Verzamelde werken. Deel 2. Verzamelde gedichten. Deel 2. De wilde kim. Een winter aan zee. Onderweg. Tegen de wereld. In ballingschap

[p. 166]

De wereld en een nomade

Streng zet de winter in; het vroeg uur schittert
wild in de witbevroren ruiten. - Hart,
dat even wild, maar donker en verbitterd
oud wordt, erken het maar: naar wat ter wereld
hunkert gij nog, in woede en angst verward
en door der lusten najaar overdwereld?
Ga bij dit licht en bij dit ijs te rade,
erkennend: alles geef ik voor mijn part
voor nog één nacht, hier of waar ook, met mijn nomade.

Maar, als het kan, hier, in dit huis, dit oude
nest van heimwee, waar ik bij dat aambeeld,
mijn tafel, al wat me opwond of berouwde
- droomen en driften - tot kuras omsmeedde
tegen de wereld, om weer zonder eelt
van ergernis, naar oog en lijf en leden
van haar te kunnen zijn, in nooitverzade
omarmingen verloren - onverheeld
van haar, van de onbekommerde, van mijn nomade.

Zij lachte, en of zij kwam of ging, zij lachte -
Maar zij komt nu niet meer; de wereld sluit
met al wat ik vermeed, haatte of minachtte
mijn erf in en mijn oude vorsten buiten,
en ik loop heen en weer, en in en uit,
een vijand van mijzelf, en in de ruiten
schittert in wilde en gouden ongenade
wat me eens verheerlijkte naar ziel en huid,
toen ik hier nog liep uit te zien naar mijn nomade.

[p. 167]

 

Haat mergelt, als geen liefde zich kan wreken,

 

het hart uit en vergiftigt en verschraalt

 

het hartebloed, en wat, in deze omstreken,

 

rest mij dan haat en waar valt wraak te nemen?

 

't Leven werd, door de wereld achterhaald,

 

vernederd, en verkiest in een laf teemen

 

iedere schande boven iedere schade.

 

Waar al wat ik verafschuw zegepraalt,

 

wat kan ik doen dan hunkeren naar mijn nomade?

 

 

 

Of, zonder haar, mij met mijn taal afwagen

 

waar, onderwerelds, demon zich aan dier

 

verhevigt, en van dat oud oord gewagen,

 

al geeft geen liefde hoop op een weervinden

 

van den terugweg. - Werd haar wulpsche zwier,

 

dat zwerfsche vuur, waaraan ik mij verblindde,

 

voortdurend niet vanuit dat oord geladen?

 

Mij rest alleen de tocht nog, nu en hier,

 

naar die voorwereld van mijn trouwlooze nomade.

 

 

 

Zij weet het niet en hoeft het niet te weten

 

om hier te blijven die zij is; zij kan

 

de wereld in de wereld zelf vergeten,

 

zacht en wild als een dier. Maar mij verwijzen

 

zonder meedoogen de begeerten van

 

mijn demon tot die eenzaamste aller reizen.

 

Mij kome niets ter wereld meer te stade

 

dan wat er nog in mij brandt van een man,

 

die van zijn kans op heil afzag om een nomade.

1941.