Dagverhaal der ontdekkings-reis

October.

1. -

Bevonden wy ons des middags op de breete van 5 graden 54 minuten benoorden de middellyn, en op de lenkte van 358 graden 28 minuten; de gecoppelde cours was Zuyd-Oost, 4 mylen, de wint heel veranderlyk en stil, als Zuyd-Zuyd-West, West-Zuyden en Zuyd-Zuyd-Oost. Uit dese bevinding consteerde ons wederom, dat ons opgemaakt besluyt over den loop des Strooms, wel en wettig was: want het

[p. 17]

voorgaande etmaal ons bevindende op de Noorderbreete van 5 graden 24 minuten, so blykt dat wy een halve graad Noordelyker syn, dan wy gisteren waren, niet jegenstaende onse cours daar en boven nog Zuyd-Oost is gevallen; dat de Stroom om de Noord-Oost en niet om de Noord-west loopt, besluyten wy hieruyt omdat wy ettelyke daegen nae den anderen vogelen hebben gesien, en onder die land-vogeltjes en swaluwen, jae selfs een sprinkhaan, die op ons halfdek gevangen is; sulks wy met goede reden mogen besluyten, dat de naebyheit van de Africaansche kust van ons so verre niet afstandig is, als onse gissing komt aantewysen, en dus by gevolg moet de Stroom haar cours nae het Noord-Oosten nemen. Volgens een avond-pyling hadden wy 2 graden 23 minuten Noord-Westering.

8. -

Waren wy ingevolge onse hoogtemeting op de Noorder polus hoogte van 4 graden 19 minuten, en op de gegiste lenkte van 358 graden 58 minuten, de gecoppelde cours was Zuyd-West ten Westen 7 mylen, de wint tusschen het Zuyd-Zuyd-Westen en Zuyden ten Oosten, seer helder en fris weder; op desen dag hadden wy onsen eersten dooden, synde een Matroos. Wy continueerden dus met over en weer te boegen nae dat de winden ons noodsaakten, schuwende so veel 't mogelyk was om de Oost te stevenen, op dat men in de bogt van Guinea niet quame te vervallen, eindeling syn wy op den

20. -

De linie AEquinoctiaal gepasseert, bevindende ons des middags, ingevolge de hoogmeting der Zon,

[p. 18]

op de Zuyderbreete van nul graden 32 minuten, en op de gegiste lenkte van 355 graden 24 minuten, de gecoppelde cours was West-Zuyd-West ½ Zuyd, de wint Zuyden en Zuyd-Zuyd-Oost, schoon weder met een bramseyls koeltje; hadden volgens een avondpeyling van der Zons. ondergank 2 graden 19 minuten Noord-Oostering, en vermits in de volgende dagen niets noteerens waardig voorgevallen is, so sal alleen gesegt worden, dat wy ons uyterste best deden om so veel Zuyd te winnen als mogelyk was, op dat wy niet, met te laag op de Brasilische kust te vervallen, van onse expeditie en gandsche reyse souden gefrustreert en verstoken worden, waartoe het Schip Tienhoven veel contribueerde en aenlyding gaf, aengesien wy dagelyx moesten afhouden om denselven uyt ons gesigt niet te verliesen: hetwelke ook d'oorsaak was, dat ik als Commandeur te rade wierde om Raadsvergadering te beleggen der hoofden van de drie in compagnie sylende Scheepen, en als dan te proponeren, of de noodsaeklykheid ten hoogsten niet vereyschte, om de meeste manschap en nae proportie de levens-middelen van 't Schip Tienhoven over te nemen, en op de twee andere Scheepen te verdeelen, doch eene goede wint, die sterk doorkoelde, belette desselfs voortgank, waer toe egter reets al zeyn gedaen was. Wy bevonden op den 26. deser dat de miswysing van 't compas 4 graden 9 minuten Noord-Oost monteerde.

27. -

Deeden wy aen de andere Scheepen zeyn om de compassen te leggen van regt wysend op 5 graden

[p. 19]

Noord-Oostering, of de lelie bewesten de naald. - Bevonden ons met Zuyder Zon op de Zuyder polus hoogte van 8 graden 53 minuten, en op de lenkte van 351 graden 8 minuten, de gecoppelde cours was Zuyden ten Westen, de wint Zuyd-Oost en Oost met een marseyls koeltje, goet weder: de Oostelyke winden onse reyse voorspoedig in de volgende etmaelen makende, so bevonden wy ons op