by het verhael heurs vaders zoo deerlyk ontsteld was, dat Agar zich genoodzaekt had gevonden ze te ondersteunen.

Nauw had Ackerman de bevende hand der maegd in de zyne gesloten, of de Vryheer herhaelde op een vleijenden toon: - Ja, Ackerman! aen u is de eer te beurt gevallen

den man te bevechten, die myne ziel met kommer vervult, en zich stout in den stryd komt aenbieden met de gedachte van ons allen den kelk des rampspoeds tot den bodem toe te doen ledigen. Zult gy moeds genoeg hebben om zyn wapen zonder sidderen op u te zien vallen?

- Moed, vader! moed?’ schreeuwde de jongeling. - O! die ontbreekt my niet: wees verzekerd dat myn arm niet zal wankelen. De slagen, die ik hem wil toebrengen, zullen de uwe evenaren; en zyn bloed, door myn zwaerd vergoten, zal u en my tot zoenoffer dienen voor de rampen, die hy ons tewege heeft gebragt! Hebt gy niet gezegd, vader, dat de Hemel, in zyne regtvaerdigheid, het zwaerd zal zegenen, 'twelk des snoodaerts ziel ter helle moet zenden?’

Hier deed Ackerman eene krimpachtige beweging, trok onwillig zyne hand uit die van Oda, en de maegd, vol van verscheurende gedachten, werd genoodzaekt tegen de tafel te leunen, terwyl Agar, die de krachten harer vriendinne niet meer ondersteunen kon, treurig de kamer uitging.

Eene traen blonk in Arnolds oogen, en eenen stap tot Oda doende, - Kind!’ sprak hy, - de jonker, dien gy tot bruidegom hebt verkoren, is uwer waerdig: in hem moeten wy al onze hoop stellen, en in uw beider nakomelingschap zal de roem des huizes van Schoorisse herleven! O! lieve Oda! ware dit steekspel reeds afgeloopen! ware Ackerman de verdelger des zwarten ridders; ik droeg u, in het byzyn van al wat Vlaenderen edels en magtigs bezit, in de armen uws verloofden, en zou verrukt uitroepen: - Kinderen! weest gelukkig, en blyft elkander steeds beminnen!’

Als had het voorgevoel, dat zich by Oda opdeed, voorspeld dat de kans, die de Gentsche jonker moest loopen, noodlottig aen aller belang zou wezen, stortte zy bittere tranen, die Ackermans oplettendheid gaende maekten, en oorzaek waren dat hy de losgelatene hand met eerbied terug nam.

- Uwe vrees is ongegrond, kind!’ sprak Arnold, aen wien het niet moeijelyk was de reden van Odas droefgeestigheid te raden. - Ackerman verdedigt eene goede zaek, en

moet overwinnaer blyven: de hand Gods zal op den held waken, die moedig genoeg is, om zich met den schaker uwer deugdzame moeder te meten.’

Ackerman was opgetogen, en Oda versterkt door de hoop, die haer vader haer gaf. De Vryheer, vergenoegd omdat beide verloofden zyne wenschen zoo gretig instemden, noodigde door zyne gebaerden den jongeling uit om het harte der maegd geheel te vertroosten, en liet zich in zynen zetel nederzygen, terwyl Ackerman zyne lippen tegen Odas voorhoofd drukte.

- Ho! ho!’ riep een man, die in dit oogenblik door Agar werd aengemeld, en de tegenwoordigheid van den Vryheer niet bemerkte, - men zou waerlyk zeggen dat de zegen eens priesters u reeds over het hoofd is gedaeld! Het spyt my dat ik belet aen uwe... Ha! daer is myn vriend Arnold’ sprak hy grimlachend voort, zoodra zyne oogen van de lieve Oda op haren vader gevallen waren; en hy sleepte zich, ondersteund door een langen stok en door den arm van Agar, tot voor Arnold van Schoo-

risse, die uit zynen zetel oprees, om Walter van Herzeele te groeten.

Ackerman, schoon misnoegd omdat de ridder zoo ten onpas te Schoorisse aenkwam, leidde Oda voor hem, en terwyl de maegd eene eerbiedige doch koude buiging maekte, fluisterde hy Walter in het oor dat deze niets van het voorgevallene te Gent, aen Arnold mogt melden.

Walter schudde het hoofd om Ackermans kommer te doen verdwynen.

- Vriend! ik had my uw ongeval veel erger ingebeeld dan het wezenlyk is,’ sprak Arnold tot Walter van Herzeele: - men heeft my gisteren nog gezegd dat gy met moeite uw bed konde verlaten, en heden heb ik het genoegen een bezoek van u te ontvangen.

- Het eerste moest zeker voor mynen boezemvriend wezen, Arnold! Ofschoon de geneesheer streng verboden hadde my door iemand te laten toenaderen, ben ik niettemin misnoegd geweest, omdat men u tydens uwe aenkomst te Herzeele, in myn vertrek niet heeft geleid,’

Terwyl beide ridders zich honderd wederzydsche betuigingen van vriendschap deden, en Odas vader met geestdrift verhaelde al hetgeen wy reeds kennen nopens den Graef, den zwarten ridder en Ackerman, daedzaken, waerin Herzeele veel belang stelde, stonden onze twee verloofden nog altyd voor Walter. Onderscheidene gedachten hielden hunnen geest geboeid, en sprakeloos luisterden zy de redekaveling toe, totdat Arnold hen aenzocht plaets aen tafel te nemen.

Ackerman bereidde zich om aen dit verzoek te voldoen, doch Oda, wier hart Walters aenwezigheid geheel ontsteld had, meende het vertrek te verlaten, haer minnaer uitnoodigende haer te volgen. Ackerman, die, niettegenstaende Walters gedane belofte, nog steeds vreesde, gaf aen Oda de onvoegelykheid te kennen, die er in het volbrengen harer wenschen zou bestaen. Beide zetten zich nevens Arnold en Walter.

Odas gesteltenis werd onverdragelyk aen de zyde van Herzeeles Vryheer. Arnold bemerkte hare bleekheid, vroeg er de reden van, en de maegd antwoordde dat zy, zich onpas-

selyk gevoelende, de frissche lucht noodig had om zich te verwikken. Hierop nam zy afscheid van het gezelschap. Ackerman leidde ze tot aen de deur, bezag Walter met verlegenheid, en scheen te aerzelen of hy blyven, dan wel vertrekken zou. Arnold aenzocht hem Oda niet alleen te laten, en Ackerman verdween met zyne verloofde.

Schoorisse zette zyne verhalen voort: de beschryving van het steekspel hield hem een ruimen tyd op, totdat het gesprek ongevoelig op de muiteryen viel, te Gent zoo vaek ontstaen, en op Philips van Artevelde, die, ofschoon volgens het gezegde van Arnold, vrede begeerende, fier genoeg was om den Graef voorwaerden op te leggen.

- Ja, vriend!’ antwoordde Walter; - niets zoo fier, zoo hardnekkig als Artevelde; maer zyne eischen worden zelfs door zyne makkers van de hand gewezen. Wilt hy den vrede niet, zoo als de Graef dien aengeboden heeft, dan zal myn oom Galterus de party des opstands afwyken.

- Hoe! jonker Galterus van Herzeele zou

zich met ons verstaen?’ vroeg Arnold verwonderd.

- Ik verpande er u myn ridderwoord voor, Vryheer van Schoorisse! Gent kan onder het bestuer van eenen Artevelde, die zich met al de gruwelen der dwingelandy zyns vaders gemeen moet maken, niet langer blyven bestaen. Ik wil den Graef eerstdags kennis van het besluit myns ooms geven: Lodewyk van Male zal hem met gunsten bejegenen; en Galterus, benevens een aental Gentenaers, die alle den vrede begeeren, zal in uwe rangen den hoogmoed van Artevelde helpen vernederen, over welken laetsten het volk, even als over diens vader, zelf regt zal doen.

- En zoo moet het ook wezen, vriend!’ riep Schoorisse met eene soort van toorn. - Men dient niet alleen Artevelde, doch allen, wie zich met den opstand bemoeijen, den kop te pletten; slechts dan zouden wy zeker zyn Gent geene wetten(1) door dit gespuis

meer te zien opdringen. Kon uw oom Galterus onze party versterken, het ware met den opstand gedaen: geene beweegredenen zouden u dan beletten openlyk 's Prinsen belangen te verdedigen, en u met uwe leenmannen onder onze banier te rangschikken. Kende ik uwe gevoelens niet, Walter! ik hadde sinds lang moeten denken dat gy 's Graven heilstand weinig ter harte neemt, en gy

niet, even als ik, uwe verachting werpt op allen die hem trachten te dwarsboomen.

- Ja, maer... indien het noodlot eens gewild had dat ik tegen mynen oom te velde hadde moeten trekken?’ hernam Walter met eene gemaekte bekommering.

- Wanneer het de welvaert van land en Vorst geldt, ridder van Herzeele! moet men

alle beweegredenen van kant stellen, en niets dan zynen moed, niets dan de billykheid der zaek te rade gaen.

- Zoudt gy zoo spreken, Arnold! indien, by voorbeeld, jonker Ackerman, na uwe doch-

ter gehuwd te hebben, zich onder de vanen der muiters plaetste?

- Ja!’ antwoordde de Vryheer van Schoorisse met geestdrift; - en boven de vervloeking, die ik op zyn hoofd zou roepen, ware Ackerman de eerste, dien myn zwaerd in den stryd opzoeken zou!’

Hier werd Arnolds rede afgebroken door den Gentschen jonker, die sidderend het vertrek instapte, terwyl Oda in de treugrigste houding zich voor de voeten van haren vader wierp, en om vergiffenis bad. Ackerman stond met vonkelende oogen Walter aen te staren, en nauw had Arnold zyne dochter van den grond opgeligt, of de woedende minnaer naderde den verbaesden Walter toe, en schreeuwde: - Gy zyt een eerlooze verrader!’

Gelukkig dat Arnold, te zeer bezorgd voor zyn kind, deze uitroeping niet verstaen had. Ackermans woede vergrootte by een spottenden grimlach van Walter; ja, hy was op het punt dezen nog harder woorden toe te voegen, wanneer hy, uit een gezegde van Arnold, zyne vergissing gewaer werd, en kon

begrypen dat Herzeele hem niet verraden had. Ackerman werd rood van spyt: hy prevelde eenige woorden van verschooning, wilde de hand van Walter drukken, doch werd ongenadig verstooten.

Deze schielyke verschyning onzer verloofden en de uitbarsting van Ackerman, moet des te min verwonderen, daer beide in het naestgelegene vertrek verbleven waren. Bevreesd voor de onaengenaemheden, die de Vryheer van Herzeele hem zou berokkenen, had Ackerman nauwelyks Odas liefdewoorden beantwoord. Arnolds gezegde trof, als eene verwensching, zyne ooren, en Oda, vermeenende dat haer vader zyne gunsten aen Ackerman wilde onttrekken om ze aen Walter te schenken, sprong op de woorden: ‘Ackerman! vervloeking!’ van haren zetel op, en zegde dat de jongeling onpligtig was van alles wat men tegen hem opwierp.

- Van welke aentygingen wilt gy spreken, lief kind?’ vroeg Arnold op een bevalligen toon. - De Vryheer van Herzeele heeft uwen verloofden van niets beschuldigd; wy spraken slechts van eene veronderstelling,

die zich nooit zal verwezenlyken. Ackerman blyft immers myne vriendschap volwaerdig.’

't Was juist, toen Arnold deze woorden geuit had, dat Ackerman verschooning vroeg over het vermoeden tegen Walter opgevat, die met heiligeren eede dan ooit, het verderf zyns medevryers bezwoer, - verderf, dat hy by eene andere gelegenheid wilde bewerken. Walter besloot, ten einde weêr in hare gunsten te dringen, aen Oda geen enkel woord over liefde meer te reppen.

Het wapen om Ackerman door Arnold te doen verstooten, berustte in zyne handen, en hy was zeker van de toestemming dezes laetsten in zyn huwelyk met Oda, indien Ackerman aen de eischen op hare hand vaerwel moest zeggen.

By deze verzekering werd Walter een weinig bedaerder: nu mogt hy den jonker zonder behoedzaemheid behandelen, en hy bereidde zich om Arnold te verlaten, toen deze zyne spyt te kennen gaf, omdat Herzeele op het feest niet kon verschynen, waerop hy, Arnold, tot ridder moest geslagen worden.

Walter deed de oorzaek van dit beletsel

hoog klinken; en na de goedkeuring van Schoorisses Vryheer weggedragen te hebben, verdween hy, een grammoedigen blik op Ackerman werpende.

Vervuld van streelende gedachten, strekte hy zich in zyne draegkoets uit.

- Jonker!’ sprak Arnold tot Ackerman, - mogelyk hebt gy den Vryheer van Herzeele een onbezonnen woord toegeduwd: de woede, die in zyne oogen glinsterde, en de strenge blik dien hy u toewierp, hebben my zulks doen veronderstellen. Weet dat Walter een bekomen hoon nooit vergeet, en dat de wraek, die hy over eenen vyand mag nemen, hem onuitsprekelyk zoet is.’

Ackerman meende te antwoorden, doch Oda, zyne verlegenheid ziende, vatte het woord voor hem op. Zy zegde Walters tegenwoordigheid haer sinds eenigen tyd zoo vervelend te zyn, dat zy zich genoodzaekt had gevonden afscheid van hem te nemen. - Ziet gy niet, vader!’ vervolgde zy, - dat de ridder, die zich nog geheel ongesteld doet voorkomen, aen geene lichaemsgebreken onderhevig is: zyn onverwacht bezoek voor-

spelde iets onaengenaems. Wy verschrikten by de hevigheid, waermede wy u Ackermans naem, gepaerd met eene verwensching, hoorden aenheffen, en Frans zal den Vryheer misschien de onvoegelykheid van dezes veronderstelde handelwyze bekend gemaekt hebben.’

Arnold en Ackerman schenen beide vergenoegd over Odas uitlegging, en daer de Vryheer geene verdere vragen deed, en de jongeling belangen had om niets nopens deze zaek meer te reppen, vervolgde Arnold: - Walter sprak over de dwingelandy van Jacob van Artevelde en over diens trotschen zoon, welke de wreedheid en de eerzucht zyns vaders met de moedermelk moet ingezogen hebben. Het schynt dat Philips van Artevelde 's Graven voorwaerden van vrede weigert te onderteekenen; maer hy zal die styfhoofdigheid duer boeten. Het is zeker dat Galterus van Herzeele onze party aenkleven wil, en dat...

- Hoe!’ vroeg Ackerman op zyne beurt, verwonderd by het vernemen dat Walter een aen zyne overtuiging zoo tegenstrydig

gesprek met Arnold gehouden had, gesprek, dat den Vryheer van Herzeele in 's jongelings oogen alle gezag deed verliezen, - hoe! Walter heeft u kunnen zeggen dat zyn oom Galterus de party der opstandelingen zou afvallen; Galterus, die met zoo innig eene vreugde het eerambt aengenomen heeft, dat zyne stedegenooten, - aen wier bede hy niet heeft kunnen weêrstaen, - hem opgedragen hebben!

- Weêrstaen! weêrstaen!’ mompelde Arnold, misnoegd, - iemand, in wiens aderen edel bloed stroomt, moet dergelyke voorstellen, dergelyke bede, gelyk gy het noemt, met verachting verwerpen. Stel u aen het hoofd der oproermakers, men zal u als een God eerbiedigen: die eerbied verandert weldra in haet, en al die monden, welke zich openden om te roepen: Leve! leve! zyn de eerste om den dood van dien vroegeren afgod te vragen, voor zoo verre zy hunne persoonlyke belangen niet verwezenlykt zien. Doe iets voor het volk, 't zal u met verachting beloonen! Dit is juist im het voorhandige geval, Ackerman: de regt-

vaerdigheid dient de overhand te hebhen; en alwie zich door baetzucht niet voelt geleiden, zal, even als ik, over de onbillyke handelwyze der muiters oordeelen, en dezelve bestraffen. Steeds wil ik het bloed van elk hunner, ware hy zelfs myn zoon, met vreugde najagen.’

Arnold steunde opzettelyk op deze laetste woorden, en Ackerman, die eene schrikkelyke foltering gevoelde, liet zyne blikken werktuigelyk op Arnold vallen. Een blos, die onmiddelyk plaets voor eene vale kleur maekte, verhoogde's jongelings wangen en voorhoofd. De Vryheer bemerkte die zieleworsteling niet, doch Oda gevoelde zich aengedaen door medelyden tot haren minnaer.

Door eene slimheid, eigen aen hare kunne, wist zy Ackermans moed op te beuren, en de redekaveling eene andere strekking te doen nemen. Eindelyk verschafte Arnold onze verloofden de gelegenheid om den vryen teugel aen de uitboezemingen hunner ziel te geven.


Vorige Volgende

Over het gehele werk

plaatsen


datums