|
| |
Augustus.
1. -
Des morgens ons anker ligtende, syn wy uyt Texel gesylt en quamen ten thien uuren voor de middag in volle Zee, stellende koers (alvorens onse Compassen geleyt hebbende de lelie tien graden beoosten de naalt, synde Noord-Westering:) nae de hoofden
| |
| |
van 't Canaal, welke wy des anderen daags in de naemiddag passeerden met een Noord-Ooste wind, en die tot de naast volgende nagt continueerde als wanneer deselve contrarie loopende uyt het West-Zuyd-Westen, wy genoodsaakt wierden digt by de wint te zeylen, en over te leggen nae de Fransche wal, dan weder nae de Engelsche: volhardende dus met over en weer te laveeren tot den vierden deser, doende telkens het vereyschte zeyn in 't overleggen van de steven aan d'andere Scheepen tot hunner narigt. Dan also den Commandeur heeft goedgevonden breeden Scheepsraad te beleggen wegens het gedrag van Capn. Cornelis Bouman, is daarop de volgende Resolutie getrocken en beraamd:
‘Breeden Scheepsraad, gehouden in 't Schip den Arend, present Mr. Jacob Roggeveen President: Capn. Jan Koster: Jacob van Groenevelt, eerste Opperstuurman: Cornelis van Aelst, tweede Opperstuurman: Steven de Wit, eerste Onderstuurman: Frans Stooker, tweede Onderstuurman: Hermanus van den Emster, Hoogbootsman en Hendrik Brouwer, Constapel.’
| |
Maandag 4 Augustus 1721.
‘In vergadering door den President geproponeert synde de gehoudene conduites en 't gedrag van Capn. Cornelis Bouman, voerende het Schip Thienhoven, namentlyk dat hy Capitain op den 3. deser, ontrent het vyfde glas van de eerste wagt, synde nae gissin- | |
| |
ge des avonds half elf uuren, (nae dat wy den selven eenige glasen hadden ingewagt, also verre lywaerts agter uyt was) buyten verwagtinge en sonder de allerminste noodsaakelykheyt op eygen anthoriteyt heeft konnen goet vinden te wenden, en behalven dat daer en boven nog sonder eenig teyken of seyn te geven door een Canon-schoot, dat hy wende, so is (na dat dese saak met behoorlyke aandagt overwoogen was: als synde het regte middel om van den anderen gesepareert en gescheyden te worden, en over sulx strydende tegens het oogmerk dezer expeditie, en by gevolg om deselve seer difficil of wel infructueus en vrngteloos te maeken) met eenparigheyt van stemmen goet gevonden en versteen om by de eerste gelegenheyt den gemelten Capn. Cornelis Bouman seer serieus en ernstig te recommanderen, om in het toekomende van diergelyke onbehoorlyke onderneming sig te wagten, of dat wy andersints genootsaekt souden worden tegens hem Capn. Bouman te protesteren uit den naeme van de Heeren onse principalen wegens alle de kosten en schaden, die hoog gemelte Heeren, door sodaenige private authoriteyt te exerceren, in cas wy van den anderen quamen te geraeken, souden komen te hebben en te lyden. Aldus geresolveert en gearresteert in 't Schip en ten dage als boven: was geteekent, Jacob Roggeveen, Jan Coster, Jacob van Groenevelt, Cornelis van Aelst, Steven de Wit, Frans Strooker, Hermanus van den Emster, Hendrik
Brouwer.’
| |
5 -
Continueerden wy nog met over en weer te
| |
| |
laveren tot den 13 deser, dat wy in stilte dreven, hebbende de seven Eylanden by de Fransche kust gelegen, ontrent vyf mylen Oost-Zuyd-Oost van ons, wanneer wy tegen den middag een kleyn koeltje uyt het Noord-Oosten kregen, stellende ons koers regt West aan.
| |
14. -
Hadden de bevonden Noorder breete van 49 graden 1 minut en de lenkte van 11 graden 15 minuten, de koers was West, de wind Noord-Oost en Oost met een slap bramseyls koeltje en seer schoon weder. Deden in de naemiddag zeyn om de Capnen. van de Schepen Thienhoven en de Africaansche Galey aan ons boord te ontvangen, ten eynde met deselve te raadplegen wegens de kourssen, die men in het toekomende sal moeten houden en waarnemen tot bevordering van onse reys: gelyk het selve ook met gemeene goetkeuring is beraemt en vastgestelt tot de linie AEquinoctiaal, omme als dan deswegen met den anderen te dilibereren, wat verder soude worden gerequireert tot expeditie van onse kruys-togt: welke resolutie verbotenus behelst:
‘Raadsvergadering, gehouden aan 't boort van 't Schip den Arend, present Mr. Jacob Roggeveen, President; Capn. Jan Koster, Capn Cornelis Bouman en Capn. Roelof Rosendaal.’
| |
Donderdag den 14 Augustus 1721.
‘Door den President geproponeert synde hoe npodsakelyk het was, een sekeren coers vast te stellen,
| |
| |
tot wy gekomen souden wesen op een bepaalde polus hoogte en gegiste lenkte: voorts aldaer gekoomen synde een andere cours te stevenen, tot dat wy wederom daerkomende, namentlyk op de te stellene breete en lenkte, alsdan op nieuws van cours te veranderen, nae de bepaling en 't besluyt, daarvan mits desen te beraemen; soo is met eenparigheit van stemmen goet gevonden en verstaan de navolgende coersen, (by toelating van wint en weer) exact te observeren en waer te nemen: vooreerst, dewyle wy ons bevinden op de Noorderbreete van 49 graden 1 minut, en lenkte van 11 graden 15 minuten, soo is vastgestelt van heden af tot morgen op den middag onse cours regt West aan te stellen, en als dan West-Zuyd-West te stevenen tot op de Noorderbreete van 48 graden, en op 6 graden 30 minuten lenkte; daergecomen synde te boegen Zuyd-West ten Zuyden, tot op de Noorderbreete van 43 graden, en de lenkte van 2 graden: voorts de koers te stellen Zuyd-Zuyd-West tot wy gekomen sullen syn op 28 graden 30 minuten benoorden den Evenaar, en op de lenkte van 354 graden 30 minuten; ende van daar sal men Zuyden, en niet Westelyker, stevenen tot op 7 graden 30 minuten benoorden de middellyn, en de lenkte blyft als vooren, eyndelyk Zuyd-Zuyd-Oost om de linie AEquinoctiaal te snyden op de lenkte van 358 graden.’
‘Wyders gedelibereert synde wegens de rantsoenen die aan het volk, op de respective Scheepen bescheyden wesende, moeten verstrekt en uytgereykt worden: so is mede verstaan, eerstelyk, dat men niet eerder verstrekkinge van sterken drank zal geven, voor dat
| |
| |
het bier geconsumeert is, als wanneer aan het volk, die de dagwagt hebben, een half mudsken brandewyn sal gegeven worden, waarmede wy onse reyse sullen konnen volbrengen, en anders niet: aan spek sal voor yder man een half pond ter week verstrekt worden, van vleesch twee-maal in een week voor yder man drie quart pont, van den azyn sal aan yder man ter week een mudsken uytgedeelt worden, voorts van olie en boter volgens de mede gegeven randsoen-brieff en wegens de potspys, als gord, erweten en boonen, volle backen soo veel het volk bequamelyk kan eten, en eyndeling is in deze vergadering voorgelesen de resolutie in den Breeden Scheepsraad van desen bodem, genomen op den 4. deser, raekende het wenden van Capn. Cornelis Bouman: die daarop tot antwoort diende, dat hy Capitain de voorsz. resolutie regtvaardigde, als wel ende te regt genomen synde, dog dat zyn Ed. grovelyk was geabuseert door de agteloosheyt van desselfs Opper-Stuurman, die hem Capitain rapporteerde, dat den Commandeur zeyn van wenden deede, waerop hy Capn. Bouman uit de kooy sprong om de orders tot wenden te geven, sulx dat dese abusive aendiening oorzaak was van den begaene misslag: welke verantwoording gehoort en overwogen synde, so is hy Capn. Bouman daarover vry en onschuldig verklaart, met speciale ordre dat syn Ed. uyt den name van den raad, den voorsz. Opper-Stuurman ernstig en met nadruklijke woorden sal recommanderen en aanseggen om voorsigtiger en naaukeuriger agt te geven op de zeynen in het toekomende te doen. Aldus geresolveert en gearresteert in 't Schip
| |
| |
en ten dage als boven: Was geteekend: Jacob Roggeveen, Jan Koster, Cornelis Bouman, Roelof Rosendaal.’
| |
15. -
Waren wij des middags op de Noorder polus hoogte van 48 graden 51 minuten, en lenkte van 10 graden 1 minut, de wind Noord-Oost en Oost, met schoon weder en een bramseyls koeltje: presumeerden alsdoen uyt de bevonden breete (aangesien wy regt West hadden gestuurd) dat wy de bogt van Vrankryk waren ingetrocken, 't welk door onse Zee-kundige bevestigt wiert, als synde een algemeene ondervinding dat de Wateren van den grooten Oceaan bogtwaerts in hunnen loop nemen. Voorts is met Zuyder Zon zeyn gedaen om van koers te veranderen en West Zuyd-West te stevenen, volgens de resolutie van gisteren in raede genomen: peylden des avonds de ondergank der Son, en bevonden 8 graden 5 minuten Noord-Westering.
| |
17. -
Hadden des morgens een benevelde lugt, dog tegen den middag het weder klaer en helder wordende met een suyver horison, bevonden ons op de breete van 47 graden 30 minuten benoorden den Evenaar, en op de lenkte van 5 graden 11 minuten, de wint tusschen het Oosten en 't Oost-Noord-Oost met een bramseyls koeltje: deden zeyn om Zuyd-West ten Zuyden te boegen, volgens gedagte resolutie van den 14. dezer. Hadden des avonds 5 graden Noord-Westering: dus voort zeylende met contrarie Winden, so is niets merkwaardigs in de volgende dagen van dese maand voorgevallen, als op den 22. deser, in 't begin
| |
| |
van de honde-wagt, onse groote marseyls rhede in 't midden aen twee stucken, synde een labber koeltje, en ontrent het vierde glas van de voormiddag-wagt, was de rhede, die wy tot een waarborg hadden, klaer gemaekt en boven met het marseyl daeraen, en op den 23. deden wy des middags zeyn om de Compassen te verbeteren, wordende deselve verlegt van tien tot op vijf graden Noord-Westering, de lelie beoosten de naald.
|
|
Auteursrechtvrij